Baby Bag

ქალი და განათლება ბრიტანეთში

ქალი და განათლება ბრიტანეთში

სოციოლოგების აზრით, 21-ე საუკუნე ის ეპოქაა, როცა ქალი და მამაკაცი თანაბარი უფლებებითა და თავისუფლებით უნდა სარგებლობდნენ. დღეს რიგი ქვეყნები უხეშად არღვევს ქალის უფლებებს, უფრო სწორედ, რომ ვთქვათ, ცნება, როგორც ასეთი „ქალი და უფლება“, ან „ქალი და მისი უფლებები“ არ არსებობს და ან, საერთოდ არ აღიარებს. მაგრამ არსებობენ ქვეყნები, სადაც ქალი შედარებით დაწინაურებული და რეალიზებულია. რეალიზებულში კი იგულისხმება ის, რომ ქალები სრულიად ითვისებენ ოჯახში მამაკაცის ფუნქციებს, შესაბამისად, მარტოხელა დედობა არ წარმოადგენს პრობლემას, წარმატებულები არიან კარიერაში, მათი ანაზღაურება გაუთანაბრდა კაცებისას და რაც ყველაზე მთავარია, ისინი დაცულნი არიან კანონით.

განათლება საჭიროა წარმატების მისაღწევად, წარმატება კი შეიძლება ჩავთვალოთ უზრუნველყოფილ ცხოვრებად. როგორც წესი, მიჩნეულია რომ, განათლებულ ადამიანს მაღალი შემოსავალი, ცხოვრების კარგი პირობები და ამასთანავე, მაღალი სოციალური სტატუსი აქვს. ერთი სიტყვით, განათლება უფრო სრულყოფილ, განვითარებულ, ან უბრალოდ ადამიანად გვაქცევს. ადამიანი თავისი არსით მოწოდებულია განვითარებისკენ, რაც მასში ღმერთმა თუ ბუნებამ ჩადო.

მეოცე საუკუნის ბრიტანეთში ქალებისთვის განათლების მიღების სურვილი განპირობებული იყო, პირველ რიგში, სამუშაო ადგილების მოპოვების მიზნით. ჯერ კიდევ საუკუნის დასაწყისში ქალებისთვის დახურული იყო ოქსფორდისა და კემბრიჯის კარები. ფემინისტებმა ქალთა სასწავლებლები დაარსეს. საუკუნეების განმავლობაში მიჩნდათ, რომ ქალს მხოლოდ ოჯახური კერის დაცვა ევალებოდა. ის, უპირველეს ყოვლისა, კარგი დედა, სანიმუშო მეუღლე და დიასახლისი უნდა ყოფილიყო. პროფესიული თვითრელიზაცია მამაკაცთა პრივილეგიად მიიჩნეოდა. ქალს სათანდაო განათლება უნდა მიეღო მხოლოდ იმისთვის, რომ ღირსეული შვილები აღეზარდა და მთელი ცოდნა და გამოცდილება ოჯახისთის მოეხმარა.

მეოცე საუკუნის ბრიტანეთსა თუ დანარჩენ მსოფლიოში განათლება გახდა მნიშვნელოვანი სოციალური, ეკონომიკური და პოლიტიკური საკითხი. ინგლისის განათლების სისტემაში მნიშვნელოვანი გარდატეხა მოხდა 1944 წელს, მაგრამ მანამდე 1919 წელს ქალებს მიეცათ უფლება გამხდარიყვნენ ადვოკატები. განათლების ეს რეფორმა ცნობილია როგორც „ბუტლერის აქტი“. ეს აქტი გულისხმობდა თანაბრი განათლების მიღებას თანაბარ პირობებში. ეს განათლების აქტი განაახლეს 1988 წელს, რომლის შემდეგ განათლების სისტემა ემსახურებოდა სულიერ, გონებრივ, ფიზიკურ, კულტურულ და მორალურ განვითარებას.

განათლების რეფორმაში შეტანილი ცვლილებები არ ითვალისწინებდა გენდერულ მიდგომას სასკოლო და უმაღლეს სასწავლებლებში. თუმცა ყოველთვის არსებობდა სტერეოტიპები ე.წ ქალური და მამაკაცური პროფესიების თაობაზე. 1954 წელს გაზეთი „The hunts“ გამოაქვეყნა სტატია სათაურით “გოგონები უფრო გონიერები არიან, ვიდრე მამაკაცები“ („girls brainer than boys“). ამის საფუძველზე შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ გოგონები უფრო მეტ შრომისმოყვარეობას, მონდომებას, ინტერესს, ნიჭიერებას ავლენდნენ სწავლის მიმართ, ვიდრე ბიჭები. გოგონები ასევე წარმატებით აბარებდნენ უმაღლეს სასწავლებელში მისაღებ გამოცდებასაც. 1989 წელს გაერთიანებული სამეფოს უნივერსიტეტებში 3% ქალი პროფესორი იყო, დღესდღეობით კი ეს მაჩვენებელი 5%-ს აღემატება.

განათლებას სასიცოცხლო ფუნქცია ჰქონდა და თვითგადარჩენის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან პირობას წარმოადგენდა. გაეროს კვლევების მიხედვით, განვითარებად ქვეყნებში 1979 წლიდან 1995 წლამდე 43 %-ით შემცირდა შიმშილობა, რაც ქალთა განათლების პროგრესის დასამსახურებაა.

აშკარა იყო, რომ ქალები მამაკაცებს წარმატებული კარიერის შექმნაში ეცილებოდნენ. დროდადრო ქალი სულ უფრო აქტიურ პოზიციებს იკავებდა საზოგადოებაში და ეს საზოგადოებაც თითქოს იქით იყო მიმართული, რომ შინ თუ გარეთ მთავარი და მაორგანიზებელი ქალი გამხდარიყო. თუმცა ვერ გავექცევით იმ რეალობას, რომ მამაკაცი ფიზიკურად, სექსუალურად და ეკონომიკურადაც უფრო ძლიერია. შრომისმოყვარეობამ და მონდომებამ ქალებისთვის სასურველი შედეგები გამოიღო, პირველ რიგში, კი ქალი დამოუკიდებელი გახადა, მისცა სტაბილური შემოსავალი და პროფესიული სამუშაო. ერთი სიტყვით, მეოცე საუკუნის ბოლოსთვის ქალები გახდნენ საკუთარი თავების ბატონპატრონები.

კარიერა დიდ დროსა და ენერგიას მოითხოვს. ოჯახს კი ყურადღება აკლდება, რაც ხშირად მამაკაცების უკმაყოფილებას იწვევს. ქალებს ძლიერი ნებისყოფის გამოვლენა დასჭირდათ, რათა პროფესიულ ასპარეზზეც და ოჯახშიც სათანადოდ მოეხდინათ საკუთარი თავის რეალიზება. უდავოდ, ქალი ყოფაში დომინანტია თავისი სიძლიერით, ხშირად ის უფრო ინტელექტუალურია, უფრო გახსნილი, მაგრამ რატომღაც დღემდე უჭირთ კაცებს ამის აღიარება. მამაკაცები დღემდე მეოცე საუკუნეში ქალების განათლებასა და ინტელექტს სკეპტიკურად უყურებენ, რადგან მამაკაცის და ქალი ბუნება მკვეთრად განსხვავდება ერთმანეთისგან, ქალი ინტუიციასა და მგრძნობელობას ემყარება, მამაკაცი კი ლოგიკითა და პრაგმატიზმით ხელმძღვანელობს.

ქალები, რომლებიც განათლებას იღებდნენ და კარიერაზე იყვნენ ორიენტირებულნი, არ ჩქარობდნენ ოჯახის შექმნას, ან საერთოდ უარს ამბობდნენ ოჯახურ ცხოვრებაზე. ხოლო ისინი, განათლებული ქალები, საუკეთესო აღმზრდელები იყვნენ. ქალების ის კატეგორია, რომლებიც გვიან ქორწინდებოდნენ და არ ჰყავდათ ბევრი შვილი, უფრო ჯანსაღ გადაწყვეტილებებს იღებდნენ საკუთარი ოჯახისთვის. გაიზარდა მარტოხელა მშობელთა რიცხვი. განათლება ამაღლებს ქალის სტატუსს, იცავს მას ოჯახური ძალადობისგან. განათლებული ქალი უფრო მეტ ყურადღებას უთმობს, როგორც საკუთარ, ასევე გარშემომყოფთა ჯანმრთელობას. საკუთარ შემოსავალს ქალი ოჯახს, ბავშვების აღზრდას და ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას ახმარს.

მეოცე საუკუნეში პოპულარული გახდა ქალთა დასაქმება და განათლების მიღება ჯანმრთელობის სექტორში, რაც გამოწვეული იყო ორი მსოფლიო ომით.

ბევრი წინაღმდეგობის მიუხედავად, ქალებმა მაინც შეძლეს მიეღოთ სრულფასოვანი განთლების უფლება და საუკუნის ბოლოს იგი წარმოდგენილი იყო უკვე როგორც საქმიანი, მაორგანიზებელი, წესრიგის შემომტანი.

ბრიტანეთის სამეცნიერო კვლევითმა ინსტიტუტმა დადგინა, რომ დღეისთვის მამაკაცები, ქალებთან შედარებით, ნაკლებად წარმატებულები არიან. „დეილი მეილი“ იუწყება, რომ თანამედროვე ოჯახებში ძალიან ბევრ დიასახლის მამაკაცსა და ოჯახის მარჩენალ ქალს შეხვდებით. ეს განსხვავება განათლების ხარისხშიც აისახება. მაგალითად, დიდ ბრიტანეთში 30 წლამდე ასაკის მამაკაცების მხოლოდ 40 %-ს აქვს უმაღლესი განათლება, ხოლო ქალებში კი ეს მაჩვნებელი 50 %-ია. ბრიტანელი მეცნიერები ამ ციფრებიდან გამომდინარე ვარაუდობენ, რომ განათლების ხარისხში არსებული განსხვავება შემდგომში უკვე დიდ სოციალურ გარდაქმნებს გამოიწვევს, ეს ყოველივე კი მეოცე საუკუნის დასაწყისიდანვე შეინიშნებოდა.

განათლება ნიშნავს თავისუფლებასა და დამოუკიდებლობას. დამოუკიდებელ ქალებს აქვთ საკუთარი შემოსავლი და მაქსიმალურად ცდილობენ დაიკმაყოფილონ კარიერული ამბიციები. ისტორიას რომ გადავხედოთ, მას შემდეგ რაც ქალებმა მიიღეს განათლება, დაიწყეს შრომა და გამოიყენეს თავიანთი პოლიტიკური უფლებები, საზოგადაოებამ მხოლოდ მოიგო და განიცადა დიდი პროგრესი.

ავტორი: მარიამ იარაჯული

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,პანდემიის პირობებში პედაგოგები, ექიმების მსგავსად, ბრძოლის წინა ხაზზე აღმოჩნდნენ და ახალ გამოწვევებს წარმატებით გაართვეს თავი''

,,პანდემიის პირობებში პედაგოგები, ექიმების მსგავსად, ბრძოლის წინა ხაზზე აღმოჩნდნენ და ახალ გამოწვევებს წარმატებით გაართვეს თავი''

საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრმა მიხეილ ჩხენკელმა კორპორაცია Microsoft-ის მიერ ორგანიზებულ ვირტუალური განათლების ტრანსფორმაციის პირველ სამიტში მიიღო მონაწილეობა, საზოგადოებას სიტყვით მიმართა და მათ COVID-19-ის პანდემიის ფონზე საქართველოს განათლების სისტემის წინაშე არსებული გამოწვევები და მათი გადაჭრის გზები გააცნო.

სამიტის მთავარ მიზანს პანდემიის პირობებში დისტანციური სწავლების ხელშესაწყობად გატარებულ ეფექტიან ღონისძიებებზე მსჯელობა წარმოადგენდა. სპეციალური მოწვევით საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრმა მიხეილ ჩხენკელმა პანელურ სესიაზე, ავსტრიისა და ეკვადორის განათლების მინისტრებთან ერთად, განათლების სექტორში მოღვაწე 300-ზე მეტ ლიდერს საქართველოს გამოცდილება გაუზიარა.

მიხეილ ჩხენკელი: „ჩემთვის დიდი პატივია ვირტუალური განათლების ტრანსფორმაციის პირველ სამიტში მონაწილეობა. მსურს მადლობა გადავუხადო Microsoft-ის წარმომადგენლებს ამ მეტად საინტერესო ღონისძიების ორგანიზებისათვის. პერსონალური მადლობა კი ენტონი სალსიტოს, რომელთანაც მრავალწლიანი თანამშრომლობა გვაკავშირებს და ერთობლივად საინტერესო პროექტები განვახორციელეთ. Microsoft-ის პროდუქტები არის ჩვენი ძირითადი ინსტრუმენტები, რომელთა მეშვეობით შევძელით პანდემიით გამოწვეული გამოწვევების დაძლევა.

შექმნილ ვითარებაში კარგად გამოჩნდა გუნდური მუშაობის, შემოქმედებითი მიდგომისა და სწრაფი რეაგირების მნიშვნელობა. გადაწყვეტილების მიღების დროს ჩვენი გუნდის მთავარი მოტივაციის წყარო ჩვენი ახლაგაზრდები იყვნენ – კრიზისის მიუხედავად, მათთვის ხარისხიანი განათლების მიღების შესაძლებლობები უნდა შეგვექმნა“.

სიტყვით გამოსვლისას მინისტრმა განაცხადა, რომ სკოლებისა და უნივერსიტეტების დახურვის გამო საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს პრიორიტეტი ქვეყნის მასშტაბით მოსწავლეებისა და სტუდენტებისათვის დისტანციური სწავლების სერვისების მიწოდება გახდა. შემუშავდა სხვადასხვა ინსტრუმენტები, რომლითაც შესაძლებელი გახდა განათლების სისტემაზე ახალი კორონავირუსის უარყოფითი გავლენის შემცირება და სწავლა-სწავლების უწყვეტი პროცესის უზრუნველყოფა.

მინისტრის თქმით, დისტანციური სწავლების ხელშეწყობის მიზნით, სამინისტრომ ორი ძირითადი მიმართულებით იმოქმედა: Microsoft-ის პროდუქტების გამოყენებით სკოლებში ონლაინ სწავლება დანერგა და დაიწყო მასშტაბური პროექტი „ტელესკოლა“.

ადმინისტრაციისთვის, მასწავლებლებისა და მოსწავლეებისთვის შეიქმნა Microsoft Office 365-ის მომხმარებლის პროფილი. Microsoft TEAMS-ში შეიქმნა ვირტუალური საკლასო ოთახები ყველა სკოლის კლასებისა და საგნებისთვის. შემუშავდა დეტალური ინსტრუქციები საჯარო სკოლებისთვის. სამინისტროს წარმომადგენლები დახმარებას უწევდნენ პედაგოგებსა და მოსწავლეებს, რათა სასწავლო პროცესი შეუფერხებლად წარმართულიყო.

განათლების საყოველთაო ხელმისაწვდომობის უზრუნველსაყოფად საზოგადოებრივ მაუწყებელთან თანამშრომლობით შეიქმნა პროექტი „ტელესკოლა“ (TV-School), რომელიც ყველა მოსწავლეს, განურჩევლად იმისა, აქვს თუ არა წვდომა ინტერნეტთან საშუალებას აძლევს, ნახოს საინტერესო გაკვეთილები ყველა საგანში. მინისტრის თქმით, პროექტს, რომელიც „პირველი არხი – განათლების“ ეთერში გადის, საზოგადოებაში ძალიან პოზიტიური გამოხმაურება მოჰყვა. სატელევიზიო გაკვეთილებს, რომლებიც ყველა კლასის ყველა საგანში ტარდება, არა მხოლოდ მოსწავლეები, არამედ მათი ოჯახის წევრებიც უყურებენ. სწორედ ასეთი წარმატების გამო პროექტი „ტელესკოლა“ პანდემიის დასრულების შემდეგაც გაგრძელდება.

მინისტრმა აღნიშნა, რომ სამინისტროს საქმიანობის მომდევნო ეტაპი და ამბიციური გეგმაა Microsoft-თან ნაყოფიერი თანამშრომლობის შედეგად, სექტემბრიდან საქართველოს მასშტაბით შერჩეულ 150 სკოლაში საპილოტე რეჟიმში მაიკროსოფტის საგანმანათლებლო პროგრამის „Minecraft Education Edition“ დანერგვა. ეტაპობრივად კი პროგრამა ყველა სკოლაში დაინერგება. თამაშით სწავლა – 21-ე საუკუნის პედაგოგიური მიდგომა – სასწავლო პროცესს უფრო ეფექტურსა და საინტერესოს გახდის.

მინისტრმა უმაღლესი განათლების შესახებაც ისაუბრა და აღნიშნა, რომ წარმატებულად განხორციელებული ელექტრონული სწავლების შედეგად, სტუდენტების აუდიტორიებში დაბრუნების შემდეგ, სასწავლო კურიკულუმებში ელექტრონული რესურსების გამოყენების კომპონენტი გაძლიერდება.

მინისტრმა ხაზი გაუსვა მასწავლებლებისა და უმაღლესის სასწავლებლების ლექტორების ენთუზიაზმსა და შემოქმედებით მიდგომას როგორც დისტანციური სწავლების, ასევე, „ტელესკოლის“ პროექტის განხორციელების პროცესში და მათ განსაკუთრებული მადლობა გადაუხადა. მიხეილ ჩხენკელის შეფასებით, პანდემიის პირობებში პედაგოგები, ექიმების მსგავსად, ბრძოლის წინა ხაზზე აღმოჩნდნენ და ახალ გამოწვევებს წარმატებით გაართვეს თავი.

Microsoft-ის მიერ ორგანიზებულ ვირტუალური განათლების ტრანსფორმაციის პირველ სამიტში მონაწილებდნენ გაერთიანებული ერების განათლების, მეცნიერებისა და კულტურის ორგანიზაციისა (UNESCO), ეკონომიკური განვითარებისა და თანამშრომლობის საერთაშორისო ორგანიზაციის (OECD) წარმომადგენლები და განათლების სექტორში მოღვაწე 300-ზე მეტი ლიდერი.

წაიკითხეთ სრულად