Baby Bag

,,მხოლოდ საგნის ცოდნა ვერ დაეხმარება მასწავლებელს ბავშვთან წამოჭრილი პრობლემების აცილებასა თუ მოგვარებაში...'' - პედაგოგი უდაბნოს საჯარო სკოლიდან

,,მხოლოდ საგნის ცოდნა ვერ დაეხმარება მასწავლებელს ბავშვთან წამოჭრილი პრობლემების აცილებასა თუ მოგვარებაში...'' - პედაგოგი უდაბნოს საჯარო სკოლიდან

„ფოტოგრაფმა გვანცა თვარაძემ ფოტოპროექტზე – „მასწავლებლის ისტორია ფოტოგრაფის დღიურიდან”, მუშაობა ცოტა ხნის წინ დაიწყო. გაგაცნობთ პროექტის პირველ მონაწილეს, უდაბნოს საჯარო სკოლის მასწავლებელს ფიქრია ხაჩიძე, რომელიც ქალაქიდან სოფელში მომავალი თაობისთვის ქართულის სასწავლებლად წავიდა.

​MomsEdu.ge-ს მკითხველმა გვანცა თვარაძის ფოტოპროექტის შესახებ ​უკვე იცის. პროექტის მიზანია უკეთ გაგაცნოთ ის მასწავლებლები, რომელთა უმეტესობამ დატოვა ქალაქის სკოლები და უფრო რთულ, თუმცა საინტერესო გზად, კარიერის გასაგრძელებლად, რეგიონის სკოლები მიიჩნია, სადაც ბავშვებს ყველაზე მეტად სჭირდებათ განათლების მაღალი ხარისხი და კვალიფიციური პედაგოგები.

როგორც გვანცა ამბობს: „კრიტიკა ისედაც ბევრი ისმინეს, დამსახურებულად და დაუმსახურებლად. ვფიქრობ, დროა, ყველამ რეალურად შევაფასოთ და დადებითი მხრიდან შევხედოთ მასწავლებლის პროფესიას. ფოტოკადრებით მოთხრობილი ისტორიებით ყველას შეეძლება ნახოს ამ ადამიანების ყოველდღიურობა, მათი ყოფა, რა გამოწვევების წინაშე დგანან, რა მიზნები აქვთ, მათი თვალით დაინახონ ის გარემო, სადაც ისინი სირთულეებს უმკლავდებიან.

P.S. მხარდაჭერისთვის მადლობას ვუხდი სოფელ უდაბნოს სკოლის დირექტორს – მაია გელაშვილს და მის კოლექტივს, ასევე არაჩვეულებრივ ბავშვებს, რომლებმაც ჩემი სკოლაში გატარებული წლები გამახსენეს.”

ფიქრია ხაჩიძე

მე ვარ ფიქრია ხაჩიძე, სოფელ უდაბნოს საჯარო სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი. მასწავლებლობამდე რთული გზის გავლა მომიხდა. ვთვლი, რომ ეს საჭირო და სავალდებულო იყო. პროფესიით ფილოლოგი ვარ, მაგრამ მხოლოდ ეს ცოდნა საკმარისი არ არის სკოლაში სამუშაოდ. მხოლოდ საგნის ცოდნა ვერ დაეხმარება მასწავლებელს ბავშვთან წამოჭრილი პრობლემების აცილებასა თუ მოგვარებაში. მასწავლებელი უნდა ფლობდეს პედაგოგიკის თეორიას, ისტორიას, საგნის მეთოდიკას, ასაკობრივ ფსიქოლოგიასა და ინკლუზიური განათლების სპეციფიკას. ფილოლოგიის ფაკულტეტზე ეს ცოდნა, რასაკვირველია, არ მიმიღია. რადგან მტკიცედ მქონდა გადაწყვეტილი, მასწავლებელი გავმხდარიყავი, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში გავიარე მასწავლებლის მომზადების 60-კრედიტიანი პროგრამა. ამ პროგრამამ უზრუნველყო, დავუფლებოდი ზემოთხსენებულ საჭირო თეორიებსაც და კარგი პრაქტიკაც გამევლო რუსთავის ერთ-ერთ საჯარო სკოლაში. ასევე წარმატებით გავიარე საგნის კომპეტენციის დამადასტურებელი გამოცდები, ჯერ – I-VI და შემდეგ – VII-XII კლასების. ამჟამად პროექტის „ასწავლე საქართველოსთვის“ ფარგლებში საშუალო საფეხურზე ვასწავლი ქართულ ენასა და ლიტერატურას.

პროფესია მასწავლებელი

მასწავლებლობა მხოლოდ პროფესია არ არის, ის გაცილებით მეტ ვალდებულებას გულისხმობს, პირველ რიგში, უდიდეს პასუხისმგებლობას. რადგან საქმე გვაქვს ბავშვებთან, რომელთაც ძალიან ბევრი რამ აქვთ სასწავლი და შესაცნობი. ბევრი ადამიანის ცხოვრებაში ეს პერიოდი მნიშვნელოვან როლს თამაშობს, ამიტომ კარგად უნდა გვესმოდეს მასწავლებლის როლი და გავლენა მათზე. მასწავლებელს ამ გზაზე არ აქვს შეცდომის დაშვების უფლება.

წარმატების ფორმულა

მასწავლებლის პიროვნული თვისებები, საგნის ზედმიწევნით ცოდნა და პროფესიული უნარები, ერთნაირად მნიშვნელოვანია წარმატების მისაღწევად. კომუნიკაცია, დიალოგი საკუთარ მოსწავლეებთან, მათ გვერდით დგომა მაშინ, როცა ამის საჭიროება დგას – ალბათ, ესაა ავტორიტეტის მოპოვებაც და შენარჩუნებაც.

​განაგრძეთ კითხვა

შეიძლება დაინტერესდეთ

საქართველოში ბევრი მასწავლებელი ტრადიციული მეთოდით ასწავლის, რომლებიც აქცენტს აკეთებენ ფაქტების დაზეპირებაზე და არა უნარების დაუფლებაზე - კვლევა

საქართველოში ბევრი მასწავლებელი ტრადიციული მეთოდით ასწავლის, რომლებიც აქცენტს აკეთებენ ფაქტების დაზეპირებაზე და არა უნარების დაუფლებაზე - კვლევა

„საქართველოში უკანასკნელ წლებში სწავლის შედეგები მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა. 2009 წლიდან 2015 წლამდე პერიოდში, 15 წლის მოსწავლეებმა სწავლა გააუმჯობესეს კითხვაში, მათემატიკასა და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებში თითქმის ერთი სრული ნიშნით,“ - წერია კვლევაში, რომელიც გაეროს ბავშვთა ფონდმა საქართველოში და ევროპის ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციამ (OECD) საქართველოს განთლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროსთან ერთად ჩაატარეს.
ამასთან, კვლევაში ​„შეფასებები საქართველოს ზოგადი განათლების სისტემაში“ აღნიშნულია, რომ ეს პროგრესი მოსახლეობის ყველა ჯგუფს თანაბრად არ შეეხო:

მოსწავლეები ქალაქად უსწრებენ თანატოლებს სოფლად; სოციალურეკონომიკურად პრივილეგირებული მოსწავლეები უსწრებენ თავიანთ სოციალურად დაუცველ თანატოლებს; ხოლო, ის მოსწავლეები, რომლებიც შინ ქართულად ლაპარაკობენ, უსწრებენ თავიანთ თანატოლებს, რომელთა მშობლიური ენა ქართული არ არის. სამწუხაროდ, სწავლის ხარისხში ეს უთანასწორობა 2009-2015წწ. პერიოდში კიდევ უფრო გაიზარდა,“ - წერია კვლევაში. 

კვლევის თანახმად, საქართველოში მოსწავლეთა შეფასება, ძირითადად, კვლავ მოსწავლეთათვის ნიშნების დასაწერად გამოიყენება და არა სწავლის გაუმჯობესებაში მათ დასახმარებლად. მასწავლებლები და საზოგადოება კვლავ ამახვილებს ყურადღებას ციფრულ ნიშნებზე მიუხედავად იმისა, რომ ეს ნიშნები ზუსტად ვერ ასახავს იმას, თუ რა იცის მოსწავლემ და რის გაკეთება შეუძლია. შეფასების ასეთი გაგება იკვეთება საკლასო მასწავლებელთა შეფასების პრაქტიკებში. მასწავლებლები არ იყენებენ შეფასების ტექნიკების მრავალფეროვნებას და უპირატესობას ანიჭებენ სტუდენტების შეფასებას მეტწილად მრავალპასუხიანი ტესტების საშუალებით და არ აფასებენ უნარების ფართო სპექტრს.

კვლევაში ასევე აღნიშნულია, რომ ისეთი მოსწავლეების მომზადება, რომლებიც კონკურენტუნარიანები იქნებიან 21-ე საუკუნის ეკონომიკებში, საჭიროებს ისეთ მასწავლებლებს, რომელთაც აქვთ ცოდნა, უნარები და მოტივაცია, რომ განაგრძონ კვალიფიკაციის ამაღლება:

„საქართველოში პედაგოგები მნიშვნელოვნად უფრო ნაკლებად მონაწილეობენ პროფესიულ განვითარებაში, ვიდრე OECD-ის სხვა ქვეყნებში. განგრძობადი ტრენინგის გარეშე, მასწავლებლები ვერ ეცნობიან მტკიცებულებებზე დაფუძნებულ, უახლეს პედაგოგიურ პრაქტიკებს, რომლებიც მოსწავლეებს სწავლაში ეხმარება. ამასთანავე, საქათველოში მასწავლებლები ყველაზე ასაკოვანნი არიან მასწავლებლებისა და სწავლის საერთაშორისო კვლევაში (TALIS) მონაწილე ქვეყნების მასწავლებლებთან შედარებით. კერძოდ, მასწავლებელთა ერთ მეოთხედზე მეტი 60 წელს გადაცილებულია. შედეგად, ბევრი მასწავლებელი მოსწავლეებს ტრადიციული მეთოდით ასწავლის, რომელიც აქცენტს აკეთებს ფაქტების დაზეპირებაზე და არა უნარებისა და კომპეტენციების დაუფლებაზე. შესაბამისად, მოსწავლეებს საქართველოში უჭირთ ისეთი კომპეტენციების შეძენა, რომლებიც მათ სჭირდებათ განათლების უმაღლეს საფეხურსა და შრომის ბაზარზე წარმატების მისაღწევად,“ - წერია კვლევაში.

კვლევის ავტორების თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ უახლესი შესაძლებლობები ფინანსურ წახალისებას ითვალისწინებს, მასწავლებლებს კრედიტების დაგროვებისკენ უფრო მოუწოდებენ, ვიდრე იმის დემონსტრირებისკენ, რომ ისინი მოსწავლეებს სწავლაში ეხმარებიან.

​როგორც მკვლევრები აღნიშნავენ, 
უნდა შემუშავდეს და აღსრულდეს მინიმალური სტანდარტები მასწავლებლებისთვის იმის უზრუნველსაყოფად, რომ ყველა მასწავლებელს ჰქონდეს ის საბაზისო უნარები, რომლებიც აუცილებელია მოსწავლეების სწავლაში დასახმარებლად. მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების სქემა უნდა გადაისინჯოს იმისათვის, რომ უზრუნველყოს მასწავლებლების ისეთი განვითარების მოტივაცია, რომელიც მოსწავლეებს სწავლაში დაეხმარება. საქართველომ უნდა შემოიღოს სავალდებულო საპენსიო ასაკი, რაც ხელს შეუწყობს ასაკოვანი მასწავლებლების გადინებას და ახალბედა მასწავლებლებისთვის სივრცის შექმნას.

კვლევაში მოსწავლეთა შეფასების სისტემის გაუმჯობესებაზეცაა საუბარი. კერძოდ, როგორც მკვლევრები აღნიშავენ, სასარგებლო შეიძლება იყოს მოსწავლეთა პორტფელების შექმნა, რომლებიც წარმოადგენს მოსწავლის ნამუშევრების დროთა განმავლობაში შედგენილ კრებულს. პორტფელების შექმნა მასწავლებლებისაგან მოითხოვს უწყვეტ უკუკავშირს და უბიძგებს მოსწავლეს საკუთარი ძლიერი და სუსტი მხარეების გააზრებისა და იმის განსაზღვრისაკენ, თუ რა უნდა დაამატოს თავის პორტფელს - ესაა შეფასების სწორედ ის ორი ელემენტი, რომელიც დღეს საქართველოს განათლების სისტემას აკლია.

კვლევის თანახმად, ჟურნალში ყოველდღიური ნიშნების დაწერის პრაქტიკა უნდა აღიკვეთოს. მას დრო სჭირდება და სასარგებლო ინფორმაციას ვერ გვაწვდის იმის შესახებ, თუ როგორ მიმდინარეობს მოსწავლეების პროგრესი სწავლაში:

„სამინისტრომ უნდა შეიმუშაოს აღრიცხვის ბარათის საყოველთაო ნიმუში და დაადგინოს ეროვნული პროცედურები მის გასავრცელებლად. სტანდარტიზებული აღრიცხვის ბარათის საშუალებით, მოსწავლეთა შესახებ ჩანაწერები აგრეთვე შეიძლება უფრო სრულად იქნას შეტანილი განათლების მართვის საინფორმაციო სისტემების (EMIS) მონაცემთა ბაზებში, რაც კიდევ უფრო მეტად შეუწყობს ხელს მოსწავლეებისა და მათი სწავლის მონიტორინგს,“ - წერია კვლევაში. 

ამასთან, როგორ მკვლევრები მიუთითებენ, შესაძლებელია მე-9 კლასში (ან მე-10კლასში, თუ სავალდებულო განათლების ხანგრძლივობა გაიზრდება) გამოცდის შემოღება მოსწავლეების დასახმარებლად გადაწყვიტონ, სურთ თუ არა ზოგადი განათლების გაგრძელება, ან პროფესიული განათლების პროგრამაში ან განათლების მაღალ საშუალო საფეხურზე გადასვლა.

წაიკითხეთ სრულად