Baby Bag

დამრიგებლის მოვალეობები და პრინციპები, რომელსაც უნდა ეყრდნობოდეს მისი მუშაობა

დამრიგებლის მოვალეობები და პრინციპები, რომელსაც უნდა ეყრდნობოდეს მისი მუშაობა
გაეცანით დამრიგებლის მოვალეობებსა და პრინციპებს, რომელსაც უნდა ეყრდნობოდეს მისი მუშაობა. 


სწავლა-სწავლების ძირითადი პრინციპები

თავი I. საგანმანათლებლო პროცესის ორგანიზება

მუხლი 6. დამრიგებელი

1. საჯარო სკოლაში ყველა კლასს უნდა ჰყავდეს დამრიგებელი. დამრიგებელი უნდა იყოს იმავე სკოლის პედაგოგი.

11. რეკომენდებულია მცირეკონტინგენტიან სკოლაში ერთ დამრიგებელს ჰყავდეს არანაკლებ 10 მოსწავლისა, გარდა იმ შემთხვევისა, თუ სკოლაში მოსწავლეთა ჯამური რაოდენობა 10 მოსწავლეზე ნაკლებია. დაუშვებელია ერთი კლასის/კლასკომპლექტის მოსწავლეებს ჰყავდეთ სხვადასხვა დამრიგებელი.

2. დამრიგებლის მუშაობის მიზანია, დაეხმაროს მოსწავლეებს ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნების მიღწევაში, პიროვნული, ზნეობრივი, გონებრივი და ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში; დამრიგებელი ხელს უნდა უწყობდეს მოსწავლეებში ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვიდრებას, უნდა უვითარებდეს მათ დემოკრატიულ ღირებულებებზე დამყარებულ სამოქალაქო ცნობიერებას და ეხმარებოდეს მათ ოჯახის, საზოგადოებისა და სახელმწიფოს წინაშე საკუთარი უფლება-მოვალეობების გააზრებაში.

3. დამრიგებლის მოვალეობებია:

ა) გააცნოს მოსწავლესა და მის მშობელს/კანონიერ წარმომადგენელს (შემდგომში მშობელი) მათი უფლებები და მოვალეობები (სკოლის შინაგანაწესი, მოსწავლის ეთიკის კოდექსი, სასკოლო სასწავლო გეგმის შესაბამისი საკითხები და სხვ.);

ბ) რეგულარულად ჩაატაროს სადამრიგებლო საათი. სადამრიგებლო საათის მიზანია მოსწავლის კრიტიკული, ანალიტიკური და შემოქმედებითი აზროვნების განვითარება. სადამრიგებლო საათის ფარგლებში დამრიგებელმა ასაკის შესაბამისად უნდა იმუშაოს შემდეგ მიმართულებებზე:

ბ.ა) პიროვნული და მორალური განვითარება;

ბ.ბ) გარემოსდაცვითი კულტურის განვითარება;

ბ.გ) მეწარმეობის უნარების განვითარება;

ბ.დ) ცხოვრების ჯანსაღი წესის პოპულარიზაცია;

ბ.ე) უსაფრთხოება და ძალადობისგან თავისუფალი სკოლის პოპულარიზაცია;

ბ.ვ) მოქალაქეობრივ-პატრიოტული ცნობიერების ამაღლება;

ბ.ზ) თვალსაწიერის გაფართოება.

ბ1) ამ პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული მიმართულებების ფარგლებში დაწყებით კლასებში (I-IV კლასები) არანაკლებ კვირაში ერთხელ ჩაატაროს კითხვის საათი, რომელიც ორიენტირებული იქნება წიგნიერების კომპეტენციის გაძლიერებაზე შემდეგი მეთოდებით:

ბ1.ა) კითხვის ტექნიკის გაძლიერებით;

ბ1.ბ) წაკითხულის განხილვა-გააზრებით;

ბ1.გ) ანალიზის უნარის განვითარებით;

ბ1.დ) მსჯელობის უნარის განვითარებით;

ბ1.ე) პრეზენტაციის უნარის განვითარებით;

ბ1.ვ) შემოქმედებითი უნარების განვითარებით და სხვ.

ბ2) (ამოღებულია - 27.10.2015; №145/ნ);

ბ3) X კლასში სადამრიგებლო საათის ფარგლებში იმუშაოს ცხოვრების ჯანსაღი წესისა და სამოქალაქო ცნობიერების განვითარების თემატიკაზე.

გ) დაეხმაროს მოსწავლეს აკადემიური თუ სასკოლო გარემოში წამოჭრილი სხვადასხვა პრობლემის გადაჭრაში;

დ) იყოს შუამავალი მოსწავლეს, მშობელსა და მასწავლებელს შორის პრობლემების წარმოქმნის შემთხვევაში;

ე) რეგულარულად (მინიმუმ თვეში ერთხელ მაინც) მიაწოდოს მშობელს ინფორმაცია მოსწავლის აკადემიური მიღწევის, დისციპლინის, პიროვნული პრობელემებისა თუ წარმატებების შესახებ. დაუშვებელია ერთი მოსწავლის დისციპლინისა და აკადემიური მიღწევის შესახებ სხვისი თანდასწრებით საუბარი;

ვ) საჭიროების შემთხვევაში, შეხვდეს დაინტერესებულ მშობელს და მიაწოდოს მას მოსწავლესთან და სკოლაში მიმდინარე პროცესებთან დაკავშირებული ინფორმაცია;

ზ) (ამოღებულია - 03.09.2013, №126/ნ);

თ) V-XII კლასებისთვის წელიწადში მინიმუმ ერთხელ (სასწავლო წლის ბოლოს) გააკეთოს სადამრიგებლო კლასის თითოეული მოსწავლის აკადემიური მიღწევის, გაკვეთილებზე დასწრებისა და ქცევის ანალიზი მასწავლებლებისგან მოწოდებული ინფორმაციის საფუძველზე და დაწეროს თითოეული მოსწავლის მოკლე დახასიათება. დახასიათებაში აღწერილი უნდა იყოს მოსწავლის ძლიერი მხარეები, მისი წარმატებები როგორც აკადემიური, ასევე სოციალური ურთიერთობების თვალსაზრისით, მოსწავლის მონაწილეობა წრეებში, სპორტულ შეჯიბრებებსა თუ სხვა სახის ღონისძიებებში; დახასიათებაში ასევე გაანალიზებული უნდა იყოს ყველა ის საკითხი, რომელიც მნიშვნელოვანია (ან არსებითია) მოსწავლის კოგნიტური (შემეცნებითი), ფიზიკური, ემოციური და სოციალური განვითარებისათვის. ეს ინფორმაცია ყოვეწლიურად უნდა მიეწოდოს მშობელს კომუნიკაციის ნებისმიერი ფორმით (პირადი შეხვედრისას, ელექტრონული ფოსტის საშუალებით და სხვ.).

ი) მოსწავლის სხვა სკოლაში გადასვლის შემთხვევაში, დამრიგებელმა უნდა მოამზადოს ინფორმაცია მისი აკადემიური მიღწევისა და გაკვეთილებზე დასწრების შესახებ მოსწავლის პირად საქმეში შესატანად.

4. დამრიგებლის მუშაობა ეყრდნობა შემდეგ პრინციპებს:

ა) სრულფასოვანი აღზრდა - სააღმზრდელო მუშაობა მიმართული უნდა იყოს პიროვნების ფიზიკური, კოგნიტური (შემეცნებითი) და ემოციურ-სოციალური განვითარებისაკენ;

ბ) მოსწავლის შესაძლებლობების გამოვლენა - დამრიგებლის ფუნქციაა მოსწავლის პოტენციური ძალების ამოქმედება და მათი ნიჭისა და შესაძლებლობების გამოვლენისათვის სათანადო პირობების შექმნა;

გ) მოსწავლეებში პასუხისმგებლობისა და ვალდებულების გრძნობის განვითარება - დამრიგებელმა მოსწავლეთა ჩართულობის ხელშესაწყობად საშუალება უნდა მისცეს მათ მონაწილეობა მიიღონ აქტივობების (ზეიმები, ლაშქრობები, ექსკურსიები და სხვ.) დაგეგმვასა და ამ დროს წამოჭრილი პრობლემების მოგვარებაში. დამრიგებელმა მაქსიმალურად უნდა გაითვალისწინოს მოსწავლეთა ინტერესები;

დ) თანამშრომლობის პრინციპი – დამრიგებლის ურთიერთობა მოსწავლეებთან უნდა ემყარებოდეს თანამშრომლობას, ურთიერთპატივისცემასა და ურთიერთნდობას.

ე) საჯარო სკოლის დამრიგებელმა მუშაობის პროცესში უნდა გამოიყენოს საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს (შემდგომში - სამინისტრო) და საჯარო სამართლის იურიდიული პირების მიერ შემუშავებული და/ან რეკომენდებული შესაბამისი მეთოდური სახელმძღვანელოები და გზამკვლევები.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს თუ ყველაფრის გაკეთების უფლებას მივცემთ, ამით თავისუფლების იდეას ვუღალატებთ,“ - მარია მონტესორის რჩევები მშობლებს

„ბავშვს თუ ყველაფრის გაკეთების უფლებას მივცემთ, ამით თავისუფლების იდეას ვუღალატებთ,“ - მარია მონტესორის რჩევები მშობლებს

მარია მონტესორის სწავლებისა და აღზრდის მეთოდებმა დროის გამოცდას გაუძლო. ჩვენს სტატიაში ცნობილი იტალიელი პედაგოგის გამონათქვამებს გაგაცნობთ, რომლებიც ბავშვის სწორად აღზრდაში დაგეხმარებათ.

1. „დამეხმარე, რომ საკუთარი თავის დახმარება შევძლო.“

ბავშვები უამრავ რამეს გააკეთებდნენ თავისუფლად, თუ მშობლები მათ შესაბამის გარემოს შეუქმნიდნენ. თქვენს შვილს მცირე ზომის სამუშაო იარაღები აჩუქეთ, რათა დამოუკიდებლად შრომას მიეჩვიოს. სახლში დაბალი თაროები უნდა გქონდეთ, რომ მან ნივთების დალაგება თავისუფლად შეძლოს. ბავშვს ისეთი ტანსაცმელი უყიდეთ, რომელიც კომფორტულია და რომლის ჩაცმას ის დამოუკიდებლადაც შეძლებს. მარია მონტესორი ამბობდა: „არასდროს დაეხმაროთ ბავშვს იმ დავალების შესრულებაში, რომელსაც ის დამოუკიდებლად გაუმკლავდება.“

2. „გარეგანი ობიექტების სიმარტივე და ნაკლულობა ბავშვის აქტივობისა და სისწრაფის განვითარებას უწყობს ხელს.“

ბავშვებს განვითარებისთვის განსაკუთრებული სათამაშოები არ სჭირდებათ. უმჯობესია, თუ ისინი გარესამყაროს ბუნებრივ ობიექტებზე დაკვირვების შედეგად შეისწავლიან. ბავშვს უბრალო სათამაშოები უყიდეთ. მთავარია, რომ სათამაშო უსაფრთხო იყოს და ბავშვი მისი დახმარებით ახალი ცოდნის შეძენას ახერხებდეს.

3. „ბავშვისთვის თავისუფლების მინიჭება მის თავის ნებაზე მიშვებას არ გულისხმობს.“

მონტესორი აღნიშნავდა: „ბავშვის თავისუფლება გარკვეულ სტრუქტურაში უნდა მოვაქციოთ. ბავშვს თუ ყველაფრის გაკეთების უფლებას მივცემთ, როდესაც მას კონტროლის მექანიზმები გამომუშავებული არ აქვს, ამით თავისუფლების იდეას ვუღალატებთ.“ ბავშვს შინაგანი დისციპლინა უნდა განუვითაროთ. თავისუფლებამ ის გარკვეულ შედეგამდე უნდა მიიყვანოს. ბავშვს არჩევანის თავისუფლება უნდა ჰქონდეს, მას ამისთვის სათანადო პირობები უნდა შეუქმნათ.

4. „ბავშვის დახმარება თუ გვსურს, მას ისეთი გარემო უნდა შევუქმნათ, სადაც ის თავისუფლად განვითარებას შეძლებს.“

ბავშვებს ისეთი გარემო სჭირდებათ, სადაც გარკვეული წესრიგი არსებობს. ასწავლეთ თქვენს შვილს საკუთარი სივრცის მოწესრიგება. ყოველთვის უერთგულეთ განრიგს და რუტინას. ეს ბავშვისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. შეამცირეთ ბავშვის ოთახში სათამაშოების რაოდენობა. ბევრი სათამაშოს ქონა ბავშვის წარმოსახვის უნარს აქვეითებს.

5. „როდესაც ბავშვი რამით ინტერესდება, ის არასტაბილურ ხასიათს კარგავს და კონცენტრაციის უნარს იძენს.“

ბავშვი ყველაზე უკეთ იმას სწავლობს, რაც მას აინტერესებს. ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით აირჩიოს, რისი კეთება სურს. ის უკეთ ისწავლის, თუ ეცოდინება, რომ არჩევანის გაკეთების უფლება აქვს. ყურადღებით შეისწავლეთ თქვენი შვილის ინტერესები. მას ისეთი აქტივობები შესთავაზეთ, რომლებიც მის ინტერესებთან შესაბამისობაშია.

6. „იმიტაცია ფხიზელი გონების პირველადი ინსტინქტია.“

ბავშვი კვლევითა და იმიტაციით უამრავ რამეს სწავლობს. ბავშვს თავგადასავლები შესთავაზეთ. მას შესაძლებლობა მიეცით საკუთარი პატარა ბაღი გააშენოს. დაიხმარეთ შვილი ყოველდღიურ საქმეებში. შესაძლებლობა მიეცით ბავშვს ითამაშოს განსხვავებულად: ბრინჯით, მარცვლეულით. ლობიოს მარცვლებით და ა.შ.

7. „ბავშვის შინაგანი სამყარო იმ შთაბეჭდილებებისგან იგება, რომლებმაც მასზე ყველაზე დიდი გავლენა იქონიეს.“

პატივი ეცით ბავშვს, როდესაც მასთან ურთიერთობთ. თქვენს შვილს თვალებში უყურეთ და ისე ესაუბრეთ. ასწავლეთ ბავშვს რთული ემოციების გამოხატვის სხვადასხვა გზა. მიეცით ბავშვს სწორი მაგალითი, რათა ის შედეგი მიიღოთ, რომელიც გსურთ.

8. „ტრადიციულად დისციპლინას უწოდებენ არა აქტივობას, არამედ სიჩუმესა და უძრაობას. ეს დისციპლინა არ არის, ეს ტანჯვაა, რომელიც ბავშვში მეამბოხურ განცდებს აძლიერებს.“

დისციპლინასა და დასჯას შორის განსხვავება არსებობს, რომლის ამოცნობა უნდა შეგეძლოთ. გახსოვდეთ, რომ ბავშვი ბავშვია, მისგან ზრდასრულის ქცევას ნუ ელით. დისციპლინას გარკვეული მიზანი უნდა ჰქონდეს, თუმცა ეს მიზანი ბავშვის დასჯა არ უნდა იყოს.

9. „მხოლოდ ბავშვის სიყვარული მასწავლებლისთვის საკმარისი არ არის. მას, პირველ რიგში, სამყარო უნდა უყვარდეს და მისი შეცნობის სურვილი ჰქონდეს. მასწავლებელმა ამაზე ბევრი უნდა იმუშაოს.“

სიყვარული საკმარისი არ არის, თუ საკუთარ თავზე არ ვმუშაობთ. გარკვეულ ღირებულებებზე რეფლექსია აუცილებელია. რა თვისებები უნდა განვუვითაროთ ბავშვს? რა არის ყველაზე მნიშვნელოვანი? აუცილებელია, მეტი დემოკრატიულობა და ბავშვისთვის ღირსეული მაგალითის მიცემა.

10. „არ არსებობს აღწერა ან სურათი წიგნიდან, რომელიც ნამდვილი ხეებისა და ტყის რეალურ ხატს, მათ რეალურ სახეს ჩაანაცვლებს.“

ბავშვები ყველაზე უკეთ ბუნებაზე დაკვირვებით სწავლობენ. შესაძლებლობა მიეცით შვილს შეისწავლოს მის ირგვლივ არსებული სამყარო, შეაგროვოს ფოთლები, ქვები, დააკვირდებს მწერების ცხოვრებას, მის ირგვლივ არსებულ ფერებს.

მომზადებულია​ parent.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად