Baby Bag

მზად, გვერქვას მასწავლებელი...

მზად, გვერქვას მასწავლებელი...
მასწავლებლების ოჯახში გავიზარდე. ბებია - მასწავლებელი, დედა - მასწავლებელი, ბაბუა - ინჟინერი, მაგრამ ცხოვრების მასწავლებელი, მამა - გზების ინჟინერი, მაგრამ ლექსების მასწავლებელი. ყველგან მასწავლებლები. მეც ავდექი და ჟურნალისტიკაზე ჩავაბარე. რა მასწავლებელი?!

ოთხი წელი „კარგად“ ვისწავლე. ძალიან კარგად. ისეთი თბილი იყო მეექვსე კორპუსის ცისფერი კედლები. ძალიან ლამაზი დიპლომიც ავიღე და დიდი ხანია უჯრაში მიდევს. მგონი ნელ-ნელა ფერიც გადასდის. ღია ვარდისფერიც მოუხდება. არა უშავს.

მერე ორი წელი ვიმუშავე. თან საკუთარი პროფესიით. ჰო, საოცარია, გამიმართლა. მეც ასე ვფიქრობდი, სანამ მივხვდი, რომ ცხოვრებაში უფრო მეტს ვიმსახურებდი. ავდექი და წამოვედი.

ორი წელი ვწერდი სკოლებზე, მასწავლებლებზე, მოსწავლეებზე, დირექტორებზე, იმათზე, ვისაც უყვარდა ეს პროფესია და იმათზეც, ვისაც ეზიზღებოდა. კომფორტის ზონიდან ვერგამოსულ, მუდამ მოწუწუნე, მომთხოვნ მასწავლებლებზეც.

მაშინ მოვიდა ფიქრი, ფიქრი, რომ მხოლოდ გარეგანი დაკვირვებით და ჩართულობით, მხოლოდ ამბების შელამაზებით და გამხატვრულებით ცვლილებები ვერ მოხდებოდა, რადგან ყველა ცვლილება შიგნიდან იწყება. იქ მოსახვედრად კი...

ფორმალურად უფროსი მასწავლებელი ვარ. არაფორმალურადაც - უფროსი მასწავლებელი. ჯერ სკოლაში ვერ ვასწავლი, რადგან ჯერ იყო და თავის დროზე უარი ვთქვი და სწავლა ვარჩიე. ახლა სწავლას მოვრჩი და მაინც ვერ ვასწავლი. რატომ? ეს სხვა დროს, ახლა ამაზე ხომ არ ვსაუბრობ?!

ვისწავლე ყველაფერი, რაც მომავალში უნდა გამომადგეს და გამოვიყენო. რა ვიცი, ასე მითხრეს და მეც მჯერა. მჯერა, რომ ერთმა მერცხალმა თუ გაზაფხული ვერ მოიყვანა, არა უშავს, რადგან მარტს მაინც მოიყვანს.

ჯერ თავს ვერ ვგრძნობ განსაკუთრებულად. ან რა დროს ეგაა, მხოლოდ ერთი გაკვეთილი მაქვს ჩატარებული, ისიც დისტანციურად, ისიც კურსის ფარგლებში. ისე, მსმენია, ამბობენ, ეს პროფესია განსაკუთრებულიაო, ბავშვების სიყვარულიო, მეგობრობაო, მათი ღიმილიანი თვალებიო, მათი ფიქრებიო. კიდევ ბევრ რამეს ამბობენ, მაგრამ ამის საპირწონედ აუცილებლად მახსენდება გაკვეთილის გეგმებიო, სწავლების სტრატეგიებიო, მოზარდთა ფსიქოლოგიაო, მშობლებიო, ჯერ კიდევ მტრულად განწყობილი სასკოლო საზოგადოებაო და თავბრუ მეხვევა. ამ ყველაფრის გამო კი ცოტა მეშინია.

მეშინია მოსწავლეების. მათთან ურთიერთობა ძალიან განსხვავდება იმისგან, რასაც ამდენი ხანი ვაკეთებდი. ისინი ჭკვიანები და ცნობისმოყვარეები არიან. ისინი ბევრ კითხვას სვამენ და პასუხებს ითხოვენ. ისინი მომთხოვნები არიან. ზოგჯერ მკაცრებიც და სასტიკებიც.

მათთან ურთიერთობა ძალიან ჰგავს თეატრალურ წარმოდგენას, სადაც ჩვენ რეჟისორები ვართ, მოსწავლეები მაყურებლები, ხოლო გაკვეთილი კი - სცენა და სპექტაკლი. როგორც ყველა სპექტაკლი არ იქნება ერთნაირად კარგი, ისევე ვერ იქნება ყველა გაკვეთილი ყოველთვის ერთი და იმავე ხარისხის. მაყურებელი კი ყოველთვის უკეთეს სანახობას ითხოვს. უკეთესი სანახაობისთვის კი აუცილებელია რეჟისორმა და მაყურებელმა თანმიმდევრულად და შეთანხმებულად იმუშავონ.

შიშებს რომ დავუბრუნდეთ...

შიშს მაშინაც ვგრძნობდი, როდესაც ჩემს ელფოსტას ვხსნიდი და ლექტორების უამრავი დავალება მხვდებოდა, რომელთა შესრულების გარეშე მასწავლებელი ვერ გავხდებოდი. მეც ვწერდი და ვწერდი, ვსაუბრობდი და ვსაუბრობდი და ასე, ნელ-ნელა, ნაბიჯ-ნაბიჯ მინდოდა წრის ნაწილი გავმხადარიყავი.

ისე, საერთოდ არაა მარტივი, ადგე და ამ მოჯადოებული წრის რომელიღაცა ნაწილში მოსახვედრად იბრძოდე. თან, მარტო კი არ ხარ, შენ გარდა კიდევ ძალიან ბევრი ადამიანი აკეთებს ამას და ამ მარათონში საბოლოოდ ან გამარჯვებული გამოდიხარ, ან ისევ სხვა საქმის მოძებნა გიწევს გადასარჩენად. ამაზეც ცოტა ვრცლად მოგვიანებით...

მასწავლებლობა მარტივი არაა. მით უმეტეს, ეს ის საქმე არაა, მცდარი აზრების გარემოცვაში გაზრდილმა ადამიანებმა რომ უნდა შეასრულონ, მხოლოდ იმიტომ, რომ მათ ბავშვობაში ასე ჩააგონეს. გახსოვთ, ხომ ბავშვობაში მოსმენილი ფრაზები იმის შესახებ, რომ ქალს მასწავლებლობა უხდება. იქვე აუცილებლად ახსენებდნენ, რომ, არა, კაცსაც უხდება, მაგრამ მაინც უფრო ქალს და ასე ხდებოდნენ ჩვენი დედები, დები, დეიდები, ბებიები და მეზობლები მასწავლებლები...

არადა... ეს პროფესია ჩვენს არჩევანსა და შესაძლებლობებს შორის დგას, ჩვენს სიყვარულის უნარსა და მოთმინებას შორის დგას და აქ ყველას ადგილი ნამდვილად არაა.

ამ პროფესიაში ძალიან მამაცი ადამიანების ადგილია. ადამიანების, რომლებსაც ბოლომდე ესმით მასწავლებლობის და განიცდიან მას. ადამიანების, რომლებსაც შეუძლიათ აიღონ პასუხისმგებლობა და შეეჭიდონ ურთულეს საქმეს. ადამიანების, რომლებსაც არ ეშინიათ საკუთარი მოსწავლეების, არ ეზიზღებათ ისინი და სულმოუთქმელად არ ელიან დროს, როდესაც მათგან თავისუფლები იქნებიან.

როდესაც ამ ყველაფერს გააცნობიერებთ, მაშინ თავად მიხვდებით, რომ მზად ხართ. მზად, გერქვათ მასწავლებელი და ასწავლოთ სხვას. სხვას, უკეთესი სპექტაკლის დასადგმელად და სხვას, უკეთესი მომავლისთვის.

ავტორი: მარიამ გვარამია 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხვალ და ზეგ კიდევ რომ გაიმეორონ სხვებმაც ეს სისულელე, ხომ მოგვეჭრება თავი, რომ გამყალბებლები ვართ“ - ნესტან კვინიკაძის გაეროში გამოსვლას ფილოლოგის კრიტიკა მოჰყვა

„ხვალ და ზეგ კიდევ რომ გაიმეორონ სხვებმაც ეს სისულელე, ხომ მოგვეჭრება თავი, რომ გამყალბებლები ვართ“ - ნესტან კვინიკაძის გაეროში გამოსვლას ფილოლოგის კრიტიკა მოჰყვა

„ჩემი მეგობრების გარკვეული ნაწილი ქართულის მასწავლებელია, თანაც კარგი მასწავლებელი. მათ იციან, ქართულის მასწავლებლების მრავალრიცხოვანი არმიის დიდი იმედი რომ არა მაქვს, თორემ ამაზე, რაზეც ახლა ვწერ, ფიქრით თავს როგორ ავიტკიებდი. თან ნენე კვინიკაძის გამოსვლის გამზიარებელთა რეკორდული რაოდენობაც მაფიქრებს. იმედს ვიტოვებ, რომ ისინი, ვინც აზიარებენ, არ მოუსმენიათ, რას აზიარებენ და მხოლოდ პირად სიმპატიას გამოხატავენ. თუმცა ესეც საგანგაშოა, რომ ისე აზიარებენ რაღაცას, რომ არ იციან, რა არის.

გამოსვლას ვეღარ ვუყურე, ტექსტის წაკითხვა დავიწყე და გული გამიჩერდა: გამომსვლელი საყვედურობდა ქართულის მასწავლებელს, რომელმაც დაუმალა, რომ შუშანიკი ფემინისტური რომანი იყო. ვიტირო? ვერ ვიტირებ, რადგან მიხარია, კარგი მასწავლებელი რომ ჰყოლია ამ ადამიანს და სწორად უსწავლებია, რომ ცურტაველის ნაწარმოები ჰაგიოგრაფიაა.

ნენე კვინიკაძის დანაშაული (მოდით, ასე დავარქვათ, თუმცა გასაგებია, რომ ცოტა ზედმეტი მომდის) ისაა, რომ მან გაიმეორა იმ ვიღაცის შეფასება, რომელიც უვიცი იყო და არც ტერმინოლოგიაში, ვერც ჟანრის კანონებში ვერ ერკვეოდა. მე მახსოვს, პირველად ვინც თქვა და უწოდა მეხუთე საუკუნეში დაწერილ ტექსტს ფემინისტური. ისიც მახსოვს, ფრანკფურტისთვის საგანგებოდ გამზადებულ ვიდეორგოლში ცურტაველს რომ ქართველ ფემინისტ მწერალს უწოდებდნენ. პროტოფემინისტი მაინც ეწოდებინათ.

ახლა წარმოგიდგენიათ, ქართულის მასწავლებლებმა, იმის შიშით, რომელიმე მოსწავლემ ტრიბუნიდან უვიცობა არ დამაბრალოსო, შუშანიკის "სწორად" სწავლება რომ დაიწყოს, რა სავალალო შედეგს მივიღებთ?

არადა, უამრავი გზამკვლევი (გაიდი) მაქვს დამუშავებული (სხვადასხვა ჩემთვის ნაცნობ ენაზე) და, სიტყვაზე მენდეთ (გამოცდილება გვიჩვენებს, რომ ფოტოებს ცუდად ვიღებ, თორემ, გეფიცებით, დავდებდი), უმუქესი შავით (ბოლდით) წერენ გამოცდილი და დამსახურებული ლიტერატორები, როცა მისოგინისტ ევრიპიდეს მედეას და მარკ ტვენის ჰეკლბერი ფინს ასწავლით, საქმეს მიხედეთ და ტექსტი შეასწავლეთ მოსწავლეებს, პროტოფემინიზმს და რასიზმს თავი დაანებეთო.

მრცხვენია, ამ თემაზე წერილი როგორ დავწერო, კარგი ლიტერატორები ხომ დამცინებენ. არადა, ხმაც რომ ამოსაღებია?

ხვალ და ზეგ კიდევ და კიდევ რომ გაიმეორონ სხვებმაც ეს სისულელე (დიახ, სისულელე) და მერე ვიღაც სერიოზული მკვლევარი რომ დაინტერესდეს, ნეტა, რითი ტრაბახობენ ეს ქართველებიო, ხომ მოგვეჭრება თავი, რომ გამყალბებლები ვართ? სხვა მეზობელ ერებზე კარგად ვღლიცინებთ ხოლმე, გაყალბების ოსტატები არიანო და ჩვენ რომ დიდოსტატები ვართ, ეგ არაფერი?

სულ ესაა. სანამ გამაკრიტიკებდეთ (არ ვაპირებ უარგუმენტო მოსაზრებების მოსმენას და არაფრისმომცემ დისკუსიაში ჩაბმას), ფემინიზმის ისტორიას და ლიტერატურის კარგ სახელმძღვანელოებს ჩახედეთ (მედიაწიგნიერება გამოიჩინეთ ოღონდაც და სანდო ავტორები წაიკითხეთ), ჰაგიოგრაფიის პარადიგმა გაიხსენეთ, დაფიქრდით, რა აინტერესებს ჰაგიოგრაფს, მოწამე და წმინდანი თუ გენდერი და ასაკი და მერე მესროლეთ ქვა (ამ თემაზე, სანამ ჰაგიოგრაფიაში ფემინიზმის ამომკითხველნი მაღალი ტრიბუნებიდან გააქტიურდებოდნენ, ერთხელ უკვე დავწერე და მაშინ არ დაუკლიათ ლანძღვა კომენტარებში).

ოდეს ყოფილ არს და ეგეთები არ მინდა რა (არც ის მინდა, ბრჭყალები გამოგრჩა და ნაწარმოების სათაურებს არასწორად წერო) მერვე კლასში მეც დამაზეპირებინა ეგ და კიდევ სხვა ბევრი აბზაცი და წინადადება ჩემმა ქართულის მასწავლებელმა.“

ასე გამოეხმაურა სოციალურ ქსელში ფილოლოგი ​ნესტან რატიან​ი ნესტან კვინიკაძის გაეროში გამოსვლის იმ ნაწილს, სადაც კვინიკაძემ იმის შესახებ ისაუბრა, რომ „შუშანიკის წამება“ ფემინისტური ნაწარმოებია.

წაიკითხეთ სრულად