Baby Bag

„სოციალური ქსელები 13 წლამდე ბავშვებისთვის არ არის მიზანშეწონილი,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

​ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე  ბავშვების ინტერნეტუსაფრთხოების შესახებ საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, რომ ისინი დიგიტალიზაციის საკითხებში თავადაც განათლდნენ:

„ყველაზე მნიშვნელოვანია, რომ ​ჯერ მშობლები განათლდნენ დიგიტალიზაციის თვალსაზრისით. ჯერ ჩვენ უნდა გავიგოთ, რა არის ეს კომპიუტერული ტექნოლოგიები. ეს მარტო Facebook-ი რომ არ არის, რა შესაძლებლობები აქვს სინამდვილეში და როგორ უნდა გამოვიყენოთ პოზიტიურად ბავშვისთვის, ჯერ ეს უნდა ვიცოდეთ. უნდა გავიგოთ, რა საფრთხეები აქვს ინტერნეტს. მე არ ვიცი რა საფრთხეებია, ვდებ ჩემი შვილის ხან ასეთ, ხან ისეთ სურათს. აგერ ბაღში წავიდა ბავშვი, აგერ სკოლაში. წერენ მშობლები რომელ სკოლაში წავიდნენ ბავშვები, რომელ ადგილას. ეს არაფრით არ შეიძლება. აღმოჩნდება, რომ საკუთარი ცხოვრების ასე გამოჭენება, ვიღაც მონადირეებზე ძალიან კარგად მოქმედებს. რეცეპტები არ არსებობს. მე ჩემს თავს ვერ ვაკადრებ იმას, რომ თქვენ ჭკუის სწავლება დაგიწყოთ. მეც მიგრანტი ვარ ამ სივრცეში. ეს ჩვენთვის ახალი რეალობაა. ყველას კეთილგონიერება გვჭირდება იმისთვის, რომ ბალანსი გავიგოთ. ამას ასე ჰქვია: საეკრანო დროის ბალანსი.“

​თამარ გაგოშიძის თქმით, 13 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის სოციალური ქსელები რეკომენდებული არ არის:

„სოციალური ქსელები 13 წლამდე ბავშვებისთვის არ არის მიზანშეწონილი. ბევრ ქვეყანაში ამ კანონმდებლობის შემოღება დაიწყო. ეს ველური სივრცეა, ძალიან ბევრი ცუდი რამ ხდებოდა. სოციალურ ქსელებთან წვდომა 9 წლის ბავშვს და 8 წლის ბავშვს რატომ უნდა ჰქონდეს? ბავშვი არის ცოცხალი არსება და ცოცხალი, რეალური ურთიერთობა უნდა ჰქონდეს თავისი მეზობლის ბავშვთან. სხვანაირად  როგორ უნდა ისწავლოს კომუნიკაცია? ჩვენი მომავალი თაობის გადარჩენა არის კომუნიკაციაში. დღეს ისეთი ტელქონოლგიური პროცესები მიმდინარეობს, რობოტებს ჩვენ ვერ ვაჯობებთ. ეს ვერ გაიგო ვერც სკოლამ, ვერც მასწავლებელმა და ვერც მშობელმა. რობოტს ადამიანი ვერ აჯობებს, ვერც კომპიუტერს. ​ჩვენი სკოლა და ჩვენ მშობლები ბავშვებისგან ვითხოვთ, რომ ჰქონდეთ 90 მეგაბაიტი თავში. რატომ? რატომ უნდა ჰქონდეთ რაღაც გაუგებარი ცოდნები? ეს კაცმა არ იცის.“

​თამარ გაგოშიძე თვლის, რომ თანამედროვე ბავშვებს სკოლა და მშობლები იმაზე მეტს სთხოვენ, ვიდრე საჭიროა:

„მე რომ ვსწავლობდი, მაშინ ადეკვატური იყო მოთხოვნები. 90 მეგაბაიტი თან უნდა მეტარებინა მაშინ, იმიტომ, რომ ერთადერთი ეს ბიბლიოთეკა იყო. უცხოურ ლიტერატურას სად იპოვიდი?! მე 90 მეგაბაიტი და კიდევ მეტი თან უნდა მეტარებინა, იმიტომ, რომ ვერსად ვერაფერს ვნახავდი. ეს ცოდნა მე უნდა მქონოდა. დღეს, როდესაც არის უზარმაზარი საინფორმაციო სივრცე, ამ მეგაბაიტებს დამატებით რატომ ვაწვდით ბავშვებს? მიზანი ხომ უნდა გვქონდეს. ჩვენ ინტერნეტ სივრცის პერიოდში რა უნდა მოვთხოვოთ ჩვენს მოზარდებს? პირველ რიგში, უსაფრთხოება უნდა ვასწავლოთ. არ შეიძლება ჩვენი პასვორდები ვინმეს მივცეთ, თუნდაც მეზობელს. ეს ჯერ ჩვენ უნდა ვისწავლოთ, მერე ჩვენს შვილებს ვასწავლოთ. ბავშვებს უნდა ვასწავლოთ, რომ ინფორმაციას ანალიზი უნდა გაუკეთონ. მან უნდა იცოდეს, რომელია ყალბი წყარო, რომელია ნამდვილი. ეს ჯერ ჩვენ არ ვიცით.“

„ჩვენი საქმე ისე მიდის, რომ ძალიან ბევრი პროფესია გაქრება. რობოტიზაცია და კომპიუტერიზაცია ისეთი ტემპით მიდის, რომ წარმოდგენაც კი არ შეგვიძლია. ახალ თაობას შეუძლია ამის წარმოდგენა. მათ ძალიან ბევრი რამის გაკეთება შეუძლიათ. ადამიანის უპირატესობა მანქანასთან შედარებით არის ეს: ჩვენ ვასწავლით კომუნიკაციას, ურთიერთობას, ანალიზს, შედარებას, ნამდვილის არანამდვილისგან გარჩევას და ეთიკას. მანქანას ეთიკა არ აქვს. ცოტა ხანში არც ჩვენ გვექნება, უკვე არ გვაქვს, რაც არის ძალიან სამწუხარო. მე თუ არ მაქვს ეთიკა ურთიერთობაში, ინტერნეტში რა ეთიკა მექნება?! ბავშვს უნდა ავუხსნათ, რომ მას 13 წლამდე არ სჭირდება სოციალური ქსელი. შეიძლება ტელეფონი ჰქონდეს, რომ დამიკავშირდეს. ​მან რეალური ურთიერთობა უნდა ისწავლოს. მას ღიად უნდა ვესაუბროთ იმ შთაბეჭდილებებზე, რომელიც აქვს ინტერნეტიდან. უნდა ვითამაშოთ ის თამაშები, რომლებსაც ისინი თამაშობენ, რომ გავიგოთ რა ხდება. ეს თამაშები ჩამთრევია, ჩვენთვისაც ჩამთრევია და ბავშვისთვის მით უმეტეს ასეა. ჩვენი გადამკიდე ბავშვებს აქვთ შფოთვა. ეს თამაშები ამ შფოთვას ამცირებს. ჩვენ უნდა ვიპოვოთ შფოთვის შესამცირებელი ალტერნატიული საშუალება. ეს არის მამაპაპური თამაშები, ექსკურსიებზე სიარული. ამის თავი ვის აქვს? ამის საშუალება უნდა გქონდეს, ენერგია უნდა გქონდეს, რაც ვერ ხერხდება,“ - აცხადებს თამარ გაგოშიძე.

​წყარო


არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა...
​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ თანამედროვე მშობლებს შეჩერებისა და საკუთარი ემოციების გაანალიზებისკენ მოუწოდა. მისი თქმით, საკუთარ თავში ჩახედვა ადამიანს შეცდომების გაცნობიერებასა და გამოსწორებაში ეხ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ომიკრონით ინფიცირებული ბავშვის სახლში მკურნალობის გზამკვლევი - პედიატრ თემურ მიქელაძის რეკომენდაციები

ომიკრონით ინფიცირებული ბავშვის სახლში მკურნალობის გზამკვლევი - პედიატრ თემურ მიქელაძის რეკომენდაციები

კლინიკა „მზიური მედი“ ომიკრონით ინფიცირებული ბავშვების სახლში მართვის წესებთან დაკავშირებით ინფორმაციას ავრცელებს და მშობლებს სასარგებლო რჩევებს აძლევს:

კოვიდ -19 (მათ შორის ომიკრონი) ბავშვებში მიმდინარეობს მსუბუქად და აბსოლუტურ უმრავლესობაში არ საჭიროებს ჰოსპიტალიზაციას. შესაძლებელია იმართოს სახლის პირობებში.

ყველაზე ხშირი სიმპტომებია:

0-დან 9 წლამდე ასაკის ბავშვებში

  • ცხელება, ხველა ან ჰაერის უკმარისობა 63%
  • - ცხელება 46%

    - ხველა 37%

    - ჰაერის უკმარისობა 7%

  • მიალგია 10%
  • რინორეა 7%
  • ყელის ტკივილი 13%
  • თავის ტკივილი 15%
  • ღებინება/გულისრევა 10%
  • მუცლის ტკივილი 7%
  • დიარეა 14%
  • ყნოსვის ან გემოვნების კარგვა 1%
  • კლინიკური ნიშნები 10-დან 19 წლამდე ასაკის ბავშვებში

  • ცხელება, ხველა ან ჰაერის უკმარისობა 60%
  • - ცხელება 35%

    - ხველა 41%

    - ჰაერის უკმარისობა 16%

  • მიალგია 30%
  • რინორეა 8%
  • ყელის ტკივილი 29%
  • თავის ტკივილი 42%
  • ღებინება/გულისრევა 10%
  • მუცლის ტკივილი 8%
  • დიარეა 14%
  • ყნოსვის ან გემოვნების კარგვა 10%
  • ცხელება სხეულის ტემპერატურის ნორმიდან მატებაა, სპეციფიკური ბიოლოგიური რეაქციაა, დაკავშირებულია და კონტროლდება ც.ნ.ს-ის მიერ.

    სხეულის საშუალო ნორმალური ტემპერატურაა 35,7⁰C - 37,2⁰C (96.3- 98,6F), რაც ემყარება მე-19 საუკუნის კვლევებს.

    სხეულის ტემპერატურა ცვალებადია ასაკის, დღე-ღამის ცირკადული რიტმის, მენსტრუალური ციკლის ფაზის, გარემო ტემპერატურის, დროისა და სხვადასხვა ფაქტორის მიხედვით.

    თანაფარდობა ფარენჰაიტსა და გრადუსს შორის:

    C⁰ ( ცელსიუსი) = (tF⁰ - 32) × 5/9

    F⁰ (ფარენჰაიტი) = 9/5 × (tC⁰+32)

  • ცხელება არ წარმოადგენს დაავადებას, ის ფიზიოლოგიური პასუხია (რეაქციაა).
  • ჯანმრთელ ბავშვებში ცხელება უმეტესად არის თვითგანკურნებადი და კეთილთვისებიანი, იმ პირობით რომ მიზეზი არის ცნობილი და სითხის დანაკლისი შევსებულია. ცხელება არ იწვევს ც.ნ.ს-ის დაზიანებას. თუ არსებობს სერიოზული დაავადების ნიშნები საჭიროებს ექიმის კონსულტაციას.
  • არ არსებობს მტკიცებულება, რომ ცხელება დაავადებას აუარესებს.
  • ტემპერატურის მატების შესამცირებლად, საჭიროა ბავშვის სითხეებით უზრუნველყოფა.
  • ბავშვი, რომელიც მკურნალობს ცხელებას, რომლის მიზეზიც ცნობილია, არ საჭიროებს ღამით გაღვიძებას სიცხის დამწევი საშუალებების მისაღებად.
  • ანტიპირეტულ საშუალებებთან ერთად კომბინაციაში არ უნდა დაინიშნოს ხველების ან გაციების საწინააღმდეგო ისეთი საშუალებები, რომლებიც მსგავსი შემადგენლობისაა.
  • სიცხის დამწევი საშუალებები უნდა დაინიშნოს წონის და არა ასაკის მიხედვით.
  • ანტიპირეტული საშუალებების ინსტრუქცია უნდა შიეცავდეს უსაფრთხო შენახვა-მოხმარების წესებს: როგორ გავზომოთ შესაბამისი მოცულობა, რამდენჯერ შეიძლება მიღება, მისი მოქმედების მონიტორინგს, როგორ უნდა შეწყდეს მიღება და როდის უნდა დაუკავშირდეთ ექიმს.
  • არ არის მიზანშეწონილი ერთდროულად სხვადასხვა ჯგუფის ანტიპირეტული საშუალების (აცეტამინოფენის, იბუპროფენი) მიღება.
  • სიცხის დამწევი მედიკამენტების შეფუთვაზე მითითებულია დოზირება ასაკის და, ზოგ შემთხვევაში, წონის მიხედვით. მშობელმა თვითონ უნდა განსაზღვროს მედიკამენტის მიღების დოზირება და ჯერადობა.
  • თუ ბავშვი იტანს 39 ⁰C ტემპერატურას და მას არ აქვს დისკომფორტი, არ საჭიროებს სიცხის დამწევი საშუალებების მიღებას.
  • ხველა, თუ მისი გამომწვევი მიზეზი ცნობილია, დამცველობითი რეაქციაა და იწვევს სასუნთქი გზების გათავისუფლებას უცხო სხეულის, რესპირაციული პათოგენებისა და ნახველისაგან. კოვიდის დროს, ძირითადად, მშრალია (ე.წ ზედა სასუნთქი გზების ხველის სინდრომი), საერთოდ არ საჭიროებს მკურნალობას. საკმარისია თბილი სითხეების მიღება. სუნთქვის გაძნელების, გახშირების ან კრუპის დროს აუცილებელია სასწრაფოს გამოძახება, ექიმთან კონსულტაცია და მათი გადაწყვეტილებით ბინაზე მკურნალობა ან ჰოსპიტალიზაცია.

    კოვიდის დროს დიარეის შემთხვევაში ბავშვების უმრავლესობას აქვს მსუბუქი ან საშუალო სიმძიმის გაუწყლოება, რომელიც უნდა იმართოს ამბულატორიულად. დიარეის დროს ექსკლუზიური ძუძუთი კვება შეუფერხებლად გრძელდება. გამართლებულია ძუძუთი კვება უფრო ხშირად და ხანგრძლივად. ყველა სხვა შემთხვევაში, რეჰიდრატაციული თერაპიის დაწყებიდან არაუგვიანეს 4-6 საათის შემდეგ უნდა გაგრძელდეს. ე.წ. ანტიდიარეული ფორმულებით ჩანაცვლება არ არის რეკომენდებული. შესაძლებელია რძემჟავა ნარევების (მაწონი) გაზრდა კვებით რაციონში. საკვები პროდუქტების შეზღუდვა არ არის რეკომენდებული. წყურვილის მოთხოვნილების გაზრდის მიზნით (თუ არ არის რაიმე ქრონიკული პათოლოგია, რომლის დროსაც ეს იზღუდება) შესაძლებელია, ერთჯერადად, მარილის შემცველობის პროდუქტების მიღება, მაგ.: მარილიანი ჩხირები.

    გაუწყლოების მაღალ რისკს მიეკუთვნებიან:

  • ერთ წლამდე ასაკის ბავშვები, განსაკუთრებით, პირველი 6 თვე
  • დაბადებისას უკიდურესად მცირე წონის ბავშვები
  • დიარეის სიხშირე ≥7 24 საათის განმავლობაში
  • მალაბსორბცია
  • ბავშვები მრავალჯერადი ღებინებით
  • ბავშვები, რომლებთანაც შეუძლებელია ორალური რეჰიდრატაცია.
  • თუ პაციენტის ზოგადი მდგომრეობა მძიმეა, გამოხატულია ცნობიერების მოშლა, ციანოზი, სითხის მიღების ან ძუძუს წოვის უნარის დაკარგვა, ლეთარგია, აგზნება, მიკროცირკულაციის მოშლა, სუნთქის გახშირება (0-2 თვემდე >60/წუთში, 2-დან 11 თვემდე >50/წუთში, 12 თვიდან 59 თვემდე >40/წუთში, 5 წლიდან >30/წუთში). საჭიროებს სასწრაფო ჰოსპიტალიზაციას.

    გისურვებთ ჯანმრთელობას!

    ყველაფერი კარგად იქნება!

    ავტორები:

    პედიატრი მედიცინის დოქტორი, ასოცირებული პროფესორი თემურ მიქელაძე

    ექიმი რეზიდენტი მარიამ ლაფერაშვილი

    წაიკითხეთ სრულად