დღესასწაულების და მასთან დაკავშირებული ატრიბუტიკის მნიშვნელობის შესახებ MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი თეონა ლოდია, რომელმაც რჩევები მოგვცა, როგორ გავახაროთ სადღესასწაულო დღეებით ჩვენი შვილები.
თეონა ლოდია: მნიშვნელოვანია, რომ დღესასწაული ბავშვისთვის სასიამოვნო ემოციებთან იყოს დაკავშირებული, რასაც პირველ რიგში განაპირობებს გარშემომყოფთა დამოკიდებულება, განწყობილება. ბავშვი სწავლობს მისთვის მნიშვნელოვანი ადამიანების ქცევაზე დაკვირვებით და თუკი ის ხედავს, რომ ადამიანებს მის ირგვლივ ახარებთ დღესასწაულები, საგანგებოდ ემზადებიან ამისთვის, ისიც სწავლობს ამ დღეებს სიხარულით შეხვდეს.
- რამდენად უნდა იყვნენ ბავშვები ჩართულები დიდ წინასადღესასწაულო სამზადისში?
- სადღესასწაულო განწყობას ქმნის სამზადისში, კონკრეტულ რიტუალებში მონაწილეობა. ამით ბავშვი რაღაც მნიშვნელოვანის ნაწილად და, შესაბამისად, თავადაც მნიშვნელოვნად გრძნობს თავს. გასათვალისწინებელია ის გარემოება, რომ საქმიანობები, რომლებში ჩართვასაც ბავშვს ვთავაზობთ, მის შესაძლებლობებს უნდა შეესაბამებოდეს - შეეძლოს დამოუკიდებლად ან უფროსის დახმარებით გამკლავება, მხოლოდ ასე მიიღებს ის სიამოვნებას პროცესისგან. დღესასწაულთან დაკავშირებულ რიტუალებში მონაწილეობა ურთიერთმხარდაჭერის, კომუნიკაციის გაუმჯობესების საშუალებად შეგვიძლია ვაქციოთ. აქვე აღვნიშნავ, რომ მომავალში თავიანთ შვილებს ის ადამიანები უწყობენ დღესასწაულებს, რომლებსაც თავად აქვთ ამგვარი გამოცდილება, დადებით ემოციები აკავშირებთ კონკრეტულ დღესასწაულებთან. ამავდროულად, მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ დღესასწაულების დროს ბავშვს ხანგრძლივად არ უნდა დაერღვეს დღის რუტინა. თუკი ასე მოხდება, ეს უარყოფით გავლენას მოახდენს ბავშვის ემოციურ მდგომარეობაზე.
- თოვლის პაპის რეალურობა-არარეალურობა როგორ დავაბალანსოთ ისე, რომ სასწაულის არსებობაც არ გაუვუქროთ და არც ტრავმა მიიღონ მოზრდილობის ასაკში?
- 6 წლამდე ასაკის ბავშვის აზროვნების განვითარებისთვის ნიშანდობლივია, რომ ფანტაზიასა და რეალობას შორის ზღვრის გავლება უჭირს. ამიტომაც კეთილი ბაბუის არსებობა, რომელსაც ყოველწლიურად საჩუქრები მოაქვს ბავშვისთვის, მისი რეალობის ნაწილია. ეს, ერთი მხრივ, ბავშვის ფანტაზიას ავითარებს, მეორე მხრივ კი, ისევ და ისევ დადებითი ემოციების განცდით მნიშვნელოვან ადამიანად აგრძნობინებს თავს. არ არის რეკომენდებული, თუკი თოვლის ბაბუის მიერ საჩუქრების მოტანას ბავშვის დასასჯელად გამოვიყენებთ („იმიტომ არ მოგიტანა, რომ კარგად არ იქცეოდი“). აჯობებს, თოვლის ბაბუის რიტუალი ბავშვისთვის უპირობო სიყვარულთან ასოცირდებოდეს. ასაკის მატებასთან ერთად, აზროვნების განვითარების კვალდაკვალ, ბავშვს თავად უჩნდება შეკითხვები თოვლის ბაბუის არსებობასთან დაკავშირებით, ხშირად ისეც ხდება, რომ უფრო ინფორმირებული თანატოლი ან უფროსი და-ძმა არის მაპროვოცირებელი ამ შეკითხვის გაჩენის. უნდა გვახსოვდეს, რომ ეს სწორედ ის დროა, როცა სიმართლე უნდა გავამხილოთ, ავუხსნათ, თუ რატომ არ ვუთხარით აქამდე. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა გააცნობიეროს, რომ ამ კეთილ ტყუილს მხოლოდ მისი გაბედნიერების მიზანი ჰქონდა. შესაძლოა, ვერ ავაცილოთ თავიდან იმედგაცრუება, მაგრამ იმედგაცრუების დაძლევაც საჭირო უნარია, რომლის განვითარებაშიც უნდა დავეხმაროთ მას.
- საჩუქრების მიმართ მათი დამოკიდებულება როგორი უნდა იყოს და რა საშუალებით შევქმნათ?
- მნიშვნელოვანია, ბავშვი ჩავრთოთ სხვებისთვის საჩუქრების მომზადების პროცესში, ამით ის სხვებზე ზრუნვას სწავლობს და, მეორე მხრივ, უფრო უადვილდება თოვლის ბაბუის არარსებობასთან დაკავშირებული რეალობის მიღება - ხვდება, რომ თურმე დედ-მამა უმზადებდა მას საჩუქრებს.
ესაუბრა ელენე ოვაშვილი
წაიკითხეთ სრულად
