„ზედმეტი ვითომ მეცადინეობით შეიძლება გადავღალოთ და გამოვფიტოთ ბავშვი მშობლებმა,“ - თემურ მიქელაძე

​უკანასკნელი წლების განმავლობაში ბავშვზე ნებისმიერი სახის ფიზიკური ძალადობა კატეგორიულად მიუღებელი გახდა. თანამედროვე მშობლები შვილებს ხშირად ხმამაღლა უყვირიან, მიუხედავად იმისა, რომ მათმა უდიდესმა ნაწილმა ძალიან კარგად იცის, რამდენად უსარგებლოა ბავშვთან მსგავსი მიდგომის გამოყენება. მშობლები, რომლებიც შვილებს რეგულარულად უყვირიან, დაბალი თვითშეფასების მქონე და დეპრესიულ ბავშვებს ზრდიან. ყვირილი ბავშვისთვის ისეთივე საზიანოა, როგორც ფიზიკური დასჯა. ბავშვებს, რომლებსაც ხშირად უყვირიან, შფოთვითი აშლილობა, სტრესი და დეპრესია აწუხებთ.

რამდენჯერ გიფიქრიათ ცხოვრებაში, რომ ყვირილი სწორი გადაწყვეტილება იყო, რომელიც ბავშვთან მიმართებაში მიიღეთ? როდესაც ბავშვს უყვირით, მის თვალში ავტორიტეტულ პიროვნებად არ წარმოჩინდებით. ბავშვი თქვენ სუსტ ადამიანად აღგიქვამთ და ეს მართლაც ასეა. თქვენი ყვირილი თქვენს სისუსტეზე მიანიშნებს. ის ფიზიკურ დასჯაზე მეტად ააშკარავებს იმას, რომ მშობელმა არ იცის, როგორ მოიქცეს შვილთან, როდესაც კრიზისული ვითარებაა.

მშობლების დიდ ნაწილს ვერ წარმოუდგენია, როგორ უნდა გავიდეს დღე ისე, რომ შვილს ერთხელ მაინც არ დაუყვიროს. რა თქმა უნდა, როდესაც ცდილობთ, რომ ბავშვი მანქანებით სავსე ქუჩაზე გადასვლისგან იხსნათ, ყვირილი სავსებით მისაღებია, მაგრამ ქცევის კორექციის მიზნით ყვირილი ყოველთვის უშედეგოა. თქვენ მალევე აღმოაჩენთ, რომ შვილს ყოველდღიურად ერთსა და იმავე საკითხზე ეჩხუბებით. ამასთან, დროთა განმავლობაში თქვენ უფრო და უფრო ხმამაღლა იწყებთ ყვირილს, რადგან აღნიშნული მეთოდი არასდროს ამართლებს.

ბავშვის ქცევასა და ხასიათში რაიმეს შეცვლა თუ გსურთ, ყვირილი მიზნის მიღწევაში ვერ დაგეხმარებათ. შვილის ცხოვრებაში ცვლილებების შესატანად არაერთი სტრატეგია არსებობს, მანიაკალური ყვირილი კი საჭირო ნამდვილად არ არის. ბევრი ადამიანი ფიქრობს, რომ პოზიტიური მშობლობა სიზარმაცის გამოხატულებაა. ისინი თვლიან, რომ მშობლები, რომლებიც შვილებს არ უყვირიან, დისციპლინაზე დროსა და ენერგიას არ ხარჯავენ. ეს არასწორი შეფასებაა. თუ გსურთ, რომ ბავშვთან პოზიტიური დამოკიდებულება შეინარჩუნოთ, მას თქვენი მოლოდინები წინასწარ გააცანით. უთხარით თქვენს შვილს, რას ელით მისგან. ჩვევები, რომლებსაც თქვენი შვილი შეიძენს, თქვენ მიერ უნდა იყოს მოდელირებული. როდესაც ბავშვი თქვენს მოლოდინს ამართლებს, ის აუცილებლად უნდა შეაქოთ და წაახალისოთ. იმის ნაცვლად, რომ ბავშვს ყოველდღიურად ეჩხუბოთ მოუწესრიგებელი კარადის გამო, დილით მას მშვიდად უთხარით, რომ გსურთ, კარადა როგორმე მოაწესრიგოს. თუ ბავშვი თქვენს თხოვნას გაითვალისწინებს, ან ნაწილობრივ მაინც შეასრულებს, უთხარით, რომ არაჩვეულებრივად მოიქცა, ჩაეხუტეთ და შეაქეთ.

ბავშვმა აუცილებლად უნდა იგრძნოს, რომ მის კარგ ქცევას შექება და აღიარება მოჰყვება. როდესაც ბავშვს აქებთ, თავდაპირველად გაუღიმეთ, ხელები გაშალეთ და გაოცება გამოხატეთ მისი კარგი ქცევით. შემდეგ სიტყვიერად აუხსენით, თუ რატომ დაიმსახურა შექება. ბოლოს კი არავერბალური ფორმით გამოხატეთ აღტაცება და ბავშვს ჩაეხუტეთ.

ბავშვს კარგი ჩვევების ჩამოყალიბებაში უნდა დაეხმაროთ. იმისთვის, რომ შვილს რამე ასწავლოთ, პრაქტიკა აუცილებლად დაგჭირდებათ. თუ მოთმინებას გამოიჩენთ, ბავშვის ისტერიკები და თქვენი დეპრესიული განწყობა მალევე სამუდამოდ გაქრება. როდესაც ბავშვები უკეთესად იქცევიან, მშობლები ნაკლებად ყვირიან, როდესაც მშობლები ნაკლებად ყვირიან, ბავშვები უკეთესად იქცევიან. ეს ოქროს წესი ნებისმიერმა მშობელმა უნდა დაიმახსოვროს.

მომზადებულია ​nytimes.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა