Baby Bag

„გამორიცხულია ავტორიტარმა მშობელმა გაზარდოს ლიდერი ბავშვი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი გადაცემაში იმედის დღე" ლიდერი ბავშვების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მშობელმა შვილის ლიდერული თვისებები უნდა წაახალისოს:

„მნიშვნელოვანია ბავშვის შინაგანი ტენდენციები, რომ თავისი მინდა გამოავლინოს. ძალიან სამწუხაროდ მშობელი ხშირად ამას ურჩობის და წინააღმდეგობრიობის კვალიფიკაციას აძლევს. ის ცდილობს ბავშვის „მავნე“ ჩვევა რაიმე გზით ჩაახშოს, რა თქმა უნდა , კეთილი ზრახვების საფუძველზე. მშობელი ყველა ზომას იღებს, რომ ბავშვმა შინაგანი მინდას და თავისი აზრის გატანის ტენდენცია აღარ იქონიოს. ამ დროს ბავშვს ხშირად უწოდებენ თავნებას, მუდმივად საკუთარი სურვილის გატანის მსურველად ნათლავენ, ჯიუტს, თავისნათქვამას, თავზეხელაღებულს ეძახიან. ლიდერი ბავშვის მშობლობა არ არის იოლი. ძალიან რთულია, რომ ხელი არ შეუშალო ბავშვის ჯიუტობის გამოვლინებას. მშობელს ძალიან ბევრი საქმე აქვს, რის გამოც რთულია ბავშვის მინდაზე ორიენტირებულ ქმედებას ანგარიში გაუწიოს. რაც უფრო მცირეწლოვანია ბავშვი, მისი მინდა მით უფრო იმპულსურია, შესაბამისად, მშობლისთვის ეს უგუნურადაც შეიძლება გამოიყურებოდეს.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, თუ ბავშვი საკუთარ თავს არ ვნებს, მას მშობელმა მიზნების მიღწევაში ხელი არ უნდა შეუშალოს:

„ვეცადოთ ავიღოთ გეზი „არ ავნოთ“ პრინციპზე. თუ ბავშვს რაიმე ისეთი უნდა ან არ უნდა, რაც მისი სიცოცხლისთვის ან ჯანმრთელობისთვის რისკია, მშობელი უნდა ჩაერიოს, თუ რისკი არ არის, მას არ უნდა გადაეღობოთ. მშობელს არ უნდა ეშინოდეს, რომ ბავშვი თავისნათქვამა გაიზრდება. ბავშვი კოპირებს იმ მშობლის მოდელს, რომელიც თვითონ არის ავტორიტარული, სულ განკარგულებებს იძლევა. მშობელი ფიქრობს, რომ ბავშვი ლიდერია. ამ დროს ის ლიდერი კი არ არის, მშობლის სტილს კოპირებს. ეს სარკეში დანახულის გამეორებაა და არა შინაგანი ტენდენციის გამოვლინება. გამორიცხულია ავტორიტარმა მშობელმა გაზარდოს ლიდერი ბავშვი. ლიდერობას სჭირდება საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობის აღების უნარის განვითარება. ლიდერი ბავშვის ჩამოყალიბება საზოგადოებისთვის ძალიან სასარგებლოა. ლიდერები ქმნიან სამუშაო ადგილებს, ეხმარებიან სხვებს. აქ უნარებია მთავარი, შინაგანი ტენდენცია გადამწყვეტი არ არის.“

თეა გოგოტიშვილი აღნიშნავს, რომ ლიდერად ჩამოყალიბებაში ბავშვს საკუთარ საქციელზე პასუხისმგებლობის აღება ეხმარება:

„დინჯი, დამკვირვებელი ბავშვი, რომელიც არ არის აქტიური, შეიძლება აღმოჩნდეს ლიდერი. მთავარი ის არის, რომ ლიდერობა დიდ პასუხისმგებლობასთან არის დაკავშირებული. ბავშვს პასუხისმგებლობის უნარის განვითარებაში უნდა დავეხმაროთ. ბავშვმა უნდა ისწავლოს საკუთარ ქმედებაზე პასუხისმგებლობა და არა იმაზე, რაც მის შესაძლებლობებს აღემატება. სხვადასხვა ასაკში ბავშვს სხვადასხვაგვარად უნდა შევუწყოთ ხელი. ბავშვი არის მშობლების სარკე. ბავშვს ეძლევა განცდაში ის, რასთანაც მას აქვს შეხება. მშობლის მიმართ კრიტიკა მხოლოდ გარდატეხის ასაკში შემოდის. როდესაც ოთხი წლის ბავშვზე ვსაუბრობთ, მშობელმა უნდა აიღოს პასუხისმგებლობა, რომ მასთან ითანამშრომლოს, მასთან ერთად გააკეთოს საქმე, ჩართოს ბავშვი თავის საქმიანობაში. ამას ბავშვი თანდათან შეითვისებს. როგორ იქცევა მშობელი, რამდენად კონსტრუქციულია ის, ამას ბავშვი ნელ-ნელა გადაიტანს და თავის ქცევაში ასახავს.“

„არაჩვეულებრივია, როდესაც მშობლები და ბავშვები ერთად უყურებენ მულტფილმებს, კითხულობენ წიგნებს და მსჯელობენ. შესაძლებელია, რომ ლიდერული თვისებების მქონე ბავშვი გახდეს ეგოცენტრული. ბავშვში მშობელმა თანაგრძნობის უნარი უნდა გააღვივოს. არიან ძალიან მგრძნობიარე ბავშვები. მშობელმა უნდა დაინახოს როგორია მისი შვილი. მთავარი არ არის, რა დიაგნოზს დავუსვამთ ბავშვს, მთავარია როგორ მივუდგებით. თუ ბავშვი სულ საკუთარ თავზეა ორიენტირებული და უჭირს სხვების განცდების გაზიარება, ამ დროს მულტფილმების ყურება, სამართლიანი გმირების ჩვენებაა საჭირო,“ - აღნიშნავს თეა გოგატიშვილი

წყარო:​ იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

დაუმორჩილებელი და ჯიუტი ბავშვები ცხოვრებაში წარმატებას მარტივად აღწევენ
​ჯიუტი ბავშვის მშობლობა ძალიან რთულია. ხშირად უფროსები ვერ იგებენ, რატომ იქცევა ბავშვი ყოველთვის მათი სურვილის საწინააღმდეგოდ, ისინი იწყებენ ფიქრს, რომ ცუდი მშობლები არიან. მიუხედავად ამისა, აღმოჩნდა,...

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ბავშვი ხელს გირტყამთ, მას ეშინია, ის თქვენგან დახმარებას ელის და არა - დასჯას

თუ ბავშვი ხელს გირტყამთ, მას ეშინია, ის თქვენგან დახმარებას ელის და არა - დასჯას

მცირეწლოვანი შვილი უწყინარი თამაშის დროს მოულოდნელად აგრესიულად იქცევა და გირტყამთ, ის ასე სხვებთანაც იქცევა. თქვენ ღელავთ, ფიქრობთ, რომ აღზრდაში შეცდომა დაუშვით, მაგრამ ცდებით.

მცირეწლოვანი ბავშვები ხელის დარტყმით საკუთარ ემოციებს გამოხატავენ. შესაძლოა, პატარა აგრესიული ქცევის დროს იცინოდეს კიდეც, სინამდვილეში კი მისი იმპულსური საქციელის მიღმა ემოცია დგას, როგორც წესი, ეს ემოცია შიშია. როდესაც მცირეწლოვანი ბავშვი გირტყამთ, არ უნდა ჩათვალოთ, რომ მას თქვენთვის ტკივილის მოყენება უნდა. არ დასაჯოთ თქვენი შვილი მოულოდნელი აგრესიული ქცევის გამოვლენის გამო. დასჯა მის ქცევას უფრო რთულს გახდის. მცირეწლოვანი ბავშვი, რომელიც ხელს გირტყამთ, თქვენგან დახმარებას ელის და არა - დასჯას.

პატარები მეცნიერები არიან. მათ ექსპერიმენტების ჩატარება უყვართ. თუ ბავშვი გირტყამთ, ის ცდილობს გაიგოს, რა მოჰყვება მის ქმედებას. მსგავსი ქცევით პატარები გარესამყაროს, მშობლებს, მეგობრებსა და საგნებს უკეთ ეცნობიან. თუ ბავშვი ხშირად გირტყამთ, საგანგაშო არაფერია. მისი ხელი ნაზად აიღეთ და ბავშვს მშვიდად უთხარით, რომ ეს მტკივნეულია. ბავშვს ინფორმაცია მიაწოდეთ და მასზე ნუ განრისხდებით. თუ ბავშვზე არ გაცხარდებით, დარტყმის ექსპერიმენტები მალე წარსულს ჩაბარდება. პატარა ბურთის გადაგდებით ან ფისოსთან თამაშით გაერთობა.

თუ ბავშვს ხელის დარტყმის გამო გაუბრაზდებით, მისი ნეგატიური ქცევა ყოველდღიურ ხასიათს მიიღებს. ბავშვი შეშინდება და დაინტერესდება, რატომ უყვირეთ, რატომ განრისხდით, როდესაც მან ხელი დაგარტყათ. სწორედ ამიტომ, ის თავის ექსპერიმენტს ისევ გაიმეორებს. როდესაც ბავშვი თავს მარტოსულად ან მოწყენილად იგრძნობს, ის ყოველთვის ხელს დაგარტყამთ. თქვენ მიერ გამოყენებული დასჯის მეთოდები კი ძალას დაკარგავს და ბავშვის ყოველდღიურობის ნაწილად იქცევა.

შიშის გრძნობის გამო ხელს ყველა ბავშვი არ დაგარტამთ, მაგრამ ზოგიერთები შიშს სწორედ ასე გამოხატავენ. თუ პატარა იცინის, არ იფიქროთ, რომ ის კარგად არის. სინამდვილეში, მას ეშინია და ხელს ამიტომ გირტყამთ. ბავშვები შიშს სიცილითაც ებრძვიან. სწორედ ამიტომ, დარტყმისას ისინი იცინიან კიდეც.

მშობლები ბავშვს ხშირად არ აძლევენ უფლებას, რომ საკუთარი ემოციები ღიად გამოხატონ. როდესაც ბავშვს აიძულებთ საკუთარი შიშის გრძნობა დამალოს, მისი ემოციები არსად ქრება. ბავშვი ნეგატიურ განწყობას აგროვებს და სხვა ბავშვებზე ძალადობს. თუ ბავშვი ხელს გირტყამთ, ღამით არ იძინებს, საჭმელს შერჩევით მიირთმევს, ისტერიკებს აწყობს, ეს იმას ნიშნავს, რომ მას ბევრი ფარული ემოცია დაუგროვდა, რომელთა გამოხატვის შესაძლებლობა არ მიეცით. როდესაც ბავშვი ხელს გირტყამთ, მის ქმედებაზე რეაქცია არ უნდა გქონდეთ. დააკვირდით თქვენი შვილის ქმედებებს. თუ იგრძნობთ, რომ ის ხელის დარტყმისთვის ემზადება, ბავშვს მიუახლოვდით და მოემზადეთ. როდესაც ბავშვი ხელს დაგარტყამთ, სიმშვიდე შეინარჩუნეთ. თუ მომზადებული იქნებით, ეს არ გაგიჭირდებათ.

ბავშვი ხელის დარტყმას თუ არ შეწყვეტს, მას წინააღმდეგობა მშვიდად უნდა გაუწიოთ. ხელი დაუჭირეთ და შესაძლებლობა არ მისცეთ, რომ დაგარტყათ. შესაძლოა, თქვენი შვილი ისტერიკაში ჩავარდეს, იატაკზე დაწვეს და იყვიროს. ამის ნუ შეგეშინდებათ. ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, რომ საკუთარი ემოციები გამოხატოს, ნეგატიური ემოციებისგან დაიცალოს და დამშვიდდეს. თქვენი სიმშვიდე ბავშვს შიშის გრძნობის დაძლევაში დაეხმარება. შეგიძლიათ, ბავშვს ვერბალურადაც დაეხმაროთ, როდესაც ის აგრესიულად იქცევა. თქვენს შვილს უთხარით, რომ სხვებისთვის ხელის დარტყმის ნებას ვერ მისცემთ, მაგრამ ის გიყვართ და მის გვერდით ხართ. ბავშვი დაამშვიდეთ, უთხარით, რომ არ უნდა ეშინოდეს. ბავშვისთვის ლექციების წაკითხვა შედეგს ვერ გამოიღებს. მთავარია, რომ რთული ქცევის გამოვლენისას მშვიდად იყოთ და შვილს თანადგომა გამოუცხადოთ.

მომზადებულია​ handinhandparenting.org - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად