Baby Bag

„ყოველდღე მადლობა უთხარი შენი მეუღლის დედას: დიდი მადლობა, რომ ასეთი კარგი ბიჭი აღზარდეთ,“- ფსიქოლოგი ინგა ბლესსი

„ყოველდღე მადლობა უთხარი შენი მეუღლის დედას: დიდი მადლობა, რომ ასეთი კარგი ბიჭი აღზარდეთ,“- ფსიქოლოგი ინგა ბლესსი

ფსიქოლოგმა ინგა ბლესსმა რძლებსა და დედამთილებს შორის არსებული დაძაბული ურთიერთობების პრობლემაზე ისაუბრა და კონფლიქტის გადაჭრის საინტერესო მეთოდები გაგვაცნო:

„ხშირად მოდის წერილები ამ თემასთან დაკავშირებით. ზოგი დედამთილს უჩივის, ზოგი რძალს. ჩვენ გვგონია, რომ ჩვენი მეუღლის მშობელი, ადამიანი, რომელიც ჩვენზე უფროსია, გაცილებით უფრო ჭკვიანი, გაცილებით უფრო თავდაჯერებული, გაწონასწორებული უნდა იყოს. უმრავლესობა ჩვენგანი რჩება პატარა გოგო ან პატარა ბიჭი, უბრალოდ სხეული ეზრდება და თმები უჭაღარავდება. როდესაც ოჯახში შემოდის ოჯახის ახალი წევრი, ბევრი, სამწუხაროდ, ასე აღიქვამს, რომ შვილი წამართვა. ადამიანი, რომელიც არ არის თავის თავში დაჯერებული, ოჯახის ახალ წევრს უწყებს გაჯიბრებას. ის დარწმუნებული არ არის, რომ შვილისთვის მნიშვნელოვან ადამიანს წარმოადგენს, ამიტომ, ოჯახის ახალ წევრს ეჯიბრება, ვინ უფრო მართალია, ვისი სიტყვა უფრო მნიშვნელოვანია.“

ინგა ბლესსის თქმით, ოჯახის წევრებს შორის გაჯიბრებას და ერთმანეთზე ზურგს უკან საუბარს აზრი არ აქვს:

„როდესაც საქმე გვაქვს ასეთ ადამიანთან, ამ გაჯიბრებას და ენის მიტან-მოტანას არანაირი აზრი არ აქვს. ხანდახან სახლში ისეთი ენერგეტიკა ტრიალებს, რომ არავის იმ სახლში გაჩერება არ უნდა. ოჯახს ბედნიერებისთვის ვქმნით და არა იმისთვის, რომ ვიღაცას ებუზღუნო და რაღაც უმტკიცო. როდესაც ასეთ არაჯანსაღ გაჯიბრებასთან გვაქვს საქმე, ახალგაზრდა ქალს ვურჩევდი, რომ დაიწყოს დედამთილის შექება. უთხარით: „მადლობა, რომ ასეთი კარგი ბიჭი აღზარდეთ ჩემთვის.“ მადლიერება გამოხატეთ. ჩამოთვალე რამდენი კარგი თვისებაა შენს მეუღლეში და მის მშობლებს რამხელა წვლილი მიუძღვით ამ თვისებების ჩამოყალიბებაში. ჩამოწერეთ ეს ყველაფერი, მინიმუმ ათი. ყოველდღე მადლობა უთხარი შენი მეუღლის დედას: „დიდი მადლობა, რომ ასეთი კარგი ბიჭი აღზარდეთ, როგორი თბილია, პატიოსანია, მოსიყვარულეა.“ ამ პატივს რომ მიაგებ მშობელს, ის თაფლი და ია გახდება შენთვის. ყველა ადამიანს სჭირდება მოფერება, შექება.“

„არ გეგონოთ, რომ თუ აქამდე ორი წელი ხმალამოღებული ბრძოლა გქონდათ, ის უცებ დადნება. ერთი კვირა ეჭვის თვალით ყურება იქნება. მეორე კვირაში მოლბება, შეიფერებს, კარგ ხასიათზე დადგება. მერე გათბება და დალაგდება ურთიერთობები. თავდაჯერებული ადამიანი არავის არ ეჯიბრება. ადამიანს ეს დავდაჯერებულობა აკლია და შენ ამ თავდაჯერებულობას კეთილი გზით აძლევ. ნებისმიერ ადამიანს აქვს კარგი თვისებები, რის გამოც შეგიძლიათ დააფასოთ. შეიძლება სახლის დალაგებაში ან ბავშვის აღზრდაში გეხმარებათ, შესაძლოა, საერთოდ არაფერში გეხმარებათ, მაგრამ ხელსაც არ გიშლით. ყველაფერში დაინახეთ კარგი, გამოხატეთ მადლიერება. გახსოვდეთ, არავინ არაფერში ვალდებული არ არის. იმან თავისი შვილი გაზარდა, მორჩა. უნდა დაგეხმარებათ, უნდა არ დაგეხმარებათ. ეს უკვე მისი კეთილი ნებაა. თუ ოდნავ კარგს მაინც გიკეთებთ, გამოხატეთ მადლიერება. ვერ წარმოიდგენთ, როგორ გაიფურჩქნება, გალამაზდება, გათბება თქვენი ურთიერთობები,“- აღნიშნა ინგა ბლესსმა.

წყარო:​ IBEL ACADEMY

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. როგორ ვმართოთ მათი აგრესიული ქცევა? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ლელი ყიფიანი.

- ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. რა დროს უნდა ვუთხრათ უარი მათ?

- აგრესია ეს არის ქმედება ან მუქარა, რომელიც მიზნად ისახავს სხვა ადამიანისთვის ფიზიკური და ფსიქოლოგიურიზიანის მიყენებას. ის ბავშვებისა და მოზარდების მნშვნელოვან სოციალურ პრობლემას წარმოადგენს. ბავშვები, რომლებიც აგრესიულად იქცევიან, შესაძლოა ზიანი მიაყენონ არამარტო საკუთარ თავს, არამედ ოჯახს თანატოლებს და მთლიანად საზოგადოებას.

კვლევები აჩვენებს რომ ბავშვები, რომლებიც გამოირჩევიან აგრესიული ქცევებით, უფრო მეტად აღენიშნებათ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები და მომავალში შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს ფსიქო აქტიური ნივთიერებების მოხმარებას და ჩართული იყვნენ ძალადობრივ ქმედებებში. ბავშვებში აგრესია შესაძლოა სხვადასხვა სახით გამოვლინდეს: ტირილი, ბრაზი, ჩქმეტა, კბენა, ყვირილი, ფეხების ბაკუნი დარტყმა, სხვების ან საკუთარი ნივთების დაზიანება, შეურაცხყოფისმიყენება, დაცინვა, მუქარადა ბულინგი .

აგრესიული ქცევა შესაძლებელია იყოს 2 სახის: ინსტრუმენტული და მტრული.

ინსტრუმენტულ აგრესიას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზანი და საკმაოდ გავრცელებულია მცირეწლოვან ბავშვებში. ინსტრუმენტული აგრესიის ერთ-ერთი ახსნა მდგომარეობს იმაში, რომ ამ ასაკის ბავშვებს არ აქვთ ენობრივი და სოციალური უნარები, ამიტომ მიმართავენ ინსტრუმენტულ აგრესიას საკუთარი თავის დამკვიდრებისთვის. ხოლო უფრო მოზრდილ ასაკში ინსტრუმენტული აგრესიული ქცევა შესაძლებელია აიხსნას მიზანდასახულობით, საკუთარი მიზნების მიღწევა, წარმატებისკენ მისწრაფებით და სირთულეების დაძლევით.ასეთ შემთვევაში, აღზრდა მიმართული უნდა იყოს იქითკენ რომ მოხდეს კონტროლი დამანგრეველი, დამაზიანებელი ფორმების და წახალისება იმ ასპექტებისა, როგორიცაა მიზანსწრაფულობა, საკუთარი აზრის დაცვა, არას თქმაიმაზე, რაც მას არ სურს ან არ სიამოვნებს. რაც შეეხება მტრულ აგრესიას, არ არსებობს რაიმე ერთი მიზეზი იმისა თუ რატომ იქცევიან ბავშვები აგრესიულად, თუმცა არსებობს გარკვეული მახასიათებლები, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ან გაზარდოს აგრესიული ქცევის გამოვლენა. ეს შესაძლოა იყოს ემოციების რეგულაციის სირთულე და სოციალური უნარების დეფიციტი. დაუკმაყოფილებელი მოთხოვნილებები, როდესაც ბავშვმა უკვე ამოწურა ყველა სხვა გზა მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად, რომლის დროსაც აგრესიის გამოვლენა შესაძლებელია იყოს ბრძოლა გადარჩენისთვის ან უკავშირდებოდეს მშობლის მიერ აკრძალვებს, შეზღუდვებს. გარდა ამისა, ის შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერმა ფრუსტრაციამ, ან ტრავმულმა გამოცდილებამ. რისკ ფაქტორს ასევე წარმოადგენს დასწავლილი ქცევა, მაგალითად, როგორ ურთიერთობენ ოჯახის წევრები ერთმანეთთან, როგორ აგვარებენ პრობლემებს ერთამანეთში და ბავშვთან მიმართებაში. როგორი გარემოა ოჯახში: ზედმეტად მკაცრიმიდგომა ან უგულებელყოფა, არათანმიმდევრული მიდგომები, როდესაც ბავშვს არ აქვს ემოციური მხარდაჭერა, სითბო და სიყვარული მშობლებისგან. ასევე,მნიშვნელოვანია სოციალური, ეკონომიკურიგენეტიკური, ბიოლოგიური და ბიოქიმიური ფაქტორები.

იმისათვის რომ შეამციროთ ან აღმოფხვრათ აგრესიული ქცევის გამოვლენა, მნიშვნელოვანია: უფროსებმა დაამყარონ მყარი ურთიერთობები და შეუქმნან უსაფრთხო სტაბილური და სტრუქტურირებული გარემო.

- როგორ ვასწავლოთ უარის მშვიდად მიღება?

გთავაზობთ რამდენიმე რჩევას, როგორ მართოთ აგრესიული ქცევა:

  1. მკაფიოდ განსაზღვრული წესები და მოლოდინები;
  2. ბავშვი უნდა გრძნობდეს მხარდაჭერას და რომ მისი გესმით;
  3. შეაქეთ და წაახალისეთ მისი კარგი ქცევა;
  4. რაც შეიძლება მეტ აქტივობებში ჩართეთ, რომ მისი ენერგიები წარიმართოს სასარგებლო საქმიანობისკენ;
  5. პრობლემის გადაჭრა უნდა მოხდეს მაშინვე ,როგორც კი ის წარმოიშობა;
  6. მნიშვნელოვანია გამომწვევი მიზეზის დადგენა, რა სიტუაცია ან მოვლენები იწვევს ბავშვის აგრესიულ ქცევას;
  7. დაეხმარეთ ემოციების მართვაში და მისთვის აუციელებელი უნარჩვევების გამომუშავებაში;
  8. დაუწესეთ შეზღუდვები და სანქციები (მაგალითად, მისთვის ყველაზე სასურველი აქტივობის ან ნივთის აკრძალვა გარკვეული დროით) იმისათვის, რომ სასურველ ქცევას მიაღწიოთ. აუციელებელია დაიცვათ, ზედმიწევნით წინააღმდეგ შემთხვევაში ქცევა გახდება მანიპულატორული;
  9. მართეთ საკუთარი ემოციები, თუ აგრესიაზე აგრესიით უპასუხებთ ბავშვი/ მოზარდი ჩათვლის რომ სასურველს მიაღწია.

- რას ურჩევდით მშობლებს?

მიუხედავად ყველაფრისა აგრესიული ქცევის მართვის ყველაზე მნიშვნელოვანი გზაა ბავშვისთვის, უსაფრთხო, სტაბილური და მოსაიყვარულე გარემოს შექმნა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად