Baby Bag

„გამორიცხულია ავტორიტარმა მშობელმა გაზარდოს ლიდერი ბავშვი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი გადაცემაში იმედის დღე" ლიდერი ბავშვების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მშობელმა შვილის ლიდერული თვისებები უნდა წაახალისოს:

„მნიშვნელოვანია ბავშვის შინაგანი ტენდენციები, რომ თავისი მინდა გამოავლინოს. ძალიან სამწუხაროდ მშობელი ხშირად ამას ურჩობის და წინააღმდეგობრიობის კვალიფიკაციას აძლევს. ის ცდილობს ბავშვის „მავნე“ ჩვევა რაიმე გზით ჩაახშოს, რა თქმა უნდა , კეთილი ზრახვების საფუძველზე. მშობელი ყველა ზომას იღებს, რომ ბავშვმა შინაგანი მინდას და თავისი აზრის გატანის ტენდენცია აღარ იქონიოს. ამ დროს ბავშვს ხშირად უწოდებენ თავნებას, მუდმივად საკუთარი სურვილის გატანის მსურველად ნათლავენ, ჯიუტს, თავისნათქვამას, თავზეხელაღებულს ეძახიან. ლიდერი ბავშვის მშობლობა არ არის იოლი. ძალიან რთულია, რომ ხელი არ შეუშალო ბავშვის ჯიუტობის გამოვლინებას. მშობელს ძალიან ბევრი საქმე აქვს, რის გამოც რთულია ბავშვის მინდაზე ორიენტირებულ ქმედებას ანგარიში გაუწიოს. რაც უფრო მცირეწლოვანია ბავშვი, მისი მინდა მით უფრო იმპულსურია, შესაბამისად, მშობლისთვის ეს უგუნურადაც შეიძლება გამოიყურებოდეს.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, თუ ბავშვი საკუთარ თავს არ ვნებს, მას მშობელმა მიზნების მიღწევაში ხელი არ უნდა შეუშალოს:

„ვეცადოთ ავიღოთ გეზი „არ ავნოთ“ პრინციპზე. თუ ბავშვს რაიმე ისეთი უნდა ან არ უნდა, რაც მისი სიცოცხლისთვის ან ჯანმრთელობისთვის რისკია, მშობელი უნდა ჩაერიოს, თუ რისკი არ არის, მას არ უნდა გადაეღობოთ. მშობელს არ უნდა ეშინოდეს, რომ ბავშვი თავისნათქვამა გაიზრდება. ბავშვი კოპირებს იმ მშობლის მოდელს, რომელიც თვითონ არის ავტორიტარული, სულ განკარგულებებს იძლევა. მშობელი ფიქრობს, რომ ბავშვი ლიდერია. ამ დროს ის ლიდერი კი არ არის, მშობლის სტილს კოპირებს. ეს სარკეში დანახულის გამეორებაა და არა შინაგანი ტენდენციის გამოვლინება. გამორიცხულია ავტორიტარმა მშობელმა გაზარდოს ლიდერი ბავშვი. ლიდერობას სჭირდება საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობის აღების უნარის განვითარება. ლიდერი ბავშვის ჩამოყალიბება საზოგადოებისთვის ძალიან სასარგებლოა. ლიდერები ქმნიან სამუშაო ადგილებს, ეხმარებიან სხვებს. აქ უნარებია მთავარი, შინაგანი ტენდენცია გადამწყვეტი არ არის.“

თეა გოგოტიშვილი აღნიშნავს, რომ ლიდერად ჩამოყალიბებაში ბავშვს საკუთარ საქციელზე პასუხისმგებლობის აღება ეხმარება:

„დინჯი, დამკვირვებელი ბავშვი, რომელიც არ არის აქტიური, შეიძლება აღმოჩნდეს ლიდერი. მთავარი ის არის, რომ ლიდერობა დიდ პასუხისმგებლობასთან არის დაკავშირებული. ბავშვს პასუხისმგებლობის უნარის განვითარებაში უნდა დავეხმაროთ. ბავშვმა უნდა ისწავლოს საკუთარ ქმედებაზე პასუხისმგებლობა და არა იმაზე, რაც მის შესაძლებლობებს აღემატება. სხვადასხვა ასაკში ბავშვს სხვადასხვაგვარად უნდა შევუწყოთ ხელი. ბავშვი არის მშობლების სარკე. ბავშვს ეძლევა განცდაში ის, რასთანაც მას აქვს შეხება. მშობლის მიმართ კრიტიკა მხოლოდ გარდატეხის ასაკში შემოდის. როდესაც ოთხი წლის ბავშვზე ვსაუბრობთ, მშობელმა უნდა აიღოს პასუხისმგებლობა, რომ მასთან ითანამშრომლოს, მასთან ერთად გააკეთოს საქმე, ჩართოს ბავშვი თავის საქმიანობაში. ამას ბავშვი თანდათან შეითვისებს. როგორ იქცევა მშობელი, რამდენად კონსტრუქციულია ის, ამას ბავშვი ნელ-ნელა გადაიტანს და თავის ქცევაში ასახავს.“

„არაჩვეულებრივია, როდესაც მშობლები და ბავშვები ერთად უყურებენ მულტფილმებს, კითხულობენ წიგნებს და მსჯელობენ. შესაძლებელია, რომ ლიდერული თვისებების მქონე ბავშვი გახდეს ეგოცენტრული. ბავშვში მშობელმა თანაგრძნობის უნარი უნდა გააღვივოს. არიან ძალიან მგრძნობიარე ბავშვები. მშობელმა უნდა დაინახოს როგორია მისი შვილი. მთავარი არ არის, რა დიაგნოზს დავუსვამთ ბავშვს, მთავარია როგორ მივუდგებით. თუ ბავშვი სულ საკუთარ თავზეა ორიენტირებული და უჭირს სხვების განცდების გაზიარება, ამ დროს მულტფილმების ყურება, სამართლიანი გმირების ჩვენებაა საჭირო,“ - აღნიშნავს თეა გოგატიშვილი

წყარო:​ იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

დაუმორჩილებელი და ჯიუტი ბავშვები ცხოვრებაში წარმატებას მარტივად აღწევენ
​ჯიუტი ბავშვის მშობლობა ძალიან რთულია. ხშირად უფროსები ვერ იგებენ, რატომ იქცევა ბავშვი ყოველთვის მათი სურვილის საწინააღმდეგოდ, ისინი იწყებენ ფიქრს, რომ ცუდი მშობლები არიან. მიუხედავად ამისა, აღმოჩნდა,...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხუთი წიგნი მაქვს წაკითხული თუ შვიდი, ამას მნიშვნელობა არ აქვს, თუ ამან ცვლილებები არ მოახდინა. რაღაც რომ წაიკითხე, პიროვნულად წინ უნდა წახვიდე,“ - ზურა მხეიძე

„ხუთი წიგნი მაქვს წაკითხული თუ შვიდი, ამას მნიშვნელობა არ აქვს, თუ ამან ცვლილებები არ მოახდინა. რაღაც რომ წაიკითხე, პიროვნულად წინ უნდა წახვიდე,“ - ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ ბავშვის ცხოვრებაში ქცევითი მოდელების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ქცევითი მოდელი ბავშვისთვის განმსაზღვრელია:

„ბავშვი სწავლობს ქცევითი მოდელებით. მე თუ მინდა, რომ ჩემმა ბავშვმა წიგნები იკითხოს, ის კი არ უნდა ვუთხრა, რომ წიგნები იკითხოს, ის უნდა მხედავდეს, რომ მე წიგნებს ვკითხულობ. ბავშვისთვის ქცევითი მოდელია განმსაზღვრელი. ​ავტორიტეტები და ტიპები, რომლებიც ჩვენზე გავლენას ახდენს, უნდა იყვნენ ჩვენთვის მისაღები და მისაბაძი. თავის დროზე 3-5 წლის ბავშვებს ზღაპრებს ვუკითხავდით. კვლევა იყო და ეს ზღაპრები შევცვალეთ. იცით, რომ ჩვეულებრივ ზღაპარში სიკეთე იმარჯვებს. ეს ზღაპრები ისე გადავაკეთ, რომ სიკეთე არ იმარჯვებდა და იმარჯვებდა ბოროტება. ცუდი ტიპი იყო გამარჯვებული, ცუდ ტიპს რჩებოდა ქონება. როდესაც ეკითხები ბავშვს: „ვინ გინდა იყო?“ ის სოციალურ სამართლიანობაზე კი არ მიუთითებს, გამარჯვებული უნდა იყოს. თუ მე ცუდ ტიპს ვამარჯვებინებდი, ორიენტირს იღებდა ამისკენ. ზღაპარშიც ეს იდეა იყო ჩადებული, რომ სიკეთე და ძალა ერთი გახადოს, რათა ბავშვმა ორიენტირი აქეთ აიღოს. აქ იდო ფილოსოფია, რომ ბოლოში სიკეთე იმარჯვებს. აქ იდო, რომ ადამიანი გაეშვათ აქეთ მხარეს. ესენი მოიშალა. წარმატებულობა შემოვიდა უკვე. მე ვხედავ ვინაა წარმატებული, ვინაა გამარჯვებული. ჩემთვის მოდელი უკვე ის ხდება. მოდელი რომ ის ხდება, ახლა თქვენ ნახეთ რა „კარგი“ მოდელები გვყავს ჩვენ საზოგადოებაში.“

ზურა მხეიძემ ერთმანეთისგან განასხვავა განათლებული და ნაკითხი ადამიანი. მისი თქმით, წიგნის კითხვამ ადამიანში დადებითი ცვლილებები უნდა გამოიწვიოს:

„შეთანხმებაზეა, რას ვეძახით განათლებულობას. მე ვიცი ნაკითხი ადამიანები და არა განათლებულები. რაღაც რომ წაიკითხე, პიროვნულად წინ უნდა წახვიდე. არა ის, რომ გახსოვდეს მეთოთხმეტე გვერდის მეორე აბზაცზე რა წერია. ასეთი ხალხიც არის. განათლებამ უნდა მომცეს, რომ მე თავი რეალიზებულად ვიგრძნო მაშინაც, როდესაც არ მაქვს მილიონი, იმიტომ, რომ მე სხვა უპირატესობები მაქვს. მე რეალიზებული ვარ, მე არ მჭირდება ის, რაც სხვებს სჭირდებათ. ეს არის განათლების პრინციპი. ხუთი წიგნი მაქვს წაკითხული თუ შვიდი, ამას მნიშვნელობა არ აქვს, თუ ამან ცვლილებები არ მოახდინა.“

ზურა მხეიძის თქმით, ბავშვი იმ ადამიანს მიბაძავს, ვინც მისთვის ავტორიტეტული პიროვნებაა:

„გააჩნია, ვინ იქნება თქვენი ბავშვისთვის ავტორიტეტული პიროვნება. ავტორიტეტულში იმას არ ვგულისხმობ ,რომ თქვენი ეშინია, არამედ პატივს გცემთ. თუ თქვენ, მშობელი ხართ ბავშვისთვის ავტორიტეტი, ​მაშინ თქვენ ხართ მისთვის ღირებულებების საზომი. ის თქვენი ღირებულებების სისტემიდან შეაფასებს ქცევებს. თუ მისთვის ავტორიტეტი ტელევიზორში გამოსული ტიპია, რა თქმა უნდა, მაგალითს მისგან აიღებს. სად უნდა დაინახონ ჩვენს ტელევიზიებში ადამიანი, რომლისგანაც რამის აღება მოგინდება?! ძალიან ცუდად გამომდის, მაგრამ მასობრივად ასეა.“

„მითხარით ბავშვი, რომელიც ოცნებობს, რომ როდესაც გაიზრდება მასწავლებელი გამოვიდეს. თუ ნახავთ ასეთ ბავშვს, სტუდიაში უნდა მოიწვიოთ. მე რამდენჯერ ვიკითხე, თუ არსებობს ასეთი ბავშვი ბუნებაში. ყველაზე ავტორიტეტული ტიპი მეოცე საუკუნის დასაწყისში მასწავლებელი იყო. მასწავლებელი იყო სხვა ფენის წარმომადგენელი, რომელიც იყო ავტორიტეტი ბავშვებისთვის.​ ავტორიტეტი ის კი არ არის: „ნიშანი დაგიწერე, არ დაგიწერე.“ ავტორიტეტი არის სამაგალითო ტიპი. ეს ინსტიტუციაც მოშლილია. მასწავლებელი ყოველთვის ინტელიგენციას წარმოადგენდა. ყოველთვის ელიტარული ფენა იმით კი არ იყო, რომ ფინანსურად იყო დაწინაურებული, უბრალოდ იყო ადამიანი, რომელსაც ჭკუა მოეკითხება,“ - აღნიშნულ თემებზე ზურა მხეიძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „შემდეგი გაჩერება“ ისაუბრა.

წყარო​: „შემდეგი გაჩერება“

წაიკითხეთ სრულად