Baby Bag

„ზნეობა და ეთიკა ამოღებულია დღეს ჩვენი ცნობიერებიდან, ისეთ საზოგადოებაში ვცხოვრობთ, სადაც ძალიან ბევრი ფასეულობა გამოირეცხა, გაფერმკრთალდა,“ - ფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ზნეობა და ეთიკა ამოღებულია დღეს ჩვენი ცნობიერებიდან, ისეთ საზოგადოებაში ვცხოვრობთ, სადაც ძალიან ბევრი ფასეულობა გამოირეცხა, გაფერმკრთალდა,“ - ფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე გადაცემაში პირადი ექიმი ბავშვების ცუდი ქცევის მიზეზებსა და მოტივებზე საუბრობს:

„ქცევას ვერ დავარქმევდი ცუდს. უფრო ვიტყოდი, მისაღები თუ მიუღებელი ქცევა. ამ შემთხვევაში ისმის კითხვა: ვისთვის რა არის მისაღები ქცევა? ძალიან სამწუხაროა, რომ ჩვენ ისეთ საზოგადოებაში ვცხოვრობთ, სადაც ძალიან ბევრი ფასეულობა გამოირეცხა, გაფერმკრთალდა, ფერი დაკარგა. ყველაფერი არის დასაშვები, ყველაფერი არის მისაღები, რაც მიზანს მიმაღწევინებს, რაც მიმიყვანს წარმატებამდე. წარმატებულ ადამიანებს აღარ ეკითხებიან ეს ცუდია, თუ კარგი. ეს არის კარგი, იმიტომ, რომ არის წარმატებული. სამწუხაროდ ეს ასე არ არის. შესაბამისად, ჩვენ ვსვამთ კითხვას, თუ რა არის ცუდი და მიუღებელი. მაგალითად, ქურდობა ცუდია? ღალატი ცუდია? ის, რომ ადამიანი პოლიციაში არ დარეკავს და გულგრილი დარჩება, ცუდია? უპასუხისმგებლობა და ბილწისტყვაობა ცუდია თუ კარგია? ვიღაცებისთვის კარგია. ცხოველების წამება ცუდია თუ კარგია? მეც შევსწრებივარ, როდესაც მოზრდილი ადამიანების წინ ბავშვები აწვალებენ ცხოველებს და მოზრდილები არ რეაგირებენ, ვარ მომსწრე, როდესაც ბავშვები ანაგვიანებენ გარემოს და მოზრდილი ადამიანები ამაზეც არ რეაგირებენ. ძალიან ბევრი ქცევის ჩამოთვლა შემიძლია, რომელზეც მოზრდილები არ რეაგირებენ, იმიტომ, რომ ისინი არ თვლიან, რომ ეს მიუღებელია ამ კონკრეტულ საზოგადოებაში.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის ნეგატიურ ქცევაზე პასუხისმგებლობა უფროსებს ეკისრებათ:

„ბავშვი ისეა მოწყობილი, რომ ჩვენ გვიყურებს. ბავშვის მთავარი ორიენტირი არის მისთვის მნიშვნელოვანი მოზრდილი, არა გამვლელი, არამედ ის, ვინც მისთვის ავტორიტეტია. მცირეწლოვან ასაკში ის ბაძავს ავტორიტეტს. ბავშვი ასე სწავლობს. მიბაძვა არის ის მთავარი უნარი, რომელზეც შენდება სხვა უნარები. ჩვენ ვართ სარკე. მახსენდება ერთი მაგალითი. ტრანსპორტში ბავშვმა ნაგავი დაყარა, დედა ამაზე არ რეაგირებდა. ან დაუკითხავად აიღო სხვისი ნივთი და დედა ისევ არ რეაგირებს. დღეს თუ შენ ამაზე არ რეაგირებ, ხვალ ასე ღიად დადებულ ნივთებს კი არა, სხვა ნივთებსაც აიღებს ბავშვი. ჩვენს საზოგადოებაში ძალიან მნიშვნელოვანია ეს ქურდობის მომენტი. ჩვენ საბჭოთა კავშირიდან მოვდივართ ყველა. მაშინ ქურდობად არ ითვლებოდა სამსახურიდან რაღაცების წამოღება, არავის ქონების მითვისება არ ითვლებოდა ქურდობად. 90-იანი წლებიდან დაინერგა ძალიან ცუდი მორალი, რომ მე მივითვისებ იმას, რაც სხვისია და მე მერქმევა ძლიერი, კარგი ტიპი, რაც მეტს მივითვისებ და მეტს წავართმევ.“

„ხანდახან მშობელს მოჰყავს ბავშვი და ამბობს, რა ეშველება ამ უბედურს, თავის დაცვა არ შეუძლია, ვერავის დაარტყამს, ასე ვერ იცხოვრებს ბავშვი ამ ქვეყანაშიო. ეს ცუდია თუ კარგია? ეს არის ჩვენი რეალობა. ზნეობა და ეთიკა ამოღებულია დღეს ჩვენი ცნობიერებიდან. გამართლებულია ის, რაც წარმატებულია. ეს მთელ მსოფლიოში ასეა, სამწუხაროდ. ადამიანის ეგზისტენცია ეთიკური ურთიერთობების გარეშე არ არსებობს. დღეს ჩვენ ვხედავთ ეთიკისგან გაშიშვლებას მედიაში, ადამიანურ ურთიერთობებში. მერე ჩვენ გვიკვირს, ეს ბავშვები ნეტავ ვის დაემსგავსნენო. გვიკვირს, რატომ არიან ასეთი გულგრილები, არ ითვალისწინებენ სხვა ადამიანს. ეს ჩვენი სარკეა, ეს ვართ ჩვენ, ჩვენ ჩავდეთ ეს ინვესტიცია. ინვესტიციას როგორც ჩადებ დღეს, შესაბამისად იმას მიიღებ ხვალ,“ - აღნიშნავს თამარ გაგოშიძე.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ბავშვი სტრესშია, საუბარი ნაკლებად მუშაობს, მოსმენის უნარი არ აქვს ამ დროს ბავშვს,“ - ნეიროფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი

​​ნეიროფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი „იმედის დღეში“ პოლ მაკლინის მიერ შექმნილ ტვინის მოდელს განიხილავს, რომლის მიხედვითაც ადამიანს სამი განსხვავებული ტვინი აქვს:

„ადამიანებს აქვთ სამი განსხვავებული ტვინი. ყველაზე ძველი ნაწილი არის ქვეწარმავლის ტვინი, რომელიც შეიქმნა განმარტოვებული, განცალკევებული არსებებისთვის. მან საფრთხის შემთხვევაში უნდა დაიცვას თავი და გადარჩეს. წითელ ტვინს ძუძუმწოვრის ტვინს ეძახიან, ის უმკლავდება კომპლექსურ მოთხოვნებს, რომლებიც სოციალურ არსებებს აქვთ. ეს არის ურთიერთობები ჯგუფში სხვადასხვა წევრებთან, ბავშვის აღზრდა, მოვლა, პრიმიტიული ემოციები, მტრის დანახვა და შემჩნევა. წითელი ტვინი კავშირს ამყარებს ქვეწარმავლის ტვინთან, რომ დახმარება სთხოვოს საფრთხის შემთხვევაში. ის იმახსოვრებს ინფორმაციას, რომ მომავალში საფრთხე ამოიცნოს. ყველაზე ბოლოს არის ახალი ქერქი, რომელიც საშუალებას გვაძლევს ადამიანებს, რომ ვიფიქროთ, ვუსმინოთ, ვისაუბროთ, გავაცნობიეროთ, რა ხდება ჩვენ შიგნით და გარშემო. რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი? იმიტომ, რომ გვანახოს რა პროცესები მიმდინარეობს ტვინში ნეირონულ დონეზე. ლურჯი ტვინი არის რაციონალური ქცევების ბუდე, წითელი ტვინი არის ირაციონალური, ქვეწარმავლის ტვინი არის პრელინგვისტური, მას რაციონალურთან შეხება საერთოდ არ აქვს.“

​ნინო მარგველაშვილის თქმით, ბავშვები სტრესის დროს თავს უსაფრთხოდ ვერ გრძნობენ, რის გამოც ისინი რთულ ქცევას ავლენენ, ამ დროს მშობლები თვლიან, რომ ბავშვი ცუდად იქცევა:

„ჭარბი სტრესის დროს ირთვება განგაშის ზარი. ბავშვთან ეს როგორ გამოიხატება? ​ის იწყებს ყვირილს, ტირილს, ცუდი ფიქრები უჩნდება. ეს ყველაფერი არის სიგნალი, რომ შოუ მიჰყავს წითელ ტვინს. მშობლები ამ დროს ბავშვთან მიდიან და ეუბნებიან: „კარგი რა, რა მოგივიდა? რა გატირებს?“ ეს არ მუშაობს, იმიტომ, რომ წამყვანი არ არის ლურჯი ტვინი, რომელსაც ესმის, რომელსაც დასკვნების გაკეთება შეუძლია. როდესაც მშობელი დაინახავს განსხვავებას, რომ ეს ცუდი ქცევა კი არ არის, ეს ​ბავშვი არის სტრესში, მშობლის მიზანი უნდა იყოს, რომ დაამშვიდოს ძუძუმწოვრის ტვინი. პირველი მნიშვნელოვანი რამ არის, რომ განსხვავება დაინახოთ, დაფიქრდეთ: „ახლა ჩემი შვილი ცუდად იქცევა, თუ ეს სტრესული ქცევაა?“ როგორც კი დაიწყებთ გაცნობიერებას, რომ ბავშვს ძალა აქვს გამოცლილი და ორგანიზმი ასე ცდილობს, რომ ეს დაგვანახოს, თქვენი სტრესის დონე მცირდება. მერე უკვე აღარ გიჩნდებათ კითხვა: „როგორ?“ ფიქრობთ სხვადასხვა გზაზე: „ხომ არ მოვეფერო ბავშვს? ხომ არ გავიდე ოთახიდან და მარტო დავტოვო? საყვარელი მუსიკა ხომ არ ჩავურთო?“

„როდესაც ბავშვი სტრესშია, საუბარი ნაკლებად მუშაობს. მოსმენის უნარი არ აქვს ამ დროს ბავშვს. შეიძლება თქვენ უთხრათ: „დე, მიყვარხარ.“ ყველაზე მნიშვნელოვანი არის, როგორი ხმით ეუბნებით ამას ბავშვს, გამოხედვა როგორი გაქვთ, პოზა როგორი გაქვთ. წითელი ტვინი ეძებს უსაფრთხოებას, რომ დამშვიდდეს. დამამშვიდებელი სხვადასხვა ხერხი არსებობს: შეხება, ხმა, გამოხედვა, ჟესტები და ა.შ. ეს ყველაფერი ეფუძნება კანადურ მეთოდს. ეს არის რევოლუციური მეთოდი, რომელიც ნეირომეცნიერებაში უახლეს კვლევებს ეყრდნობა. ეს ცვლის ჩვენს ხედვას, თუ რა ხდება ბავშვის ტვინში, როდესაც ის სტრესშია,“ - აცხადებს ნინო მარგველაშვილი.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად