Baby Bag

,,დაწუნებული დავალებები“, ,,გამიცვალე დავალება“, ,,მაშველი რგოლი“ - აქტივობები, რომელთაც სასწავლო პროცესში ეფექტურად გამოიყენებთ

,,დაწუნებული დავალებები“, ,,გამიცვალე დავალება“, ,,მაშველი რგოლი“ - აქტივობები, რომელთაც სასწავლო პროცესში ეფექტურად გამოიყენებთ

მასწავლებელმა ნანა თოთლაძემ სოციალურ ქსელში საკუთარი გამოცდილება გააზიარა. მან გაკვეთილზე ჩასატარებელი 3 საინტერესო აქტივობა შესთავაზა მასწავლებლებს. გთავაზობთ პოსტს უცვლელად:

,,შემოგთავაზებთ სამ აქტივობს, არსად წამიკითხავს (შეიძლება არსებობს), მგონი ჩემი მოგონილია. არ დაიზაროთ, წაიკითხეთ, გამოცდილი მაქვს და ,,კარგად მუშაობს".
სამი აქტივობა: ,,დაწუნებული დავალებები“, ,,გამიცვალე დავალება“, ,,მაშველი რგოლი“
გაკვეთილზე მოსწავლეებში მოტივაციის ასამაღლებლად აუცილებელია მასწავლებელმა გამოიყენოს სწავლა-სწავლების სხვადასხვა სტრატეგია. ერთფეროვანი გაკვეთილები მოსაწყენია და მოსწავლეთა ჩართულობა დაბალია. დაწყებით საფეხურზე განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სწავლის პროცესში სახალისო და თამაშის ელემენტების შემცველი სტრატეგიების გამოყენება, რაც უზრუნველყოფს მოსწავლეთა მაღალ აქტივობასა და ცოდნის პრაქტიკაში გამოყენებას.
მინდა შემოგთავაზოთ რამდენიმე აქტივობა, რომელთაც ეფექტურად ვიყენებ სასწავლო პროცესში.
1. თემის დასრულების შემდეგ ვამზადებ ფერად ბარათებზე სხვადასხვა სირთულის დავალებებს და ვათავსებ სამ ყუთში. ყუთებს გარედან აწერია, რა ტიპისა და როგორი სირთულის დავალებაა შიგ მოთავსებული. განცალკევებით მაქვს ყუთი, რომელსაც დავარქვი ,,დაწუნებული დავალებები“. მუშაობის პრინციპი ასეთია,- მოსწავლეები საკუთარი სურვილის მიხედვით იღებენ დავალებებს ყუთებიდან (რა სირთულის დავალებას აირჩევენ, ეს მათ სურვილზეა დამოკიდებული), აწერენ ბარათებს საკუთარ სახელსა და გვარს და იწყებენ დავალების შესრულებას, თუ შეატყეს, რომ დავალებას ვერ აკეთებენ, მიდიან და დავალებს ათავსებენ ,,დაწუნებული დავალებების“ ყუთში. შემდეგ იღებენ სხვა დავალებას და ა. შ. დავალებისთვის განკუთვნილი დროის ამოწურვის შემდეგ მოსწავლეები შესრულებულ დავალებებს მაბარებენ (ბარათებზე სახელი და გვარი აუცილებელია ეწეროს) . ეს ბარათები ყოველთვის მიმაქვს სახლში, რადგან თითოეული დავალების ამოხსნილისა თუ დაწუნებულის გადახედვას და კომენტარის დაწერას დიდი დრო უნდა.
,,დაწუნებული დავალებების“ ყუთში მოთავსებული ბარათების მიხედვით ადვილად ვსაზღვრავ, რომელ მოსწავლეს რა უჭირს, რა ვერ გაიგო და რაში სჭირდება დახმარება. საინტერესოა ასევე იმის დანახვა, თუ რომელი მოსწავლე არის ,,გაბედული“, ანუ აირჩია მხოლოდ რთული დავალებები და რომელი ,,ნაკლებად გაბედული“. დავალებების გასწორებისა და დაშვებული შეცდომების გაანალიზების შემდეგ ვუბრუნდებით იმ საკითხებს, რომლებიც მოსწავლეებისთვის რთული აღმოჩნდა.
2. ,,გამიცვალე დავალება“ ასე დავარქვი მეორე აქტივობას. ამ აქტივობასაც თემის დასრულების შემდეგ ვიყენებ. მოსწავლეებს აქ უკვე თავად მე ვურიგებ დავალებებს, მათი შესაძლებლობებიდან გამომდინარე და ვაძლევ დროს შესასრულებლად. მოსწავლე თუ ვერ ხსნის დავალებას, შეუძლია გაუცვალოს სხვას ( კლასში მოსწავლეთა მცირე რაოდენობის შემთხვევაში მოსწავლეს შეუძლია ყველას მიმართოს გასაცვლელად, მრავალრიცხოვან კლასში კი ხმაური რომ არ გამოიწვიოს და დრო არ დაიხარჯოს, მოსწავლემ უნდა მიმართოს მის გვერდით, წინ ან უკან მჯდომ მოსწავლეს. მოსწვლეებმა თუ გაცვალეს დავალებები, ბარათის თავდაპირველი მფლობელის სახელის ქვემოთ უნდა მიაწერონ საკუთარი სახელიც. თუ მოხდა ისე, რომ ვიღაცამ ვერ გაცვალა ბარათი, მაშინ მოდის ჩემთან და მთხოვს სხვა დავალებას, მას ვთავაზობ სხვადასხვა სირთულის დავალებას და ირჩევს იმას, რომელიც უნდა. ეს დავალება მეც მამოწმებს, რამდენად სწორად განვსაზღვრე მოსწავლის შესაძლებლობა დავალების მიცემისას და რა თქმა უნდა მოსწავლესაც.
3. მესამე აქტივობას დავარქვი ,,მაშველი რგოლი“. მოსწავლეები (მოსწავლეთა რაოდენობიდან გამომდინარე) ირჩევენ მოსწავლე/მოსწავლეებს, რომლებიც დაეხმრებიან მათ საჭიროების შემთხვევაში. საინტერესოა, რომ მეტწილად სწორად ირჩევენ , საჭირო“მოსწავლეს, ანუ მაშველ რგოლს. ის მოსწავლე, რომელიც დაიხმარს მაშველს, ვალდებულია ბარათზე საკუთარი სახელთან ერთად მისი სახელიც დაწეროს. დავალებების გასწორების შემდეგ დაფასთან გამყავს ის წყვილი, ან წყვილები ( მოსწავლე და დამხმარე), რომელთაც არასწორად ჰქონდათ ამოხსნილი დავალება და ვაანალიზებთ დაშვებულ შეცდომებს, მოსწავლეები თანაკლასელთა დახმარებით ასწორებენ შეცდომებს.
დაწყებით საფეხურზე ვასწავლი და ყველა საგანში ხალისით ღებულობენ ამ ფორმით მიწოდებულ დავალებებს. მიუხედავად იმისა, რომ მოსწავლეები თავისუფლად მოძრაობენ კლასში, ხმაური არაა, მათ იციან, რომ ერთ დავალებას მაინც ,,იპოვიან“ ისეთს, რომელსაც ამოხსნიან.
ეს სამი აქტივობა განსაკუთრებით მომწონს, რადგან:
1. მაღალია სასწავლო აქტივობებში მონაწილეობის ხარისხი;
2. მოსწავლეები დამოუკიდებლები არიან გადაწყვეტილების მიღებისას.
3. თავად აფასებენ საკუთარ შესაძლებლობებს.''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს თუ ყველაფრის გაკეთების უფლებას მივცემთ, ამით თავისუფლების იდეას ვუღალატებთ,“ - მარია მონტესორის რჩევები მშობლებს

„ბავშვს თუ ყველაფრის გაკეთების უფლებას მივცემთ, ამით თავისუფლების იდეას ვუღალატებთ,“ - მარია მონტესორის რჩევები მშობლებს

მარია მონტესორის სწავლებისა და აღზრდის მეთოდებმა დროის გამოცდას გაუძლო. ჩვენს სტატიაში ცნობილი იტალიელი პედაგოგის გამონათქვამებს გაგაცნობთ, რომლებიც ბავშვის სწორად აღზრდაში დაგეხმარებათ.

1. „დამეხმარე, რომ საკუთარი თავის დახმარება შევძლო.“

ბავშვები უამრავ რამეს გააკეთებდნენ თავისუფლად, თუ მშობლები მათ შესაბამის გარემოს შეუქმნიდნენ. თქვენს შვილს მცირე ზომის სამუშაო იარაღები აჩუქეთ, რათა დამოუკიდებლად შრომას მიეჩვიოს. სახლში დაბალი თაროები უნდა გქონდეთ, რომ მან ნივთების დალაგება თავისუფლად შეძლოს. ბავშვს ისეთი ტანსაცმელი უყიდეთ, რომელიც კომფორტულია და რომლის ჩაცმას ის დამოუკიდებლადაც შეძლებს. მარია მონტესორი ამბობდა: „არასდროს დაეხმაროთ ბავშვს იმ დავალების შესრულებაში, რომელსაც ის დამოუკიდებლად გაუმკლავდება.“

2. „გარეგანი ობიექტების სიმარტივე და ნაკლულობა ბავშვის აქტივობისა და სისწრაფის განვითარებას უწყობს ხელს.“

ბავშვებს განვითარებისთვის განსაკუთრებული სათამაშოები არ სჭირდებათ. უმჯობესია, თუ ისინი გარესამყაროს ბუნებრივ ობიექტებზე დაკვირვების შედეგად შეისწავლიან. ბავშვს უბრალო სათამაშოები უყიდეთ. მთავარია, რომ სათამაშო უსაფრთხო იყოს და ბავშვი მისი დახმარებით ახალი ცოდნის შეძენას ახერხებდეს.

3. „ბავშვისთვის თავისუფლების მინიჭება მის თავის ნებაზე მიშვებას არ გულისხმობს.“

მონტესორი აღნიშნავდა: „ბავშვის თავისუფლება გარკვეულ სტრუქტურაში უნდა მოვაქციოთ. ბავშვს თუ ყველაფრის გაკეთების უფლებას მივცემთ, როდესაც მას კონტროლის მექანიზმები გამომუშავებული არ აქვს, ამით თავისუფლების იდეას ვუღალატებთ.“ ბავშვს შინაგანი დისციპლინა უნდა განუვითაროთ. თავისუფლებამ ის გარკვეულ შედეგამდე უნდა მიიყვანოს. ბავშვს არჩევანის თავისუფლება უნდა ჰქონდეს, მას ამისთვის სათანადო პირობები უნდა შეუქმნათ.

4. „ბავშვის დახმარება თუ გვსურს, მას ისეთი გარემო უნდა შევუქმნათ, სადაც ის თავისუფლად განვითარებას შეძლებს.“

ბავშვებს ისეთი გარემო სჭირდებათ, სადაც გარკვეული წესრიგი არსებობს. ასწავლეთ თქვენს შვილს საკუთარი სივრცის მოწესრიგება. ყოველთვის უერთგულეთ განრიგს და რუტინას. ეს ბავშვისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. შეამცირეთ ბავშვის ოთახში სათამაშოების რაოდენობა. ბევრი სათამაშოს ქონა ბავშვის წარმოსახვის უნარს აქვეითებს.

5. „როდესაც ბავშვი რამით ინტერესდება, ის არასტაბილურ ხასიათს კარგავს და კონცენტრაციის უნარს იძენს.“

ბავშვი ყველაზე უკეთ იმას სწავლობს, რაც მას აინტერესებს. ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით აირჩიოს, რისი კეთება სურს. ის უკეთ ისწავლის, თუ ეცოდინება, რომ არჩევანის გაკეთების უფლება აქვს. ყურადღებით შეისწავლეთ თქვენი შვილის ინტერესები. მას ისეთი აქტივობები შესთავაზეთ, რომლებიც მის ინტერესებთან შესაბამისობაშია.

6. „იმიტაცია ფხიზელი გონების პირველადი ინსტინქტია.“

ბავშვი კვლევითა და იმიტაციით უამრავ რამეს სწავლობს. ბავშვს თავგადასავლები შესთავაზეთ. მას შესაძლებლობა მიეცით საკუთარი პატარა ბაღი გააშენოს. დაიხმარეთ შვილი ყოველდღიურ საქმეებში. შესაძლებლობა მიეცით ბავშვს ითამაშოს განსხვავებულად: ბრინჯით, მარცვლეულით. ლობიოს მარცვლებით და ა.შ.

7. „ბავშვის შინაგანი სამყარო იმ შთაბეჭდილებებისგან იგება, რომლებმაც მასზე ყველაზე დიდი გავლენა იქონიეს.“

პატივი ეცით ბავშვს, როდესაც მასთან ურთიერთობთ. თქვენს შვილს თვალებში უყურეთ და ისე ესაუბრეთ. ასწავლეთ ბავშვს რთული ემოციების გამოხატვის სხვადასხვა გზა. მიეცით ბავშვს სწორი მაგალითი, რათა ის შედეგი მიიღოთ, რომელიც გსურთ.

8. „ტრადიციულად დისციპლინას უწოდებენ არა აქტივობას, არამედ სიჩუმესა და უძრაობას. ეს დისციპლინა არ არის, ეს ტანჯვაა, რომელიც ბავშვში მეამბოხურ განცდებს აძლიერებს.“

დისციპლინასა და დასჯას შორის განსხვავება არსებობს, რომლის ამოცნობა უნდა შეგეძლოთ. გახსოვდეთ, რომ ბავშვი ბავშვია, მისგან ზრდასრულის ქცევას ნუ ელით. დისციპლინას გარკვეული მიზანი უნდა ჰქონდეს, თუმცა ეს მიზანი ბავშვის დასჯა არ უნდა იყოს.

9. „მხოლოდ ბავშვის სიყვარული მასწავლებლისთვის საკმარისი არ არის. მას, პირველ რიგში, სამყარო უნდა უყვარდეს და მისი შეცნობის სურვილი ჰქონდეს. მასწავლებელმა ამაზე ბევრი უნდა იმუშაოს.“

სიყვარული საკმარისი არ არის, თუ საკუთარ თავზე არ ვმუშაობთ. გარკვეულ ღირებულებებზე რეფლექსია აუცილებელია. რა თვისებები უნდა განვუვითაროთ ბავშვს? რა არის ყველაზე მნიშვნელოვანი? აუცილებელია, მეტი დემოკრატიულობა და ბავშვისთვის ღირსეული მაგალითის მიცემა.

10. „არ არსებობს აღწერა ან სურათი წიგნიდან, რომელიც ნამდვილი ხეებისა და ტყის რეალურ ხატს, მათ რეალურ სახეს ჩაანაცვლებს.“

ბავშვები ყველაზე უკეთ ბუნებაზე დაკვირვებით სწავლობენ. შესაძლებლობა მიეცით შვილს შეისწავლოს მის ირგვლივ არსებული სამყარო, შეაგროვოს ფოთლები, ქვები, დააკვირდებს მწერების ცხოვრებას, მის ირგვლივ არსებულ ფერებს.

მომზადებულია​ parent.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად