Baby Bag

„ბავშვის სხვასთან შედარება იწვევს მასში ნგრევას. ის ვერ ახერხებს, რომ იყოს საკმარისი, ვერაფრით ვერ მოიგო შენი გული,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

„ბავშვის სხვასთან შედარება იწვევს მასში ნგრევას. ის ვერ ახერხებს, რომ იყოს საკმარისი, ვერაფრით ვერ მოიგო შენი გული,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ მშობლების მიერ შვილის აღიარების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვი არასდროს უნდა შევადაროთ სხვებს, რადგან ეს მის ფსიქიკას ანგრევს:

„აღიარება ადამიანის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი მოთხოვნილებაა. ​ეს იწყება ოჯახიდან და ბავშვობიდან. მე ხშირად ვამბობ, რომ ბავშვს არ ესმის ხუმრობა. როდესაც ჩვენ ვხუმრობთ, რა მსუქანია, ტლანქია, ეს არ ესმის ბავშვს. ბავშვის სხვასთან შედარება იწვევს მასში ნგრევას. ის ვერ ახერხებს, რომ იყოს საკმარისი, ვერაფრით ვერ მოიგო შენი გული. ბავშვი ვერ დაემსგავსება იმას, ვიზეც სტანდარტი აქვს მშობელს ან მასწავლებელს აღებული. ამას ძალიან განიცდის. ყველაზე კარგია, რომ ადამიანს მისცე საშუალება საკუთარი თავის უკეთესი ვერსია მიიღოს. არა ის, რომ მე ვგავდე ტელევარსკვლავს ან მოდელს, რაც არ შემიძლია მოცემულობით. თუ ვადარებთ საკუთარ თავს ვინმეს, უნდა შევადაროთ ისევ ჩვენსავე თავს.“

მარინა კაჭარავამ აღნიშნა, რომ კომპლიმენტის თქმას თავისი წესები აქვს. ის აუცილებლად დროული, გულწრფელი და ადეკვატური უნდა იყოს:

„რაც შეეხება კომპლიმენტს, დროული თუ არ არის, არ იღებს იმას ადამიანი. თუ ​მშობელი გარდატეხის ასაკში უცებ გადაწყვეტს, რ​ომ აქოს თავისი შვილი, რადგან ნახა, რომ ჩაიკეტა, ამ დროს მშობლისგან კომპლიმენტს, თუ მას აქამდე არასდროს არ უთქვამს, კოგნიტური დისონანსი შემოაქვს. ბავშვი ეტყვის: „შენ მე იმიტომ მეუბნები, რომ მე შენი შვილი ვარ.“ კომპლიმენტი ბავშვობიდან უნდა იყოს ზომიერი და წამახალისებელი, ადეკვატური, გულწრფელი. ჩვენ ხომ მოგვწონს ჩვენი შვილები, გვიყვარს, აქედან გამომდინარე არ უნდა დაგვენანოს, რომ კომპლიმენტი ვუთხრათ. ზოგჯერ კომპლიმენტი არის არასწორი. თუ ჩვენ ბავშვის ნახატს შემდეგნაირად შევაფასებთ: „ასე ვან გოგიც ვერ ხატავდა,“ აუცილებლად ფრუსტრაცია ექნება შემდეგ ცხოვრებაში.“

მარინა კაჭარავას თქმით, ბავშვს ადეკვატური თვითშეფასების ჩამოყალიბებაში უნდა დავეხმაროთ, რათა მას რეალობასთან შეჯახების დროს პრობლემები არ შეექმნას:

„თუ ბავშვს ჰგონია, რომ ის არის საუკეთესო აბსოლუტურად ყველაფერში, გარეთ გავა, სკოლაში წავა, ნახავს, რომ არ არის ასე, ისევ დისონანსი ექმნება. ​რაღაც ზღვარს არ უნდა გასცდეს ეს. ქცევა უნდა წავახალისოთ მაქსიმალურად. ყველაზე მნიშვნელოვანია ქცევა და საქციელი ადამიანში. როდესაც ბავშვს ვეუბნებით: „ყველაზე კარგი ხარ, ყველაზე ლამაზი ხარ,“ თუ დავამატებთ სიტყვას „ჩემთვის,“ მაშინ შეიძლება ამის თქმა. „შენ ჩემთვის ხარ რაღაც საოცრება,“ - ეს აუცილებლად უნდა ვუთხრათ ბავშვს, მაგრამ არ უნდა ვთქვათ გლობალურად, რომ დედამიწაზე შენნაირი არავინ დადის სხვა.“

„ფიქრი, რომ ყველაზე ლამაზი ვარ, ყველაზე ჭკვიანი და ყველა მე უნდა მემსახუროთ, ეს აბსოლუტური არაადეკვატურობაა. ადეკვატური თვითშეფასება გულისხმობს მარტივ რაღაცას: მივიღო ჩემი თავი ისეთი, როგორიც ვარ. ეს არ ნიშნავს იმას, რომ წამოვწვე ტახტზე და შევეგუო ყველაფერს. ეს არის დასაწყისი, რომ მე განვვითარდე. თუ მე ჩემს თავს ვერ მივიღებ ისეთს, როგორიც ვარ, მე ვერ მივიღებ სამყაროს, ვერ მივიღებ სხვას. ​საკუთარი თავი უნდა მივაღებინოთ ადამიანს,” - აღნიშნულ თემებზე მარინა კაჭარავამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

„რაც უფრო ენდობი ბავშვს, მით უფრო უკეთესად იქცევა ბავშვი,“ - ფსიქოლოგი ნინო კანდელაკი
​​ფსიქოლოგი ნინო კანდელაკი ბავშვის აღზრდის უმთავრეს პრინციპებზე საუბრობს. ის აღნიშნავს, რომ ბავშვისთვის პატიოსნების და სამართლიანობის მაგალითი არის მშობელი:„ბავშვს პატიოსნებისა და სამართლიანობის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

როგორ აისახება ბავშვის ფსიქიკასა და თვითშეფასებაზე დაცინვა, დაშინება, შევიწროვება?-  ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- როგორ აიახება ბავშვის ფსიქიკაზე დაცინვა და რა ზიანი შეიძლება მიაყენოს სამომავლოდ ამ გამოცდილებამ?

- დაცინვამ, დაშინებამ, შევიწროვებამ, რასაც ყველა უკვე ბულინგს ვეძახით, შესაძლოა ძალიან სერიოზულად იმოქმედოს ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, ადამიანის კეთილდღეობაზე.

ჩვენ ყურადღება უნდა გამოვიჩინოთ არა მხოლოდ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებსაც დასცინიან, ავიწროვებენ, აშინებენ, არამედ მჩაგვრელების მიმართაც, ვინაიდან დიდი რისკია იმისა, რომ მათი ანტისოციალური ქცევა, დროსთან ერთად, უფრო ინტენსიური გახდება, მოიმატებს აგრესიაც. ისინი, ჩაგრული ბავშვების მსგავსად, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით და შფოთვით. ასევე აღსანიშნავია, ბავშვები, რომლებიც დამკვირვებლების როლში არიან. არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მხარეს იჭერენ, შფოთვის მიზეზი შესაძლოა შიში იყოს, მათაც არ დასცინონ, ან განცდა იმისა, რომ თანატოლის დახმარება უნდოდათ და ვერ მოახერხეს.

ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები. ეს ყველაფერი შეიძლება აისახოს არა მარტო დაბალ აკადემიურ მოსწრებაზე, არამედ მომავალში მეგობრებთან, პარტნიორებთან, სანდო და ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებაზე.

- როგორ აისახება თვითშეფასებაზე?

- თვითშეფასება დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის კეთილდღეობაზე, ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე, ხოლო თვითშეფასების ჩამოყალიბებაზე უამრავი რამ ახდენს ზეგავლენას, მათ შორის ცხოვრების ისტორია, გამოცდილება, სოციალური გარემოებები და სხვების რეაქციები ჩვენზე. შესაბამისად, დაცინვა, დაშინება ცუდად აისახება მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვს შეიძლება ეგონოს, რომ რადგან დასცინიან, რაღაც პრობლემა აქვს, ე.ი. არ არის საკმარისად კარგი.
მახსოვს, სკოლაში რამდენიმე ბავშვმა კომენტარი გამიკეთა სიმაღლესთან დაკავშირებით. ვერ ვიტყვი, რომ ინტენსიურად დამცინოდნენ ან მავიწროვებდნენ, ეს იყო რამდენიმე უწყინარი ხუმრობა ჩემს სიმაღლეზე, თუმცა აღარ მინდოდა სკოლაში სიარული, მეგობრების ნახვა, ვიგონებდი მიზეზებს, ოღონდ სახლიდან არ გავსულიყავი. როდესაც გარეთ მიწევდა გასვლა, მეწყებოდა შფოთვა, იმის გამო, რომ ვინმე კიდევ დამცინებდა. ბავშვები ძალიან მგრძნობიარეები არიან, ერთმა სიტყვამაც შეიძლება იმოქმედოს მათ თვითშეფასებაზე და ქცევაზე.
- რა რეკომენდაციას მისცემდით მშობლებს?
- როდესაც მშობელი, მასწავლებელი ან უბრალოდ მზრუნველი პირი შენიშნავს, რომ ბავშვი დაძაბული, შეშინებული, გაღიზიანებულია, თავს არიდებს გარეთ გასვლას ან ისეთ აქტივობებში ჩართვას, რაც ადრე სიამოვნებდა, იწყებს სხვების დაცინვას ან შეშინებას, უნდა დავიწყოთ მიზეზების გარკვევა.
არ უნდა მივცეთ პირდაპირი მითითებები და რჩევები. საუბრის დროს ბავშვს უნდა შევუქმნათ მშვიდი და უსაფრთხო გარემო, უნდა გავგრძნობინოთ, რომ მას არ განვსჯით. ბავშვებს ხშირად უჭირთ მათთვის მტკივნეულ თემაზე საუბარი, ამიტომ მოთმინება გვმართებს! როდესაც ის დაიწყებს ისტორიის მოყოლას, არასდროს არ შევაწყვეტინოთ, მოუსმინეთ ბოლომდე და ეცადე ყველაფერი გაიგოთ სიტუაციაზე. მიზეზების გარკვევის შემდეგ უნდა განისაზღვროს დამცავი სტრატეგიები, რაც მომავალში დაეხმაარება ბავშვს.
საჭიროა მშობლების და მასწავლებლების ჩართულობა. კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიები არის აუცილებელი უნარ-ჩვევები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლებოდეს, როგორც ოჯახში, ასევე სკოლაში. ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ნებისმიერი საკითხის ჯანსაღად გადაწყვეტა, უნდა იცოდნენ საკუთარი უფლებები, ჰქონდეთ სხვის მიმართ თანაგრძნობის გამოხატვის უნარი. როგორც ყოველთვის, ახლაც ვიტყვი, რომ საუკეთესო სწავლების მეთოდი მაგალითის მიცემაა და ამ შემთხვევაში, მშობელმა ბავშვს უნდა მისცეს პოზიტიური მაგალითი.
მშობლებს, ბაღს, სკოლას ძალიან დიდი როლი აქვს. ერთობლივი და დროული ჩართულობით, ფსიქოლოგის რეკომენდაციების გათვალისწინებით, შეგვიძლია ბავშვებს შევუქმნათ ჯანსაღი გარემო, რათა მჩაგვრელი არ დარჩეს მჩაგვრელად და მსხვერპლი მსხვერპლად ცხოვრების ბოლომდე.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად