Baby Bag

​ვიტამინებით გამდიდრებული ლოკო-მოკოს რძე თქვენი პატარებისთვის

​ვიტამინებით გამდიდრებული ლოკო-მოკოს რძე თქვენი პატარებისთვის

ძუძუთი კვების შემდეგ რძე ბავშვთა ზრდა-განვითარებისთვის ერთ-ერთ აუცილებელ კომპონენტად მიიჩნევა. საქართველოში ამას დიდი ხნის ისტორია აქვს, თუმცა დროთა განმავლობაში, კვლევების საფუძველზე ბევრი რამ ამ სფეროშიც შეიცვალა. ამის მიუხედავად, რძე დღემდე უცვლელ და აუცილებელ პროდუქტად რჩება ჩვენი პატარას ჯანმრთელობის სადარაჯოზე.

ქართულ ბაზარზე თანდათანობით ფორტიფიცირებული, მინერალებითა და ვიტამინებით გამდიდრებული საკვებიც გამოჩნდა. ლოკო მოკოს რძე ამ კუთხით პიონერია - ამჯერად კალციუმით და დ ვიტამინით კიდევ უფრო გამდიდრებული რძე - ღონიერი და გონიერი ბავშვებისთვის. რა დოზით უნდა მიიღოს ჩვენმა პატარამ რძე და რა კავშირშია ეს მიკროელემენტები ჩვენი ბავშვის გონივრულ თუ ფიზიკურ ჯანმრთელობასთან, ამაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი, პედიატრი ნინო ხელაძე გვპასუხობს.

ქალბატონო ნინო, რა ასაკიდან არის რეკომენდებული ბავშვისთვის ცხოველური რძე და რა სიკეთე მოჰყვება მის ყოველდღიურ მიღებას?

- ამერიკის პედიატრთა ასოციაციის რეკომენდაციით ცხოველური რძის მიწოდება მიზანშეწონილია12 თვიდან.მსოფლიოსწამყვანი სამეცნიერო კვლევითი ცენტრებიერთხმად თანხმდებიან რომ, რძე აუცილებელი საკვები პროდუქტია, ბავშვის ადეკვატური ზრდა-განვითარებისთვის. რძე და რძის პროდუქტები კალციუმის ერთადერთი ბუნებრივი წყაროა, კალციუმი კი მნიშვნელოვანი კომპონენტია ძვალ-კუნთოვანი სისტემის სათანადო განვითარებისთვის. გარდა ამისა, რძე მდიდარია ცილებით, ცხიმებით, რაც აუცილებელია თავის ტვინის ზრდის და ნევროლოგიური განვითარებისთვის. ამასთანავე არსებობს კვლევები, როლებიც ადასტურებენ რძის დადებით გავლენას ბავშვის სიმაღლეში ზრდასა და განვითარებაზე. ოფიციალური გაიდლაინით, რძის მიღების დღიური დოზა ასაკზე არის დამოკიდებული. 

რეკომენდებული დოზები კი ასე გამოიყურება:

12-24 თვე - 12/3 - 2 ჭიქა დღეში

2-5 წელი - 2-21/2 ჭიქა დღეში

5-8 წელი - 21/2ჭიქადღეში

9-18 წელი - 3 ჭიქა დღეში

- ქართულ ბაზარზე უკვე გამოჩნდა კალციუმით და დ ვიტამინით კიდევ უფრო გამდიდრებული, ფორტიფიცირებული რძე. რა უპირატესობა შეიძლება ჰქონდეს ამ შემთხვევაში ფორტიფიცირებულ კვებას?

- სხვადასხვა ნივთიერების დეფიციტის აღმოსაფხვრელად, საკვების გამდიდრება კონკრეტული აუცილებელი მიკრო თუ მაკრო ნუტრიენტებით საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ერთ-ერთი მთავარი სტრატეგიაა მთელ მსოფლიოში. ფორტიფიკაციის დროს გათვლილია კონკრეტული პოპულაციის საჭიროებებიც. მოკლედ რომ ვთქვათ, თუ ბავშვი დალევს ფორტიფიცირებულ რძეს, ჩვენ შეგვიძლია დარწმუნებული ვიყოთ რომ, მისი კონკრეტული რაოდენობა გამდიდრებულია საჭირო დ ვიტამინით და შეიცავს მისი ასაკისათვის აუცილებელ კალციუმის რაოდენობას.

- ლოკო მოკოს რძეს დამატებული აქვს კალციუმი და დ ვიტამინი - რა როლი აკისრიათ მათ ბავშვთა ზრდა განვითარებაში ?

- D ვიტამინი ჰორმონია, რომელსაც უდიდესი როლი ეკისრება ადამიანის ჯანმრთელობის შენარჩუნებაში. მრავალი სამეცნიერო კვლევა და პუბლიკაცია ადასტურებს D ვიტამინის მნიშვნელობას, არა მარტო კალციუმისა და ფოსფორის ცვლის რეგულაციისთვის, არამედ ორგანოთა სხვადასხვა სისტემის ნორმალური მუშაობისთვისაც. მისი რეცეპტორები თითქმის ყველა ქსოვილში აღმოჩნდა, თავის ტვინშიც კი. თუ ადრე მიიჩნეოდა, რომ D ვიტამინი მხოლოდ ძვალ-სახსართა სისტემის გამართული ფუნქციონირებისთვის იყო საჭირო, ამჟამად არსებობს საკმაო მეცნიერული მტკიცებულება, რომ ეს ნივთიერება საჭიროა ფაქტობრივად ყველა ფიზიოლოგიური პროცესის სწორად წარმართვისთვის. მაგალითად, D ვიტამინს დიდი როლი ეკისრება ინფექციებთან ბრძოლაში, არეგულირებს იმუნური სისტემის მუშაობას, ხელს უწყობს ასთმის, ალერგიული დაავადებებისა და დიაბეტი ტიპი 1-ის, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების, სიმსუქნით განპირობებული გართულებების პრევენციას. მეტიც, არაერთი კვლევა მოწმობს, რომ D ვიტამინს აქვს სიმსივნის საწინააღმდეგო მოქმედება.

რაც შეეხება კალციუმს, ის მონაწილეობს ძვლებისა და კბილების ფორმირებაში, ზრდისა და რეგენერაციის პროცესში. ძვლები კალციუმის ერთგვარი რეზერვუარია და უწყვეტ რემოდელირებას, განახლებას განიცდის. ეს იმას ნიშნავს, რომ ორგანიზმი განუწყვეტლივ იღებს ძვლებიდან კალციუმს სხვა ფუნქციების შესასრულებლად და მას ახლით ცვლის. ამიტომაც კალციუმის შემცველი პროდუქტების მიღება ყოველდღიურად აუცილებელია. მტკიცე ძვლების ჩამოყალიბების გარდაეს მაკროელემენტი მნიშვნელოვანია ნერვული და კუნთოვანი ქსოვილის ფუნქციონირებისთვის, სისხლის შედედებისა და სხვადასხვა ფერმენტული პროცესების წარმართვისთის..

იმისთვის რომ კალციუმმა სათანადოდ შეასრულოს დაკისრებული მოვალეობა, სჭირდება დ ვიტამინი. აღნიშნული მაკროელემენტებიდან ნებისმიერის დეფიციტი ბავშვთა ასაკში, იწვევს რაქიტს, დაავადებას რომელიც ხასიათდება ძვლების დარბილებით, კიდურების დეფორმაციით, ზრდაში შეფერხებით და ზოგიერთ შემთხვევაში კუნთების სისუსტით ან ტკივილით.

- რას იწვევს რძისა და მისი პროდუქტების ნაკლებობა ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში და როგორ გავუმკლავდეთ ამ პრობლემას?

- მშობლებმა უნდა მიაქციონ ყურადღება ისეთი სახის ჩივილებს როგორებიცაა ჭარბი ოფლიანობა, კუნთების და ძვლების ტკივილი, ადვილად დაღლა, კანის სიმშრალე, ძვლოვანი დეფორმაციები, თმის ცვენა, მტვრევადი ფრჩხილები, კარიესული კბილები და ა.შ.

მშობელმა უნდა გამოიყენოს ყველა კრეატიული ხერხიმ რომ რძე ჩართოს ყველა ასაკის ჯანმრთელი ბავშვის რაციონში. სასურველია, მცირე ასაკიდან გამოვუმუშაოთ ჩვევა, რომ 1 ჭიქა რძე მაინც ყოველდღე მიიღოს თქვენმა პატარამ. შეგვიძლია მათ მაგალითი თავადაც მივცეთ ან რაიმე სახის სახალისო რიტუალად ვაქციოთ ეს პროცესი. აუცილებელია გვახსოვდეს, რომ ეს ყველაფერი ბავშვის ჯანმრთელობის საწინდარია...

R. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არ აქვს მნიშვნელობა, რა გზა გამოიარეთ და როგორ ცხოვრობთ, ერთმანეთისგან განსხვავებულ ოჯახებს და მშობლებს ძალიან ბევრი საერთო სატანჯველი, სირთულე და ოცნება აქვთ" - ქეით მიდლტონის გულახდილი ინტერვიუ

„არ აქვს მნიშვნელობა, რა გზა გამოიარეთ და როგორ ცხოვრობთ, ერთმანეთისგან განსხვავებულ ოჯახებს და მშობლებს ძალიან ბევრი საერთო სატანჯველი, სირთულე და ოცნება აქვთ" - ქეით მიდლტონის გულახდილი ინტერვიუ
ჯოვანა ფლეტჩერთან 35 წუთიან ინტერვიუში ქეით მიდლტონმა საკუთარი ორსულობებისა და დედობის რთული გამოცდილების შესახებ გულახდილად ისაუბრა. კემბრიჯის ჰერცოგინიამ აღიარა, რომ ის გამუდმებით განიცდის დანაშაულის გრძნობას, როდესაც შვილებთან ერთად არ არის. ქეით მიდლტონის თქმით, მსგავს ვითარებაში შვილების წინაშე ნებისმიერი დედა თავს დამნაშავედ გრძნობს და ვინც ამას არ აღიარებს, ცრუობს.

კემბრიჯის ჰერცოგინიამ, რომელიც სამი შვილის დედაა, ასევე აღნიშნა, რომ მან გამოცდილი დედების, ბებიაქალების და მეცნიერების დახმარებით ძალიან ბევრი რამ ისწავლა. ქეით მიდლტონი კარგად აცნობიერებს, თუ რა ზეგავლენას ახდენს დედის ფიზიკური და ფსიქიკური სიჯანსაღე შვილების კეთილდღეობაზე.

„ის, რაც უკანასკნელი წლების მანძილზე ვისწავლე, გასაოცარია. შესაძლებლობა რომ მქონდეს, ბევრ რამეს სხვანაირად გავაკეთებდი, მათ შორის, ორსულობების დროსაც. ახლა, როდესაც ვაცნობიერებ, თუ რამხელა მნიშვნელობა აქვს ბავშვის ცხოვრების პირველ წლებს მისი შემდგომი განვითარებისთვის, ყველაფერს სხვაგვარად ვუყურებ.“ - გულახდილად აღიარა ქეითმა.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Moms.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

ქეით მიდლტონის ინიციატივით დიდი ბრიტანეთის მასშტაბით ფართომასშტაბიანი კვლევა ტარდება სახელწოდებით: „5 მთავარი შეკითხვა ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის.“ გამოკითხვა ანონიმურია და მიზნად ისახავს მშობლების მთავარი გამოწვევების გამოვლენას მცირეწლოვან შვილებთან ურთიერთობაში. ქეით მიდლტონი იმედოვნებს, რომ აღნიშნული კვლევის დახმარებით დიდ ბრიტანეთში მომავალი თაობებისთვის ბედნიერი მომავლის შექმნა შესაძლებელი გახდება.

„სამივე ორსულობის დროს ძალიან მაწუხებდა ორსულთა ტოქსიკოზი, ვერ ვიტყვი, რომ ამ მხრივ ძალიან გამიმართლა. თუმცა ბევრ ქალს გაცილებით მძიმე სიმპტომები აქვს. ორსულობის ეტაპზე ძალიან დასუსტებული და გამოფიტული ვიყავი, რაც ჩემთვის და ჩემი ახლობლებისთვის საკმაოდ სერიოზული გამოწვევა იყო.“ - აღნიშნა კემბრიჯის ჰერცოგინიამ.

საკუთარ ორსულობებზე რეფლექსიისას ქეით მიდლტონი თავის მძიმე მდგომარეობას გადაჭარბებით ნამდვილად არ აფასებს. ცნობილია, რომ მას ექიმებმა ორსულთა ჰიპერემეზისის დიაგნოზი დაუსვეს. დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის განმარტებაში ვკითხულობთ: „ორსულთა ჰიპერემეზისი ძლიერი და განმეორებადი პირღებინებითა და გულისრევით ხასიათდება. როგორც წესი, მას ბევრად მწვავე სიმპტომები ახასიათებს, ვიდრე ორსულთა ტოქსიკოზს. ორსულთა ჰიპერემეზისი წონის კლებასა და დეჰიდრატაციას იწვევს.

„ჰიპერემეზისი იყო მთავარი მიზეზი, რის გამოც ჰიპნომშობიარობა ვცადე. მჯეროდა, რომ გონებას სხეულზე უდიდესი გავლენის მოხდენა შეუძლია. მე ყველაფერი უნდა მეცადა, რათა საკუთარი თავი მძიმე მდგომარეობიდან გამომეყვანა.“- განაცხადა ქეით მიდლტონმა. Parents.com-ის მიხედვით, ჰიპნომშობიარობა საგანმანათლებლო კურსის გავლას გულისხმობს, რომელიც მომავალ დედებს თვითჰიპნოზის ტექნიკების დასწავლაში ეხმარება. აღნიშნული ტექნიკების გამოყენებით მშობიარე ქალები ტკივილისა და შიშის დაძლევას მარტივად ახერხებენ.

საკუთარ მშობიარობაზე საუბრისას ქეითმა გულახდილად აღნიშნა: „არ გეტყვით, რომ უილიამი ჩემთან ერთად იყო და ტკბილი სიტყვებით მანუგეშებდა. მე მინდოდა, რომ ეს თავად გამეკეთებინა. ვიგრძენი, რომ ეს მნიშვნელოვანი იყო. მშობიარობის დროს მივხვდი, რომ შემეძლო ბევრი რამ გამეკონტროლებინა, რამაც უდიდესი ძალა მაგრძნობინა.“ ჰერცოგინიამ ასევე აღნიშნა, რომ მძიმე ორსულობების შემდეგ მას მშობიარობა მარტივად ეჩვენებოდა და მოსწონდა კიდეც, რადგან სირთულეების დასასრული ახლოვდებოდა.

ქეით მიდლტონმა ასევე აღნიშნა, რომ მიუხედავად ცხოვრებისეული სირთულეებისა, ადამიანის საოცარი ორგანიზმი ყველაფერს უძლებს. კემბრიჯის ჰერცოგინიამ ის დაუვიწყარი წუთებიც გაიხსენა, როდესაც პატარა ჯორჯი პირველად დაიჭირა ხელში. მისი თქმით, მან და უილიამმა ბავშვის სქესი არ იცოდნენ, რის გამოც ჯორჯის დაბადება მათთვის ნამდვილი სიუპრიზი იყო. მიუხედავად დიდი ბედნიერებისა, მშობიარობას საკმაოდ სტრესული დღეები მოჰყვა. ქეით მიდლტონის თქმით, ის გაოცდა, როდესაც გაიგო, რომ ახალშობილთან ერთად საავადმყოფოს კიბეებზე სპეციალურ ფოტოსესიაში უნდა მიეღო მონაწილეობა. „ყველა ძალიან დიდ მხარდაჭერას გვიცხადებდა. მე და უილიამი ვაცნობიერებდით, რომ ადამიანებს გულწრფელად აღაფრთოვანებდათ ის, რაც ხდებოდა. ჩვენ დღემდე მადლიერები ვართ იმ თანადგომისთვის, რომელიც საზოგადოებისგან ვიგრძენით. მართალია, ეს ყველაფერი ჩვენც აღგვაფრთოვანებდა, მაგრამ ახალშობილი შვილი გვყავდა და გამოუცდელი მშობლები ვიყავით, რაც ორივესთვის სტრესული იყო.“ - აღნიშნა კემბრიჯის ჰერცოგინიამ.

ქეით მიდლტონისთვის 2013 წლის ივლისის იმ დღის გახსენება, როდესაც პრინცი ჯორჯი ქვეყანას მოევლინა, საკმაოდ ამაღელვებელია. ჰერცოგინიას თქმით, ჯორჯის დაბადების დღე საკმაოდ ქაოსური იყო, რადგან მას ერთდროულად ბევრი განსხვავებული ემოცია დაატყდა თავს. „საავადმყოფოში ყოფნა არ მინდოდა, რადგან ყველა ის დღე მახსენდებოდა, რომელიც იმავე გარემოში ცუდად ყოფნის გამო გავატარე. სახლში დაბრუნებაზე ვოცნებობდი. ცხოვრების ჩვეულ რიტმში გაგრძელება მსურდა.“ - განაცხადა ქეით მიდლტონმა.

„მე და უილიამი ვერ ვაცნობიერებდით, თუ რამდენად შეცვლიდა ჩვენს ცხოვრებას ბავშვის დაბადება. ჩვენ მშობლობისთვის აქტიურად ვემზადებოდით, მაგრამ ყველაფერი ისე არასდროს ხდება, როგორც ჩვენ ველით.“ - ღიმილით აღნიშნა კემბრიჯის ჰერცოგინიამ.

მიუხედავად იმისა, რომ ქეით მიდლტონი ძალიან ბევრ მშობელს და ექსპერტს ესაუბრებოდა ორსულობისა და მშობიარობის შესახებ, ინტერვიუში მან დარწმუნებით განაცხადა: „ყველა ორსულობა ერთმანეთისგან განსხვავებულია, არც ერთი მშობიარობა ერთმანეთს არ ჰგავს.“ ჰერცოგინიას თქმით, მშობლები შვილებთან ურთიერთობაში წინასწარ განწყობას იქმნიან და ცდილობენ ყველაფერი ისე იყოს, როგორც მათ სურთ, რაც იმედგაცრუებას იწვევს. ქეითმა აღნიშნა, რომ მშობლობის მძიმე ტვირთთან გასამკლავებლად სიმარტივე საუკეთესო გზაა. „თანამედროვე ცხოვრება ისეთი გადატვირთული და დამთრგუნველია. მე წვიმიან ამინდში ცეცხლის ყურებაც კი მამშვიდებს და განტვირთვაში მეხმარება. ყოველთვის ძალიან მიყვარდა მარტივი აქტივობები. ბავშვობაში მშობლებთან ერთად ფეხით სეირნობა ძალიან მაბედნიერებდა.“ - განაცხადა ქეით მიდლტონმა.

„უბრალო, ყოველდღიურ მოვლენებს ყველაფრის შეცვლა შეუძლია. შვილებთან ერთად დროის ხარისხიანად გატარება ძალიან მნიშვნელოვანია. აუცილებელი არ არის, რომ ყველაფერი თქვენს თავზე იტვირთოთ. მთავარია, რომ შვილებს ყურადღებით მოუსმინოთ და მათთან ერთად დაუვიწყარი დრო გაატაროთ.“ - აღნიშნა კემბრიჯის ჰერცოგინიამ.


ქეით მიდლტონის თქმით, ადამიანებისთვის ერთიანობის განცდას საოცარი ძალა აქვს. „არ აქვს მნიშვნელობა, რა გზა გამოიარეთ და როგორ ცხოვრობთ. ერთმანეთისგან განსხვავებულ ოჯახებს და მშობლებს ძალიან ბევრი საერთო სატანჯველი, სირთულე და ოცნება აქვთ.“ - განაცხადა ქეით მიდლტონმა. კემბრიჯის ჰერცოგინია სხვა მშობლებს ხშირად ხვდება, მათ ყურადღებით უსმენს და მათთან ერთად რთული გამოწვევების წინააღმდეგ ბრძოლას აქტიურად ცდილობს. 

მომზადებულია ​today.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა
წაიკითხეთ სრულად