Baby Bag

„ვისაც სწავლა უნდა, ისწავლის, არ არის სწორი დებულება. ეს ნიშნავს იმას, რომ ხელი ჩავიქნიოთ ბავშვზე,“ - შალვა ამონაშვილი

​ცნობილი პედაგოგი და ფსიქოლოგი ​შალვა ამონაშვილი დისტანციური სწავლების პრობლემებსა და პერსპექტივებზე საუბრობს. მისი თქმით, მასწავლებლებმა დისტანციურ რეჟიმში სწავლების იმავე მეთოდებს არ უნდა მიმართონ, რასაც სკოლებში იყენებდნენ:

„სამწუხაროდ,  მასწავლებლებმა ვერ გაიაზრეს ყველაფერი კარგად და დისტანციური გაკვეთილები მიჰყავთ ჩვეულებრივი წესით, ისევ ისე, როგორც სკოლაში. კიდევ უფრო მოსაწყენი ხდება ეს გაკვეთილები. ხომ ხდება, რომ ფილმს უყურებ და ეკრანს მიეჯაჭვები. ბავშვები მიჯაჭვულები არიან რაღაც თამაშებს. ხომ შეიძლება, რომ მათთვის ასეთივე საინტერესო გავხადოთ დისტანციურად ურთიერთობა. მე არ მგონია, რომ ეს სწავლების და განათლების მთავარი გზაა. მოვა დრო და ისევ დავბრუნდებით სკოლებში, ისევ ახმაურდებიან ბავშვები ეზოებში, კლასებში, დერეფნებში.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მასწავლებელმა გაკვეთილი პოზიტიური ემოციით უნდა დაიწყოს:

„რა უნდა გავაკეთოთ ახლა? პირველ რიგში, მასწავლებელი უნდა მოესიყვარულოს ბავშვს ეკრანიდან, რაღაც კარგი უთხრას, დაარიგოს დღე როგორ ააგოს, როგორ შეხვდეს მშობლებს. ეს ძალიან სერიოზულია. მერე ასწავლოს მათემატიკა და სხვა ამოცანები. მე მგონია, რომ ეს შესაძლებელია და ზოგი მასწავლებელი ამას აკეთებს კიდეც. თუ დისტანციური გაკვეთილი გახდება ერთ საათიანი, როგორ ფიქრობთ, უფრო მეტს ისწავლიან ბავშვები? რა თქმა უნდა, არა. საქმე რაშია, იცით? რა მოტივს ვუჩენთ ჩვენ ბავშვებს? ​ბავშვმა მასწავლებლისგან უნდა წაიღოს რაღ​აც ხალისიანი იმპულსი. მასწავლებელმა მოსწავლეს უნდა მისცეს დავალება, რომ გამოიკვლიოს მათემატიკური ფორმულა, გამოიკვლიოს რომელიმე სიტყვის მნიშვნელობა. თუ ბავშვი ასეთ დავალებებს შეასრულებს, ოცი წუთი სავსებით საკმარისია.”

​შალვა ამონაშვილის მტკიცებით, ბავშვი გაკვეთილზე მასწავლებელს არ მოუსმენს, თუ ის მისი მხრიდან სიყვარულს ვერ გრძნობს:

“თუ დისტანციური სწავლებისას ბავშვს სიყვარული არ გამოვუვლინეთ, ის იქით მხრიდან არ მოგკვეკარება, დაჯდება ეკრანთან, მაგრამ არ მოგვისმენს. დროს როგორ მოვუვლით, ჩვენზეა დამოკიდებული. როგორც ატომურ რეაქტორში მცირე ნაწილაკი გაიხლიჩება და ენერგია გამოვლინდება, ასევე თითო წამი განათლებისა უნდა დავტვირთოთ ჩვენი ხალისიანი გრძნობებით, ბავშვის სიყვარულით, პატივისცემით და ღვთისნიერი სიტყვით.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, დისტანციური სწავლება იძულებითი მოვლენაა და მას ყველანი უნდა შევეგუოთ:

„ეს იძულებითი ვითარებაა, მეტი გზა არ არის, ამას უნდა შევეგუოთ. მასწავლებელმა მოიწვიოს მშობელი ბავშვთან ერთად, თუ, რა თქმა უნდა, აქვს დრო მშობელს, რომ უსმინოს გაკვეთილს, რამეთუ ​ისწავლოს მასწავლებლის მიდგომა, მისი სიმშვიდე, მეთოდიც, როგორი გზებით ცდილობს მასწავლებელი, რომ ბავშვს რაღაც შთააგონოს. მერე მშობელს მეტად შეეძლება, რომ ბავშვს სწავლაში დაეხმაროს. ამასთან მშობლებს ვურჩევ დიდ მოთმინებას. მოთმინების გარეშე შეიძლება ჭკუიდან გადავიდეთ. როდესაც ბინაში ვართ ჩაკეტილი ბავშვებთან, რომლესაც არ ეთმინებათ, გარეთ გასვლა უნდათ, შეიძლება ნებისყოფა დავკარგოთ და უსიამოვნება მოგვიხდეს ბავშვთან ურთიერთობაში. ამას ვეძახი მე შემოქმედებით მოთმინებას, როდესაც ბავშვთან ერთად წიგნს კითხულობ, მასთან ერთად რაღაცას განიხილავ, მასთან ერთად ჩაიძინებ. უნდა ვიყოთ ბავშვთან ერთად. თუ აღზრდა გინდათ, ეს ხდება ერთობლივად, არა დისტანციურ ურთიერთობებსა და ჭკუის დარიგებებში.“

შალვა ამონაშვილი აღნიშნავს, რომ თანამედროვე ბავშვებს ბევრი გასართობი აქვთ, რის გამოც მათ სწავლისადმი ინტერესი უნელდებათ:

„ჩემი მოწაფეობის დროს ყველა მოწადინებულები ვიყავით, განა უკეთესები ვიყავით, უბრალოდ სხვა გასართობი არ იყო. საყურებელი და სანახაობა, რომელიც მოგვწყვეტდა სწავლის საქმისგან, ცოტა იყო. ახლა მომხიბლავი საშუალებები ძალიან ბევრი. ამ პირობებში ბევრი ბავშვი ჩამოსცილდა სწავლას. სწავლა ყველას შეუძლია, მაგრამ ავტორიტარულ პირობებში სწავლა ყველას აღარ უნდება. მე მასწავლებელს ვურჩევდი იხმაროს არა მართვის ფსიქოლოგია, არამედ თანხმობის ფსიქოლოგია. ზოგიერთი ბავშვი თავისითაც ისწრაფვის სწავლისკენ, ისე არის ბუნებრივად ოჯახი მოწესრიგებული. ბავშვთა უმრავლესობა გაერთო ამ გამომწვევი გასართობებით. ის, რომ ვისაც სწავლა უნდა ისწავლის, არ არის მთლად სწორი დებულება. ეს ნიშნავს იმას, რომ ხელი ჩავიქნიოთ ბავშვზე. ეს შეგვიძლია სტუდენტის მიმართ ვთქვათ. როდესაც ის მოდის უნივერსიტეტში, თუ უნდა ისწავლის, თუ უნდა -არა. იქ ის ნებით მოვიდა, არის კარი და შეუძლია წავიდეს."

„ სკოლაში ​ბავშვს უნდა მოვანდომებინოთ სწავლა. ის ჯერ ვერ იგებს, რამდენად აუცილებელია მისთვის ის, რასაც ვთავაზობთ. ძალით ვერ მოანდომებ ბავშვს სწავლას. ბავშვს უნდა შევაყვაროთ ჩვენი თავი. ჩვენც მეთოდი ვართ, იცით? შეაყვარე ბავშვს თავი შენი სიკეთით, შენი დახმარებით, დაცვით. დაიცავი ბავშვი გაჭირვებაში, როდესაც უჭირს და ვერ პასუხობს, ვერ ამოუხსნია საკონტროლო. იყავით გვერდით ბავშვთან ყველა ვითარებაში, რომ ბავშვმა დაინახოს, როგორი თავშესაფარია მისი მასწავლებელი. თუ ბავშვს მასწავლებელი უყვარს, მას მოუნდება სწავლა, რადგან მას უყვარს ყველაფერი, რაც მასწავლებელთან არის დაკავშირებული. ჩვენ ბავშვების მხრიდან ჩვენდამი სიყვარულს გავურბივართ, ეს არ მიგვაჩნია მთავარ საქმედ,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

​წყარო

„ბუნება არის ბრძენი, განსაცდელს მოავლენს მაშინ, როდესაც ეს საჭიროა,“- ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა
​​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა კორონავირუსის პანდემიისადმი მოსახლეობის განწყობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ გულგრილობა ან პანიკა საფრთხეზე არასწორი რეაქციაა:“ჩვენს დღევანდელ მდგომარეობას ზუსტად მიესადაგე...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ამ ნიუანსების ცოდნა ურთიერთობის სწორად წარმართვაში დაგეხმარებათ,” - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

„ამ ნიუანსების ცოდნა ურთიერთობის სწორად წარმართვაში დაგეხმარებათ,” - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ მამაკაცებსა და ქალებს შორის არსებულ ფსიქოლოგიურ განსხვავებებზე ისაუბრა, რომლებიც წყვილებში ხშირად გაუგებრობის ან კონფლიქტის მიზეზი ხდება:

„ფსიქოლოგიური განსხვავება ამ ორ სქესს შორის არის და ეს განსხვავება მუდმივად იქნება. ეს ფსიქოლოგიური სხვაობა დამყარებულია ბიოლოგიურ სხვაობებზე. ურთიერთობა რომ კარგი გამოვიდეს ამ ორ სქესს შორის, უკეთესი იქნება, თუ მე მეორე სქესი მეცოდინება. მეორე სქესის ცოდნა არ ნიშნავს ფიზიკურად ვისთან რამდენი ურთიერთობა გქონდათ. ფიზიკური ურთიერთობის გამოცდილება არ არის საკმარისი, რომ გაიგო, რასთან გაქვს საქმე. გავიხსენოთ კაცების მხრიდან გამოთქმები, მაგ. „ქალს ლოგიკა არ აქვს.“ რეალურად ლოგიკა აქვს ქალს. ​ლაპარაკობენ, რომ კაცები უფრო ჭკვიანები არიან. აქვთ კაცებს ეს პრეტენზია. ეს პრეტენზია რომ აქვთ, მთელი სისუსტე მაგაშია.“

ზურა მხეიძის თქმით, მამაკაცები და ქალები სხვადასხვა მოვლენაზე განსხვავებულად რეაგირებენ:

​ამ სპეციფიკიდან გამომდინარე სხვადასხვა ქცევებია, სხვადასხვა რეაქციებია სხვადასხვა რაღაცებზე. ის, რომ ქალი ბუნებით კონსერვატორია, გამომდინარეობს ფიზიოლოგიიდან. ქალმა ბავშვი უნდა გააჩინოს, ამ ბავშვს სჭირდება ყურადღება და მოვლა, ამიტომ ქალს ინსტინქტში აქვს რაღაცების სტაბილურობის განცდა და შენარჩუნება. კაცისთვის ეს ამოცანა არ დგას. კაცი კონსერვატორი არ არის. რატომ არის არსობრივად ამ ფუნქციების გარკვევა კარგი? მერე უკვე ურთიერთობებს ადვილად ალაგებ.“

ზურა მხეიძემ აღნიშნა, რომ ქალს მრავალი საფრთხის ერთდროული ანალიზის უნარი აქვს, რაც მამაკაცს არ შეუძლია:

„იქიდან გამომდინარე, რომ ქალს ბავშვთან ურთიერთობები უწევს და ბავშვისთვის უსაფრთხო გარემო უნდა შექმნას, მას შეუძლია მრავალი საფრთხის ერთდროული ანალიზი. მაგალითად, ბავშვს ბათუმში უშვებთ პირველად. მამამ მაქსიმუმ ორი საფრთხე წარმოიდგინოს: „შორს არ გაცურო და ბევრი არ დალიო.“ დედის კომპონენტია, რომ ტრანსპორტს ბორბალი არ მოსძვრეს, არ გადაიჩეხოს, გველმა არ უკბინოს. ეს ბუნებაში აქვს, ყველაფერს ანგარიშობს. ქალის ჩანთები წარმოადგენს ძალიან საინტერესო რაღაცას. ქალს შეიძლება ჭურჭლის სარეცხი მანქანა აღმოაჩნდეს ჩანთაში. ქალს შეუძლია სწრაფად ყურადღების გადანაცვლება. ჩვენ გვგონია, რომ პარალელურ რეჟიმში აკეთებს, მაგრამ ფსიქოლოგიაში გამორიცხულია ეს. ქალს შეუძლია ტელევიზორს უყურებდეს, აუთოვებდეს, პარალელურად ტელეფონზე საუბრობდეს, ბავშვს ადევნებდეს თვალყურს და ქმარი რომ გადის, რაღაც უთხრას. ​ეს კაცისთვის არის წარმოუდგენელი პროცესი. ქალები ხშირად ამბობენ: „ჩემს ქმარს რომ ველაპარაკები, არ მისმენს." არ გისმენთ იმიტომ, რომ კაცი გისმენთ მაშინ, როდესაც თქვენკენ არის მოტრიალებული. მას პარალელური მოსმენები არ შეუძლია. ქალს ეს შეუძლია. მისთვის ეს ჩვეულებრივია.“

ქალი ნებისმიერ საუბარში ცდილობს კონტექსტი დაინახოს. ცდილობს მიხვდეს რას გულისხმობდა მისი დაქალი ან კაცი. ამის გამო ქალები ერთ პრობლემას აწყდებიან, ცდილობენ გაიგონ, რატომ თქვა ეს კაცმა. მაგალითად, კაცმა თქვა: „მშია.“ ეს ფიქრობს, რატომ თქვა, რას ნიშნავდა. შეიძლება მთელი დღე ამაზე იფიქროს. არაფერს არ ნიშნავდა, რაც მოადგა პირზე, კაცმა ის თქვა. ეს თვისებაც გენეტიკური კომპონენტია. ქალს რომ ბავშვი უჩნდება, ბავშვი ვერ ლაპარაკობს. ის მომართულია გამოიცნოს, ბავშვს რა აწუხებს. ამიტომ ქალი საუბრის დროს ავტომატურ რეჟიმში ყოველთვის აანალიზებს იმის იქით რა იგულისხმება. პრობლემა ის არის, რომ ​კაცთან თუ ურთიერთობ, არაფერი არ უგულისხმია, რაც თქვა ეგ იყო. შენ ფიქრობ მთელი ღამე ეს რატომ ქნა. ასეთი ნიუანსების ცოდნა ურთიერთობის სწორად წარმართვაში დაგეხმარებათ,“ - აღნიშნა ზურა მხეიძემ.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად