მშობლები სიხარულს ვერ მალავენ, როდესაც ხედავენ, რომ მათი შვილები ახალი ცოდნის შეძენას ცდილობენ და ყველაფერი აინტერესებთ, რათ მათთვის ჯერ კიდევ უცნობი და გაურკვეველია. სწავლის პროცესი მხოლოდ სკოლაში მოცემული დავალებების შესრულებას და გამოცდებზე კარგი ნიშნების მიღებას არ გულისხმობს. ბავშვი, რომელიც ცნობილი მხატვრის ტილოს ნახავს და აღფრთოვანდება, რადგან მასში შემოქმედებითი ინსპირაციის წყაროს დაინახავს, შემეცნების პროცესისადმი გულგრილი არ არის.
სწავლისადმი სიყვარული, რომელიც მხოლოდ სასკოლო საგნების ზედმიწევნით ათვისებაში არ გამოიხატება და სკოლის გარემოს ცდება, გაცილებით ძლიერია. როგორც წესი, მსგავსი შემეცნებითი მუხტი ადამიანს მთელი ცხოვრება არ ტოვებს და მისთვის ახალი ცოდნის მიღება გადამწყვეტ მნიშვნელობას იძენს.
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
ბავშვები წლების მატებასთან ერთად სწავლის სურვილს კარგავენ. უახლესმა კვლევებმა აჩვენა, რომ ამერიკელი სკოლის მოსწავლეების 40 %-ს სწავლისადმი ინტერესი არ აქვს. ბავშვების უდიდესი ნაწილი სკოლას შემეცნებითი წინსვლისთვის მნიშვნელოვან სივრცედ არ განიხილავს. ისინი თვლიან, რომ მასწავლებლები მათგან მხოლოდ დასმულ კითხვებზე სწორი პასუხების გაცემას და გამოცდაზე მაღალი ქულების მიღებას ელიან. იმის გაცნობიერება, რომ მათ გამუდმებით ვიღაც აკონტროლებს, მოზარდებს სწავლის პროცესისადმი უარყოფითად განაწყობს. ისინი თვლიან, რომ შეუძლებელია შემეცნება სახალისო იყოს. სწორედ ამიტომ, მათი უდიდესი ნაწილი ასაკის მატებასთან ერთად ცდილობს სწავლისადმი რაც შეიძლება ნაკლები ინტერესი გამოავლინოს, რათა გამუდმებული წნეხისგან თავის დაღწევა შეძლოს.
ბავშვი, რომელიც ამბობს, რომ მას სწავლა არ აინტერესებს, სრულ სიმართლეს არ გეუბნებათ, რადგან რეალურად ახალი ცოდნის მიღება ნებისმიერი ადამიანისთვის სასურველია. როგორც წესი, სწავლის მოძულე ბავშვს სასკოლო გარემო თრგუნავს და მას უჭირს იმის გარკვევა, თუ რომელი სფერო იტაცებს ან რომელი დარგის სიღრმისეული შესწავლა სურს. საბედნიეროდ, ბავშვის გამოცოცხლება და მისთვის სწორი მიმართულების მიცემა ძნელი არ არის, თუ მშობელმა კარგად იცის როგორ მოიქცეს მსგავს შემთხვევებში.
გთავაზობთ რამდენიმე საინტერესო რჩევას, რომელთა დახმარებით ბავშვს შემეცნების პროცესით მარტივად დააინტერესებთ:
ბავშვი ადრეული ასაკიდანვე დააინტერესეთ, გახდით მისი ინსპირაციის წყარო
ჩვილ ბავშვებს ყველაფერი აინტერესებთ. ისინი მარტივად აღფრთოვანდებიან. ქვიშაში თამაშს, საკუთარი ხელების დათვალიერებას ან კუბებით პრიმიტიული ფიგურების აწყობას მათთვის წარმოუდგენელი სიხარულის მინიჭება შეუძლია. მშობლებმა ბავშვის ნებისმიერი ინტერესი აუცილებლად უნდა გაიზიარონ. თუ დაინახავთ, რომ თქვენი ბავშვი ობობის ქსელმა აღაფრთოვანა, ან ჭიამაიას დანახვამ გააოცა, მისი გაკვირვების ერთგვარ ანარეკლად უნდა იქცეთ. თქვენც ბავშვთან ერთად გაოცდით, დასვით კითხვები და ეცადეთ სამყარო თქვენს შვილთან ერთად ხელახლა შეიმეცნოთ. ხშირად გაისეირნეთ ბავშვთან ერთად. დაათვალიერეთ მუზეუმები, პარკები. თქვენი საკუთარი ქუჩაც კი ბავშვისთვის თავგადასავლების უშრეტი წყაროა. ბავშვს ყველგან შეუძლია სიახლის აღმოჩენა. ისწავლეთ მასთან ერთად, ითამაშეთ მასთან ერთად, გამოიკვლიეთ ყველა დეტალი და ბევრი ისაუბრეთ, იყავით მედიუმი ბავშვსა და სამყაროს შორის.
გამოიყენეთ მედია, რათა ბავშვს სწავლისადმი ინტერესი აღუძრათ
ბავშვთან ერთად ბევრი იკითხეთ. ეს თქვენი შვილის წიგნიერების დონეს მნიშვნელოვნად აამაღლებს. გააანალიზეთ ყველაფერი, რასაც კითხულობთ. ბავშვმა უნდა დაინახოს, რომ წიგნის კითხვა აქტიური, დინამიკური პროცესია. ნუ აუკრძალავთ ბავშვს სოციალური ქსელების ან ინტერნეტის გამოყენებას, რადგან მას მათი დახმარებით ახალი ცოდნის შეძენა შეუძლია. დაეხმარეთ ბავშვს საინტერესო Youtube-ის არხების აღმოჩენაში. გაარკვიეთ, რომელი დარგი და სფერო აინტერესებს თქვენს შვილს. დაეხმარეთ მისთვის საინტერესო ინფორმაციის მიღებაში. ნუ გამორთავთ ტელევიზორს, თუ ბავშვი შემეცნებით სატელევიზიო არხს უყურებს.
მიეცით ბავშვს მაგალითი
თქვენი ინტერესები და შემეცნებითი აქტივობა ბავშვისთვის შეუმჩნეველი არ უნდა დარჩეს. როდესაც რაღაც გაინტერესებთ, ცოდნის მიღების მარტივ გზებს ნუ გამოძებნით. ყოველთვის Google-ს იმედად არ უნდა იყოთ. დასვით მეტი შეკითხვა, თქვენთვის საინტერესო საკითხები სიღრმისეულად გამოიკვლიეთ. შესაძლოა, დასმულ კითხვებზე პასუხი ვერც მიიღოთ, მაგრამ გადაუჭრელი პრობლემებიც შემეცნებითი პროცესის აუცილებელი ნაწილია. ბავშვს თქვენი მიღწევების და მარცხის შესახებ გულახდილად უნდა ესაუბროთ. როდესაც ახალ ცოდნას იძენთ, ბავშვს აუცილებლად გაუზიარეთ თქვენი აღფრთოვანება. როდესაც შეცდომას უშვებთ, თქვენს შვილს აუხსენით, რომ შემეცნების პროცესში ეს ძალიან ბუნებრივი მოვლენაა და შეცდომებისგან უამრავი რამის სწავლა შეიძლება.
ნუ იქნებით ზედმეტად თვითდაჯერებული
ბავშვისთვის სწავლის პროცესი ხშირად სწორი პასუხების აღმოჩენასთან ასოცირდება. მშობლები, როგორც წესი, პატარებს ნამდვილ ექსპერტებად ევლინებიან და ამტკიცებენ, რომ ნებისმიერ კითხვაზე შეუძლიათ პასუხის გაცემა. უფლება მიეცით ბავშვს, რომ რიგ შემთხვევებში თავად იქცეს თქვენს მასწავლებლად. როდესაც მიხვდებით, რომ გარკვეულ საკითხებზე მან თქვენზე მეტი იცის, ეს აუცილებლად აღნიშნეთ. უთხარით ბავშვს კომპლიმენტები. ეს მის თვითშეფასებაზე დადებითად აისახება. კრიტიკული აზროვნების უნარის გასავითარებლად, ბავშვს ყოველთვის მიეცით საშუალება თავისი აზრი გამოთქვას, თუნდაც თქვენ სწორი პასუხი ზუსტად იცოდეთ, ბავშვს ამას ნუ აგრძნობინებთ. მასთან ერთად გააანალიზეთ ნებისმიერი საკითხი, იმსჯელეთ, მოუსმინეთ ერთმანეთის შეხედულებებს.
მიაჩვიეთ ბავშვი დამოუკიდებლობას
ბავშვს მოულოდნელი ნაბიჯების გადადგმის არ უნდა ეშინოდეს. მან ყოველთვის გახსნილად უნდა მიიღოს ნებისმიერი სიახლე. თუ წარმატებას ვერ მიაღწევს, უკან არ უნდა დაიხიოს და თავიდან სცადოს. გადაწყვეტილების მიღების უნარი და საკუთარი თავის იმედად ყოფნა მთავარი გაკვეთილია, რომელსაც ბავშვი ამ ცხოვრებაში იღებს. ბავშვები მიჩვეულები არიან დირექტივებს. მათ სკოლაში გამუდმებით მიუთითებენ, თუ რა უნდა ისწავლონ. მშობელი ბავშვს საკუთარი ინტერესების აღმოჩენაში უნდა დაეხმაროს. ბავშვებს თავიანთი ოცნებების ასრულება უნდა შეეძლოთ. თქვენმა შვილმა სწავლის პროცესს განსხვავებულად უნდა შეხედოს. დაეხმარეთ მას შემეცნების სიღრმეების გაცნობაში. როდესაც ბავშვი სწავლის პროცესს სხვა თვალით უყურებს, კითხვებს სვამს, რეფლექსირებს და სიღრმისეულ ანალიზს ეჩვევა, ის საკუთარი თავის უკეთ გაცნობას ახერხებს. ბავშვისთვის შემეცნების პროცესი სასიამოვნო უნდა იყოს. დამოუკიდებელი ბავშვები, რომლებსაც თავისუფალი არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობა აქვთ, გამუდმებით უფროსების ნება-სურვილს დამორჩილებულ ბავშვებთან შედარებით სწავლისადმი მეტ ინტერესს ავლენენ.
ავტორი: ია ნაროუშვილი
წაიკითხეთ სრულად
