Baby Bag

დეტალები მასწავლებლობის მაძიებლობის პროგრამის შესახებ

დეტალები მასწავლებლობის მაძიებლობის პროგრამის შესახებ

მასწავლებლობის მაძიებლობის პროგრამის შესახებ დეტალურ ინფორმაციას მასწავლებლის სახლი აქვეყნებს. 

1. მასწავლებლის მაძიებლობის პროგრამის“ მიზნები:

მასწავლებლის მაძიებლობის მიზანია მასწავლებლობის მაძიებლის პროფესიული ცოდნის გაღრმავება, მასწავლებლის უნარ-ჩვევების შეძენა ან/და  განვითარება და სასკოლო გარემოსთან ადაპტირების ხელშეწყობა, ასევე საქართველოს ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებში არსებული საგნობრივი ვაკანსიების შევსება კომპეტენტური და კვალიფიციური კადრებით.

2. პროგრამის ბენეფიციარები:

ა) მასწავლებლობის მაძიებელი, პირი რომელსაც აქვს სულ მცირე ეროვნული სასწავლო გეგმით გათვალისწინებული საგნის/საგნობრივი ჯგუფის მიმართულებით ბაკალავრის აკადემიური ხარისხი ან/და სასპორტო პროფესიული განათლების დამადასტურებელი დოკუმენტი და რომელიც ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულების საჭიროებიდან გამომდინარე, არაუმეტეს 2 წლისა დასაქმებულია ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებაში.
ბ) პირი, რომელიც 2018-2019 სასწავლო წლის დასაწყისისთვის ასწავლიდა ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებაში და მასწავლებლის პროფესიული განვითარებისა და კარიერული წინსვლის სქემაში არ იყო ჩართული.

3. მაძიებლობის პროგრამის შემადგენლობა

მაძიებლობის პროგრამა შედგება 2 კურსისგან აკადემიური კურსი და პედაგოგიური პრაქტიკის კურსი (ორივე კურსის გავლა სავალდებულოა) და მასწავლებლის სტატუსის მოსაპოვებლად მაძიებელმა 2 წლის განმავლობაში უნდა დაადასტუროს საგნობრივი კომპეტენცია.

4. „მასწავლებლის მაძიებლობის პროგრამის“ გავლის საფეხურები

მასწავლებლის მაძიებლობის პროგრამის გავლის საფეხურებია:
ა) რეგისტრაცია;
ბ) აკადემიური კურსი (ონლაინ);
გ) პედაგოგიური პრაქტიკის კურსი;
დ) აღიარება (დადასტურება).

5. მასწავლებლის მაძიებლობის პროგრამის ხანგრძლივობა

1. მასწავლებლობის მაძიებელს შესაძლებლობა აქვს გაიაროს გრძელვადიანი ან მოკლევადიანი (ინტენსიური) კურსი.
2. მასწავლებლობის მაძიებელი კურსზე რეგისტრაციისას ირჩევს კურსის ხანგრძლივობას მოკლევადიან ან გრძელვადიან კურსს და ამის შესაბამისად პროგრამაში საკუთარი მუშაობის გრაფიკს;

ა) გრძელვადიანი კურსი გულისხმობს ორ წელს და 20 გაკვეთილის ჩატარებას, რომელსაც აკვირდება ტუტორი შემდეგი

5 მიმართულებით(თითოეულ მიმართულებაზე, მინიმუმ ოთხი ფოკუსირებული დაკვირვება): 

1.სასწავლო გარემო;
2.სოციალურ-ემოციური მხარდაჭერა; 
3.მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის ეფექტური კომუნიკაცია; 
4. მეტაკოგნაცია და მაღალი სააზროვნო უნარები; 
5.უკუკავშირი. 

20 გაკვეთილის ჩატარების ვალდებულება აქვს ყველა იმ პირს, ვინც კურსის ხანგრძლივობად აირჩევს ერთ წელზე მეტ ვადას.

ბ) მოკლე კურსი გულისხმობს მინიმუმ 4 თვეს და 10 გაკვეთილის ჩატარებას, რომელსაც აკვირდება ტუტორი შემდეგი 5
მიმართულებით(თითოეულ მიმართულებაზე, მინიმუმ ორი ფოკუსირებული დაკვირვება): 
1.სასწავლო გარემო;
2.სოციალურ-ემოციური მხარდაჭერა; 
3.მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის ეფექტური კომუნიკაცია; 
4. მეტაკოგნაცია და
მაღალი სააზროვნო უნარები; 
5.უკუკავშირი. 

10 გაკვეთილის ჩატარების ვალდებულება აქვს ყველა იმ პირს ვინც კურსს გაივლის 4 თვიდან ერთ წლამდე.

6. საბოლოო შეფასება/აღიარება

1. მასწავლებლობის მაძიებლის მიერ მასწავლებლობის მაძიებლობის პროგრამის საბოლოო შეფასებას (აკადემიური და პედაგოგიური პრაქტიკის კურსების შეფასება) ახდენს სსიპ მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრი.

2. მასწავლებლობის მაძიებლის მიერ მასწავლებლობის მაძიებლობის პროგრამის გავლის შედეგებს ადასტურებს სსიპ მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრის დირექტორის ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტის საფუძველზე.

7. მასწავლებლობის მაძიებლის პედაგოგიური კურსის განმავლობაში წარმოსადგენი დოკუმენტები

1. მასწავლებლობის მაძიებელმა შემაჯამებელ ელექტრონულ პორტფოლიოში, თვითშეფასების საფუძველზე, უნდა წარმოადგინოს პროგრამის განმავლობაში მის მიერ შექმნილი საუკეთესო ნაშრომები, რომლებიც ადასტურებენ პროგრამის სწავლის შედეგებით განსაზღვრულ კომპეტენციებს. თითოეულ ნაშრომს თან უნდა ახლდეს რეფლექსია განხორციელებულ აქტივობაზე.

2. შემაჯამებელი ელ. პორტფოლიოს ფარგლებში წარმოდგენილი უნდა იყოს შემდეგი დოკუმენტაცია:

ა) თემატური გეგმა, გაკვეთილის გეგმა, გეგმის შესაბამისი ჩატარებული გაკვეთილის ტუტორის დაკვირვების ანგარიში, ჩატარებულ გაკვეთილის რეფლექსია.
ბ) სსსმ მოსწავლის უნარების შეფასების დასკვნა / ანგარიში და შესაბამისი ინდივიდუალური სასწავლო გეგმა (ასეთის არსებობის შემთხვევაში). ან დიფერენცირებული მიდგომის ამსახველი დოკუმენტაცია.
გ) კლასგარეშე აქტივობის (პროექტული მუშაობა/კლუბური მუშაობა/საწრეო მუშაობა და სხვა) გეგმა და რეფლექსია განხორციელებული აქტივობის შესახებ,
დ) თვითშეფასების კითხვარი, კურსის რეფლექსია, კვირის რეფლექსია, სამოქმედო გეგმის ანგარიში,
ე) თვითგანვითარებაზე ზრუნვა და სხვა.

”მასწავლებლობის მაძიებელთა პროგრამის“ აკადემიური და პრაქტიკული კურსის შინაარსი აკადემიური კურსი მასწავლებლობის მაძიებლობის აკადემიურ კურსს ახორცილებს სსიპ - მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრი აკადემიური კურსის განსახორციელებლად საჭიროა ცენტრმა წინასწარ განსაზღვროს თემატიკა. 

აკადემიური კურსი წარიმერთება ონლაინ რეჟიმში - ვიდეო ლექციების სახით. აკადემიური კურსი დაძლეულად ჩაითვლება, თუ მაძიებელი, კურსის ბოლოს, დააგროვებს ზღვრული რაოდენობის - 75% -ს და მეტს. Edex სისტემის პლატფორმაზე ჩაშენებულია აკადემიური კურსი - ონლაინ ლექციები, რომელიც მოიცავს სკოლაში შესასრულებელ პრაქტიკულ დავალებებს ტუტორის ფასილიტაციით. 

პორტალის გამართულ მუშაობაზე პასუხისმგებელია ცენტრი (მაძიებლობის პროგრამა).
აკადემიური კურსის შინაარსი # აკადემიური კურსის შინაარსი

1 სასწავლო პროცესის დაგეგმვა, წარმართვა და შეფასება
2 პოზიტიური სასწავლო გარემო
3 ინკლუზიური განათლება
4 მასწავლებლის პროფესიული განვითარება და ეთიკა
5 სწავლა სწავლების სტრატეგიები

”მასწავლებლობის მაძიებელთა პროგრამის“ აკადემიური კურსის გავლის შემდეგ კურსდამთავრებული შეიძენს შემდეგ დარგობრივ კომპეტენციებს:
დარგობრივი კომპეტენციები:

1. კომპეტენცია - ცოდნა და გააზრება
I.კომპეტენციის სფერო - პოზიტიური სასწავლო გარემოს ფორმირება მასწავლებლი იცნობს სასწავლო პროცესში დიფერენცირებული მიდგომების ძირითად პრინციპებს;
იცის, როგორ შექმნას მოსწავლისთვის მამოტივირებელი სასწავლო გარემო - ფიზიკური, სოციალურ-ემოციური და კოგნიტური გარემო ინკლუზიური,სწავლისა და მოსწავლეებისადმი კეთილგაწყობილი სასწავლო გარემო.
იცის კლასის მართვისა და კონფლიქტების პრევენციისა და მოგვარების ეფექტიანი სტრატეგიები.
იცის სკოლაში თანამშრომლობითი კულტურის ჩამოყალიბების ხელშემწყობი ძირითადი ფაქტორები და აცნობიერებს თანამშრომლობითი გარემოს მნიშვნელობას საკუთარი პროფესიული განვითარებისა და სწავლა-სწავლების ხარისხის გაუმჯობესებაში.
II.კომპეტენციის სფერო - მოსწავლესა და შედეგზე ორიენტირებული სასწავლო პროცესის დაგეგმვა, წარმართვა და შეფასება

2.1. სასწავლო პროცესის დაგეგმვა და წარმართვა მასწავლებელი იცნობს ზოგადი განათლების ეროვნულ მიზნებს, ეროვნულ სასწავლო გეგმას;
იცის ზოგადი განათლების ჩარჩო დოკუმენტებზე დაყრდნობით მოსწავლესა და შედეგზე ორიენტირებული სასწავლო პროცესის დაგეგმვა.
იცის საგანმანათლებლო ბეჭდური და ICT რესურსების მოძიება, შექმნა და სასწავლო პროცესში მიზნობრივად გამოყენება.
იცის პიროვნების განვითარებისა და განათლების ძირითადი თეორიები, აცნობიერებს მათ მნიშვნელობას მოსწავლესა და შედეგზე ორიენტირებული სასწავლო პროცესის დაგეგმვის და წარმართვისას.
იცნობს მოსწავლეებში საბაზისო აკადემიური და სოციალურ-ემოციური უნარების განვითრების ძირითად მიდგომებს.
იცის სწავლისა და სწავლების მრავალფეროვანი, მოსწავლეზე ორიენტირებული სტრატეგიები და მათი გამოყენების პერსპექტივები;
იცის სწავლა/სწავლების მეთოდები, ტექნოლოგიები და სტრატეგიები, მათი გამოყენების შესაძლებლობები.
იცის მდგრადი განვითარების მიზნები და პრინციპები;
აცნობიერებს მდგრადი განვითარების პრინციპების სწავლების მნიშვნელობას პიროვნების ჩამოყალიბებაში, სოციალური და ბუნებრივი გარემოსადმი პასუხისმგებლობის მქონე მოქალაქის აღზრდაში.
აცნობიერებს კლასგარეშე საქმიანობის როლსა და მნიშვნელობას მოსწავლეთა მოტივაციის, სწავლის და მრავალმხრივი განვითარებისათვის.

2.2. სასწავლო პროცესის შეფასება

იცის მოსწავლის შეფასება (მ.შ. სსსმ მოსწავლის) ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან მიმართებით;
იცის შეფასების ტიპები, პრინციპები და მეთოდები. იცის როგორ გააანალიზოს შეფასების შედეგები.
იცის შეფასების კრიტერიუმების ჩამოყალიბებისა და რუბიკების შედგენის ძირითადი პრინციპები.
III.კომპეტენციის სფერო - პროფესიულ განვითარებაზე ზრუნვა იცის პროფესიული განვითარების ძირითადი პრინციპები, ფორმები და გზები.
იცნობს განათლების მეცნიერებებში თანამედროვე ტენდენციებსა და კვლევებს.
იცნობს განათლების მეცნიერების კვლევის მეთოდებს და მათი გამოყენების შესაძლებლობებს.
იცის პრაქტიკის კვლევის სპეციფიკა, წარმართვის თავისებურებები და აცნობიერებს კვლევის შედეგების გამოყენების მნიშვნელობას საკუთარი პროფესიული განვითარებისა და სწავლა-სწავლების ხარისხის გაუმჯობესებაში.

2. დამოკიდებულებები და ღირებულებები:

აცნობიერებს განათლების ინკლუზიურობისა და მოსწავლეთა მოტივაციის მნიშვნელობას პოზიტიური,უსაფრთხო/კონფლიქტებისგან თავისუფალი სასწავლო გარემოს შექმნისთვის; აცნობიერებს მოსწავლეებთან, მშობლებთან, კოლეგებთან, თემთან თანამშრომლობის მნიშვნელობას უსაფრთხო (ფიზიკური, სოციალური და ემოციური)
სასწავლო გარემოს ფორმირებისთვის.
აცნობიერებს, რომ ზოგადი განათლების ჩარჩო დოკუმენტები და განათლების მეცნიერებაში დაგროვილი ცოდნა მისი პედაგოგიური საქმიანობის ამოსავალია; მისთვის მნიშვნელოვანია თითოეული მოსწავლე, როგორც პიროვნება; სწამს, რომ დიფერენცირებული მიდგომის გამოყენება სასწავლო პროცესში ხელს შეუწყობს როგორც მოსწავლეთა მოტივაციის ზრდას, მის პიროვნულ და კოგნიტურ განვითარებას, ასევე მათ ინტეგრაციას სასკოლო საზოგადოებაში.
ორიენტირებულია უწყვეტ პროფესიულ განვითარებაზე, სხვადასხვა გზით სიახლეების ათვისებასა და მათ პრაქტიკაში დანერგვაზე;აცნობიერებს კვლევაზე დაფუძნებული სასკოლო პრაქტიკის სრულყოფის მნიშვნელობას.
პედაგოგიური პრაქტიკის კურსი
პედაგოგიური პრაქტიკის კურსი ხორციელდება სკოლაში. მაძიებელს სკოლა უნიშნავს ტუტორს რომელიც მაძიებელს უწევს მუდმივ დახმარებას და მხარდაჭერას.

პრატიკული ნაწილი შედგება:

1. აკადემიური კურსის განმავლობაში მიცემული დავალებების სასწავლო პრაქტიკაში გადატანა
2. გრძელი კურსის შემთხვევაში 20 გაკვეთილის ჩატარებას, რომელსაც აკვირდება ტუტორი შემდეგი 5 მიმართულებით(თითოეულ მიმართულებაზე, მინიმუმ ოთხი ფოკუსირებული დაკვირვება): 

1.სასწავლო გარემო; 
2.სოციალურ- ემოციური მხარდაჭერა; 
3.მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის ეფექტური კომუნიკაცია; 
4. მეტაკოგნაცია და მაღალი სააზროვნო უნარები; 
5.უკუკავშირი და მოკლე (ინტენსიური) კურსის შემთხვევაში 10 გაკვეთილის ჩატარებას, რომელსაც აკვირდება

ტუტორი შემდეგი 5 მიმართულებით(თითოეულ მიმართულებაზე, მინიმუმ ორი ფოკუსირებული დაკვირვება): 

1.სასწავლო გარემო; 
2.სოციალურ-ემოციური მხარდაჭერა; 
3.მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის ეფექტური კომუნიკაცია; 
4. მეტაკოგნაცია და მაღალი სააზროვნო უნარები; 
5.უკუკავშირი

მაძიებელს სკოლაში ევალება

ა) თანამშრომლობს ტუტორთან მაძიებლის ინდივიდუალური საჭიროებების განსაზღვრასა და ინდივიდუალური პროგრამის
შემუშავებაში.
გ) ესწრება და აკვირდება ტუტორის და სხვა მასწავლებლის მიერ ჩატარებულ გაკვეთილებს, მონაწილეობს გაკვეთილებისა
და პროფესიული ლიტერატურის განხილვაში.
დ) გეგმავს საჩვენებელ გაკვეთილებს და ითვალისწინებს ქოუჩის რეკომენდაციებს.
ე) ქმნის მაძიებლის პროფესიულ საქაღალდეში განსათავსებელ დოკუმენტებს და ზრუნავს საკუთარ პროფესიულ განვითარებაზე.

”მასწავლებლობის მაძიებელთა პროგრამის“ პრაქტიკული კურსის გავლის შემდეგ კურსდამთავრებული შეიძენს შემდეგ დარგობრივ კომპეტენციებს:

კომპეტენცია - პრაქტიკული და სხვადასხვა უნარები
კომპეტენციის სფერო - პოზიტიური სასწავლო გარემოს ფორმირება
შეუძლია შექმნას დადებითი სასწავლო გარემო მოსწავლეების ინდივიდუალური, სპეციალური საჭიროებების, მათი კულტურული მრავალფეროვნების გათვალისწინებით და ხელი შეუწყოს კლასში თითოეული მოსწავლის ინტეგრაციას და მათ მოტივაციას;
შეუძლია უსაფრთხო თავისუფალი სასწავლო გარემოს შექმნა თითოეული მოსწავლის პიროვნული, სოციალური-ემოციური და კოგნიტური განვითარებისთვის;
შეუძლია ქცევის სირთულეების მქონე მოსწავლისთვის სასწავლო გარემოს ორგანიზება ფსიქოლოგის რეკომენდაციების გათვალისწინებით.
შეუძლია კლასის მართვა, კონფლიქტების გამომწვევი მიზეზების გაანალიზება და ადეკვატური რეაგირება;
შეუძლია მოსწავლეებთან, მშობელთან, კოლეგებთან, თემთანეფექტური კომუნიკაცია კონფლიქტების პრევენციისა და მოგვარებისათვის;
შეუძლია მოსწავლეებს შორის პოზიტიური ურთიერთობების ჩამოყალიბების ხელშეწყობა შესაბამისი სტრატეგიებისგამოყენებით,მათი ინდივიდუალური განსხვავებების გათვალისწინებით.
შეუძლია მოსწავლეებთან, კოლეგებთან, თემთანეფექტური კომუნიკაცია და საქმიანი თანამშრომლობა;
შეუძლია მშობელთა (სხვა კანონიერ წარმომადგენლებთან) ჩართულობის ხელშეწყობა მოსწავლეთა გააზრებულად სწავლებისთვის.
II.კომპეტენციის სფერო - მოსწავლესა და შედეგზე ორიენტირებული სასწავლო პროცესის დაგეგმვა, წარმართვა და შეფასება

2.1. სასწავლო პროცესის დაგეგმვა და წარმართვა

შეუძლია ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნების, ეროვნული სასწავლო გეგმის, სკოლის პრიორიტეტებისა და მოსწავლეთა საჭიროებების გათვალისწინებით გრძელვადიანი და მოკლევადიანი სასწავლო გეგმების შემუშავება;
შეუძლია გაკვეთილის დაგეგმვა ყველა კომპონენტისა და მათ შორის კავშირების გათვალისწინებითდაგეგმვისას შეუძლია შიდასაგნობრივი და საგანთა შორისი კავშირების გათვალისწინება;
შესაბამისი სპეციალისტების ჩართულობით შეუძლია სპეციალური საგანამანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლეთათვის ინდივიდუალური სასწავლო გეგმის შემუშავება.
შეუძლია მოიძიოს, შეარჩიოს, შექმნას და გამოიყენოს დამხმარე რესურსები და ICT ტექნოლოგიები სასწავლო გეგმის მიზნებისა და კონკრეტული კლასის მოსწავლეების საჭიროებების გათვალისწინებით.
შეუძლია პიროვნების, განვითარებისა და განათლების თეორიების ცოდნის ეფექტიანად გამოყენება სასწავლო პროცესში;
შეუძლია მოტივაციის გაძლიერების სტრატეგიების ეფექტიანად შერჩევა მოსწავლეთა ინდივიდუალურ პროგრესზე დაკვირვებითა და მათი ინტერესების გათალისწინებით.
შეუძლია მოსწავლეებში საბაზისო აკადემიური და სოციალურ-ემოციური უნარების განვითარების ხელშეწყობა მათი ასაკობრივი და ინდივიდუალური თავისებურებების გათალისწინებით.
შეუძლია, მიზნობრივად გამოიყენოს სწავლისა და სწავლების მრავალფეროვანი სტრატეგიები.
სწავლების პროცესში შეუძლია მდგრადი განვითარების პრინციპების სასწავლო თემებში ინტეგრირება.
შეუძლია კლასგარეშე საქმიანობების (საკლუბო, საწრეო, სასწავლო და სოციალური პროექტების) დაგეგმვა მოსწავლეთა ინტერესებისა და შესაძლებლობების გათვალისწინებით.

2.2. სასწავლო პროცესის შეფასება

შეუძლია მოსწავლეთა შეფასების მეთოდების მიზნობრივი გამოყენება თითოეული მათგანის მიღწევისა და პროგრესის შესაფასებლად;
შეუძლია განმავითრებელი შეფასების ეფექტიანად გამოყენება თითოეული მოსწავლის კოგნიტური და პიროვნული განვითარებისთვის.
შეუძლია შეფასების სქემების და რუბრიკების შედგენა, მათზე დაყრდნობით მოსწავლეთა ობიექტური შეფასება.

III.კომპეტენციის სფერო - პროფესიულ განვითარებაზე ზრუნვა
თვითშეფასების, კოლეგებისაგან, დირექციისაგან, მოსწავლეებისაგან, მშობლებისაგან მიღებული უკუკავშირისა და მოსწავლეთა საჭიროებების ანალიზის საფუძველზე შეუძლია საკუთარი პრაქტიკის კომპლექსური, თანმიმდევრული და კრიტიკული ანალიზი - ძლიერი და სუსტი მხარეების იდენტიფიცირება და პროფესიული განვითარების შესაბამისი ღონისძიებების დაგეგმვა.
აქვს უნარი, მოიძიოს და გამოიყენოს განათლების მეცნიერებაში ახალი ცოდნა, ტენდენციები და თანამედროვე კვლევები საკუთარი პროფესიული განვითარებისა და სასკოლო პრაქტიკის სრულყოფისთვის.
შეუძლია კველევების დაგეგმვა, შესაბამისი ინსტრუმენტების შექმნა/მოძიება, განხორციელება ან/და მოსწავლეების კვლევით პროექტებში ჩართვა.
სასკოლო პრაქტიკის ანალიზის საფუძველზეშეუძლია პრობლემის/საჭიროების იდენტიფიცირება, ანალიზი, შესაბამისი ინტერვენციების დაგეგმვა, განხორციელება და მათი ეფექტიანობის შეფასება.

დემონსტრირების სპეციფიური კრიტერიუმები:

I.კომპეტენციის სფერო - პოზიტიური სასწავლო გარემოს ფორმირება შემუშავებული საგაკვეთილო გეგმა დიფერენცირებული დავალებებით;
დაგეგმილი არასაგაკვეთილო ან საგაკვეთილო აქტივობა, რომლებიც ხელს შეუწყობს მოსწავლეებში განსხვავებულობის/კულტურული მრავალფეროვნების პატივისცემას და დაეხმარება სხვადასხვა სტერეოტიპული დამოკიდებულების გამკლავებაში.
სასკოლო პრაქტიკის პორტფოლიო, რომელშიც რეფლექსიაში აღწერილია სტუდენტის მიერ გამოყენებული კლასის მართვისა და კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიები, გაანალიზებული და შეფასებულია მათი ეფექტიანობა.
აქტივობა სასწავლო გარემოს გაუმჯობესებაზე.

II.კომპეტენციის სფერო - მოსწავლესა და შედეგზე ორიენტირებული სასწავლო პროცესის დაგეგმვა, წარმართვა და შეფასება

2.1. სასწავლო პროცესის დაგეგმვა და წარმართვა

ზგემ-ზე და ესგ-ზე დაყრდნობით შემუშავებული გაკვეთილის გეგმა და რეფლექსია ჩატარებულ გაკვეთილზე. სტუდენტის შექმნილი სასწავლო რესურსი, ინსტრუქცია რესურსის სარგებლიანობასა და მოხმარებაზე ასახული გაკვეთილის გეგმაში;
მიზნების შესაბამისად მოძიებული და შერჩეული დამხმარე ბეჭდური და ელექტრონული რესურსები ასახული გაკვეთილის გეგმაში.
განხილული შემთხვევები (ე.წ. ქეისები), რომლებშიც ჩანს პიროვნების, განვითარებისა და განათლების თეორიების ცოდნის შესაბამისი გამოყენება. ასევე, სასკოლო პრაქტიკის რეფლექსია, რომელშიც გაანალიზებულია, როგორ მოახდინა სტუდენტმა თეორიების ცოდნის გადატანა პრაქტიკაში.
გაკვეთილის გეგმა/არასაგაკვეთილოაქტივობა.
გაკვეთილის გეგმა, სასკოლო პრაქტიკის რეფლექსია.
შექმნილი აქტივობები და დაგეგმილი პროექტები სასკოლო პრაქტიკის პროცესსაან სააუდიტორიო მეცადინეობის ფარგლებში.
სტუდენტის მიერ დაგეგმილი, განხორციელებული და გაანალიზებული კლასგარეშე ღონისძიებები სასკოლო პრაქტიკის პროცესსაან სააუდიტორიო მეცადინეობის ფარგლებში.

2.2. სასწავლო პროცესის შეფასება

გაკვეთილის გეგმებში წარმოგენილი შეფასების მეთოდები, რომლებიც ითვალისწინებს სსსმ მოსწავლის შეფასების სპეციფიკას სასკოლო პრაქტიკის პროცესსა ან სააუდიტორიო მეცადინეობის ფარგლებში;
პრაქტიკის/სააუდიტორიო სწავლების ფარგლებში მოსწავლის ნაშრომზე გაცემული განმავითარებელი უკუკავშირი.
სტუდენტის შემუშავებული შეფასების კრიტერიუმები და რუბრიკები, მათზე დაყრდნობით შეფასებული მოსწავლეთა ნაშრომები.

III.კომპეტენციის სფერო - პროფესიულ განვითარებაზე ზრუნვა

სასკოლო პრაქტიკის პროცესში თვითშეფასების, კოლეგებისაგან, მენტორისაგან, ლექტორისაგან, მიღებული უკუკავშირის საფუძველზე საკუთარი პროფესიული საჭიროებების იდენტიფიცირება და პროფესიული განვითარების ორიენტირების დაგეგმვა.
სტუდენტის კვლევით ნაშრომში გამოყენებული თანამედროვე კვლევები.
სტუდენტის მიერ წარმოებული კვლევის ანგარიში/მოსწავლეებისთვის დაგეგმილი კვლევითი პროექტი.
სტუდენტის მიერ წარმოებული კვლევის ანგარიშები;სამაგისტრო ნაშრომი.

”მასწავლებლობის მაძიებელთა პროგრამის“ გავლის შემდეგ კურსდამთავრებული შეიძენს ზოგად კომპეტენციებს:

ანალიზისა და სინთეზის უნარი - შეუძლია რთული, არასრული და წინააღმდეგობრივი მონაცემების კრიტიკულად შეფასება, მათი დამოუკიდებელი ანალიზი. ანალიზის შედეგების გასაგებად გადმოცემა და შემდგომ მათი გამოყენება. შეუძლია სხვადასხვა მონაცემის გაანალიზება, შეჯამება, ინტეგრაცია, დასკვნის გამოტანა. მიღებული შედეგების ანალიზისას მტკიცებულებების და/ან საწინააღმდეგო არგუმენტების მოყვანა;
ინფორმაციის მართვა - შეუძლია სხვადასხვა წყაროდან ინფორმაციის მოპოვება, დიდი მოცულობის ინფორმაციის დამუშავება და მისი კრიტიკულად შეფასება. პროფესიული საქმიანობისას აქვს მოძიებული ინფორმაციის გამოყენების უნარი;
პრობლემის გადაჭრა / გადაწყვეტილების მიღება; - დამოუკიდებლად შეუძლია კომპლექსური პრობლემების განსაზღვრა, ჩამოყალიბება, მისი გადაჭრის გზების განსაზღვრა;
რესურსების მიზნობრივი გამოყენება - იცნობს და საჭიროების შემთხვევაში ეფექტურად იყენებს დამატებით რესურსებს საკუთარი სპეციალობის ფარგლებში;
ჯგუფში მუშაობის უნარი - აქვს ჯგუფში მუშაობის უნარი, როგორც რიგით წევრს, ასევე - ლიდერს. შეუძლია ამოცანების მკაფიოდ ფორმულირება, ჯგუფის წევრებთან შეთანხმება, მათი საქმიანობის კოორდინაცია და შესაძლებლობების ადეკვატურად შეფასება;
კონფლიქტური და ფორსმაჟორული სიტუაციების მართვა;
კომუნიკაციის უნარი- აქვს დაკვირვების, მოსმენის, კითხვების დასმის, აგრეთვე, არავერბალური კომუნიკაციის უნარი.;
შეხვედრებში მონაწილეობა, თავისი მოსაზრებების ზეპირსიტყვიერად და წერილობით გადმოცემა;
სწავლის/ცოდნის მუდმივი განახლების უნარი - შეუძლია სასწავლო-საინფორმაციო რესურსების სრული სპექტრის გამოყენება,
საკუთარი სწავლის პროცესის მართვა. აცნობიერებს ცოდნის განუწყვეტელი განახლების აუცილებლობას. აქვს საკუთარი ცოდნისა და უნარ-ჩვევების ობიექტურად შეფასებისუნარი;
ახალ გარემოსთან ადაპტაციის უნარი - კოლექტივში პრაქტიკული მუშაობის ჩვევები, პროფესიული სუბორდინაციის/ადაპტაციის უნარი, ახალი ტექნოლოგიების ათვისებისუნარი;
დამოუკიდებლად მუშაობის უნარი - აქვს დროის ორგანიზების, პრიორიტეტების შერჩევის, ვადების დაცვისა და შეთანხმებული სამუშაოს შესრულების უნარი. შეუძლია თავის საქმიანობასთან დაკავშირებული რესურსების სწორად დაგეგმვა. პასუხს აგებს შესრულებულ სამუშაოზე და შეუძლია მისი შეფასება და კრიტიკა.
მაძიებლის პორტფოლიოში განსათავსებელი დოკუმენტები

მასწავლებლობის მაძიებელმა შემაჯამებელ ელექტრონულ პორტფოლიოში, თვითშეფასების საფუძველზე, უნდა წარმოადგინოს პროგრამის განმავლობაში მის მიერ შექმნილი საუკეთესო ნაშრომები (მტკიცებულებები), რომლებიც ადასტურებენ პროგრამის სწავლის შედეგებით განსაზღვრულ კომპეტენციებს. თითოეულ მტკიცებულებას თან უნდა ახლდეს რეფლექსია განხორციელებულ აქტივობაზე. შემაჯამებელი ელ. პორტფოლიოს ფარგლებში წარმოდგენილი უნდა იყოს შემდეგი მტკიცებულებები:

1. გაკვეთილის გეგმა, კლასგარეშე აქტივობების გეგმა, თვითშეფასება, ტუტორის/დირექტორის ანგარიში, სამოქმედო გეგმის ანგარიში, თვითგანვითარებაზე ზრუნვა, ჩატარებული გაკვეთილების, კლასგარეშე აქტივობების კურსის, კვირის რეფლექსიები.

წარმოდგენილი მტკიცებულებები უნდა ადასტურდებდეს შემდეგ კომპეტენციებს:

 სწავლებისას საგნობრივი ცოდნის ეფექტიანად გამოყენების უნარი;
 მოსწავლეზე და შედეგზე ორიენტირებული თემატური და გაკვეთილის გეგმების შექმნის უნარი;
 თითოეული მოსწავლის ფიზიკური, სოციალურ-ემოციური თუ კოგნიტური განვითარებისთვის ხელშემწყობი
მამოტივირებელი გარემოს შექმნის უნარი;
 სასწავლო რესურსების (მათ შორის ციფრულის) შექმნის / მოძიებისა და მიზნობრივად გამოყენების უნარი;
 მოსწავლეებთან ეფექტური კომუნიკაციის უნარი;
 სწავლების სტრატეგიების მიზნობრივად გამოყენების უნარი;
 მოსწავლეთა შეფასებისას განმავითარებელი და განმსაზღვრელი შეფასების მეთოდებისა და შესაბამისი
ინსტრუმენტების ეფექტიანად გამოყენების უნარი;
 პროფესიული ეთიკის დაცვის უნარი;
 ჩატარებული გაკვეთილის გაანალიზებისა და შეფასების უნარი.

2. სსსმ მოსწავლის უნარების შეფასების დასკვნა / ანგარიში და შესაბამისი ინდივიდუალური სასწავლო გეგმა (ასეთის არსებობის შემთხვევაში).

წარმოდგენილი მტკიცებულებები უნდა ადასტურდებდეს შემდეგ კომპეტენციებს:
 თანამშრომლობა სპეციალურ მასწავლებელთან და მასთან კონსულტაციით ან/და შესაბამისი სპეციალისტების
ჩართულობით სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლის ინდივიდუალური საჭიროების
იდენტიფიცირება და შესაბამისი ინდივიდუალური სასწავლო გეგმის შემუშავების უნარი;
 განხორციელებული აქტივობების გაანალიზებისა და შეფასების უნარი.

3. კლასგარეშე აქტივობის (პროექტული მუშაობა/კლუბური მუშაობა/საწრეო მუშაობა და სხვა) გეგმა და რეფლექსია

განხორციელებული აქტივობის შესახებ. წარმოდგენილი მტკიცებულებები უნდა ადასტურდებდეს შემდეგ კომპეტენციებს:
 მოსწავლეთა ინტერესებისა და საჭიროებების გათალისწინებით კლასგარეშე აქტივობების დაგეგმვის,
განხორციელებისა და მათი ეფექტიანობის შეფასების უნარი.
 მოსწავლეებთან, მათ მშობლებთან (სხვა კანონიერ წარმომადგენლებთან), კოლეგებთან პოზიტიური კომუნიკაციისა
და საქმიანი თანამშრომლობის უნარი;

4. თვითშეფასების კითხვარი და პროფესიული განვითარების ინდივიდუალური გეგმა. თვითშეფასება უნდა ეფუძნებოდეს მოსწავლეთა შედეგების ანალიზს, კოლეგა სტუდენტის / სტუდენტების, ლექტორების, პრაქტიკის ხელმძღვანელი მასწავლებლების უკუკავშირს. წარმოდგენილი მტკიცებულებები უნდა ადასტურდებდეს შემდეგ კომპეტენციას:

 საკუთარი პრაქტიკის კომპლექსური, თანმიმდევრული და კრიტიკული ანალიზის საფუძველზე შეუძლია საკუთარი
ძლიერი და სუსტი მხარეების იდენტიფიცირება და პროფესიული განვითარების შესაბამისი აქტივობების დაგეგმვისა
და განხორციელების უნარი.
 მასწავლებლის პროფესიაში უწყვეტი პროფესიული განვითარების მნიშვნელობის გაცნობიერება;
 კოლეგებთან გამოცდილების ურთიერთგაზიარების მნიშვნელობის გაცნობიერება;
შემაჯამებელ პორტფოლიოში წარმოდგენილი მტკიცებულებების შეფასებისას გამოყენებული იქნება შეფასების
სტანდარტიზებული ინსტრუმენტები.

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა გახდე მასწავლებელი – 13 მიზეზი გიორგი ჭაუჭიძისგან

რატომ უნდა გახდე მასწავლებელი – 13 მიზეზი გიორგი ჭაუჭიძისგან

განათლების კოალიციის ორგანიზებით, მასწავლებლის ეროვნული ჯილდოს 2019 წლის გამარჯვებულმა, გიორგი ჭაუჭიძემ საჯარო ლექცია წაიკითხა თემაზე: ​„რატომ უნდა გახდე მასწავლებელი”. გიორგიმ მსმენელს 13 მიზეზი დაუსახელა, რატომ უნდა გახდე მასწავლებელი და თან განმარტა, რომ მის მიერ შემოთავაზებული მიზეზები პრიორიტეტულობის მიხედვით არ არის დალაგებული, თუმცა, გარკვეული ლოგიკური თანმიმდევრობის დანახვა მაინც შესაძლებელია.



მიზეზი 1 – დღეს მეტად დაფასებულია და კიდევ უფრო დაფასდება!

როდესაც ახალგაზრდა პროფესიის არჩევანს აკეთებს, პირველ რიგში, იმაზე ფიქრობს, თუ რამდენად აინტერესებს, უყვარს, მოსწონს და სურს ამ მიმართულებით მუშაობა. თუმცა, ინტერესის გარდა, აქვე არის ჩასაფრებული კიდევ ერთი კრიტერიუმი – რამდენად სასარგებლო იქნება ეს პროფესია მისთვის, მაგალითად, მატერიალური თვალსაზრისით, მოუტანს თუ არა ისეთ შემოსავალს, რომლის გამოც, ღირს ისწავლოს გარკვეული პერიოდის განმავლობაში, ან რამდენად პერსპექტიულია დასაქმების თვალსაზრისით, მოუტანს თუ არა გარკვეულ წარმატებას.

ჩემი აზრით, იქიდან გამომდინარე, რომ ქვეყნის ეკონომიკა არ იძლევა ბევრი მაღალანაზღაურებადი ადგილის შექმნის შესაძლებლობას, ამის ფონზე, გარკვეულწილად, მასწავლებლის პროფესია, დღეს, აღარ არის ხელწამოსაკრავი პროფესია, ანაზღაურების თვალსაზრისით. მასწავლებლის პროფესია რამდენიმე კატეგორიად იყოფა – უფროსი, წამყვანი და მენტორი. სისტემაში, პედაგოგთა ძირითადი რაოდენობა უფროსი მასწავლებელია, შემდეგ მოდის წამყვანი და ბოლოს – მენტორი. მასწავლებელი, დაახლოებით, 1000 ლარის ფარგლებში იღებს ანაზღაურებას, თუ სტატუსის მქონე მასწავლებლია. რაც უფრო მაღალ საფეხურზეა, მით უფრო იზრდება ხელფასიც. ამით იმის თქმა მინდა, რომ ადამიანისთვის, რომელიც ყოველდღიურად (ხშირად კვირაში ოთხი დღე) მუშაობს 9 საათიდან 13 საათამდე, ეს ცუდი ანაზღაურება არ არის. სხვა პროფესიებში დასაქმებული ადამიანებისგან განსხვავებით, ჩვენ შედარებით მეტი თავისუფალი დრო გვაქვს, როგორც გითხარით, პირველი საათის მერე მასწავლებელი თავისუფალია (თუმცა, მუდმივად ფიქრობს სკოლაზე, მოსწავლეზე და საგაკვეთილო პროცესზე), ამას ემატება ჩვენი, ასევე, განსხვავებული, ხანგრძლივი არდადეგებიც.

ასე რომ, ეს სფერო არ არის ისეთი ცუდი, როგორც წარმოადგენენ ხოლმე. მე რომ მკითხოს კაცმა, საკმაოდ ნორმალური მდგომარეობაა ამ მიმართულებით. ოღონდ ვგულისხმობ კვალიფიციურ და გარკვეული სტატუსის მატარებელ მასწავლებლებს, რომლებსაც გაცილებით მაღალი ანაზღაურება აქვთ, უსტატუსო მასწავლებლებთან შედარებით.

მიზეზი 2 – სიმამაცეს მოითხოვს

სიმამაცე ხომ არ გვაშინებს ადამიანებს? მგონი პირიქით და რატომ, მოგახსენებთ. სხვადასხვა სამსახურში სხვადასხვა გამოცდილება დამიგროვდა, თუმცა, ახლა ერთ გამოცდილებას ვახსენებ, რომელიც ჯარში მსახურობის დროს მივიღე. იქ, ბევრ სხვა თავგადასავლებს შორის, ერთი კონფლიქტურ სიტუაციას უკავშირდება, სადაც ყველაზე მეტად დამჭირდა ეს თვისება – სიმამაცე. აი, როგორც ჯარისკაცს უხდება რაღაც ბარიერების გადალახვა, გულის გამაგრება და მამაცობა, ისე დამჭირდა ეს ყველაფერი მასწავლებლობის დროსაც. ხშირად დამიჭერია ჩემი თავი, როგორც მასწავლებელს, როგორ მიკანკალებდა მუხლები და მიჩქარდებოდა გული მაშინ, როცა კონკრეტული მომენტი უნდა გადამელახა. პირდაპირი გაგებით განმიცდია სიმამაცით სიტუაციების დაძლევა. ვისაც ამ მხრივაც სურს თავის გამოცდა, გამოჩენა ან თავგადასავლების ძიება და საინტერესო საქმეების კეთება, ჩემი აზრით, ეს სფერო საუკეთო ასპარეზია. თავისთავად, ამაში არ ვგულისხმობ ფიზიკურ წინააღმდეგობასა და დაბრკოლებებს. აქ საუბარია ურთიერთობებზე მოსწავლესა და მასწავლებელს შორის, რომელიც ყოველთვის შეიძლება დამაკმაყოფილებელი არ იყოს. ამიტომ, გვჭირდება მეტი სიმამაცე და ძალისხმევა ამ ურთიერთობის სწორად დასარეგულირებლად.

მიზეზი 3 – ყველა სფეროს მოიცავს

პრაქტიკულად, სკოლა არის ადგილი, რომელიც უნდა მოიცავდეს ადამიანის ინტერესების ყველა სფეროს. შესაბამისად, თუ ამ სფეროს აირჩევს ადამიანი თავისი საქმიანობის გასაგრძელებლად, მას შეუძლია სკოლაში, ნებისმიერი მიმართულებით, დაიკმაყოფილოს თავისი წადილი, ინტერესები და სურვილები – დაწყებული ლიტერატურით, უცხოური ენებით, საინჟინრო მიმართულებებით თუ სხვა, დამთავრებული მუსიკითა და სპორტით. შესაბამისად, ადამიანს მასწავლებლის პროფესიაში ეძლევა საკუთარი თავის რეალიზების საშუალება, თან, რაც მთავარია, მას ჰყავს ისეთი აუდიტორია/მოსწავლეები, რომლებიც ყოველთვის სწორად აფასებენ მის თავის გამოჩენას.

მიზეზი 4 – შემოქმედებითი პროცესია

მასწავლებელი, თავისი არსით, შემოქმედებითი ადამიანია, მისი საქმიანობა კი – შემოქმედებითი პროცესი (იგულისხმება სხვადასხვა მიმართულებით შემოქმედებითობა). თვითონ სასწავლო პროცესი, როგორც აკადემიური მიმართულება, მასწავლებლისგან ბევრი ისეთი რამის გამოგონებას და შექმნას მოითხოვს, რომელიც სხვა პროფესიაში იშვიათია. არ ვგულისხმობ, მაგალითად, წმინდა ხელოვნების დარგებს. თვითონ სწავლების პროცესი – გაკვეთილის ჩატარების, აქტივობის მოფიქრებისა და დაგეგმვის პროცესებია ისეთი, რომ შემდგომ, ზუსტადაც რომ, შემოქმედებითობით მიღებულ სიამოვნებას ანიჭებს ადამიანებს. ოღონდ, ხაზს ვუსვამ, რომ ვგულისხმობ და მოვიაზრებ ნიჭიერ ადამიანებს, გარკვეული უნარების მქონე ადამიანებს, რომლებსაც აქვთ შესაძლებლობა, ერთი მხრივ, გამოავლინონ ასეთი უნარები და, მეორე მხრივ, სიამოვნება მიიღონ ამ პროცესით.

წინა მიზეზს რომ დავუბრუნდეთ, ეს შემოქმედებითობა, რომელიც ადამიანს შეუძლია გამოავლინოს და წარმოაჩინოს, მრავალმხრივია სხვადასხვა მიმართულებით, მაგრამ უმნიშვნელოვანესი ამ პროცესში ყველაზე უფრო მგრძნობიარე და გულწრფელი აუდუტორიაა, რომლის წინაშეც გიწევს ყველაფრის კეთება – სიმღერის დაწერიდან დაწყებული საგაკვეთილო პროცესის დაგეგმვით დამთავრებული. არ გეგონოთ, რომ ბავშვებს უგემოვნობას ვაჩვევდეთ, როცა ჩვენ მიერ დაწერილ სიმღერას ვთავაზობთ, რომელიც შესაძლოა სრულყოფილი არ არის (მუსიკის თვალსაზრისით), მაგრამ, კონკრეტული სასწავლო სიტუაციებისთვის ასეთი შემოქმედებითობა ძალიან სასარგებლოა ხოლმე.

​მიზეზი 5 – ნიჭიერება დაფასებულია

მასწავლებელს, პირველ რიგში, რა თქმა უნდა, გარკვეული გონივრული უნარები უნდა ჰქონდეს. მე რომ მკითხოთ, ერთ-ერთი ყველაზე ნიჭიერი ადამიანი უნდა იყოს ყველა პროფესიის ადამიანებს შორის. თქვენ შეიძლება პირიქით გაგიგონიათ ხოლმე – შენ ხომ ასეთი ნიჭიერი იყავი და სკოლაში იწყებ მუშაობას? ჩემი აზრით კი, სკოლა არის სწორედ ის ადგილი, სადაც ნიჭიერმა ადამიანებმა უნდა დაიწყონ მუშაობა. თავისთავად, ყველა ადამიანი თავისებურად ნიჭიერია, ამ შემთხვევაში, ვგულისხმობ წარმატებული აკადემიური უნარების მქონე ადამიანებს, რომლებიც სკოლაშიც გამოირჩეოდნენ წარმატებებით. სწორედ ასეთი წარმატებულების ადგილია სკოლაში. რაც შეეხება დაფასებას – ნიჭიერი ადამიანი ყველა სფეროში დაფასებულია, მიუხედავად გარკვეული წინააღმდეგობებისა, რომელიც ნიჭიერებას ახლავს ხოლმე. თუმცა, როგორც წესი, საბოლოო ჯამში, ყველა აღიარებს და ხედავს, დიდიც და პატარაც – კოლეგებიც და მოსწავლეებიც. მათი მხრიდან აღიარება ძალიან ფასეულია. ვერ წარმოიდგენთ, როგორი ბედნიერია ხოლმე მასწავლებელი, როცა მოსწავლე შენს ნიჭს აფასებს.

მიზეზი 6 – მრავალმხრივი განვითარებისა და სწავლის საშუალება

ნებისმიერ სფეროში მყოფმა ადამიანმა უნდა გადახედოს საკუთარ საქმიანობას და ჰკითხოს საკუთარ თავს – რა ვისწავლე ახალი ამ სფეროში და რას ვსწავლობ ახლა. მით უფრო მასწავლებელმა, რადგან სკოლაში, მუდმივი განვითარების გარეშე, პროფესიაში წარმატებული ვერ იქნები.

ჩემს მოსწავლეებს 30 წელი მაშორებს, ანუ მათზე მთელი 30 წლით უფროსი ვარ. აქედან გამომდინარე, რაც არ უნდა განვვითარდე და ვივარჯიშო კონკრეტული მიმართულებებით, მაგალითად, ციფრული ტექნოლოგიების მიმართულებით, გაცნობიერებული მაქვს, რომ მათ ვერასდროს დავეწევი ამ კომპონენტში. ვერ დავეწევი იმ თაობის მოსწავლეებს, რომლებიც ამ ტექნოლოგიებთან ერთად დაიბადნენ. თუმცა, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ არ შემიძლია გარკვეული ოპერაციების შესრულება.

ზოგიერთ მასწავლებელს სირცხვილის გრძნობა აქვს ხოლმე, როცა არ გამოსდის ისე, როგორც საჭიროა ან არ იცის. მეც მქონდა, გარკვეულწილად, ასეთი დამოკიდებულება – როგორ შეიძლება ბავშვმა შეგამჩნიოს, რომ რაღაც არ იცი. უნდა შევთანხმდეთ, რომ ბავშვებიც მშვენივრად ხვდებიან და ჩვენც კარგად ვიცით, რომ შეუძლებელია ადამიანმა ყველაფერი იცოდე. ახალგაზრდებს რომ შევეჯიბრო ახლა ციფრულ ტექნოლოგიებში, ხომ აღმოვჩნდები სასაცილო მდგომარეობაში? მაგრამ შევთანხმდეთ იმაშიც, რომ როცა დამჭირდება, უნდა დამეხმაროთ, მასწავლოთ, გამაკეთებინოთ. ქართულის სწავლებისას უმარავი რამის კეთება შეიძლება ციფრულად, მაგალითად, „ვეფხისტყაოსნის“ პერსონაჟების ანიმაციების დახატვა და შემდეგ გაციფრება, მათი შემოსვა. ამას ბავშვები გააკეთებენ, მაგრამ, ამ შემთხვევაში, მე ვიქნები პროცესის მონაწილე ადამიანი, რომელიც მათთან ითანამშრომლებს და ეტყვის: ეს რატომ ჩააცვი მარჯვენა ფეხზე, ტექსტი გეუბნება, რომ მარცხენაზე უნდა ეცვას… აი, ასეთი კოლაბორაციით, მშვენიერ შედეგებს მივიღებთ. ეს არის ამ პროფესიაში მრავალმხრივი განვითარების შესაძლებლობა. მეც მუდმივად ვცდილობ ხოლმე, მოვძებნო რამე ახალი და ვისწავლო. ახლა სწორედ ანიმაციის შესწავლა მინდა. ერთხელ რომ გემოს გაუსინჯავ სწავლების პროცესით მიღებულ სიამოვნებას, მერე ვეღარ გაჩერდები. ჰოდა, სწავლებით მიღებული სიამოვნება ჩვენს პროფესიაში ძალიან სასარგებლოცაა.

მიზეზი 7 – თავისუფალი პროფესიაა

ერთი მხრივ, მასწავლებლობა, თავისი არსით, თავისუფალი პროფესიაა, მეორე მხრივ, შეიძლება ვთქვათ, რომ არა, რადგან, სამწუხაროდ, დღეს, ქართული საგანმანათლებლო სისტემა და სახელმწიფო მუდმივად რეგულაციების ტყვეობაშია – ყველგან და ყელაფერში მომეტებული რეგულაციებია. თუ რამე ისე არ გამოვა, როგორც საჭიროა, საზოგადოებაც და სახელმწიფოც იმისკენაა მიმართული, როგორ მოიფიქროს და დააწესოს კიდევ ახალი რეგულაცია. ერთ-ერთი ასეთი სფეროა სწორედ განათლების სისტემაც. იცით როგორ არის განათლების სისტემა რეგულირებული? მაგალითად, მასწავლებლებს გვითვლიან რამდენი ნიშანი უნდა დავწეროთ დღეში. ნიშნის დაწერის თემა, საერთოდ, ცალკე საკითხია, რომელიც ამოვარდნილია ყველა საღი მიდგომიდან, თუმცა, ახლა ამაზე არ ვისაუბრებ. უბრალოდ, წარმოდგენის შესაქმნელად მოვიტანე ეს მაგალითი. მიუხედავად ყველაფრისა, ერთ-ერთ მიზეზად მაინც გამოვიტანე, რომ თავისუფალი პროფესიაა. შექმნილი სიტუაციის მიუხედავად, თუ მასწავლებელი მოინდომებს და გადაწყვეტს, რომ იყოს თავისუფალი, ის ამ მოცემულობაშიც იპოვის სივრცეს თავისუფლებისთვის. მერე მისთვის აღარც ამ რეგულაციების შესრულება იქნება მომაბეზრებელი და წარმოუდგენლად რთული. გაკვეთილზე ნებისმიერი გადაწყვეტილების მიღება მხოლოდ მასწავლებელზეა დამოკიდებული, ის თავად არის დირიჟორი იმ პროცესის, რომელიც მის საკლასო ოთახში ხდება.

არ მინდა ისეთი შთაბეჭდილება დაგრჩეთ, თითქოს, თავისუფლება მოსწავლეს და სასწავლო პროცესს დააზარალებს, რადგან, თავისუფალი გადაწყვეტილებების მიღებისას, კეთილსინდისიერი მასწავლებელი სწორედ მოსწავლეთა ინტერესებს ითვალისწინებს. ამ შემთხვევაშიც, კეთილსინდისიერ პროფესიონალებს, პატიოსან და მართალ ადამიანებს ვგულისხმობს. შესაბამისად, ასეთი ადამიანების ხარჯზე, ჩვენი დღევანდელი სისტემაც კი იძლევა თავისუფლების მაღალი ხარისხის შენარჩუნების შესაძლებლობას როგორც სასწავლო ფორმატის, ისე მისი შინაარსის კუთხით. აქედან გამომდინარე, მხოლოდ პროფესია კი არა, პიროვნებაც უნდა იყოს მიდრეკილი თავისუფლებისკენ. ეს, ჩემი აზრით, უმნიშვნელოვანესი კომპონენტია, რადგან, ხშირ შემთხვევაში, პედაგოგი მოსწავლეებისთვის გარკვეული მოდელია. თავისუფალი მასწავლებელი, თავისი ქცევით, გაცილებით უფრო მეტ ზეგავლენას ახდენს მოსწავლეზე, ვიდრე დასწავლილი ტექსტი ან ფორმულა. იგი მიზანს მაშინ აღწევს, როცა საკუთარი აზრის თამამად გამოხატვის შესაძლებლობას აძლევს მოსწავლეს. თუ ბავშვი გააჩუმეთ, სკოლიდან კარგს ვერაფერს წაიღებს.

მიზეზი 8 – საინტერესო პიროვნებები და თავგადასავლებია

ადამიანი მიდრეკილია ამბების გაგებისკენ, მუდმივად გვაინტერესებს მოვუსმინოთ სხვას, გავიგოთ რა მოხდა გუშინ. თავისთავად, მით უფრო ვინტერესდებით, როცა რამეს, ჩვენი გაგებით, საინტერესო ადამიანისგენ ვისმენთ. თუმცა, გააჩნია როგორ შევხედავთ მას? შეიძლება მართლა საინტერესო ადამიანი, ჩვენივე მზერით, უინტერესოდ ვაქციოთ. ამ შემთხვევაში, ვგულისხმობ ჩვენს მოსწავლეებს, თითოეული მოსწავლე არის პიროვნება, რომელსაც თავისი ამბავი და თავგადასავალი აქვს, რომელიც ძვირფასია, პირველ რიგში, მისთვის და ძვირფასი უნდა გახდეს ჩვენთვისაც. ასევე არიან ჩვენი კოლეგებიც, რომლებსაც საინტერესო თავგადასავლები გადახდებათ ხოლმე. ჩვენ კი, მუდმივად ვტრიალებთ ამ საინტერესო პიროვნებების ეპიცენტრში, მაგრამ ამ ამბებშიც, აუცილებლად, უნდა გავითვალისწინოთ ეთიკური მხარე.

მიზეზი 9 – აგროვებს კაპიტალს

თქვენ იცნობთ ალბათ ბევრ ადამიანს, თქვენს მასწავლებლებს, რომლებისგანაც ხშირად გსმენიათ – ეს ჩემი მოსწავლე იყო. თუ ვინმეს წარმატებას გაიგებენ, განსაკუთრებით მაშინ ამბობენ ხოლმე, იცით, მე მისი მასწავლებელი ვიყავი. ჩვენც, როცა ვიხსენებთ საკუთარ მასწავლებლებს, მიუხედავად იმისა, როგორ ვიქცეოდით მათ გაკვეთილებზე ან რამდენად წარმატებული ვიყავით მათ საგნებში, გარკვეული მოკრძალება გვიჩნდება მათ მიმართ. მასწავლებელი, თავისი კარიერის განმავლობაში, აგროვებს სოციალურ ურთიერთობებს, რაც ერთ-ერთი ყველაზე ძვირფასი რამაა დღევანდელ საზოგადოებაში.

მიზეზი 10 – დახმარებისა და რჩევის ყოველწუთიერი შესაძლებლობა

​ამ პროფესიაში მყისიერი და დროული რჩევა/დახმარება ძალიან ძვირფასია, ალბათ, სხვა ნებისმიერ პროფესიაშიც. სხვათა შორის, შეიძლება გავიხსენოთ პროფესიები, სადაც არც თუ გულუხვად გასცემენ ხოლმე რჩევებს, რასაც ვერ ვიტყოდი მასწავლებლებზე, რადგან მასწავლებლები მიმართული ვართ იმისკენ, რომ მუდმივად ვასწავლოთ. შესაბამისად, თუ ჩვენ გამოვავლენთ იმის მზაობას, რომ ვინმეს რამე ვკითხოთ, აუცილებლად გამოჩნდება მაშინვე რამდენიმე ადამიანი, რომელიც იმ მომენტისთვის საკმაოდ კვალიფიციურ რჩევას, სასარგებლო რეკომენდაციას მოგცემს. ეს განსაკუთრებით საჭიროა ხოლმე ახალბედა კადრებისთვის. თუმცა, მარტო ახალბედას არა, ჩვენც ხშირად გვჭირდება დახმარება. მეც მქონია ხშირად ამის საჭიროება. მთავარია, არ მოგვერიდოს და უკან არ დავიხიოთ. რჩევის თხოვნას კიდევ ერთი სარგებელი აქვს ხოლმე – ადამიანებს შორის ურთიერთობასაც ათბობს. მაგალითად, როდესაც ორი კოლეგა ერთმანეთის მიმართ მაინცდამაინც კარგად არ არის განწყობილი, ცივი ურთიერთობა აქვთ, საკმარისია, ერთმა მეორეს რჩევა სთხოვოს, ეს ურთიერთობა მაშინვე თბება – ყინული ლღვება, მათ შორის ერთგვარი თანამშრომლობის ხიდი იდება. დახმარების ხელი ყოველთვის მზად არის, თუკი ჩვენ ამას ვითხოვთ.

მიზეზი 11 – სახელმწიფოებრივად მნიშვნელოვანი, ეროვნული საქმეა

დიახ, ვთქვათ ეს სიტყვა, რომ მასწავლებლობა ეროვნული საქმეა. მიუხედავად იმისა, რომ მიმაჩნია, სახელმწიფომ თანდათან უკან უნდა დაიხიოს ამ სისტემაში (ვგულისხმობ უფრო მეტი თავისუფლების მიცემას კერძო ინიციატივებისთვის და ა.შ.), ერთ-ერთი მთავარი საკეთებელი (ვფიქრობ, ამას ყველა ვაცნობიერებთ), ახალი ქართული სახელმწიფოს ფორმირების პროცესში, ჩვენი წვლილის შეტანაა. ჩვენ უნდა ჩამოვყალიბდეთ ევროპელ ერად, რომელიც ღირსეული წევრი იქნება სხვა ერებს შორის.

მიუხედავად იმისა, რომ მრავალსაუკუნოვანი ერი ვართ და ბევრი რამ გვახსოვს მსოფლიო ისტორიის თავგადასავალში, დღევანდელი მოცემულობით, ახლა ვყალიბდებით, როგორც 21-ე საუკუნის მულტიეთნიკური ქართველი ერი, რაც ჩვენს თანამოქალაქე არაქართული ეთნიკური წარმომავლობის მოქალაქეების სრულად ინტეგრირებას მოიაზრებს. და თუ ეს ვერ მოვახერხეთ, რა თქმა უნდა, ვერ გადავდგამთ ძლიერ ნაბიჯებს დასავლური ცივილიზაციისკენ, თორემ, სადაც ვიყავით და ვართ, იქ, პირიქით, გვეხვეწებიან, რომ ვიყოთ დეზინტეგრირებულები, უფრო მეტი განსხვავებები ვეძებოთ ერთმანეთში, ვიდრე ვიყოთ ერთიანები.

ამ მიმართულებით, საუკეთესო ინსტრუმენტი სწორედ სკოლაა. ეს ფუფუნება, მაგალითად მე-19 საუკუნეში, 60-იანი წლების დიდ განმანათლებლებს არ ჰქონდათ. დღეს, ჩვენ შემთხვევაში, სკოლა ძლიერი ინსტრუმენტია და, შესაბამისად, სწორედ მასწავლებელია ის ადამიანი, რომელიც თავის მოსწავლეებს ამ პრინციპებითა და სულისკვეთებით აღზრდის და არა ისე, როგორც, მაგალითად, ვიზრდებოდი მე და ჩემი თაობა, შორს რომ არ წავიდე. მე რომ სკოლაში ვსწავლობდი, უნდა ვყოფილიყავი სოლიდარული, მაგალითად, კონგოელი მუშების მიმართ, მაგრამ ჩემი ქვეყნის სხვა რაიონის მოქალაქეების მიმართ გაუცხოებული დამოკიდებულება მქონდა, არ მქონდა ურთიერთობები, არც ინფორმაცია და ა.შ. მოკლედ, დეზინტეგრირებული რომ ვახსენე, ეს იმის მაგალიათია. შესაბამისად, ჩვენ, მასწავლებლებმა უნდა გავაცნობიეროთ, რომ მნიშვნელოვანი ადამიანები ვართ თანამედროვე ქართველი ერის ფორმირებაში.

მიზეზი 12 – სიყვარულის ადგილი

მუშაობა დავიწყე 1997 წელს, ურთულეს პერიოდში. ხელფასი, ფაქტობრივად, არ მქონდა, დაახლოებით, 20 ლარს ვიღებდი, ისიც წელიწადში სამჯერ, დანარჩენი თვეების იყინებოდა. ბავშვებს არ ჰქონდათ წიგნები, მცირე ნაწილს ჰქონდა რვეულები. სკოლები არ თბებოდა, ჭირდა საკვები. თან მე ახალი მასწავლებელი ვიყავი და ამას ისიც ემატებოდა, რომ ვასწავლიდი იმ საგანს, რომელიც წესით არ უნდა მესწავლებინა, ისტორიკოსი ვარ და გეოგრაფიას ვასწავლიდი. ალბათ, არ გაგიკვიდებათ, რომ რამდენიმეჯერ დავფიქრდი – არის სკოლა ის ადგილი, სადაც უნდა ვიმუშაო? მაგრამ ბავშვებთან რაღაცნაირი, გამორჩეული ურთიერთობა მქონდა, მათგანაც დიდ სიყვარულს ვგრძნობდი. რასაკვირველია, მეც ძალიან მიყვარდა ჩემი მოსწავლეები, ეს იყო იმ დროს ჩემს ცხოვრებაში ერთადერთი ნათელი წერტილი. თუმცა, ბუნებრივია, სკოლაში სიყვარულისთვის კი არ მივსულვარ, პირველ რიგში, რაღაც უნდა მესწავლებინა მათთვის და მიმეღწია გარკვეული აკადემიური წარმატებებისთვის. ეს არ გამომდიოდა ხოლმე. კი, ბატონო, დავაბრალოთ ჩემს გამოუცდელობასა და არაპროფესიონალიზმს, მაგრამ იმ მოცემულობაში, ფაქტობრივად, მართლა ძალიან რთული იყო ამის მიღწევა. ეს მძიმე პერიოდი და მძიმე სოციალური ფონი, თამამად გეტყვით, ამ ბავშვების სიყვარულმა დამაძლევინა, ეს იყო ენით გამოუთქმელი ძალა, რომელიც ერთი სოფლიდან მეორე სოფელში, ყოველ დილით, ფეხით მიმარბენინებდა სიხარულით.

მე მინახავს ადამიანი, რომელიც ამრეზით მოსულა სკოლაში, განწყობით, რომ სკოლა არ არის მისი ადგილი – ცოტა ხანს გავჩერდები, ვიდრე სხვა კარგ სამსახურს ვიშოვიო. მახსოვს, ერთს ვუთხარი, ისე შეგიყვარდება ბავშვები, რომ მერე წასვლას ვეღარ შეძლებ-თქო. ასეც მოხდა. ერთ დღეს შევამჩნიე, ხელში ეჭირა რვეულიდან ამოხეულ ფურცელზე მოსწავლის მიერ დაწერილი სიტყვა – მიყვარხარ! ძალიან უხაროდა, მგონი, ეს კარგის ნიშანია.

კი, ბატონო, სკოლა სიყვარულის ადგილია, მაგრამ ერთ რამეს ვიტყვი, ადრე გამოქვეყნებული მქონდა რჩევები და პირველ რჩევად მეწერა – ნუ შეიყვარებ მოსწავლეს! იცით, ამაში რას ვგულისხმობდი? არ შეიძლება, ბავშვები ისე მივიჯაჭვოთ, რომ მერე ჩვენთან დაშორება მტკივნეულ განცდებად ვუქციოთ. შუალედია საჭირო, გნებავთ დისტანცია. გიყვარდეთ გულში ძლიერად, მაგრამ გამოხატვის ფორმებში შეინარჩუნეთ ზომიერება.

მიზეზი 13 – აზარტულია

როდესაც მიყოლებით, მუდმივად კარგად გამოგდის რამე, მერე მის მიმართ ინტერესი, აზარტი იკარგება. სკოლა არ არის ის ადგილი, სადაც ყველაფერი მუდმივად გამოგივა. ხშირია მომენტები, როცა რაღაც არ გამომდის, სწორედ ეს იწვევს აზარტს ჩვენს პროფესიაში. არ გაძლევს დანებების საშუალებას, პირიქით, გაიძულებს, უფრო უკეთ მოემზადო და კიდევ სცადო. ერთმა ქალბატონმა, რომელიც საკმაოდ კარგი გამოცდილების მქონე პედაგოგია, ერთხელ გვითხრა, სულ მახსენდება ის ორი მოსწავლე, რომელთა გულებამდეც მე ვერ მივედიო. ეს ფრაზა სამუდამოდ დამამახსოვრდა, მეც ხშირად ვფიქრობ იმ მოსწავლეებზე, რომლებთანაც ვერ მოვახერხე გარკვეული წარმატების მიღწევა, ეს არ მასვენებს. ახლა რომ მქონდეს მათთან მუშაობის შესაძლებლობა, რა თქმა უნდა, მაქსიმალურად ვეცდებოდი, კიდევ ბევრი რამის გაკეთებას და აუცილებლად მივაღწევდი წარმატებას. აი, ასეთი აზარტულია მასწავლებლობა.

წაიკითხეთ სრულად