Baby Bag

„თუ ადამიანი 20 წუთზე მეტხანს მოიხმარს ტელეფონს, ეს ნებისმიერ შემთხვევაში დაუშვებელია,“ - ოფთალმოლოგი ეკატერინე ხომერიკი

„თუ ადამიანი 20 წუთზე მეტხანს მოიხმარს ტელეფონს, ეს ნებისმიერ შემთხვევაში დაუშვებელია,“ - ოფთალმოლოგი ეკატერინე ხომერიკი

ოფთალმოლოგი ეკატერინე ხომერიკი ტელეფონის ან კომპიუტერის ეკრანთან ხანგრძლივად ყოფნის ნეგატიურ მხარეებზე საუბრობს. მისი თქმით, ხშირი სქროლვა მხედველობის ხარისხს აქვეითებს:

„ლურჯ ნათებას აქვს მაღალი სიხშირე და მოკლე ტალღა. როდესაც დიდხანს ვუყურებთ ტელეფონს, ეს იწვევს ბადურა გარსზე სინათლის გამოსახულებად გარდაქმნის პროცესის დათრგუნვას. ხდება ის, რომ ქვეითდება მხედველობის ხარისხი. არ არის დადასტურებული, რომ სქროლვა სიბრმავეს იწვევს. ​ძილის წინ სქროლვა რამოდენიმე ფაქტორისგან შედგება. ჩვენ როდესაც გვიჭირავს მობილური ტელეფონი, ის გვაქვს თვალიდან დაახლოებით 20-30 სანტიმეტრზე. ზოგიერთ ადამიანს ახლოსაც მიაქვს. სიბნელეში თუ უყურებს ადამიანი ეკრანს, უნდა, რომ უკეთესი ფოკუსირება გააკეთოს. თვალი ამ დროს ფოკუსირებას აკეთებს იმაზე მეტხანს, ვიდრე კუნთს შეუძლია ბუნებრივად. წარმოვიდგინოთ, ხელი რომ გვქონდეს აწეული მაღლა დიდი ხნის განმავლობაში.“

ეკატერინე ხომერიკის თქმით, პანდემიის გამო მშობლების ოფთალმოლოგებთან მიმართვიანობა გაიზარდა, რადგან ბავშვებს ეკრანთან ყოფნა უფრო ხშირად უწევთ:

„მშობლები რეკავენ და ამბობენ, რომ ტელეფონების დიდი ხნის მოხმარების შემდეგ ბავშვებს აქვთ პრობლემები. როდესაც ონლაინ ტარდება გაკვეთილი, შესვენების დროს ბავშვი ფიზიკური აქტივობით კი არ არის დაკავებული, სხვა გვერდზე გადადის და სქროლავს. ​მისი თვალი არის მუდმივად დაჭიმულ-დაძაბულ მდგომარეობაში. ამ ფოკუსირების მერე ადამიანის მხედველობა თითქოს გაიდღაბნა, ბუნდოვანი გახდა. საკმარისია მოვასვენოთ თვალი, რომ ეს აღდგება.“

„გაჯეტები ძალიან აქტუალურია. მშობელი ამბობს, რომ ბავშვი სხვანაირად ვერ ერთობა. ​კატეგორიულად მიუღებელია და არ მიმაჩნია სწორად ორ წლამდე ბავშვის ციფრულ ტექნოლოგიებთან შეხება. ზოგჯერ შეიძლება 5-10 წუთი, მაგრამ არ არის რეკომენდებული. მობილურ ტელეფონს მშობლისთვის უფრო სხვა დანიშნულება აქვს. მას უნდა, რომ აკონტროლოს სად არის ბავშვი, როგორ არის. თუ ადამიანი 20 წუთზე მეტხანს მოიხმარს ტელეფონს, ეს ნებისმიერ შემთხვევაში დაუშვებელია, ბავშვისთვისაც და ზრდასრულისთვისაც. ყოველ 20 წუთში 20 წამით გავიხედოთ შორს, მოვაშოროთ თვალი ეკრანს,“ - აღნიშნულ საკითხე ეკატერინე ხომერიკი ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ საუბრობს.

წყარო: ​„იმედის დღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომ...
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად