Baby Bag

თავის ტკივილის 3 ყველაზე გავრცელებული მიზეზი - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

თავის ტკივილის 3 ყველაზე გავრცელებული მიზეზი - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ თავის ტკივილის ყველაზე გავრცელებულ მიზეზებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ადამიანებს თავი ყველაზე ხშირად დაძაბვის გამო სტკივათ:

„ძალიან ბევრი რამ იწვევს თავის ტკივილს. ყველაზე გავრცელებული არის დაძაბვის თავის ტკივილი. მეორე ყველაზე გავრცელებული მიზეზი არის შაკიკი, ხოლო მესამე კლასტერული ტკივილი.​ სტრესული თავის ტკივილის დროს ადამიანს აქვს შეგრძნება, რომ თითქოს რაღაც შემოეჭირა შუბლის მიდამოში. ეს ტკივილი ორმხრივია. მისი ხანგრძლივობა არის ნახევარი საათიდან ლამის მთელი კვირის განმავლობაში. ის დიდხანს გრძელდება საკმაოდ. მას უნდა ჰქონდეს აუცილებლად შემდეგი ნიშნები: უნდა გაგრძელდეს ნახევარ საათზე მეტს, უნდა იყოს ორმხრივი, უნდა იყოს ზეწოლის განცდა, ეს ტკივილი პულსირებადი არ უნდა იყოს. თუ ფეთქებადია, ეს ნიშნავს, რომ უნდა იყოს შაკიკი. ტკივილი სიმძიმით უნდა იყოს მსუბუქი ან საშუალო, ისე, რომ ადამიანს არ ურღვევდეს ცხოვრების სტილს. ის ფიზიკური აქტივობით არ უნდა მძიმდებოდეს. ტკივილს არ უნდა ახლდეს გულისრევა და ღებინება. თუ ადამიანს გულიც ერევა და ღებინებაც აქვს თავის ტკივილთან ერთად, ეს შეიძლება იყოს საკმაოდ მძიმე რაღაცის ნიშანი. ეს შეიძლება იყოს თავის ტვინის სიმსივნეც.“

გიორგი ღოღობერიძის თქმით, ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული პრობლემაა შაკიკიც, რომელიც უფრო მეტად ქალბატონებში გვხვდება, ვიდრე მამაკაცებში:

​შაკიკი გვხვდება უფრო ქალებში. ეს ეტაპობრივი დაავადებაა. ტკივილი მაშინვე არ ვითარდება. ორი საათით ან ორი დღით ადრე მე უკვე მეწყება ნიშნები, რაც მეუბნება, რომ მოახლოებული არის თავის ტკივილის ფაზა. ხასიათი შემეცვლება უცებ, დეპრესიული ვხდები, ეიფორიული ვარ. შეიძლება შეკრულობა დამეწყოს, ან პირიქით ფაღარათის განცდა მქონდეს. შეიძლება ყნოსვა გამიმძაფრდეს, ან სმენა გამიმძაფრდეს. ეს წინმსწრები ნიშნებია. მერე იწყება საკუთრივ მწვავე ფაზა. არის ასეთი ტერმინი „აურა.“ აურა მხედველობითი ხასიათისაა. ადამიანი დგას და ხედავს, რომ საკუთარ მხედველობის ველში ზიგზაგისებური ხაზი ჩნდება, რომელიც იწყება ცენტრში და მიემართება კიდეებისკენ. ხაზი ან შავია, ან თეთრია. ზოგიერთს დაბუჟების, წვის შეგრძნება აქვს ხელებში, რომელიც მიემართება მაღლა, შეიძლება წავიდეს ყბისკენ. შაკიკის დროს ადამიანს აქვს ცალმხრივი ტკივილი შემთხვევათა 60 %-ში. ტკივილი მფეთქავი ხასიათისაა. შაკიკის მართვა ჩვენ შეგვიძლია. უამრავი მედიკამენტი გვაქვს მის წინააღმდეგ, საპრევენციოც და შეტევისთვის განკუთვნილი წამლებიც. მარტივი რჩევები შეიძლება იყოს დაღლილობისთვის თავის არიდება, თუ ფაღარათი გაწუხებთ, სითხეების მიღება, აკოჰოლისა და თამბაქოსთვის თავის არიდება, ძილი საკმარისი რაოდენობით.“

გიორგი ღოღობერიძემ კლასტერული თავის ტკივილის შესახებაც ისაუბრა, რომელსაც თვალბუდის მიდამოში გამოხატული ტკივილი ახასიათებს:

„არსებობს კლასტერული თავის ტკივილიც. ​ამ დროს ადამიანს აქვს თვალბუდის მიდამოში გამოხატული ტკივილი, რომელიც იმდენად ძლიერია, რომ ადამიანმა შეიძლება თვითმკვლელობაზე იფიქროს. მას ჰქვია სუიციდური ტკივილი. ეს ჩვენ გვხვდება თავის ტკივილი პათოლოგიის 0,1%-ში. შეიძლება ადამიანს ქუთუთო დაუვარდეს, ცრემლდენა დაეწყოს, სურდო იყოს გამოხატული, გამოხატულად დაუწითლდეს თვალები. როგორც წესი, ეს უკავშირდება თამბაქოს მოხმარებას. თუ გაწუხებთ თვალბუდის მიდამოში ტკივილი, თამბაქოს მოხმარებას თავი უნდა აარიდოთ.

„როგორც მაღალ წნევას შეუძლია გამოიწვიოს თავის ტკივილი, ასევე დაბალ წნევას. მაღალი წნევა უფრო სახიფათოა. ძალიან ბევრ ადამიანს შეიძლება ჰქონდეს ფარული ანევრიზმა. ​მაღალი წნევის ფონზე, თუ ის წნევას არ დააგდებს დროულად, ანევრიზმა შეიძლება უცებ გასკდეს, შემდეგ კი განვითარდეს საკმაოდ სერიოზული სისხლჩაქცევა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე გიორგი ღოღობერიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

რომელი დაავადებები შეიძლება, უკავშირდებოდეს მთქნარებას? - გიორგი ღოღობერიძე საინტერესო ინფ...
რა იწვევს მთქნარებას? - აღნიშნულ თემაზე ექიმი რეზიდენტი გიორგი ღოღობერიძე საუბრობს. ნახეთ ვიდეო☝️ წყარო: Usmle მოსამზადებელი ცენტრი - Ghoghoberidze, M.D.

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად