Baby Bag

„გამორიცხულია ავტორიტარმა მშობელმა გაზარდოს ლიდერი ბავშვი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი გადაცემაში იმედის დღე" ლიდერი ბავშვების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მშობელმა შვილის ლიდერული თვისებები უნდა წაახალისოს:

„მნიშვნელოვანია ბავშვის შინაგანი ტენდენციები, რომ თავისი მინდა გამოავლინოს. ძალიან სამწუხაროდ მშობელი ხშირად ამას ურჩობის და წინააღმდეგობრიობის კვალიფიკაციას აძლევს. ის ცდილობს ბავშვის „მავნე“ ჩვევა რაიმე გზით ჩაახშოს, რა თქმა უნდა , კეთილი ზრახვების საფუძველზე. მშობელი ყველა ზომას იღებს, რომ ბავშვმა შინაგანი მინდას და თავისი აზრის გატანის ტენდენცია აღარ იქონიოს. ამ დროს ბავშვს ხშირად უწოდებენ თავნებას, მუდმივად საკუთარი სურვილის გატანის მსურველად ნათლავენ, ჯიუტს, თავისნათქვამას, თავზეხელაღებულს ეძახიან. ლიდერი ბავშვის მშობლობა არ არის იოლი. ძალიან რთულია, რომ ხელი არ შეუშალო ბავშვის ჯიუტობის გამოვლინებას. მშობელს ძალიან ბევრი საქმე აქვს, რის გამოც რთულია ბავშვის მინდაზე ორიენტირებულ ქმედებას ანგარიში გაუწიოს. რაც უფრო მცირეწლოვანია ბავშვი, მისი მინდა მით უფრო იმპულსურია, შესაბამისად, მშობლისთვის ეს უგუნურადაც შეიძლება გამოიყურებოდეს.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, თუ ბავშვი საკუთარ თავს არ ვნებს, მას მშობელმა მიზნების მიღწევაში ხელი არ უნდა შეუშალოს:

„ვეცადოთ ავიღოთ გეზი „არ ავნოთ“ პრინციპზე. თუ ბავშვს რაიმე ისეთი უნდა ან არ უნდა, რაც მისი სიცოცხლისთვის ან ჯანმრთელობისთვის რისკია, მშობელი უნდა ჩაერიოს, თუ რისკი არ არის, მას არ უნდა გადაეღობოთ. მშობელს არ უნდა ეშინოდეს, რომ ბავშვი თავისნათქვამა გაიზრდება. ბავშვი კოპირებს იმ მშობლის მოდელს, რომელიც თვითონ არის ავტორიტარული, სულ განკარგულებებს იძლევა. მშობელი ფიქრობს, რომ ბავშვი ლიდერია. ამ დროს ის ლიდერი კი არ არის, მშობლის სტილს კოპირებს. ეს სარკეში დანახულის გამეორებაა და არა შინაგანი ტენდენციის გამოვლინება. გამორიცხულია ავტორიტარმა მშობელმა გაზარდოს ლიდერი ბავშვი. ლიდერობას სჭირდება საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობის აღების უნარის განვითარება. ლიდერი ბავშვის ჩამოყალიბება საზოგადოებისთვის ძალიან სასარგებლოა. ლიდერები ქმნიან სამუშაო ადგილებს, ეხმარებიან სხვებს. აქ უნარებია მთავარი, შინაგანი ტენდენცია გადამწყვეტი არ არის.“

თეა გოგოტიშვილი აღნიშნავს, რომ ლიდერად ჩამოყალიბებაში ბავშვს საკუთარ საქციელზე პასუხისმგებლობის აღება ეხმარება:

„დინჯი, დამკვირვებელი ბავშვი, რომელიც არ არის აქტიური, შეიძლება აღმოჩნდეს ლიდერი. მთავარი ის არის, რომ ლიდერობა დიდ პასუხისმგებლობასთან არის დაკავშირებული. ბავშვს პასუხისმგებლობის უნარის განვითარებაში უნდა დავეხმაროთ. ბავშვმა უნდა ისწავლოს საკუთარ ქმედებაზე პასუხისმგებლობა და არა იმაზე, რაც მის შესაძლებლობებს აღემატება. სხვადასხვა ასაკში ბავშვს სხვადასხვაგვარად უნდა შევუწყოთ ხელი. ბავშვი არის მშობლების სარკე. ბავშვს ეძლევა განცდაში ის, რასთანაც მას აქვს შეხება. მშობლის მიმართ კრიტიკა მხოლოდ გარდატეხის ასაკში შემოდის. როდესაც ოთხი წლის ბავშვზე ვსაუბრობთ, მშობელმა უნდა აიღოს პასუხისმგებლობა, რომ მასთან ითანამშრომლოს, მასთან ერთად გააკეთოს საქმე, ჩართოს ბავშვი თავის საქმიანობაში. ამას ბავშვი თანდათან შეითვისებს. როგორ იქცევა მშობელი, რამდენად კონსტრუქციულია ის, ამას ბავშვი ნელ-ნელა გადაიტანს და თავის ქცევაში ასახავს.“

„არაჩვეულებრივია, როდესაც მშობლები და ბავშვები ერთად უყურებენ მულტფილმებს, კითხულობენ წიგნებს და მსჯელობენ. შესაძლებელია, რომ ლიდერული თვისებების მქონე ბავშვი გახდეს ეგოცენტრული. ბავშვში მშობელმა თანაგრძნობის უნარი უნდა გააღვივოს. არიან ძალიან მგრძნობიარე ბავშვები. მშობელმა უნდა დაინახოს როგორია მისი შვილი. მთავარი არ არის, რა დიაგნოზს დავუსვამთ ბავშვს, მთავარია როგორ მივუდგებით. თუ ბავშვი სულ საკუთარ თავზეა ორიენტირებული და უჭირს სხვების განცდების გაზიარება, ამ დროს მულტფილმების ყურება, სამართლიანი გმირების ჩვენებაა საჭირო,“ - აღნიშნავს თეა გოგატიშვილი

წყარო:​ იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

დაუმორჩილებელი და ჯიუტი ბავშვები ცხოვრებაში წარმატებას მარტივად აღწევენ
​ჯიუტი ბავშვის მშობლობა ძალიან რთულია. ხშირად უფროსები ვერ იგებენ, რატომ იქცევა ბავშვი ყოველთვის მათი სურვილის საწინააღმდეგოდ, ისინი იწყებენ ფიქრს, რომ ცუდი მშობლები არიან. მიუხედავად ამისა, აღმოჩნდა,...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა,“ - თამარ გაგოშიძე

„რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ თანამედროვე მშობლებს შეჩერებისა და საკუთარი ემოციების გაანალიზებისკენ მოუწოდა. მისი თქმით, საკუთარ თავში ჩახედვა ადამიანს შეცდომების გაცნობიერებასა და გამოსწორებაში ეხმარება:

„არსებობს ასეთი პროგრამა, მშობლებისთვის ტარდება ტრენინგი, როგორ უნდა გაიგონ ბავშვის ემოცია, თავისი ემოცია და ხელი შეუწყონ ემოციურ რეგულაციას. როდესაც ოცდამეერთე საუკუნეში ჩერდები და შენს ემოციას აანალიზებ, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა. რომ გაჩერდი და შენს თავს შეხედე შუა მომენტში, რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, რატომ უყვირი ბავშვს, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა. საკუთარი თავის ანალიზი ყოველთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ზოგს მეტი შეუძლია, ზოგს ნაკლები, მაგრამ შეჩერება და საკუთარი თავის ყურება მნიშვნელოვანია. ამით უკვე საქმე დაწყებული გაქვთ. როდესაც შენს თავს უყურებ, აუცილებლად დაინახავ რაღაცებს, მეორე საქმეა, რა უნდა უყოთ თქვენს აღმოჩენებს. შეიძლება დამოუკიდებლად თავი ვერ დააღწიო იმას, რაც გააცნობიერე, მაგრამ როდესაც პრობლემა იცი, დახმარებაც შეგიძლია ითხოვო.“

თამარ გაგოშიძე აღნიშნავს, რომ ბავშვის პრობლემის მიღმა უმეტესად მშობლის პრობლემა იმალება, რომლის იდენტიფიცირება აუცილებელია:

„ხშირად მშობელს შეფარულად და ზრდილობიანად ვეუბნები, ხომ არ სჯობს თქვენით დავიწყოთ, ჯერ ბავშვს თავი დავანებოთ, ფსიქოთერაპევტის რეკომენდაციას მოგცემთ-მეთქი, ბრაზდება მშობელი, ჩემგან რა გინდათ, ბავშვს მიხედეთო. ძალიან ხშირად პრობლემა მშობელშია. როდესაც ის ამას აცნობიერებს, ეს უკვე ნახევარი საქმეა. დანარჩენი ტექნიკის ამბავია. ყველაზე დიდი დრო პრობლემის იდენტიფიკაციას მიაქვს. თვითონ უნდა დაინახოს ადამიანმა პრობლემა, ფსიქოთერაპევტი ამ დროს ყავარჯენია, ის მხარს უჭერს ადამიანს, რომ პრობლემის ამოცნობამდე მივიდეს. ამას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს.

თამარ გაგოშიძემ მშობლებს სამყაროს ბავშვის თვალით დანახვისკენ მოუწოდა და ურჩია, რომ საკუთარი თავი შვილის ადგილას დააყენონ, რათა მისი ემოციური მდგომარეობის უკეთ დანახვა შეძლონ:

„ბავშვი რომ ტირის, თუ შეწუხებულია, იგნორირება არ უნდა გაუკეთო. თუ შია ან დაიღალა, იგნორირებას ვერ გაუკეთებ მის ტირილს, მხარი უნდა დაუჭირო. თუ კანფეტს ითხოვს, უნდა გაუკეთო იგნორირება, მართალია ერთნაირად ტირის, მაგრამ სიტუაციებში განსხვავებაა. მშობლისთვის მნიშვნელოვანია საკუთარ თავში ჩახედვა ამ დროს, თავისი ბავშვობის გახსენებაც. შენ რას გრძნობდი ასეთ დროს? არ გახსოვს ხშირად ეს. როდესაც გეჯაჯგურებიან და გაიძულებენ რაღაც ქნა, უნდა გაიხსენო, თვითონ რას გრძნობდი ასეთ შემთხვევაში.“

„მშობელსაც დაკარგული იდენტობა აქვს. ვერ გაიგო: თან მშობელი უნდა იყოს, თან ცოლი ან ქმარი, თან კარგი კოლეგა, რომელმაც კარგად უნდა იმუშაოს, თორემ სამსახურიდან გამოაგდებენ. სად არის თვითონ მშობელი? ის ძალიან მძიმე ემოციურ მდგომარეობაშია. დღევანდელი მშობლობა გმირობაა. ძალიან დიდი პრესია ამ შეჭმუხნულ დროში მშობელზე, შესაბამისად, ემოციური ვენტილაცია, პირველ რიგში, მშობელს სჭირდება და მერე უკვე ბავშვს,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ. 

წყარო: ​აზროვნების აკადემია

წაიკითხეთ სრულად