Baby Bag

დამრიგებლის მოვალეობები და პრინციპები, რომელსაც უნდა ეყრდნობოდეს მისი მუშაობა

დამრიგებლის მოვალეობები და პრინციპები, რომელსაც უნდა ეყრდნობოდეს მისი მუშაობა
გაეცანით დამრიგებლის მოვალეობებსა და პრინციპებს, რომელსაც უნდა ეყრდნობოდეს მისი მუშაობა. 


სწავლა-სწავლების ძირითადი პრინციპები

თავი I. საგანმანათლებლო პროცესის ორგანიზება

მუხლი 6. დამრიგებელი

1. საჯარო სკოლაში ყველა კლასს უნდა ჰყავდეს დამრიგებელი. დამრიგებელი უნდა იყოს იმავე სკოლის პედაგოგი.

11. რეკომენდებულია მცირეკონტინგენტიან სკოლაში ერთ დამრიგებელს ჰყავდეს არანაკლებ 10 მოსწავლისა, გარდა იმ შემთხვევისა, თუ სკოლაში მოსწავლეთა ჯამური რაოდენობა 10 მოსწავლეზე ნაკლებია. დაუშვებელია ერთი კლასის/კლასკომპლექტის მოსწავლეებს ჰყავდეთ სხვადასხვა დამრიგებელი.

2. დამრიგებლის მუშაობის მიზანია, დაეხმაროს მოსწავლეებს ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნების მიღწევაში, პიროვნული, ზნეობრივი, გონებრივი და ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში; დამრიგებელი ხელს უნდა უწყობდეს მოსწავლეებში ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვიდრებას, უნდა უვითარებდეს მათ დემოკრატიულ ღირებულებებზე დამყარებულ სამოქალაქო ცნობიერებას და ეხმარებოდეს მათ ოჯახის, საზოგადოებისა და სახელმწიფოს წინაშე საკუთარი უფლება-მოვალეობების გააზრებაში.

3. დამრიგებლის მოვალეობებია:

ა) გააცნოს მოსწავლესა და მის მშობელს/კანონიერ წარმომადგენელს (შემდგომში მშობელი) მათი უფლებები და მოვალეობები (სკოლის შინაგანაწესი, მოსწავლის ეთიკის კოდექსი, სასკოლო სასწავლო გეგმის შესაბამისი საკითხები და სხვ.);

ბ) რეგულარულად ჩაატაროს სადამრიგებლო საათი. სადამრიგებლო საათის მიზანია მოსწავლის კრიტიკული, ანალიტიკური და შემოქმედებითი აზროვნების განვითარება. სადამრიგებლო საათის ფარგლებში დამრიგებელმა ასაკის შესაბამისად უნდა იმუშაოს შემდეგ მიმართულებებზე:

ბ.ა) პიროვნული და მორალური განვითარება;

ბ.ბ) გარემოსდაცვითი კულტურის განვითარება;

ბ.გ) მეწარმეობის უნარების განვითარება;

ბ.დ) ცხოვრების ჯანსაღი წესის პოპულარიზაცია;

ბ.ე) უსაფრთხოება და ძალადობისგან თავისუფალი სკოლის პოპულარიზაცია;

ბ.ვ) მოქალაქეობრივ-პატრიოტული ცნობიერების ამაღლება;

ბ.ზ) თვალსაწიერის გაფართოება.

ბ1) ამ პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული მიმართულებების ფარგლებში დაწყებით კლასებში (I-IV კლასები) არანაკლებ კვირაში ერთხელ ჩაატაროს კითხვის საათი, რომელიც ორიენტირებული იქნება წიგნიერების კომპეტენციის გაძლიერებაზე შემდეგი მეთოდებით:

ბ1.ა) კითხვის ტექნიკის გაძლიერებით;

ბ1.ბ) წაკითხულის განხილვა-გააზრებით;

ბ1.გ) ანალიზის უნარის განვითარებით;

ბ1.დ) მსჯელობის უნარის განვითარებით;

ბ1.ე) პრეზენტაციის უნარის განვითარებით;

ბ1.ვ) შემოქმედებითი უნარების განვითარებით და სხვ.

ბ2) (ამოღებულია - 27.10.2015; №145/ნ);

ბ3) X კლასში სადამრიგებლო საათის ფარგლებში იმუშაოს ცხოვრების ჯანსაღი წესისა და სამოქალაქო ცნობიერების განვითარების თემატიკაზე.

გ) დაეხმაროს მოსწავლეს აკადემიური თუ სასკოლო გარემოში წამოჭრილი სხვადასხვა პრობლემის გადაჭრაში;

დ) იყოს შუამავალი მოსწავლეს, მშობელსა და მასწავლებელს შორის პრობლემების წარმოქმნის შემთხვევაში;

ე) რეგულარულად (მინიმუმ თვეში ერთხელ მაინც) მიაწოდოს მშობელს ინფორმაცია მოსწავლის აკადემიური მიღწევის, დისციპლინის, პიროვნული პრობელემებისა თუ წარმატებების შესახებ. დაუშვებელია ერთი მოსწავლის დისციპლინისა და აკადემიური მიღწევის შესახებ სხვისი თანდასწრებით საუბარი;

ვ) საჭიროების შემთხვევაში, შეხვდეს დაინტერესებულ მშობელს და მიაწოდოს მას მოსწავლესთან და სკოლაში მიმდინარე პროცესებთან დაკავშირებული ინფორმაცია;

ზ) (ამოღებულია - 03.09.2013, №126/ნ);

თ) V-XII კლასებისთვის წელიწადში მინიმუმ ერთხელ (სასწავლო წლის ბოლოს) გააკეთოს სადამრიგებლო კლასის თითოეული მოსწავლის აკადემიური მიღწევის, გაკვეთილებზე დასწრებისა და ქცევის ანალიზი მასწავლებლებისგან მოწოდებული ინფორმაციის საფუძველზე და დაწეროს თითოეული მოსწავლის მოკლე დახასიათება. დახასიათებაში აღწერილი უნდა იყოს მოსწავლის ძლიერი მხარეები, მისი წარმატებები როგორც აკადემიური, ასევე სოციალური ურთიერთობების თვალსაზრისით, მოსწავლის მონაწილეობა წრეებში, სპორტულ შეჯიბრებებსა თუ სხვა სახის ღონისძიებებში; დახასიათებაში ასევე გაანალიზებული უნდა იყოს ყველა ის საკითხი, რომელიც მნიშვნელოვანია (ან არსებითია) მოსწავლის კოგნიტური (შემეცნებითი), ფიზიკური, ემოციური და სოციალური განვითარებისათვის. ეს ინფორმაცია ყოვეწლიურად უნდა მიეწოდოს მშობელს კომუნიკაციის ნებისმიერი ფორმით (პირადი შეხვედრისას, ელექტრონული ფოსტის საშუალებით და სხვ.).

ი) მოსწავლის სხვა სკოლაში გადასვლის შემთხვევაში, დამრიგებელმა უნდა მოამზადოს ინფორმაცია მისი აკადემიური მიღწევისა და გაკვეთილებზე დასწრების შესახებ მოსწავლის პირად საქმეში შესატანად.

4. დამრიგებლის მუშაობა ეყრდნობა შემდეგ პრინციპებს:

ა) სრულფასოვანი აღზრდა - სააღმზრდელო მუშაობა მიმართული უნდა იყოს პიროვნების ფიზიკური, კოგნიტური (შემეცნებითი) და ემოციურ-სოციალური განვითარებისაკენ;

ბ) მოსწავლის შესაძლებლობების გამოვლენა - დამრიგებლის ფუნქციაა მოსწავლის პოტენციური ძალების ამოქმედება და მათი ნიჭისა და შესაძლებლობების გამოვლენისათვის სათანადო პირობების შექმნა;

გ) მოსწავლეებში პასუხისმგებლობისა და ვალდებულების გრძნობის განვითარება - დამრიგებელმა მოსწავლეთა ჩართულობის ხელშესაწყობად საშუალება უნდა მისცეს მათ მონაწილეობა მიიღონ აქტივობების (ზეიმები, ლაშქრობები, ექსკურსიები და სხვ.) დაგეგმვასა და ამ დროს წამოჭრილი პრობლემების მოგვარებაში. დამრიგებელმა მაქსიმალურად უნდა გაითვალისწინოს მოსწავლეთა ინტერესები;

დ) თანამშრომლობის პრინციპი – დამრიგებლის ურთიერთობა მოსწავლეებთან უნდა ემყარებოდეს თანამშრომლობას, ურთიერთპატივისცემასა და ურთიერთნდობას.

ე) საჯარო სკოლის დამრიგებელმა მუშაობის პროცესში უნდა გამოიყენოს საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს (შემდგომში - სამინისტრო) და საჯარო სამართლის იურიდიული პირების მიერ შემუშავებული და/ან რეკომენდებული შესაბამისი მეთოდური სახელმძღვანელოები და გზამკვლევები.

შეიძლება დაინტერესდეთ

მზად, გვერქვას მასწავლებელი...

მზად, გვერქვას მასწავლებელი...
მასწავლებლების ოჯახში გავიზარდე. ბებია - მასწავლებელი, დედა - მასწავლებელი, ბაბუა - ინჟინერი, მაგრამ ცხოვრების მასწავლებელი, მამა - გზების ინჟინერი, მაგრამ ლექსების მასწავლებელი. ყველგან მასწავლებლები. მეც ავდექი და ჟურნალისტიკაზე ჩავაბარე. რა მასწავლებელი?!

ოთხი წელი „კარგად“ ვისწავლე. ძალიან კარგად. ისეთი თბილი იყო მეექვსე კორპუსის ცისფერი კედლები. ძალიან ლამაზი დიპლომიც ავიღე და დიდი ხანია უჯრაში მიდევს. მგონი ნელ-ნელა ფერიც გადასდის. ღია ვარდისფერიც მოუხდება. არა უშავს.

მერე ორი წელი ვიმუშავე. თან საკუთარი პროფესიით. ჰო, საოცარია, გამიმართლა. მეც ასე ვფიქრობდი, სანამ მივხვდი, რომ ცხოვრებაში უფრო მეტს ვიმსახურებდი. ავდექი და წამოვედი.

ორი წელი ვწერდი სკოლებზე, მასწავლებლებზე, მოსწავლეებზე, დირექტორებზე, იმათზე, ვისაც უყვარდა ეს პროფესია და იმათზეც, ვისაც ეზიზღებოდა. კომფორტის ზონიდან ვერგამოსულ, მუდამ მოწუწუნე, მომთხოვნ მასწავლებლებზეც.

მაშინ მოვიდა ფიქრი, ფიქრი, რომ მხოლოდ გარეგანი დაკვირვებით და ჩართულობით, მხოლოდ ამბების შელამაზებით და გამხატვრულებით ცვლილებები ვერ მოხდებოდა, რადგან ყველა ცვლილება შიგნიდან იწყება. იქ მოსახვედრად კი...

ფორმალურად უფროსი მასწავლებელი ვარ. არაფორმალურადაც - უფროსი მასწავლებელი. ჯერ სკოლაში ვერ ვასწავლი, რადგან ჯერ იყო და თავის დროზე უარი ვთქვი და სწავლა ვარჩიე. ახლა სწავლას მოვრჩი და მაინც ვერ ვასწავლი. რატომ? ეს სხვა დროს, ახლა ამაზე ხომ არ ვსაუბრობ?!

ვისწავლე ყველაფერი, რაც მომავალში უნდა გამომადგეს და გამოვიყენო. რა ვიცი, ასე მითხრეს და მეც მჯერა. მჯერა, რომ ერთმა მერცხალმა თუ გაზაფხული ვერ მოიყვანა, არა უშავს, რადგან მარტს მაინც მოიყვანს.

ჯერ თავს ვერ ვგრძნობ განსაკუთრებულად. ან რა დროს ეგაა, მხოლოდ ერთი გაკვეთილი მაქვს ჩატარებული, ისიც დისტანციურად, ისიც კურსის ფარგლებში. ისე, მსმენია, ამბობენ, ეს პროფესია განსაკუთრებულიაო, ბავშვების სიყვარულიო, მეგობრობაო, მათი ღიმილიანი თვალებიო, მათი ფიქრებიო. კიდევ ბევრ რამეს ამბობენ, მაგრამ ამის საპირწონედ აუცილებლად მახსენდება გაკვეთილის გეგმებიო, სწავლების სტრატეგიებიო, მოზარდთა ფსიქოლოგიაო, მშობლებიო, ჯერ კიდევ მტრულად განწყობილი სასკოლო საზოგადოებაო და თავბრუ მეხვევა. ამ ყველაფრის გამო კი ცოტა მეშინია.

მეშინია მოსწავლეების. მათთან ურთიერთობა ძალიან განსხვავდება იმისგან, რასაც ამდენი ხანი ვაკეთებდი. ისინი ჭკვიანები და ცნობისმოყვარეები არიან. ისინი ბევრ კითხვას სვამენ და პასუხებს ითხოვენ. ისინი მომთხოვნები არიან. ზოგჯერ მკაცრებიც და სასტიკებიც.

მათთან ურთიერთობა ძალიან ჰგავს თეატრალურ წარმოდგენას, სადაც ჩვენ რეჟისორები ვართ, მოსწავლეები მაყურებლები, ხოლო გაკვეთილი კი - სცენა და სპექტაკლი. როგორც ყველა სპექტაკლი არ იქნება ერთნაირად კარგი, ისევე ვერ იქნება ყველა გაკვეთილი ყოველთვის ერთი და იმავე ხარისხის. მაყურებელი კი ყოველთვის უკეთეს სანახობას ითხოვს. უკეთესი სანახაობისთვის კი აუცილებელია რეჟისორმა და მაყურებელმა თანმიმდევრულად და შეთანხმებულად იმუშავონ.

შიშებს რომ დავუბრუნდეთ...

შიშს მაშინაც ვგრძნობდი, როდესაც ჩემს ელფოსტას ვხსნიდი და ლექტორების უამრავი დავალება მხვდებოდა, რომელთა შესრულების გარეშე მასწავლებელი ვერ გავხდებოდი. მეც ვწერდი და ვწერდი, ვსაუბრობდი და ვსაუბრობდი და ასე, ნელ-ნელა, ნაბიჯ-ნაბიჯ მინდოდა წრის ნაწილი გავმხადარიყავი.

ისე, საერთოდ არაა მარტივი, ადგე და ამ მოჯადოებული წრის რომელიღაცა ნაწილში მოსახვედრად იბრძოდე. თან, მარტო კი არ ხარ, შენ გარდა კიდევ ძალიან ბევრი ადამიანი აკეთებს ამას და ამ მარათონში საბოლოოდ ან გამარჯვებული გამოდიხარ, ან ისევ სხვა საქმის მოძებნა გიწევს გადასარჩენად. ამაზეც ცოტა ვრცლად მოგვიანებით...

მასწავლებლობა მარტივი არაა. მით უმეტეს, ეს ის საქმე არაა, მცდარი აზრების გარემოცვაში გაზრდილმა ადამიანებმა რომ უნდა შეასრულონ, მხოლოდ იმიტომ, რომ მათ ბავშვობაში ასე ჩააგონეს. გახსოვთ, ხომ ბავშვობაში მოსმენილი ფრაზები იმის შესახებ, რომ ქალს მასწავლებლობა უხდება. იქვე აუცილებლად ახსენებდნენ, რომ, არა, კაცსაც უხდება, მაგრამ მაინც უფრო ქალს და ასე ხდებოდნენ ჩვენი დედები, დები, დეიდები, ბებიები და მეზობლები მასწავლებლები...

არადა... ეს პროფესია ჩვენს არჩევანსა და შესაძლებლობებს შორის დგას, ჩვენს სიყვარულის უნარსა და მოთმინებას შორის დგას და აქ ყველას ადგილი ნამდვილად არაა.

ამ პროფესიაში ძალიან მამაცი ადამიანების ადგილია. ადამიანების, რომლებსაც ბოლომდე ესმით მასწავლებლობის და განიცდიან მას. ადამიანების, რომლებსაც შეუძლიათ აიღონ პასუხისმგებლობა და შეეჭიდონ ურთულეს საქმეს. ადამიანების, რომლებსაც არ ეშინიათ საკუთარი მოსწავლეების, არ ეზიზღებათ ისინი და სულმოუთქმელად არ ელიან დროს, როდესაც მათგან თავისუფლები იქნებიან.

როდესაც ამ ყველაფერს გააცნობიერებთ, მაშინ თავად მიხვდებით, რომ მზად ხართ. მზად, გერქვათ მასწავლებელი და ასწავლოთ სხვას. სხვას, უკეთესი სპექტაკლის დასადგმელად და სხვას, უკეთესი მომავლისთვის.

ავტორი: მარიამ გვარამია 

წაიკითხეთ სრულად