Baby Bag

როგორ შევარჩიოთ და გამოვიყენოთ მანქანის სამგზავრო სავარძელი ბავშვებისათვის სწორად

როგორ შევარჩიოთ და გამოვიყენოთ მანქანის სამგზავრო სავარძელი ბავშვებისათვის სწორად

საქართველოს პარლამენტს წარედგინა კანონპროექტი, რომლის მიხედვით, საბავშვო სავარძლების გამოყენება მანქანებში სავალებულო უნდა გახდეს.

კანონპროექტის მიხედვით, 12 წლამდე და 135 სანტიმეტრამდე ბავშვის მსუბუქი ავტომობილის უკანა სავარძლით გადაყვანისას გამოყენებულ უნდა იქნეს სპეციალური საბავშვო ეტლი, სავარძელი ან დამჭერი მოწყობილობა, რომელიც შეესაბამება ბავშვის სიმაღლესა და წონას. რეგულაციები არ გავრცელდება საზოგადოებრივ ტრანსპორტზე.

თემის აქტუალობიდან გამომდინარე ექიმი თამარ ობგაიძე თავის ​ბლოგზე პოსტს აქვეყნებს, გთავაზობთ ექიმის რჩევებს სიტყვა-სიტყვით:

„ბავშვის უსაფრთხოება ყველგან მთავარია - მაშინ, როცა მისთვის საკვებს არჩევთ, მაშინაც, როცა სათამოშოს ყიდულობთ და განსაკუთრებით მაშინ, როცა ის თქვენთან ერთად მანქანით მგზავრობს.

მცირე ასაკის პატარას ღვედით ვერ დაამაგრებთ და ვერც მოზრდილის კალთაში ჩასმით უზრუნველყოფთ მის უსაფრთხოებას.

უსაფრთხო მგზავრობისთვის სპეციალური სავარძელი უნდა გამოვიყენოთ.

რა შეუძლია სავარძელს?

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის სტატისტიკა ნამდვილად დამაფიქრებელია - 1 წლამდე ასაკში სპეციალური საბავშვო სავარძლის გამოყენება 70%-ით, ხოლო 1-4 წლამდე ასაკში დაახლოებით 54%-ით ამცირებს ავტოავარიის შემთხვევაში ბავშვის სიკვდილობის რისკს.

ევროპისა და ამერიკის ქვეყნებში წლებია, არსებობს რეგულაციები, რომლებიც კრძალავს სპეციალური სავარძლის გარეშე ბავშვის მანქანით გადაყვანას.

საქართველოში მსგავსი რეგულაციები ამ ეტაპზე არ არსებობს, თუმცა ის აუცილებელია!

მოდით, ორი პრაქტიკული საკითხი განვიხილოთ - რამდენად სწორად ვარჩევთ და შემდეგ რამდენად სწორად ვიყენებთ სამგზავრო სავარძელს?

ბევრჯერ მინახავს - ახალგაზრდა დედიკოები და მამიკოები სავარძელს გარეგნული პარამეტრებით ან მხოლოდ ფასით არჩევენ, იმითაც, რამდენად კარგად შეესაბმება საბავშვო სავარძლის ფერი მათი მანქანის სალონის ფერს.

იცით, რომ სავარძლები გარეგნული მხარისა და ფასის გარდა ბევრი პარამეტრით განსხვავდება ერთმანეთისაგან?

სავარძლის შერჩევისას, უპირველეს ყოვლისა, გაითვალისწინეთ თქვენი პატარას ასაკი და წონა. სავარძლები სწორედ ამ კატეგორიებით იყოფა.

შემდეგი, რასაც აუცილებლად უნდა მიაქციოთ ყურადღება, არის სავარძლის ინსტრუქცია, სადაც მითითებული უნდა იყოს, გავლილი აქვს თუ არა ე.წ ქრაშ-ტესტი ანუ როგორი საიმედოობა გამოავლინა მან ექსპერიმენტული ავარიების დროს.

სანამ საბავშვო სავარძელს შეიძენთ, მოსინჯეთ, როგორ მაგრდება ის თქვენს მანქანაში.

თუ თქვენ არჩევთ მეორად სავარძელს, უნდა გაარკვიოთ, ხომ არ მოხვედრილა ის ავტოავარიაში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ვერ იქნებით დარწმუნებული, რომ მას თქვენთვის უხილავი დაზიანებები არ აქვს.

არ შეიძინოთ საბავშვო სავარძელი, თუ მას არ მოჰყვება მწარმოებლის ინსტრუქცია.

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფეხებს შორის მოთავსებული ღვედი იყოს ფართო - შეჯახების შემთხვევაში მან არ უნდა დააზინოს პატარას შორისის მიდამო.

იმისათვის, რომ ბავშვი დაცული იყოს გვერდიდან შეჯახებისას, სჯობს, უპირატესობა მიანიჭოთ ისეთ მოდელს, რომელსაც თავისა და მხრების დაცვის გაძლიერებული სისტემა აქვს.

შეძენის შემდეგ აუცილებელია სავარძლის სწორი განთავსება მანქანაში.

საყოველთაოდ მიღებული პრაქტიკაა და დარწმუნებული ვარ, ხშირად გინახავთ - პატარა ზის სავარძელში სახით მოძრობისკენ. არის კი ეს ყველა ასაკორივი ჯგუფისთვის სწორი მდებარეობა?

არა!

გახსოვდეთ, რომ 2 წლამდე ასაკში საბავშო სავარძლის მანქანაში დამაგრება უნდა მოხდეს ისე, რომ ჩვილი სახით მიქცეული იყოს მანქანის სავარძლისაკან და არა მოძრაობის მიმართულებით. ავტოავარიების დროს ეს მის თავსა და სხეულს გაცილებით სრულყოფილდ დაიცავს.

2 წლიდან 5 წლამდე ასაკში სავარძელი უნდა დამაგრდეს ისე, რომ ბავშვი იყურებოდეს სახით წინ, მოძრაობის მიმართულებით.

5 წლის ასაკიდან პატარა შეგიძლიათ დასვათ მანქანის უკანა სავარძელზე განთვსებულ ე.წ ბუსტერზე, რომელიც განკუთვნილია ბავშვის უსაფრთხო მგზავრობისათვის და აქვს საკუთარი ღვედი, რადგან ამ ასაკში მანქანის ღვედი ბავშვს მჭირდოდ არ შეეკვრება.

ბუსტერის ღვედი უსაფრთხოდ მაგრდება ბავშვის გულმკერდსა და მუცელზე და ავარიის შემთხვევაში არ მოხდება მისი კისერზე გადაჭერა, რაც მოხრჩობს გამოიწვევს.

მას შემდეგ, რაც მანქანის უკანა სავარძლის ღვედები სრულყოფილად მოერგება ბავშვს, შეგიძლიათ ის უკვე ჩვეულებრივ სავარძელზე დასვათ.

დაბოლოს, გაითვალისწინეთ! არ გამოიყენოთ მანქანის სავარძელი ბავშვის შინ დასაძინებლად ან დროებით უსაფრთხოდ მოსათავსებლად, სანამ თქვენ საშინაო საქმეებით ხართ დაკავებული. მისი ხანგძლივი გამოყენება ზღუდავს პატარას მოძრაობებს, რაც აუცილებელია მისი განვითარებისთვის.

თქვენი ექიმი უსაფრთხო მგზავრობას გისურვებთ!“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ბავშვის გარემოცვის შერჩევისას?

რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ბავშვის გარემოცვის შერჩევისას?

ხშირად მშობლებს ბავშვების გარემოცვა არ მოსწონთ, ჰგონიათ რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენენ მათ შვილებზე. რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ამ კუთხით? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგი მარიამ შოვნაძე ესაუბრა.

- ხშირად მშობლებს ბავშვების გარემოცვა არ მოსწონთ, ჰგონიათ რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენენ მათ შვილებზე. რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის უხეში ჩარევა ამ კუთხით?

- მეგობრობა ბავშვების ცხოვრების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ნაწილია, რომელიც აქტუალური 3 წლიდან და ხშირ შემთხვევაში, უფრო ადრეც ხდება. ბავშვის ურთიერთობა თანატოლებთან პირდაპირ გავლენას ახდენს მის კეთილდღეობაზე, ფსიქო-ემოციურ მდგომარეობაზე და რა თქმა უნდა, შესაძლებლობას აძლევს მიიღოს სოციალური გამოცდილება, ისწავლოს, განავითაროს და გამოიყენოს სოციალური უნარები, რის შედეგადაც შესაძლოა, ჩამოაყალიბოს სხვებთან გრძელვადიანი და ჯანსაღი ურთიერთობები. 

ძალიან მნიშვნელოვანია, მშობლები აცნობიერებდნენ ბავშვების ცხოვრებაში მეგობრობის მნიშვნელობას და ხელს უწყობდნენ შვილებს დაამყარონ თანატოლებთან ურთიერთობა, მიიღონ სოციალური გამოცდილებები. თუმცა არის შემთხვევები, როდესაც მშობელი ღელავს, რომ მეგობარი მის შვილზე ნეგატიურ გავლენას ახდენს და უკრძალავს ურთიერთობას. როგორც წესი, ასეთ შემთხვევებში აკრძალვის შედეგად ბავშვი მაინც აგრძელებს მეგობრობას თანატოლთან, მაგრამ უკვე მშობლისგან დამალულად. მოვლენების ასეთი განვითარება, რა თქმა უნდა, აისახება, როგორც ბავშვის და მშობლის ურთიერთობაზე, ამავდროულად ბავშვის და მისი მეგობრის ურთიერთობაზე. თუნდაც მომავალში, სირთულე რომ აღმოაჩინოს მეგობრულ ურთიერთობაში, მას გაუჭირდება მშობელს მიმართოს და მასთან გააზიაროს საკუთარი გამოცდილება.ასე რომ, კითხვაზე რამდენად მიზანშეწონილია მშობლის მხრიდან უხეში ჩარევა ასევე კითხვით მინდა გიპასუხოთ, რამდენად ვუწყობთ აკრძალვით ხელს ბავშვმა მიიღოს საკუთარი, პირადი სოციალური გამოცდილება?! ყოფილა შემთხვევები, როდესაც მასწავლებელი უკრძალავს ორ კლასელს მეგობრობას, ეს დაუშვებელია განსაკუთრებით სკოლაში, რადგან ეს არ არის პრობლემის მოგვარების კონსტრუქციული გზა და ამავდროულად ბავშვებისთვის შესაძლოა ჩაგვრის მაპროვოცირებელი გახდეს.

- არის თუ არა ეს ბავშვის პირადი სივრცის დარღვევა?

- რა არის პირადი სივრცე და პირადი საზღვრები. პირადი საზღვრები ეს არის როგორც საკუთარი საჭიროებების გაგება და პატივისცემა, ამავდროულად გარშემომყოფი ადამიანების საჭიროებების გაგება და პატივისცემა. პირადი საზღვრები გულისხმობს იმ წესებსა და საზღვრებს, რომელთა მიხედვითაც განისაზღვრება, თუ როგორ ვიქცევით სხვა ადამიანებთან და როგორ იქცევიან ისინი ჩვენთან. ჯანსაღი პირადი საზღვრები საშუალებას აძლევს ბავშვს ისწავლოს თუ როგორ აიღოს პასუხისმგებლობა საკუთარ ქმედებებზე, ამავდროულად ეხმარება თავი აარიდოს ისეთ სიტუაციებს, სადაც უსამართლოდ ან არასათანადოდ აიძულებენ, უბიძგებენ პასუხისმგებლობის აღებას სხვა ადამიანების ემოციებსა და ქმედებებზე. კარგად განვითარებული საზღვრების არსებობა ხელს უწყობს ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებას და ამავდროულად ეხმარება ბავშვს დროულად ამოიცნოს და თავი აარიდოს მანიპულირებას, გარეშემომყოფი ადამიანების მხრიდან არასათანადო მოპყრობას. თუ მივცემთ ბავშვს პირადი გამოცდილების მიღებისა და პასუხისმგებლობის აღების შესაძლებლობას, ეს ხელს შეუწყობს სოციალური უნარების განვითარებას და მომავალში ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებას.

- თუ მშობელი დარწმუნებულია, რომ ესა თუ ის გარემოცვა მის შვილს ზიანს აყენებს, როგორ უნდა მიაწოდოს სწორად ინფორმაცია?

- დიახ, არის შემთხვევები, განსაკუთრებით მოზარდობის პერიოდში, როდესაც მოზარდი არის იმ გარემოცვაში, სადაც რისკისშემცველ ქცევას ავლენენ. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია დავაკვირდეთ და გავიგოთ რა არის ამის წინაპირობა, იქნებ მას ურთიერთობების ფორმირება ან შენარჩუნება უჭირს?! მნიშვნელოვანია, მშობელს და შვილს შორის შედგეს დიალოგი და არა მონოლოგი. პირველ რიგში, უნდა წავახალისოთ მშობელს და შვილს შორის ღიაობა, სანდოობა. დიალოგის პროცესში ხელი უნდა შევუწყოთ დააკვირდეს საკუთარ ურთიერთობებს, შეაფასოს როგორ გრძნობს თავს, ყოფილა თუ არა შემთხვევა, როდესაც საფრთხე შეექმნა მას ან მის თანატოლს, რა არის ამ ურთიერთობების ძლიერი და სუსტი მხარეები, როგორ წარმოუდგენია მომავალში ეს ურთიერთობები და ა.შ. ასევე მშობელს, შეუძლია გაუზიაროს საკუთარი გამოცდილებები, როგორც ჯანსაღი, ასევე არაჯანსაღი ურთიერობების მაგალითები და რაც მთავარია, თუ მოზარდმა საუბარი დაიწყო, აუცილებლად მოუსმინეთ და არ შეაწყვეტინოთ.

- რა სახით ჩარევა ახდენს ბავშვზე უარყოფით ზეგავლენას? შესაძლოა თუ არამშობლისა და შვილის ურთიერთობაზე ნეგატიურად იმოქმედოს?

- არასასურველია მშობლის მხრიდან მონოლოგი, ლექციის წაკითხვა, აკრძალვა, სხვა თანატოლის დაკნინება, გაუფასურება. როგორც აღვნიშნე, აკრძალვა ბავშვს, მოზარდს უბიძგებს მალულად გააგრძელოს ურთიერთობა. ეს ნიშნავს, რომ მთელი ყურადღების ფოკუსს მიმართავს ურთიერთობის დამალავაზე და არა პრობლემაზე, რომელიც შესაძლოა მეგობართან ურთიერთობაში მართლაც არსებობდეს. გარდა ამისა, ამ გზით იკარგება კონტაქტი მშობელს და შვილს შორის, ღიაობა და სანდოობა. უმჯობესია, ყოველთვის წავახალისოთ დიალოგი,მოვუსმინოთ ბოლომდე, არ შევაწყვეტინოთ შეფასებებით, განვიცადოთ ბავშვის ემოციები და ბოლოს მივცეთ საშუალება იმსჯელოს, შეაფასოს საკუთარი ქცევა თუ გამოცდილება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად