Baby Bag

,,ყო­ფი­ლი პრაქ­ტი­კო­სე­ბის მოთხოვ­ნა მოკ­ლე­ბუ­ლია სა­ფუძ­ველს...ეს პრო­ცე­სი და­უს­რუ­ლებ­ლად ვერ გაგ­რ­ძელ­დე­ბო­და''

,,ყო­ფი­ლი პრაქ­ტი­კო­სე­ბის მოთხოვ­ნა მოკ­ლე­ბუ­ლია სა­ფუძ­ველს...ეს პრო­ცე­სი და­უს­რუ­ლებ­ლად ვერ გაგ­რ­ძელ­დე­ბო­და''

ყოფილი პრაქტიკოსების შესახებ მას­წავ­ლე­ბელ­თა პრო­ფე­სი­უ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტ­რის დი­რექ­ტორ­ი ბე­რი­კა შუ­კა­კი­ძე ​,,ახალ განათლებასთან'' ინტერვიუში საუბრობს. მისი თქმით, ყო­ფი­ლი პრაქ­ტი­კო­სე­ბის მოთხოვ­ნა მოკ­ლე­ბუ­ლია სა­ფუძ­ველს: 

,,​პრაქ­ტი­კო­სი მას­წავ­ლე­ბე­ლი აღარ არ­სე­ბობს. ყო­ფი­ლი პრაქ­ტი­კო­სი მას­წავ­ლებ­ლე­ბის­თ­ვის გარ­კ­ვე­უ­ლი გა­მო­ნაკ­ლი­სე­ბი და­ვუშ­ვით. ძა­ლი­ან და­სა­ნა­ნი იქ­ნე­ბო­და, მას­წავ­ლე­ბე­ლი, რო­მელ­საც სა­გა­ნი 10 კრე­დიტ­ზე აქვს ჩა­ბა­რე­ბუ­ლი, სის­ტე­მი­დან გაგ­ვეშ­ვა, მა­თი და­კარ­გ­ვა არ შე­იძ­ლე­ბა. საგ­ნობ­რი­ვი ცოდ­ნა ძა­ლი­ან მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია. სწო­რედ ამ მო­საზ­რე­ბით და­იშ­ვა გა­მო­ნაკ­ლი­სი მათ­თ­ვის, ვი­საც 10 კრე­დიტ­ზე აქვს ჩა­ბა­რე­ბუ­ლი გა­მოც­და და ვი­საც ორი­ვე გა­მოც­და აქვს ჩა­ბა­რე­ბუ­ლი, ას­წავ­ლის მა­ღალ­მ­თი­ან სოფ­ლებ­ში ან მცი­რე­კონ­ტინ­გენ­ტი­ან სკო­ლებ­ში. მათ აქ­ტი­ვო­ბე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბა ნაკ­ლე­ბი აქვთ, მით უფ­რო, პან­დე­მი­ის პი­რო­ბებ­ში და კრე­დი­ტე­ბის შევ­სე­ბი­სას ჰქონ­დათ გა­მოწ­ვე­ვე­ბი. სწო­რედ ამი­ტომ, მი­ღე­ბუ­ლი გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე, ამ მას­წავ­ლებ­ლებს, იან­ვ­რი­დან, უფ­რო­სი მას­წავ­ლებ­ლის სტა­ტუ­სი მი­ე­ნი­ჭე­ბათ. ასე­თი სულ 700-მდე ადა­მი­ა­ნია.

რაც შე­ე­ხე­ბა და­ნარ­ჩე­ნი ყო­ფი­ლი პრაქ­ტი­კო­სე­ბის მოთხოვ­ნას, მოკ­ლე­ბუ­ლია სა­ფუძ­ველს. 2015 წელს, უფ­რო ად­რეც, მას­წავ­ლებ­ლებ­მა იცოდ­ნენ, რომ 2019 წელს სქე­მა მთავ­რ­დე­ბო­და და ამ პე­რი­ოდ­ში მათ, უფ­რო­სის სტა­ტუ­სის მი­სა­ღე­ბად, 19 კრე­დი­ტი უნ­და და­ეგ­რო­ვე­ბი­ნათ. თუმ­ცა, პან­დე­მი­ის გა­მო, ორი წლით გა­და­ვად­და ეს პრო­ცე­სი, ანუ კი­დევ ორი წე­ლი მი­ე­ცათ და­მა­ტე­ბი­თი დრო სტა­ტუ­სის ასა­მაღ­ლებ­ლად, შე­სა­ბა­მი­სად, კი­დევ ორ­ჯერ გა­ვიდ­ნენ გა­მოც­და­ზე. ეს პრო­ცე­სი და­უს­რუ­ლებ­ლად ვერ გაგ­რ­ძელ­დე­ბო­და.

ყო­ფი­ლი პრაქ­ტი­კო­სი მას­წავ­ლებ­ლე­ბი, არ­სე­ბუ­ლი მო­ნა­ცე­მე­ბით, სა­ქარ­თ­ვე­ლოს მას­წავ­ლებ­ლე­ბის, და­ახ­ლო­ე­ბით, 5 პრო­ცენ­ტია, რაც იმას ნიშ­ნავს, რომ ამ­დენ­მა პრო­ცენ­ტ­მა ვერ აიმაღ­ლა სტა­ტუ­სი. ნე­ბის­მი­ერ პრო­ფე­სი­ა­ში არ­სე­ბობს ამ­დე­ნიც და ამა­ზე მე­ტი პრო­ცენ­ტი ადა­მი­ა­ნე­ბი­სა, რომ­ლე­ბიც შე­სა­ბა­მი­სი სტან­დარ­ტის მი­ხედ­ვით ვერ იმაღ­ლე­ბენ კვა­ლი­ფი­კა­ცი­ას. სამ­წუ­ხა­როა, მაგ­რამ ამ ადა­მი­ა­ნებ­მა ვერ მო­ა­ხერ­ხეს სტა­ტუ­სის ამაღ­ლე­ბა. მე­ო­რე მხრი­დან თუ შევ­ხე­დავთ სა­კითხს, იმ ადა­მი­ა­ნებს რას ვპა­სუ­ხობთ, ვინც კომ­პე­ტენ­ცია და­ა­დას­ტუ­რა და პრო­ფე­სი­ა­ში შე­მოს­ვ­ლა სურს? მათ­თ­ვი­საც ხომ უნ­და გა­იხ­ს­ნას და­საქ­მე­ბის „კა­რი“? თუ სკო­ლამ, ვა­კან­სი­ის გა­მოცხა­დე­ბის შემ­დეგ, კვა­ლი­ფი­ცი­უ­რი მას­წავ­ლე­ბე­ლი ვერ აიყ­ვა­ნა, მა­შინ ყო­ფილ პრაქ­ტი­კოს­თან იმა­ვე პი­რო­ბე­ბით აგ­რ­ძე­ლებს თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბას, გარ­კ­ვე­უ­ლი პე­რი­ო­დის გან­მავ­ლო­ბა­ში. ეს მას­წავ­ლე­ბე­ლი რე­ა­ლუ­რად არა­ფერს კარ­გავს, მას ისევ ექ­ნე­ბა სა­შუ­ა­ლე­ბა, გა­ვი­დეს გა­მოც­და­ზე, ჩა­ა­ბა­როს და და­ა­დას­ტუ­როს კომ­პე­ტენ­ცია,'' - აღნიშნა ბერიკა შუკაკიძემ. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის დასწავლის უნარის დარღვევა და რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

რა არის დასწავლის უნარის დარღვევა და რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?
რა არის დასწავლის უნარის დარღვევა და რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.
- რა არის დასწავლის უნარის დარღვევა?
- დასწავლის უნარის დარღვევა ზოგადი სახელწოდებაა და ვლინდება ბაზისური აკადემიური საგნების წერის, კითხვისა და მათემატიკური უნარების ათვისების სირთულეში, რაც გამოწვეულია ინფორმაციის გადამუშავების სპეციფიკურობით. სხვადასხვა სტატისტიკის მიხედვით, მოსწავლეთა 5-15%-ს დასწავლის უნარის დარღვევა აქვს.
დისლექსია, იგივე კითხვის უნარის სპეციფიკური დარღვევა, ყველაზე ხშირად დიაგნოსტირებადი ფორმაა. სირთულეები შეიძლება ვლინდებოდეს სიტყვის სწორად ამოკითხვაში, კითხვის ტემპსა და წაკითხულის გააზრებაში. უფრო კონკრეტულად, ბავშვი კითხვის დროს შეიძლება უშვებდეს შეცდომებს ასოების ან სიტყვის ამოკითხვაში, ვერ აერთიანებდეს მარცვლებს, კითხულობდეს ნელა ან ძალიან სწრაფად და მიხვედრით. წერის უნარის სპეციფიკური დარღვევის დროს სირთულეები შეიძლება ვლინდებოდეს მართლწერაში, გრამატიკასა და პუნქტუაციაში, ასევე, წერილობითი ფორმით აზრის ჩამოყალიბებასა და ნაწერის ორგანიზებაში. უფრო კონკრეტულად, ბავშვი შეიძლება ამატებდეს, ტოვებდეს, ანაცვლებდეს სიტყვაში ასოებს. ჰქონდეს ფურცელზე სივრცის დაცვის და ასოების მოხაზვის სირთულე. უშვებდეს ბევრ გრამატიკულ და პუნქტუაციურ შეცდომას, წინადადებების წყობა იყოს გაუმართავი, ნაწერში ნათლად არ იკითხებოდეს აზრი. მათემატიკური უნარების სპეციფიკური დარღვევის დროს სირთულეები შეიძლება ვლინდებოდეს რიცხვების მნიშვნელობის წვდომაში, არითმეტიკული ფაქტების დამახსოვრებაში, ანგარიშსა და მათემატიკური ცნებების საშუალებით მსჯელობაში. უფრო კონკრეტულად, ჰქონდეს რიცხვების და მათი ურთიერთმიმართებების გაგების სირთულე, ამოცანის ამოხსნისას ურევდეს მოქმედებების შესრულების თანმიმდევრობას.
- რა შეიძლება იყოს დასწავლის უნარის დარღვევის მიზეზი?
დასწავლის უნარის დარღვევა ნეიროგანვითარების დარღვევაა და საფუძვლად ცენტრალური ნერვული სისტემის ფუნქციონირების სპეციფიკური დეფიციტი უდევს. ამის გამომწვევი შეიძლება იყოს სხვადასხავა გენეტიკური, სამედიცინო და გარემო ფაქტორები.
- რა არის დასწავლის უნარის დარღვევის ნიშნები?
- სწავლის სირთულეები, როგორც წესი, შესამჩნევი დაწყებით კლასებში ხდება, როდესაც მოსწავლეს მოეთხოვება აითვისოს ბაზისური აკადემიური უნარები. თუმცა, შესაძლოა თავიდანვე არ იყოს გამოხატული აკადემიური სირთულეები და თავი იჩინოს მოგვიანებით. დასწავლის უნარის დარღვევის მახასიათებლების გამოვლენა ასაკის მიხედვით განსხვავებულია. სკოლამდელ ასაკში ბავშვი არ გამოხატავს ინტერესს ისეთი თამაშების მიმართ, რომლებიც მოითხოვს სიტყვების გამეორებას, არ აქვს ასაკის შესაბამისი ლექსიკური მარაგი, არ გამოთქვამს სიტყვებს სწორად, მაშინ როდესაც ეს ასაკობრივად უკვე მოეთხოვება, აქვს ფერების, ფორმების, საგნების დასახელების დამახსოვრების სირთულე, აქვს მითითების გაგების და შესრულების სირთულე. დაწყებით კლასებში აქვს ასოების დამახსოვრების და ამოკითხვის სირთულე, რის გამოც შეიძლება კითხვისას სიტყვაში ტოვებდეს, ანაცვლებდეს ასოებს, კითხულობდეს ნელა და ხარჯავდეს დიდ ძალისხმევას ან კითხულობდეს სწრაფად და მიხვედრით და შესაბამისად, უშვებდეს ბევრ შეცდომას. საუბრისას ჰქონდეს აზრის ჩამოყალიბების სირთულე, ჰქონდეს ასაკის შეუსაბამო, მწირი ლექსიკური მარაგი, ფაქტების დამახსოვრების, წერის, საათის ცნობის და დროის ორგანიზების სირთულე, თანატოლებთან შედარებით დიდ ძალისხმევას ხარჯავდეს სწავლის პროცესში და მიუხედავად ამისა, არ ჰქონდეს კარგი აკადემიური მოსწრება.
მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ დასწავლის უნარის დარღვევის დროს ინტელექტის მაჩვენებელი ძირითადად ნორმის ფარგლებშია, ამიტომ ხშირად აღნიშნული სპეციფიკური სირთულეების იდენტიფიცირება რთულდება.
- როდის უნდა მიმართონ სპეციალისტს?
- თუ ბავშვს აქვს აღნიშნული სირთულეები და სწავლების სხვადასხვა სტრატეგიის გამოყენების მიუხედავად სწავლაში არ შეიმჩნევა მნიშვნელოვანი პროგრესი, მიმართეთ კლინიკურ ნეიროფსიქოლოგს ან კლინიკურ ფსიქოლოგს. შეფასების პროცესში ასევე შეიძლება ჩაერთოს განათლების ფსიქოლოგი, ენისა და მეტყველების თერაპევტი და ოკუპაციური თერაპევტი.
- შესაძლებელია თუ არა სპეციალისტის დროული ჩარევის შედეგად ეს პრობლემა სრულიად მოგვარდეს?
- დასწავლის უნარის დარღვევა ქრონიკული მდგომარეობაა, თუმცა ადრეული შეფასების და ინტერვენციის შედეგად, ადამიანები აღწევენ მნიშვნელოვან წარმატებას. სწავლება ეფუძნება უშუალოდ სუსტი უნარების გავარჯიშებას და ძლიერი მხარეების გამოყენებით სწავლებას. 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად