Baby Bag

„თუ საკუთარი მშობლები აღმოჩნდებიან ასეთი სასტიკები, უნდა მიხვიდე მასწავლებელთან, უნდა არსებობდეს ბევრი გზა,“ - გიორგი კეკელიძე

„თუ საკუთარი მშობლები აღმოჩნდებიან ასეთი სასტიკები, უნდა მიხვიდე მასწავლებელთან, უნდა არსებობდეს ბევრი გზა,“ - გიორგი კეკელიძე

საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის დირექტორი გიორგი კეკელიძე 14 წლის მოზარდის თვითმკვლელობის საქმეს ეხმაურება და აღნიშნავს, რომ ყველანი ინერციების მსხვერპლები ვართ. მისი თქმით, ტრადიციების უარეს ნაწილს დროთა განმავლობაში საზოგადოება გააძევებს, კარგს კი იტოვებს, თუმცა ეს მხოლოდ განათლების შეძენით მიიღწევა:

„ყველანი მეტ-ნაკლებად რაღაც ინერციების მსხვერპლები ვართ. საზოგადოების განვითარების სხვადასხვა ეტაპზე სხვადასხვა ნორმები არსებობდა. ​ხშირ შემთხვევაში ეს ნორმები ხანგრძლივდებოდა გაუნათლებლობაში გაჯიუტებით. დრო, როდესაც მე ვიზრდებოდი სულ სხვა სტერეოტიპებს გულისხმობდა. მე მეგონა, რომ გოგოს მოტაცება იყო ჩვეულებრივი აქტი, რომელიც დაფუძნებული იყო კონკურენციას, ვინ უფრო სწრაფად მოიტაცებდა. გოგოც ამ ამბავს გარკვეულწილად ნორმად იღებდა. ზოგიერთ მოხუცს ჩემთვის უთქვამს შემდეგი ფრაზა: „მე მთლად ისეთი ლამაზიც არ ვიყავი, რომ მოვეტაცებინე.“ მოტაცება ღირსებად უფრო აღიქმებოდა ქალისთვის. ეს ის ნორმებია, რომელსაც საზოგადოება აანალიზებს, უკეთეს ნაწილს ტოვებს, უარესს, როგორც წესი გააძევებს ხოლმე, მაგრამ ამას ვერ გააძევებს ვერცერთ შემთხვევაში განათლების ქონის გარეშე.“

გიორგი კეკელიძე იმ გზებზე საუბრობს, რომლებიც მძიმე მდგომარეობაში მყოფ მოზარდებს დაიცავს:

„უნდა არსებობდეს ბევრი გზა. თუ საკუთარი მშობლები აღმოჩნდებიან ასეთი სასტიკები, უნდა მიხვიდე მასწავლებელთან, ​თუ მასწავლებელიც სასტიკი აღმოჩნდება, უნდა მიხვიდე სოციალურ მუშაკთან, თუ სოციალური მუშაკი სასტიკი აღმოჩნდება, უნდა მიხვიდე პოლიციასთან. რეალურად ეს გზებია, სხვა გზა არც არსებობს. არის კიდევ ერთი, მეხუთე გზა, რომ ჩვენ მივიდეთ მათთან, განსაკუთრებით სკოლებში და რეგიონების სკოლებში. რეგიონების სკოლები ჩვენი ყურადღების მიღმა ისეა დატოვებული, თითქოს არც არსებობს და გვახსენდება ასეთი ამბებით.“

გიორგი კეკელიძის თქმით, 14 წლის გოგონას უმძიმესი შემთხვევა არ ასახავს ქართული ოჯახების დიდ ნაწილში არსებულ ვითარებას:

„ეს კონკრეტული შემთხვევა სრულიად გამაოგნებელი იყო თავისი არსით. მე მგონია, რომ მაინც და მაინც ისეთ მაგალითად ვერ გამოდგება საბედნიეროდ, რომ თითქოს ყოველ ქართულ ოჯახში ასეთი მდგომარეობა იყოს და ყველა ქართველი მშობელი ასეთ დამოკიდებულებაში იყოს თავის შვილთან. ასე ნამდვილად არ არის. ასე სუპერ განზოგადებით ნუ ვისაუბრებთ.​ ეს პრობლემა არის, რასაკვირველია. ჩვენ ადამიანებს გვერდზე ვერ გავწევთ და ვერ ვეტყვით: „თქვენი თაობა ახლა უვარგისია სოციალური აქტივობისთვის და ცალკე კუნძულზე უნდა გაგიყვანოთ.“ აქაც უნდა ვილაპარაკოთ. ერთადერთი საგანმანათლებლო სივრცე არ არის არც სკოლა და არც უნივერსიტეტი. ჩვენ ხშირად ვსხედვართ სტუდიებში და ვლაპარაკობთ იმ ადამიანების პრობლემებზე. გვავიწყდება, რომ იმ ადამიანების პრობლემები განპირობებულია ჩვენი პასიურობითაც.“

გიორგი კეკელიძე აღნიშნავს, რომ დეკლარაციების ენით საუბარი იმ ადამიანებთან, რომლებიც ძალადობისადმი გულგრილობას იჩენენ ან ემხრობიან მას, უშედეგოა:

„ჩვენ ​არ ვუკაკუნებთ მათ კარზე და არ ვეკითხებით, რა მდგომარეობაა იქ. მხოლოდ დეკლარაციების ენით ამ ადამიანებთან ლაპარაკი არის აბსოლუტურად ფუჭი. იმ ადამიანებისგან ჩვენ აქეთ ბევრი რამ გვაქვს სასწავლი, მაგრამ არის რაღაც, რაც შეგვიძლია ჩვენც გავუზიაროთ. როდესაც ჩვენ მათ კარზე დავაკაკუნებთ, უნდა ველაპარაკოთ მათ ენაზე. უნდა ვუთხრათ: „შვილიშვილზე იმის თქმა, რომ გააუპატიურეს და გამოისყიდა, არც ქრისტიანულია, არც ქართული ტრადიციის ნაწილია, არც ადამიანად ყოფნის მთავარ ნიშანს არ შეესაბამება.“ თუ ყველაფერს ყოველთვის პოსტფაქტუმ გავიგებთ, ყველაფერი პოსტფაქტუმ იქნება, ეს არ არის გამოსავლის ძიების უკეთესი გზა. პატარა შეცდომა აქვს დაშვებული, მიუთითე, მეორე შეცდომა დაუშვა, კიდევ დაელაპარაკე. ეს არის ძალიან კომპლექსურად სამუშაო და არა „ბნელებად“ და „ნათლებად,“ ე.წ. „ლიბერალებად“ დაყოფა.“

„მე სვანეთში მინახავს ოჯახები, სადაც დაცული არის ბალანსი და ქალს და კაცს შორის არის ბრწყინვალე ურთიერთობა ამ თვალსაზრისით, ეს მინახავს ბევრ მაღალმთიან სოფელში და პირიქით, არ მინახავს ქალაქში. ეს ყველაფერი არის ყველა კუთხის და ყველა ქალაქის პრობლემა. ჩვენ უნდა ვაჩვენოთ მეზობლებს საკუთარი მეზობლის უკეთესი მაგალითი. იდენტობის თვალსაზრისით ის უფრო ახლოს არის მასთან, ვიდრე რაღაც ფურცელი, რომელსაც ის ვერ იგებს. როდესაც შენ ჩადიხარ იმპერატიული საუბრით, ეუბნები, რომ ეს ესე უნდა ქნა და არ ეუბნები, რატომ უნდა ქნას, გაუგებარი ხდება. ადამიანი ისეთი არსებაა, რომ ის ჯიუტდება საკუთარ შეცდომაში,“ - აღნიშნულ პრობლემაზე ​გიორგი კეკელიძე ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ საუბრობს.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

„უფროსებო, დადექით ბავშვების ბავშვობის სადარაჯოზე. ნუ ჩააცმევთ მათ ხუთი ზომით დიდ ფიქრს, ა...
უფროსებო, დადექით ბავშვების ბავშვობის სადარაჯოზე. ნუ ჩააცმევთ მათ ხუთი ზომით დიდ ფიქრს, ათი ზომით დიდ საქმეს, თხუთმეტი ზომით დიდ დარდს. ასე არ შეიძლება, ძალიან არ შეიძლება!​ კი, ისევ ბავშვებზე უნდა მ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რეცეპტული ენის დარღვევას ვხვდებით მაშინ, როდესაც ბავშვს უჭირს სხვისგან მიღებული ინფორმაციის გაგება და გადამუშავება“

„რეცეპტული ენის დარღვევას ვხვდებით მაშინ, როდესაც ბავშვს უჭირს სხვისგან მიღებული ინფორმაციის გაგება და გადამუშავება“

რეცეპტული ენის დარღვევაზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოკონსულტანტი, ენისა და მეტყველების თერაპევტი თათული ბაკურაძე ესაუბრა.

- რა არის რეცეპტული ენის დარღვევა?

- როდესაც გვესმის ენის განვითარების დარღვევა, მასში არ იგულისხმება მეტყველებასთან, კერძოდ კი არტიკულაციასთან/გამოთქმასთან დაკავშირებული სირთულეები, ეს არის კომუნიკაციური უნარების დარღვევის ერთ-ერთი გამოხატულება, რომელიც შეიძლება იყოს რეცეპტული ენის დარღევა, ექსპრესიული ენის დარღვევა ან რეცეპტული და ექსპრესიული ენის დარღვევა ერთდროულად.

ბავშვებს უჭირთ ენის მნიშვნელობის აღქმა, მათ აქვთ ენის ცოდნასთან დაკავშირებული სირთულეები. ასეთ დროს ბავშვის სმენა წესრიგშია, მას ესმის ყველანაირ სიმაღლეზე ნათქვამი სიტყვა, თუმცა მაინც არ შეუძლია აზრი გამოიტანოს ნათქვამიდან და შესაბამისად, სწორ კონტექსტში დააბრუნოს პასუხი. რეცეპტული ენის დარღვევა ეს არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც ბავშვს უჭირს, როგორც ზეპირი საუბრის, ასევე დაწერილი ტექსტის გაგება. მათთვის სირთულეს წარმოადგენს სიტყვების მნიშვნელობების გაგება და მათი ფუნქციური დატვირთვის ცოდნა, შესაბამისად, რეცეპტული ენის დარღვევის მქონე ბავშვს ხშირ შემთხვევაში უჭირს სხვისი საუბრის შინაარსის აღქმა.

- რა ნიშნებით გამოიხატება რეცეპტული ენის დარღვევა ბავშვებში?

- რეცეპტული ენის სირთულე არის განვითარების დარღვევა და ის ადრეული ბავშვობიდანვე შეიმჩნევა. ჩამოვთვალოთ ის ნიშნები, რაც შეიძლება ახასიათებდეს რეცეპტული ენის დარღვევის მქონე ბავშვს:

  • უყურადღებობა, როდესაც მას ესაუბრებიან;
  • უჭირს ინსტრუქციების შესრულება და მიმართული საუბრის გაგება;
  • უჭირს პასუხის გაცემა შეკითხვებზე;
  • ეჭრება და აწყვეტინებს სხვებს საუბარს;
  • საჭიროებს წინადადების ან შეკითხვის რამდენჯერმე გამეორებას ან გამარტივებული ენით თქმას;
  • მისი პასუხი ყოველთვის არ შეესაბამება დასმულ შეკითხვას;
  • წინადადების შინაარსს არასწორად იგებს;
  • ვერ აღიქვამს ხუმრობით ამ გადატანითი მნიშვნელობით ნათქვამ წინადადებას.

- რა უნარებია საჭირო, რათა რეცეპტული ენის განვითარებას ხელი შევუწყოთ?

როდესაც მშობელი ატყობს რომ ბავშვს აქვს გარკვეული სირთულეები ენის აღქმასა და პროდუცირებასთან დაკავშირებით, მნიშვნელოვანი ნაბიჯები, რაც მშობელმა უნდა გადადგას არის:

  • სმენის სკრინინგი, რათა გამოირიცხოს სმენასთან დაკავშირებული სირთულეები,
  • შემდეგ მიმართოს ენისა და მეტყველების თერაპევტს, რათა შეფასდეს ბავშვის ენობრივი განვითარება. სპეციალისტი შეძლებს დიფერენცირებას ენის დარღვევის რომელ სირთულესთან გვაქვს საქმე,
  • დაიწყოს ენისა და მეტყველების თერაპიები,
  • აქტიურად ჩაერთოს პროცესში ოჯახის ყველა წევრი.

რეცეპტული ენის შეფასება და დიაგნოსტირება ყველა ასაკშია შესაძლებელი, თუმცა რაც უფრო ადრე მიმართავს მშობელი სპეციალისტს მით უკეთესია, რადგან მაქსიმალურად მოხდეს ენობრივი უნარების ათვისება და ენის განვითარების მიახლოება ბავშვის ქრონოლოგიურ ასაკთან. ამისათვის საჭიროა, როგორც ენისა და მეტყველების თერაპიების ინტენსიურად მიღება, ასევე, ოჯახის წევრების აქტიური ჩართვა პროცესში, სხვა ბავშვებთან ურთიერთობა, მრავალფეროვანი სამეტყველო გარემო, საუბრით დატვირთული როლური თამაშები, მშობლის მხრიდან ბავშვის ჩართვა თავის ყოველდღიურ აქტივობებში, ეს იქნება სახლის დალაგება თუ საჭმლის მომზადება, ილუსტრირებული წიგნების თვალიერება და მასზე საინტერესო ზღაპრების მოფიქრება, ბევრი სეირნობა და ბუნებასთან პირისპირი კავშირი. ასეთ დროს, მშობელი თავადაც ბავშვი უნდა გახდეს, რადგან მათი თამაში და ურთიერთობა მაქსიმალურად ბუნებრივი, საინტერესო და „მადისაღმძვრელი“ იყოს პატარასთვის, რათა სურვილი გაუჩნდეს მოგბაძოთ და მაქსიმალურად ბევრი ისწავლოს თქვენგან.

- რაში შეიძლება შეუშალოს ბავშვს ხელი რეცეპტული ენის დარღვევამ?

- რეცეპტული ენის დარღვევის მქონე ბავშვებს უჭირთ ადამიანებთან დაკონტაქტება ბაღის, სკოლის ან ნებისმიერ სხვა გარემოში. ამან მათში შესაძლოა გამოიწვიოს სირცხვილის გრძნობა. სირთულე აქვთ, როგორც საკუთარი აზრის ზეპირად ან წერილობით გამოხატვის დროს, ასევე, სხვისი საუბრის აღქმაში. მნიშვნელოვანია აღვნიშნოთ, რომ სირთულეები ენობრივ განვითარებაში არ უკავშირდება ინტელექტუალურ დარღვევას, მათ შესაძლოა ჰქონდეთ საკმაოდ მაღალი ინტელექტი, თუმცა ამის გამოვლენაში ხელს უშლიდეთ მათი არასაკმარისად განვითარებული ენობრივი უნარები, რის გამოც ისინი შესაძლოა იყვნენ საკმაოდ ფრუსტრირებულები და იმედგაცრუებულები. აუცილებელია გვახსოვდეს, რომ ენობრივი განვითარების დარღვევის მქონე ბავშვები, ისეთივე ჭკვიანები არიან, როგორც ისინი, ვისაც ეს სირთულე არ აღენიშნებათ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად