Baby Bag

„ცხოვრებაში რომ განვახლდეთ, უნდა გვეჩქარებოდეს. რა არის ცხოვრება? განუწყვეტელი განახლება. ის კი არა, რომ დღეს დავიძინე და ხვალ ისევ ისეთი ავდექი,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსი შალვა ამონაშვილი სულის მარადიული განახლების აუცილებლობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ ადამიანს ცხოვრებაში ყოველთვის უნდა ეჩქარებოდეს და ახალგაზრდობაზე ოცნებობდეს:

„წარმოიდგინეთ, რომ მანქანას მართავთ. თქვენზეა დამოკიდებული, როგორ დააჭერთ ფეხს სიჩქარის პედალს და როგორ შემატებთ ძალას მანქანას: დააჭერთ, ჩქარა გაიქცევა, აიღებთ, შეჩერდება. თუ გეჩქარება, დააჭერ ფეხს. ხანდახან გეშინია, რომ არ დაგეჭიროს, მაგრამ მაინც აჭერ, იმიტომ, რომ გეჩქარება. ამბობ: „იყოს ჯარიმები, მეჩქარება!“ გინდა, რომ მიუწსრო რაღაცას. ჩვენ უნდა გვეჩქარებოდეს ცხოვრებაში. რა გეჩქარებაო, შეიძლება თქვა სიკვდილზე. რა გეჩქარება სიკვდილი? რად იკლავ თავს? ცხოვრებაში რომ განვახლდეთ, უნდა გვეჩქარებოდეს. რა არის ცხოვრება? განუწყვეტელი განახლება. ის კი არა, რომ დღეს დავიძინე და ხვალ ისევ ისეთი ავდექი, ზეგაც ისეთივე ავდგები, მაზეგაც. უნდა განვახლდეთ! ჩვენს შინაგან ბუნებაში ორი მოძრაობაა, რომელიც ურთიერთსაპირისპიროა. ჩვენი ახალგაზრდა სხეული იზრდება და ნელ-ნელა ჩავა მიწაში, ჩვენი სული ახალგაზრდავდება და მიდის მაღლა. ჩვენ ურთიერთსაპირისპირო მოძრაობაში ვართ. რომელ მოძრაობას უნდა ავყვეთ? სულის მოძრაობა ახალგაზრდობას იწვევს. რაც უნდა მილიარდელი წელი ვიცოცხლოთ, განახლება ახალგაზრდობაა. როდესაც ერთ ადგილზე გაეჩხირები, ეს უკვე დაბერებაა.“

„სხეული ბერდება და კვდება, ის აღარ გვჭირდება. სული კი განუწყვეტლივ ახალგაზრდავდება. ეს გაახალგაზრდავება არ გეჩქარებათ? არ გინდა, რომ უფრო ახალგაზრდა იყო, სულით უფრო ლამაზი იყო? რატომ უნდა დაელოდო 10 წლის მერე პერიოდს, რომ სუფთა აზრის გოგო იყო?! ახლავე ივარჯიშე ამაში. რატომ უნდა დაელოდო იმას, რომ მტერი გიყვარდეს მერე? ახლა ივარჯიშე ამაში. ამრიგად გადმოიტანება ის პერიოდები, რომლებიც მომავალში შეიძლება მოხდეს, მაგრამ მე ახლა მოვახდენ. ამიტომ ჩვენ უნდა ვიჩქაროთ, რომ მომავალი გადმოვიტანოთ დღეს. ყველა მომავალს ესწრაფვის. ილია ჭავჭავაძე რაზე ონცებობდა? საქართველოს მომავალზე. აწმყო აი, ასეთია, მომავალი უკეთესი უნდა იყოს. უკეთესი მომავალი რატომ მივანდო თვითდინებას? მაშინ მე რაღა ვარ აქ? არ მივანდობ, იმიტომ, რომ მომავალი ჩემზეა დამოკიდებული. მე მას გადმოვქაჩავ. შენც მოგიშველიებ ამაში, ამომიდექი გვერდში. ამასაც ისე აღვზრდი, რომ ისიც ამას ესწრაფოდეს. გამოვა ისე, რომ რაც მომავალში კარგია, დღეს გვინდა იყოს. ამიტომაც ვამბობ, გვიყვარდეს მომავალი. როდესაც მომავალი გეყვარება, მაშინ ესწრაფვი მის დღევანდელ დღეში გადმოტანას. ეს ყველაზე კარგი ქრისტიანული ცხოვრებაა, უკეთესი ხდები. ვეფხისტყაოსნის ყველა გმირი ამას არ აკეთებს?! მომავლის გადმოტანა უნდათ დღევანდელ დღეს. სიკვდილსაც კი არ ერიდებიან იმისთვის, რომ მომავალი გადმოქაჩონ დღეს, მეგობრობა დღეს დაამკვიდრონ, ერთობა დღეს დაამკვიდრონ, სიყვარული გადმოიტანონ აქეთკენ. ყველაფერი, რაც კარგია, ახლა უნდათ. არ უნდათ, რომ ამას ხვალ ელოდონ,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„თუ საკუთარ თავს არ ზრდი, შვილს ვერასოდეს აღზრდი...“
„თუ საკუთარ თავს არ ზრდი, შვილს ვერასოდეს აღზრდი, რადგანაც აღზრდა ყველას გვაკლია. უნდა იფიქრო, როგორ გავხდე უკეთესი ხვალ ჩემი შვილისთვის. როგორ შევიკავო თავი, არ დავუყვირო, როგორ მოვეფერო, მშვიდად ვუთ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- ხშირად მშობლები უმცროს შვილებს უფროსებს აზრდევინებენ, ან ავალდებულებენ დიდი დოზით მიიღონ მონაწილეობა ამ პროცესში. რამდენად მიზანშეწონილია ეს მიდგომა?

- აქ რამდენიმე ფაქტორია გასათვალისწინებელი - რამდენია ასაკობრივი სხვაობა დედმამიშვილებს შორის, რამდენად ყოველდღიური ხასიათი აქვს უფროსი შვილის დახმარებას, რამდენად სასურველ და საინტერესო აქტივობებში ვრთავთ მას, რას იღებს სანაცვლოდ აქედან და ა.შ. მისთვისაც საინტერესო უნდა იყოს პროცესში ჩართვა, უნდა იღებდეს შექებას ან რაიმე სასურველ ჯილდოს მაინც. პატარა და-ძმაზე ზრუნვა ბავშვს უვითარებს ემპათიის გრძნობას, მზრუნველობას, პასუხისმგებლობის გრძნობას და ასევე აგრძნობინებს თავს უფრო კომპეტენტურ და „დიდ“ ადამიანად, რაც ზრდის მის თვითშეფასებას. კარგია თუ ასეთ „დახმარებას“ ექნება სიტუაციური ხასიათი, მაგალითად: თუ დედას რამე სტკივა და უფროსი შვილი ეხმარება, დედას უცბად დაურეკეს და ბავშვმა საწოვარა გამოართვა მას და ა.შ. მნიშვნელოვანია, ამ დახმარებას ჰქონდეს მიზეზი და საჭიროება. თუ ამას აქვს ყოველდღიური და სავალდებულო ხასიათი, რა თქმა უნდა, ეს ბავშვისთვის სტრესის გამომწვევი მიზეზი გახდება. განსაკუთრებით თუ ბავშვი 7 წლამდე ასაკისაა და თამაშის მაგივრად, რაც ამ პერიოდში ბავშვის განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესია, მშობელი აიძულებს ყოველდღე ბავშვმა „დედის ან მამის ფუნქცია“ შეითავსოს.
ასევე მნიშვნელოვანია, ამ მხრივ უსაფრთხოების გათვალისწინებაც. ჩვენ, უფროს შვილებს უნდა დავავალოთ ის, რაშიც უკვე თვითონაც მომწიფებულნი და დამოუკიდებელნი არიან. თუ ბავშვი თვითონ საჭიროებს ყურადღებას ან თვითონ არ არის ბოლომდე დამოუკიდებელი ყოველდღიური საჭიროებების დაკმაყოფილებაში, რა თქმა უნდა, ის უუნაროა ამ დროს უმცროს და-ძმაზე იზრუნოს.
- ხომ არ დავაკარვინებთ ამით ბავშვობის მნიშვნელოვან პერიოდს და დავაზიანებთ მათ ფსიქიკას?
- ამ თემაზე ძალიან საინტერესო თეორიები ჰქონდათ, ორ ფსიქოთერაპევტს, ზიგმუნდ ფროიდს და ალფრედ ადლერს. ფროიდის აზრით, ბავშვის როლი ოჯახში, მისი ურთიერთობები და-ძმებთან შემდგომში განაპირობებენ მისი პიროვნების ფორმირებას და სხვებთან ურთიერთობების ფორმებს. ადლერის აზრით, კი მნიშვნელოვანია იმის გათვალისწინებაც კი, თუ მერამდენეა ბავშვი დაბადების რიგით - დედისერთა, უფროსი, შუათანა თუ ნაბოლარა. როცა ბავშვი დედისერთაა, მშობლების მთელი ყურადღება მას ეკუთვნის, ანებივრებენ, ეჩვევა დიდი რაოდენობით ყურადღებას. ძირითადად არც აფრთხილებენ ხოლმე ბავშვს, რომ ოჯახში მატებაა და უცებ ის ხედავს პატარა დას ან ძმას, რომელმაც მისთვის ნაცნობი ყურადღება „მიითვისა“. უმეტესობას ამ დროს ეჭვიანობის და კონკურენციის გრძნობა უჩნდება, რის მოდიფიკაციას და ჩანაცვლებასაც ჩვენ ვახდენთ მსუბუქი, სიტუაციური ზრუნვით უმცროს დედმამიშვილზე. ამიტომ თუ ჩვენ ამ დროს ძალიან დავტვირთავთ, მოვწყვეტთ მისთვის საინტერესო აქტივობებს, თამაშებს, მეგობრებს, ეს უფრო გააღვივებს მის კონკურენტულ დამოკიდებულებას დედმამიშვილთან.
- გარდა უფროსი შვილებისა, თვითონ უმცროს ბავშვზეც უარყოფით ზეგავლენას ხომ არ მოახდენს დედის ნაკლები ჩართულობა?
- დედის ნაკლები ჩართულობა ყოველთვის მოქმედებს ბავშვის ცხოვრებასა და განვითარებაზე. ბავშვზე ზრუნვა ეს მხოლოდ მისი მატერიალური ან ფუნქციური დახმარება არაა, ეს ემოციური კავშირიცაა. რამდენად იდენტური იქნება 13 წლის მოზარდის და დედის შედარება ერთმანეთთან, როცა 13 წლის მოზარდი ამ ასაკში ფსიქოლოგიურად თუ ემოციურად საერთოდ არაა მომწიფებული „მშობლობისთვის“.
- ბევრი მშობელი მარტო ზრდის ბავშვებს, ამიტომ უწევთ დახმარება უფროს შვილებს სთხოვონ, თუმცა მოზარდებს პირადი სივრცე სჭირდებათ. როგორ უნდა მივუდგეთ შვილებს ასეთ სიტუაციაში?
- პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, რომ წინასწარ შევუთანმხდეთ უფროსს შვილს, რატომ და რისთვის, რამდენი ხანი და რა ფორმით გვჭირდება მისი დახმარება. ასე ვთქვათ, ვაგრძნობინოთ, რომ ეს იძულება არაა, ნებართვას ვიღებთ მისგანაც, მის აზრსაც ვითვალისწინებთ და არჩევანის საშუალება აქვს. ასეთი შეთანხმებების დროს ხაზი გაესმევა იმას, თუ რისი გადადება შეუძლია უფროს შვილს და რა არის იმდენად პრიორიტეტული, რომ ამ შემთხვევაში დედასაც მოუწევს მასზე მორგება. მნიშვნელოვანია ვაგრძნობინოთ ჩვენი სიყვარული და მადლიერება ამ დახმარებისთვის, წავახალისოთ მისი დახმარება და მისი ინტერესებიც ჩავრთოთ ამ პროცესში. მაგალითად, „თუ შენი დაიკოს ოთახში იქნები, სანამ სძინავს შეგიძლია შენს საყვარელ ფილმებს უყურო.“ შეჯამების სახით რომ ვთქვათ, მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ უფროსი შვილის ინტერესებიც, არჩევანის საშუალება დავუტოვოთ და დავაფასოთ მისი ძალისხმევა.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად