Baby Bag

„ევროპულ ენებში სიმ-ბარათს ჰქვია „ქარდ,“ ეს ქართული სიტყვაა,“ - ლინგვისტი მერაბ ჩუხუა

„ევროპულ ენებში სიმ-ბარათს ჰქვია „ქარდ,“ ეს ქართული სიტყვაა,“ - ლინგვისტი მერაბ ჩუხუა

ლინგვისტმა მერაბ ჩუხუამ ქართული ენის შესაძლებლობებსა და ბუნებაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ჩვენი ენის შესაძლებლობები სათანადოდ არ გამოიყენება:

„რამდენი ტერმინი შექმნილა და ორი დღე არ უცოცხლია, დაბადებით იყო მკვდარი. თუ გავითვალისწინებთ ქარული ენის ბუნებას და შესაძლებლობებს, ის არის ბევრად მეტი, ვიდრე ჩვენ გვგონია. ქართულს აქვს ისეთი სიტყვათსაწარმოებელი შესაძლებლობები, რომლებსაც დღეს სძინავთ. თქვენ ოდესმე გიფიქრიათ, „ქალამანი“ საიდან მოვიდა?! იქ „მანს“ გამოჰყოფთ? ღმერთმანში" ხომ გამოჰყოფთ „მანს?“ „ქალა“ არის ტყავი და ქალამანი არის ტყავისგან გაკეთებული ფეხსაცმელი. რომელი ერთი შემთხვევა ვიცით ბოლო დროს, რომ ვინმემ გამოიყენოს „მან?“ ამ დროს ის არის ძალიან ინტენსიური, ზმნაშიც გვაქვს: ტორტმანი, ყოყმანი, ჭოჭმანი.“

„შესაძლებლობაა, რომელიც არის, როგორც ოქროს ფონდი. ​ჩვენი რაც არის და შესაძლებლობები რაც აქვს ჩვენს ენას, მაქსიმალურად უნდა იყოს ამოქმედებული. ვინც ქმნის საგანს, ანუ კულტურას, სახელსაც ის აძლევს. ჩვენი ძველი კულტურა არის მოფენილი ჩვენივე შექმნილი სიტყვებით. თქვენ დღეს სიმ-ბარათის გარეშე წარმოგიდგენიათ ცხოვრება? ვერა! რა ჰქვია მას ევროპულ ენაზე? „ქარდ,“ „ქაღტე,“ „კარტა.“ ეს ქართული სიტყვაა. ძველ ქართულში „ქარტაი“ არის ნაწერი ტექსტი, რომელიც ბერძნულში გადავიდა „ქარტოსის“ სახით, მოედო მთელს ევროპას და უკან დაგიბრუნდა „კარტით.“ მე არ ვაჭარბებ. ეს არის დიდი ისტორია, რომელსაც ენა წერს,“ - აღნიშნულ საკითხზე მერაბ ჩუხუამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

ქართულ ენაში წვიმას 64 სახელი აქვს
ქართულ ენაში წვიმას 64 სახელი აქვს:არაზანი – თავსხმაბუტუტი – თქეშივითგერილი – მალე გადამღებიდელგმა – კოკისპირულიზესხმა – ძლიერი წვიმაზოველა – დიდი წვიმაზღველა – თავსხმათოროხაპანი – თავსხმა წვიმა დილიდ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი სიტყვებზე მეტად სხეულის ენას ენდობა, მან იცის, რომ სიტყვებით ადამიანები ტყუიან,“ - ტრენერი ია ბერსენაძე

ტრენერი ია ბერსენაძე გადაცემაში „იმედის დღე“ ბავშვებთან კომუნიკაციისას სხეულის ენის მნიშვნელობის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვები სიტყვებს ნაკლებად ენდობიან:

„ბავშვმა იცის, რომ სიტყვებით ადამიანები ტყუიან. ის ამას შესწრებია. შეუძლებელია, რომ მას ეს არ გამოეცადა. ჩვენ ვეუბნებით ბავშვებს: „ეს არ უთხრა მეზობელს,“ ან „ლია დეიდა რომ მოვა, ამას ნუ ეტყვი.“ შეიძლება ჩვენ ამას ძალიან კეთილი მიზნებით ვეუბნებით ბავშვს, მაგრამ ეს მისთვის ინფორმაციაა. მან უკვე იცის, რომ სიტყვები ტყუიან, ამიტომ ის სხეულის ენას უყურებს, როგორც ძალიან გულწრფელ არხს. ითქმის, რომ სხეულის ენა არასდროს ტყუის, ის ძალიან გულწრფელია. გაგიკვირდებათ, მაგრამ ყველაზე გულწრფელია ფეხები. პოკერის მოთამაშემ ძალიან კარგად იცის, როგორ მართოს სახე და თვალი, მაგრამ თუ მაგიდის ქვეშ მის ფეხებს დავინახავთ, მაშინვე მივხვდებით, ტყუის თუ არა.“

ია ბერსენაძის თქმით, სხეულის ენა მეტყველებამდე არსებობდა, რის გამოც მისი ძალა საკმაოდ დიდია:

„ბავშვი სიტყვებზე მეტად სხეულის ენას ენდობა. თუ სხეულის ენა და სიტყვები ერთმანეთს არ ემთხვევა, მას გაორება აქვს. ის ინფორმაციას ფილტრის ქვეშ ატარებს. მეტყველებამდე არსებობდა სხეულის ენა. თუ თქვენ მე გაბრაზებული სახით მიყურებთ, მაშინაც კი, როდესაც მეუბნებით, რომ კმაყოფილი ხართ ჩემი ქცევით, ჩემთვის თქვენი შეჭმუხნული სახე უფრო მეტს მეტყველებს, ვიდრე სიტყვები. ამიტომ თქვენს სიტყვებს ეჭვქვეშ ვაყენებ.“

ია ბერსენაძის მტკიცებით, ბავშვების ნდობის მოსაპოვებლად აუცილებელია, რომ მშობელი გულწრფელი იყოს:

„გამოსავალი ყოველთვის არის გულწრფელობა. ჩვენი სხეულის ენა და სიტყვები ერთსა და იმავე ემოციაზე უნდა მიუთითებდეს. ამას ბავშვი აუცილებლად იგრძნობს. ყველაზე პატარა ბავშვსაც მისთვის გასაგებ ენაზე შეიძლება ძალიან რთული რამ აუხსნათ. მან შეიძლება კოგნიტურად ეს ვერ გაიგოს, მაგრამ ემოციურად თუ სწორ გზავნილს გადასცემთ, ის ამას სწორად მიიღებს, გენდობათ და დაიწყებს რეფლექსიას. ბავშვის მიმღებლობა უფრო მაღალი იქნება და მას წინააღმდეგობა არ ექნება."

„როდესაც რთულ თემებზეა ოჯახში საუბარი, მშობლები ხშირად ამბობენ: „ჯერ პატარაა, ვერ გაიგებს, გაიზრდება და მერე ვეტყვი.“ ეს არავითარ შემთხვევაში არ უნდა გაკეთდეს. ბავშვს ნებისმიერ ასაკში უნდა აუხსნათ, თუ რა ხდება,“- აღნიშნავს ია ბერსენაძე.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად