Baby Bag

„თორმეტი საათია... ყველას სძინავს... სრულიად გამოფიტული ვზივარ ჩაის ჭიქით ხელში და ვფიქრობ, ნეტა, ის ჭურჭელი როდის უნდა დავრეცხო“ - სამი შვილის დედის ერთი ჩვეულებრივი დღე

„თორმეტი საათია... ყველას სძინავს... სრულიად გამოფიტული ვზივარ ჩაის ჭიქით ხელში და ვფიქრობ, ნეტა, ის ჭურჭელი როდის უნდა დავრეცხო“ - სამი შვილის დედის ერთი ჩვეულებრივი დღე
სამი შვილის დედის ბლოგი

დღე 1-ლი - როცა, ჩემი ოჯახი ნაწილობრივ გაიცანით

ისევ ერთი ჩვეულებრივი დილა გათენდა. ამჯერად, რვის ნახევარზე გამეღვიძა თუ გამაღვიძეს, ეგეც საკითხავია. წუხელ ნატამ გვიან დაიძინა და შესაბამისად, გამოუძინებელი ვარ. კიდევ კარგი, მას მაინც სძინავს.

დათა ადგა. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ახლა მეც უნდა წამოვდგე და ბავშვები გავაღვიძო, რათა ერთი ბაღში და მეორე სკოლაში წაიყვანოს. მანამდე კი...
უფროსს არაჟანი და ალადიკები უნდა, შუათანას კარაქიანი პური, დათას კი - ერბოკვერცხი. დავალება არც ისე რთულია, მთავარია, მისი შესრულებისას შემთხვევით სარკეში არ ჩამეხედოს და არ შევშინდე, საკუთარი თავის არ შემეშინდეს.
ჩაიდანი ადუღდა. ჩაი და ყავა დავასხი და ბავშვების ტანსაცმლების გამზადება დავიწყე, ცალი ხელით ქმრის პერანგს ვაუთოებ. ამჯერადაც არ გამომივიდა, მაგრამ ამ ერთ წვრილ, შავ ხაზს ყელზე მგონი ვერავინ შეამჩნევს. ოღონდ ახლა ესენი გავისტუმრო.
უკვე ცხრის ნახევარია. ცხრაზე სახლიდან გადიან და მეც მაქვს ნახევარი საათი, რომ ნატას გაღვიძებამდე თავს მივხედო. დათა უკვე მზადაა, ახლა ის ორი შვილი უნდა დავარწმუნო, რომ ის ჩაიცვან, რაც გავუმზადე. როგორც ყოველთვის, ჩემი თხოვნა არ ჭრის და ხელახლა მიწევს ტანსაცმლის კარადაში ხელების ფათური. არის - ცისფერი მაისური და ჭრელი შორტი შუათანას, ნაცრისფერი პერანგი და შავი შარვალი უფროსს, ესეც მანქანის გასაღები დათას. ჰო, კოცნა და კარის ჩაკეტვაღა დამრჩა. ვუალა!
მაგიდა ასალაგებელია, მაგრამ ამას შემდეგ მივხედავ, რა მეჩქარება. მგონი გუშინდელი ჭურჭელიც დასარეცხია. ამასაც მერე მივხედავ. ნატას გაღვიძებამდე წუთები რჩება. მეც წარმოუდგენელი სისწრაფით შევდივარ სააბაზანოში, ვიბან, ვიხეხავ კბილებს, ვიშრობ თმას, ვიცვამ ხალათას და გამოსულს ნატას ტირილის ხმა მესმის. გაიღვიძა.
ათი საათია. ნატას თავის სკამზე ზის და ჩემს ყოველ ლუკმას ათვალიერებს. არადა, უკვე ვაჭამე, მაგრამ მაინც ის უნდა, რაც მაგიდაზე დევს. ცოტაც და სასეირნოდ წავალთ. სულ ცოტაც, სანამ მზე გამოსულა და დაცხება. მგონი, მაგიდა ისევ ასალაგებელი დამრჩა.
ეზოში სანამ ყველა საქანელასა და სასრიალოს არ მოივლის, სახლში არ მომყვება. მეც, ჩათრევას ჩაყოლას ვამჯობინებ (მეზობლებს ისედაც მობეზრებული აქვთ ჩემი და ჩემი შვილის ყოველდღიური სცენები) და მასთან ერთად ვსრიალებ, ვქანაობ, ვგორავ მიწაზე. სახლში მტვერში ამოსვრილები, თუმცა კმაყოფილები ვბრუნდებით. როგორც იქნა, მისი ძილის დროა.
პირველი საათია. მაგიდა ისევ ასალაგებელია, ჭურჭელი გასარეცხი, მაგრამ საჭმელიც მოსამზადებელი. მშიერ კუჭზე ყველაფერი შეიძლება მოხდეს, ამიტომ მეც მაცივრისკენ ვიხრები და ინგრედიენტების მოძიებას ვიწყებ. დღეს რა გავაკეთო? ისიც უნდა გავითვალისწინო, რომ ნატას გაღვიძებამდე ძირითადი საქმის შესრულება მოვასწრო, თორემ მერე სხვა არაფრისთვის არ დამრჩება დრო და თან, ქმარ-შვილის სურვილები გავიხსენო. ნეტა, ყველიანი მაკარონი მითხრეს თუ მოხარშული სოსისი?
სამის ნახევარია. ნატას გაღვიძების დროა, რომ მეორე ძილიც მოასწროს დღეს, თორემ ბავშვების მეცადინეობას წითელი ხაზი გადაესმევა. სადილიც თითქმის მომზადდა. აჰ, მაგიდა დამრჩა ასალაგებელი, ჯანდაბა.
ხუთის ნახევარია. დათამ დამირეკა, რამე ხომ არ გამოვაყოლოო. კი, სიწყნარე, სიმშვიდე, ძილი, მყუდროობა და ბევრი თავისუფალი დრო-მეთქი, გავიფიქრე გულში, რეალურად კი - ნატასთვის ახალი ხილი, ბიჭებისთვის ტკბილეულობა და სახლისთვის პური. სულ ცოტა ხანიც და სახლი საომარ ადგილს დაემსგავსება, სადაც მშობლები გადარჩენისთვის იბრძვიან, შვილები კი - დარჩენისთვის. ვერაფერს ვიტყვი, life is beautiful.
ვსადილობთ. ნატამ დღეს ცუდად ჭამა. ვიცი, რომ ბროკოლი და ბოსტნეული არ უყვარს, მაგრამ კვირაში ერთხელ მაინც უნდა მიირთვას. მშიერი არაა, მაგრამ მე ხომ ვიცი, რომ ცუდად ჭამა, ამიტომ ახლა ზის და ყველს ლოღნის. უფროსს ათიანი მიუღია მათემატიკაში და ამ ამბით გახარებული „სადმე წაყვანას“ გვთხოვს (ეს შაბათ-კვირამდე გამორიცხულია) შუათანამ ბაღში თვლა ისწავლა და ახლა ენას ავარჯიშებს მაგიდასთან (არ ჩერდება). დათასთან ისევ ძველებურადაა ყველაფერი. ჩემთან ხომ მით უმეტეს.
საღამოა. უმცროსები ეზოში არიან მამასთან ერთად. მე და ჩემი ბიჭი კი ვმეცადინეობთ. ცოტაოდენი ცრემლის შემდეგ წიგნში წასაკითხი გვერდების რაოდენობაზე შევთანხმდით. მე (როგორც იქნა) მაგიდას ვალაგებ, ის კითხულობს. რამდენიმე ხნით სახლში ცოტა იდილიაა, შემდეგ დათას ნატა ამოჰყავს და ვცდილობ თან დავაძინო, თან წაკითხულსაც მივადევნო ყური. ნახევარი ჭურჭელი გაურეცხავი დამრჩა.
ცხრა საათია. ჩაის, გახუხული პურებისა და მულტფილმების დროა. რა თქმა უნდა, ბოლო ხმაზე. დათას ისევ კვერცხი მოუნდა და ტაფასთან ნატასთან ერთად ვდგავარ, რომელსაც მაინცდამაინც ახლა გაახსენდა, რომ დედიკო ძალიან უყვარს. როგორც იქნა, ეს ბრძოლაც მოვიგე. მთავარი მაინც წინაა - ბანაობა და დაძინება. დათას ნატა მივაბარე და ბიჭებთან წყალში შესატოპად მოვემზადე. დღეს ჩემი ჯერია (ნეტა, ვინ მოიფიქრა ეს მორიგეობა, მე ხომ არა?!). ნახევარსაათიანი დივერსიის შედეგად მე სრულიად სველი და ბიჭები მშრალნი გამოვედით ოთახიდან. კიდევ კარგი, დღეს დათა აძინებს მათ. როგორ მაინტერესებს ჩემს დაწყებულ ზღაპარს როგორ გააგრძელებს, მაგრამ მოსასმენად არ მცალია, ნატას მაწონი სურს.
თერთმეტის ნახევარი. ნატას დავდევ, რომ დავბანო და დავაწვინო. ვიცი, რომ ჯერ არ დაიძინებს, მაგრამ საწოლში როცაა, ცოტა მშვიდად ვარ. დევნა მხოლოდ დათას ჩარევით სრულდება და „მამიკოს გოგო“ საწოლშია. როგორც იქნა!
თორმეტი საათია. ყველას სძინავს. სახლში საუკეთესო სიჩუმეა, რაც კი ოდესმე მომისმენია. სრულიად გამოფიტული ვზივარ ჩაის ჭიქით ხელში და ვფიქრობ, ნეტა, ის ჭურჭელი როდის უნდა დავრეცხო.

გაგრძელება იქნება...

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ქალი და მისი ოჯახი მომზადებულები და ინფორმირებულები შეხვდებიან ორსულობას ყველა უსიამოვნების და გართულების პრევენცია შესაძლებელია

თუ ქალი და მისი ოჯახი მომზადებულები და ინფორმირებულები შეხვდებიან ორსულობას ყველა უსიამოვნების და გართულების პრევენცია შესაძლებელია

ორსულების მშობიარობისთვის მოსამზადებელ ფსიქოლოგიურ რჩევებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი რუსუდან სამხარაძე.
- რა არის მთავარი დეტალი, რისთვისაც მზად უნდა იყოს ორსული, რომ მშობიარობის შემდეგ ნაკლები ფსიქოლოგიური წნეხის ქვეშ აღმოჩნდეს?
- ორსულობა ქალის ცხოვრების განსაკუთრებული პერიოდია, სიხარულთან და ბედნიერებასთან ერთად ხშირად დაბნეულობის, შიშის, შფოთვის, უგუნებობისა და დეპრესიის პერიოდად იქცევა. ახალი სიცოცხლის ჩასახვა, დიდ მოლოდინთან ერთად, ორგანიზმისთვის დიდი გამოწვევაცაა და ეს საპასუხისმგებლო გამოცდა ქალის არა მარტო ფიზიკურ, არამედ ფსიქიკურ ჯანმრთელობასაც ელის.
მღელვარების მიზეზები შესაძლოა იყოს:

​- პასუხისმგებლობის შიში;
- მშობიარობის შიში;
- სხეულის ფორმების ცვლილება;
- ჯანმრთელობის პრობლემები;
თუ ჩვენ განვიხილავთ დედობას, როგორც ფსიქო-სოციალურ ფენომენს, რომელიც ბავშვის განვითარების ყველა პირობას უნდა უზრუნველჰყოფდეს, უნდა შევეხოთ დედის ფსიქოლოგიურ მდგომარეობას. ორსულობა და მშობიარობა საკმაოდ სტრესულია ქალის ფიზიოლოგიისა და ფსიქიკისთვის, ჰორმონალურ ცვლილებებთან ერთად იცვლება რეალობა და ხდება დედის ახალ როლთან ადაპტაცია, რომელიც შეიძლება მიმდინარეობდეს (პოსტნატალურ) მშობიარობის შემდგომი ფსიქოემოციური გართულებებით. მაგალითად, შეიძლება ახალბედა დედას არ ახარებდეს ჩვილის მოვლის პროცესი, განიცდიდეს ქრონიკულ გადაღლას და გაღიზიანებას, რაც კიდევ უფრო შეიძლება უმძაფრებდეს დანაშაულის გრძნობას, რომ ვერ აკმაყოფილებს „იდეალური“ დედის პარამეტრებს. ზოგჯერ ჩნდება ფიქრები, რომ ის ვერ აკმაყოფილებს ბავშვის მოთხოვნილებებს ხარისხიანად, თითქოს და მას არ აქვს საკმარისი ემოციური და ტაქტილური (შეხებითი) კონტაქტი ჩვილთან. აღნიშნული ფიქრები და შიშები ორსულში, ახალბედა დედაში, შესაძლოა იწვევდეს გუნება-განწყობის ცვლილებას, სისუსტეს, უმადობასა და ძილის სირთულეებს.

დედის შემაწუხებელი ფიქრები, რომ თავს ვერ ართმევს დაკისრებულ მოვალეობას, ხასიათის მუდმივი ცვალებადობა, დანაშაულის გაძლიერებული გრძნობა და ინტენსიური ემოციები, შესაძლოა კიდევ უფრო რთულ ფორმებში გადაიზარდოს და შფოთვით აშლილობამდეც კი მივიდეს. რაც თავის მხრივ გავლენას ახდენს არა მხოლოდ დედაზე, არამედ ბავშვზე და ხანდახან, ბავშვის მიმართ აგრესიის მიზეზიც შესაძლოა გახდეს.

​თუ ახლად ნამშობიარებ ქალს ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომები სუსტად აღენიშნება, აქვს მსუბუქი შფოთვა, ტირილის სურვილი, ხასიათის ცვალებადობა და ეს სიმპტომები 2 კვირაზე მეტხანს არ გრძელდება, შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ ქალი ნელ-ნელა რეაბილიტირდა, ხოლო თუ ეს სიმპტომატიკა არ იცვლება ან მძაფრდება დროის გასვლის მიუხედავად, მაშინ აუცილებელია სპეციალისტების (გინეკოლოგის, ფსიქოლოგის, ნევროლოგის, ფსიქიატრის) კონსულტაცია.
- როგორ უნდა მოემზადოს ორსული ან ის, ვინც ორსულობას გეგმავს ამ რთული და საინტერესო პერიოდისთვის? გვირჩიეთ რამდენიმე აქტივობა ან ფსიქოლოგიური სავარჯიშო, რითაც უფრო მეტი მზაობით შეხვდებიან ქალები მშობიარობას და მის შემდეგ განვითარებულ მდგომარეობას?
- გამოწვევები და სირთულეები ინდივიდუალურია და ისინი სხვადასხვა ფორმითა და ინტენსივობით გვხვდება. თუ კი ქალი და მისი ოჯახი მომზადებულები და ინფორმირებულები შეხვდებიან ამ უნიკალურ პერიოდს, ყველა უსიამოვნების და გართულების პრევენცია შესაძლებელია.

​პრევენციისთვის სასურველია პერინატალურ ფსიქოლოგთან (ფსიქოლოგი, რომელიც მუშაობს შვილოსნობის საკითხებზე, პრე და პოსტ სამშობიარო პერიოდში) კონსულტაცია. ფსიქოლოგის მიზანია, დაეხმაროს ქალს, მიიღოს და გააცნობიეროს საკუთარი თავი ახალ როლში, მოამზადოს მშობიარობისთვის და მიაწოდოს ინფორმაცია შესაძლო დეპრესიის, შფოთვის შესახებ. აუხსნას, თუ რაოდენ მნიშვნელოვანია მშობელი-ბავშვის ჯანსაღი ინტერაქცია.

​რეკომენდაციების სახით ახალგაზრდა დედებს მინდა ვურჩიო, რომ მაქსიმალურად დატკბნენ ამ უნიკალური პერიოდით, ორსულობა და მშობიარობა ეს ის დროა, როცა მხოლოდ საკუთარ თავსა და სურვილებზე უნდა იყვნენ ორიენტირებულნი და გაინებივრონ თავი, იყვნენ კონტაქტში საკუთარ შეგრძნებებთან და სურვილებთან - შემდეგ ჩვილთან.

​მოითხოვეთ დახმარება ოჯახის წევრებისა თუ მეგობრებისაგან, ჩართეთ პროცესში მამა, მიიღეთ მისი ზრუნვა და ყურადღება მადლიერებით, შეადგინეთ და გაიზიარეთ ბავშვზე ზრუნვის დრო და განრიგი, თავისუფალი დრო გამოიყენეთ გამოსაძინებლად და სავარჯიშოდ, ჰაერზე სასეირნოდ ან გასართობად.

​ესაუბრეთ, უმღერეთ მუცლადმყოფ ბავშვს და შემდეგ ჩვილსაც აქტიურად გაუზიარეთ თქვენი ემოციები და განცდები, ეს ტექნიკა დაგეხმარებათ ადვილად ამოიცნოთ საკუთარი და ბავშვის სიგნალები, და ამ სიგნალებს შესაბამისი მგრძნობელობით უპასუხოთ.
​პერიოდულად მიმართეთ რელაქსაციას (3-5 წუთი) - მიიღეთ კომფორტული პოზა, დახუჭეთ თვალები და წარმოიდგინეთ სიტუაცია/ადგილი, სადაც თავს იგრძნობთ მშვიდად, დაცულად და უსაფრთხოდ, ეს თქვენი „იდეალური ადგილი“ იქნება. ეს ტექნიკა ხელს უწყობს სიმშვიდისა და ბალანსის მოპოვებას, რაც დადებითად აისახება, როგორც ფიზიკურ ისე ემოციურ მდგომარეობაზე, საერთო ჯამში კი ადამიანის ჯანმრთელობაზე. რელაქსაცია/წარმოსახვა ეხმარება ადამიანს სიმშვიდე შეინარჩუნოს მთელი დღის მანძილზე.

​მოითხოვეთ სოციალური მხარდაჭერა!

​მნიშვნელოვანია, ორსულობის პერიოდის შესახებ კომუნიკაცია პარტნიორთან (თუ გყავს პარტნიორი), ოჯახის წევრებთან და/ან მეგობრებთან. ასევე, გამოცდილების გაზიარება იმ ქალებთან, რომლებიც ახლა გადიან ამ პროცესს: ორსულებთან და ახალშობილის დედებთან. ასეთი მხარდაჭერის მისაღებად, შეგიძლია სხვადასხვა ჯგუფში გაწევრიანდე, მათ შორის სოციალური ქსელების გამოყენებით.

​თუ ცოტას ნერვიულობ, იცოდე, რომ არ ხარ მარტო. შიში, შფოთვა, ახალ როლთან შეგუების სირთულე ძალიან ბუნებრივია, განსაკუთრებით პირველი ან დაუგეგმავი ორსულობის შემთხვევაში.

​- რას ურჩევდით პარტნიორებს და ოჯახის წევრებს, რომლებიც ორსულთან ერთად გადიან ამ რთულ პროცესს?

​- მშობიარობის შემდგომ ფსიქო-ემოციურ გართულებებს ხელს უწყობს ასევე, ისეთი სოციალური ფაქტორები, როგორებიცაა: ფინანსური პრობლემები და კეთილმოუწყობელი საცხოვრებელი პირობები, მხარდაჭერის არქონა ოჯახის წევრებისა და ნათესავებისაგან, პარტნიორთან დისჰარმონიული ან დაძაბული ურთიერთობები, პარტნიორის გულგრილობა ასეთ პერიოდში ძალიან მწვავედ აისახება ქალის ისედაც სენსიტიურ ფსიქიკაზე, დროებითი იზოლაცია ან სავალდებულო დეკრეტი. ქალი, რომლისთვისაც კარიერული ზრდა და სოციალური თვითრეალიზება პრიორიტეტულია, მძიმედ განიცდის ამ პერიოდს. ასევე საყურადღებოა ის ფიზიკური დისკომფორტი, რომელიც თან ახლავს ორსულობას/მშობიარობას და მშობიარობის შემდგომ ფიზიკურ რეაბილიტაციას: მცირე მენჯის ორგანოების დაწევა, ჩახევები ან საკეისრო კვეთის შემდგომი ჭრილობები, ლაქტაციის დამახასიათებელი ტკივილები და გართულებები, წონის მატება, კანის დეფორმირება, სხეულის შეცვლილი ფორმები, რაც ქალის თვითშეფასებაზე ნეგატიურად აისახება და დიდ განსაცდელში აგდებს.

​პარტნიორები და ოჯახის წევრები უნდა იჩენდნენ ყურადღებას და მაქსიმალურ მხარდაჭერას როგორც ფიზიკური დახმარების მხრივ, ასევე ემოციური კუთხითაც. ოჯახის წევრებმა კრიტიკის და ნეგატიური შეფასება/შედარებებისგან უნდა შეიკავონ თავი, გაგებით და თანაგრძნობით მოეკიდონ ქალის შეცვლილ ემოციურ მდგომარეობას. 

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

წაიკითხეთ სრულად