ცნობილი ამერიკელი გამომგონებელი ჟაკ ფრესკო ბავშვის დამოუკიდებლობის და კრეატიულობის წახალისების აუცილებლობის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ნიჭით დაჯილდოვებული ადამიანები არ არსებობენ, ყველაფერი განათლებაზეა დამოკიდებული. ჟაკ ფრესკოს მტკიცებით, მშობლებმა არ იციან, თუ როგორ აღზარდონ შვილები. ადამიანის აღზრდა ცნობილი გამომგონებლისთვის ურთულესი და კომპლექსურია. ფრესკო აცხადებს, რომ მშობლები შვილებს არასწორი მიდგომებით წამლავენ და მათ ქცევაზე ნეგატიურად ზემოქმედებენ.
ფრესკო საკუთარ ცხოვრებისეულ გამოცდილებასაც გვიზიარებს და იხსენებს, როგორ მივიდა მისი შვილი მამასთან სათამაშო მანქანით ხელში. ბავშვის სათამაშოს საბურავი მოძვრა, პატარა განიცდიდა და მამას დახმარებას სთხოვდა. ფრესკომ ამის პასუხად შვილის სათამაშო ურნაში მოისროლა და ბავშვს ახლის ყიდვას დაპირდა. ფრესკო მიხვდა, რომ ბავშვი მამისგან მანქანის შეკეთებას მოითხოვდა, მან კი ეს არ გააკეთა. ფრესკოს თქმით, მშობელმა ბავშვის ნაცვლად არ უნდა გააკეთოს ის, რისი გაკეთებაც ბავშვს თავად შეუძლია. თუ მშობელი ყოველთვის შვილის ნაცვლად იმოქმედებს, ის ბავშვს უსარგებლო ადამიანად აქცევს.
ფრესკო მშობლებს მოუწოდებს, რომ ბავშვებს პრაქტიკული გამოცდილების მიღებაში დაეხმარონ და მისი უნარები ამგვარად განავითარონ.
„ეს არის მოუნელებელ ტრავმაზე ახალი რეტრავმატიზაცია,“- ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა
ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ იმ ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა, რომელსაც უკრაინაში მიმდინარე ომი ადამიანების ფსიქიკაზე ახდენს:
„ეს რეტრავმატიზაცია ჩვენზე აბსოლუტურად გადმოვიდა. 2008 წლის ამბების განახლება მოხდა. სხეულებრივად იმავე მდგომარეობაშია ძალიან ბევრი ადამიანი ჩავარდნილი. ეს არის 90-იანი წლები, მერე სოხუმის დაცემა, ცხინვალის ომი, უკრაინა. ბევრი ადამიანი არის ამ ყველაფრის მომსწრე. ეს არის მოუნელებელ ტრავმაზე ახალი რეტრავმატიზაცია.“
მარინა კაჭარავას თქმით, მსგავსი დიდი სტრესის პირობებში ადამიანები რამოდენიმე ფაზას გადიან:
„გლობალურ დონეზე არის განგაშის ფაზა, გაფრთხილების ფაზა, რომელიც იწყება. შემდგომში ყველა დაეხმარება, გაუგზავნის დახმარებას, როგორც ჩვენგან იგზავნება რაღაც. ეს როდესაც გაივლის, მოდის საოცარი სიცარიელის და ფრუსტრაციის განცდა. ის, რაც დაემართათ ჩვენს დევნილებს. შემდეგ ეს განცდა შოკიდან ბრაზში გადადის: „რატომ მე?“ ჯერ არ გჯერა. ბრაზობ: რატომ დამემართა მე. მერე ეს სევდაში გადადის და მერე ადაპტაციაში.“
„ჩვენ გვგონია, რომ პანიკა არ არის, მაგრამ სადაც ბავშვები იხოცებიან და ბავშვი მიწისქვეშა გადასასვლელში იბადება, როგორ შეიძლება არ იყოს პანიკა?! ეს არის მობილიზაცია, რაც სტრესმა იცის. გვერდით უნდა დავუდგეთ ერთმანეთს, ვილოცოთ და ვიზრუნოთ ერთმანეთისთვის,“- აღნიშნულ თემაზე მარინა კაჭარავამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.
