Baby Bag

რას გულისხმობს საშუალო საფეხურის ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმა?

რას გულისხმობს საშუალო საფეხურის ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმა?

საშუალო საფეხურის მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის გამოწვევებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ეროვნული სასწავლო გეგმის განვითარების ექსპერტი ნიკო სილაგაძე.

- რა პრობლემის დასაძლევადაა საჭირო ახალი, მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვა?
- ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა არის განათლების რეფორმის ინსტრუმენტი. განათლების რეფორმა ტარდება ორად ორი მიზნით, რომ ამაღლდეს სკოლებში სწავლა-სწავლების ხარისხი და სკოლის სახით შეიქმნას სივრცე, რომელიც კარგი პიროვნების და მოქალაქის აღზრდას შეუწყობს ხელს. ამისთვის არის განათლების რეფორმაც და ეროვნული სასწავლო გეგმაც. რაც შეეხება გამოწვევებს ხარისხის ასამაღლებლად, ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა შეიძლება სამი პრინციპის გარშემო დაჯგუფდეს: პირველი - სწავლა-სწავლების მეთოდები უნდა იყოს მოსწავლეზე ორიენტირებული, ანუ ბავშვი როგორ სწავლობს უკეთ ეს ფსიქოლოგიური და პედაგოგიური ფაქტორები უნდა იქნას გათვალისწინებული, მეორე - სწავლა უნდა იყოს ორიენტირებული გრძელვადიან მიზნებზე, მოსწავლის ემოციურ, სოციალურ, კოგნიტურ, ფიზიკურ განვითარებაზე, მესამე - გარემოება ეს არის სასკოლო გარემოს ცვლილება.
- საშუალო საფეხურის მესამე თაობის ეროვნული გეგმის კონცეფცია გულისხმობს თუ არა სასწავლო პროცესის პანდემიასთან ადაპტირებას თუ უფრო სამომავლო გეგმებს ემსახურება?
- სამომავლო გეგმებს ემსახურება, თუმცა პანდემიასაც გულისხმობს. პანდემიაში რეალურად დისტანციური სწავლება არის ცენტრალური კონცეფცია. დისტანციურ სწავლებაში არ ვგულისხმობ ელექტრონულ კომუნიკაციას. დისტანციურ სწავლებაში ვგულისხმობ სწავლების ფილოსოფიას, რომელიც მოსწავლეზეა ორიენტირებული, როდესაც სასწავლო პროცესი მოსწავლის საჭიროებების მიმართ უფრო ფლექსიური ხდება. შეიძლება ითქვას, რომ ეროვნული სასწავლო გეგმის პრინციპები და დისტანციური სწავლება ერთმანეთთან მჭიდროდაა დაკავშირებული. ეს მოდელი გულისხმობს სწორედ პანდემიის ვითარებში გამოსავლის რეჟიმში ყოფნას.
- უფრო მეტი რომ გვითხრათ, სწავლების პრინციპის შეცვლას მოიცავს ეს თუ კონკრეტული საგნის ან საგნების დამატებას?
- რა თქმა უნდა, სწავლების პრინციპის შეცვლას. განათლების რეფორმის საზრუნავი არაა საგნების და არც საგნებში ინფორმაციების დამატება. მთავარი საკითხი არაა ის, თუ რას ვასწავლით, არამედ როგორ და რისთვის ვასწავლით. განათლების რეფორმა ამ ორ საკითხს აქცევს ყურადღებას.
- საშუალო საფეხურის ეროვნული სასწავლო გეგმის ცვლილება საჯარო სკოლებს შეეხება თუ კერძო სკოლებსაც?
- ეროვნული სასწავლო გეგმა არის საკანონმდებლო დოკუმენტი, რომელიც ეხება საჯარო სკოლებსაც და კერძოებსაც. საკითხს თუ უფრო ჩავუღრმავდებით, შეგვიძლია, გითხრათ, რომ ჩვენ რა რესურსსა და მხარდაჭერასაც აღმოვუჩენთ საჯარო სკოლებს, ყველა კერძო სკოლას აქვს შესაძლებლობა, სურვილის შემთხვევაში, ზუსტად იმავე მხარდაჭერით ისარგებლოს სამინისტროსგან. წლევანდელი წლიდან დანერგვის პროცესები გაფართოვდა და სრული მასშტაბები შეიძინა, შესაბამისად, თუ კერძო სკოლებსაც მოესურვებათ, ამ რეფორმის ყველა სიკეთე შეუძლიათ მიიღონ.
- მასწავლებლებს თუ მოუწევთ ამ სიახლის დასანერგად გარკვეულწილად მომზადება ან ახალი სტანდარტების დაკმაყოფილება?
- პრაქტიკაში ინტენსიურად მოუწევთ იმის გამოყენება, რის შესახებაც რეფორმის დანერგვის წინა პერიოდში იყო მუშაობა. ისინი ამ თეორიულ ცოდნას ყოველდღიურ პრაქტიკაში გამოიყენებენ. ამაში ეხმარებიან ჩვენი მხარდამჭერი ექსპერტები, ოცდაოთხი ჯგუფი მთელი საქართველოს მასშტაბით ყველა საგანში. მთავარი გამოწვევაა, რომ ის, რაც ალაგ-ალაგ საინტერესოდ კეთდება, როგორ გახდეს ყოველდღიური პრაქტიკა სკოლაში. ზოგადად მთლიანი სასწავლო პროცესის ახალ პრინციპებზე დაფუძნება არის იმ სტანდარტების მიღწევა, რაც ეროვნული სასწავლო გეგმით არის განსაზღვრული.
- მშობლები რამდენად იქნებიან ჩართულები მესამე თაობის ეროვნული გეგმის დანერგვაში?
- მშობლებიც ჩართული იქნებიან და არიან კიდეც გარკვეულ დონეზე. მშობელთა ჩართულობა არის ძლიერი და სასურველი ბერკეტი. მნიშვნელოვანია იმის განსაზღვრა, რისთვის არის მშობლის ჩართულობა საჭირო. მშობლის ფუნქცია არაა ის, რომ ბავშვს დაეხმაროს დავალების დაწერაში, მან უბრალოდ პროცესს უნდა მიაქციოს ყურადღება. მოცემული დავალება თუ აქტივობები რამდენადაა მოსწავლის უახლოესი განვითარების დონეზე. ამის დიაგნოსტირება და განხილვა მასწავლებელთან არის მშობლის მთავარი ფუნქცია სწავლების პროცესში ჩართულობისას. ეროვნული სასწავლო გეგმა ისეა აწყობილი, რომ თუ მშობელი აღმოაჩენს ბავშვის განვითარებისთვის შეუსაბამო დავალებებს, მისი უკეთესობისკენ ცვლილება ყოველთვისაა შესაძლებელი. სასკოლო კულტურის განვითარება და მოსწავლეზე მეტად ორიენტირება არის პათოსი მთელი ამ მეთოდის. მშობელთა, მასწავლებელთა და დირექტორთა ჩართულობა - ჯამში ეს ქმნის სასურველ ჰუმანურ გარემოს სკოლაში.
ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ახალი სკოლის მოდელის“ განხორციელება დაიწყო ფართო საზოგადოებრივი განხილვების, პედაგოგთა ჩართულობის გარეშე“ - პედაგოგთა პროფკავშირები „ახალი სკოლის მოდელთან“ დაკავშირებით გამართული შეხვედრის შესახებ

„ახალი სკოლის მოდელის“ განხორციელება დაიწყო ფართო საზოგადოებრივი განხილვების, პედაგოგთა ჩართულობის გარეშე“ - პედაგოგთა პროფკავშირები „ახალი სკოლის მოდელთან“ დაკავშირებით გამართული შეხვედრის შესახებ

„ახალი სკოლის მოდელთან“ დაკავშირებით გამართული შეხვედრის შესახებ საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირი (სპმთპ) სოციალურ ქსელში წერს. გთავაზობთ მათ მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას: 

„​ძვირფასო კოლეგებო,

როგორც თქვენთვის ცნობილია, „ახალი სკოლის მოდელის“ მოთხოვნებთან დაკავშირებით, თქვენ მიერ გამოთქმული კრიტიკული შენიშვნები განხილულ იქნა მასწავლებლებთან საგნობრივ შეხვედრებზე და საგნობრივი ექსპერტების ჯგუფთან.

„ახალი სკოლის მოდელის“ პრობლემებმა საინტერესო და ლოგიკური გაგრძელება ჰპოვა. საქართველოს სკოლის ადმინისტრატორთა ასოციაციასთან თანამშრომლობით შემუშავდა სამოქმედო გეგმა, რაც გულისხმობს „ახალი სკოლის მოდელის“ შესახებ კონსტრუქციული დიალოგის პროცესში საზოგადოების ფართო ჩართულობას. საქართველოს სკოლის ადმინისტრატორთა ასოციაციისა და საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირის ინიციატივითა და ორგანიზებით, პირველი შეხვედრა ჩატარდა 30 ივნისს, წყნეთის პედაგოგთა და მეცნიერთა პროფკავშირის ბაზაზე.

​პანელურ დისკუსიას ესწრებოდნენ საქართველოს პარლამენტის განათლებისა და მეცნიერების კომიტეტის, განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს, მისი სსიპ-ების და არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები, აგრეთვე განათლების ექსპერტები, სკოლის დირექტორები და მასწავლებლები.

​დისკუსია სამი მთავარი მიმართულებით წარიმართა:
  • სარეფორმო პროცესის თეორიული წანამძღვრები
  • საკადრო უზრუნველყოფა
  • დანერგვის პრობლემატიკა და გამოწვევები

​სამივე მიმართულების ფასილიტატორებმა გია მურღულიამ, არჩილ სუმბაძემ და გიორგი ჭანტურიამ საფუძვლიანად განიხილეს ნაკლოვანებები, გამოთქვეს პრინციპული მოსაზრებები და დასვეს კრიტიკული შეკითხვები, ყველა იმ საკითხზე, რაც დღეს აწუხებთ სკოლის ხელმძღვანელებსა და მასწავლებლებს. განხილულ იქნა ყველა ნაკლოვანება, რაც თან ახლავს „ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის“ დანერგვას და „ახალი სკოლის მოდელის“ მოთხოვნების განხორციელებას სკოლებში.

​„შევხედოთ პრობლემებს თვალებში, სახელი დავარქვათ ამ პრობლემებს, გავიხაროთ ერთად წარმატებებით და ამისათვის საჭიროა ყველა კითხვას გაეცეს პასუხი... შევეცადოთ, ჩვენი ძალისხმევა ერთვექტორიანი იყოს. საერთო საქმისათვის ერთად უნდა გავისარჯოთ! ამჟამად ვიმყოფებით დანერგვის, იდეების ლეგალიზების სტადიაზე... ჩვენი მიზანია, რაციონალური და ობიექტური ხედვის ფორმირება... მოდელის თეორიული წანამძღვრებისა და მოდელის საკადრო უზრუნველყოფაში იკვეთება მთავარი საფრთხე!“ - გახსნა პანელური დისკუსიის პირველი საკითხი ბატონმა გია მურღულიამ და საკვანძო კითხვები დასვა:
  • რა თეორიულ, პედაგოგიურ, საგანმანათლებლო პრინციპებს ვგულისხმობთ და რა უდევს საფუძვლად ე.წ. „ახალი სკოლის მოდელს“? რომელ დოკუმენტშია ჩადებული?
  • რა კვლევა ჩატარდა? რა ადასტურებს იმას, რომ პრობლემები, რაც ჩვენ წლების და ათწლეულების განმავლობაში ჩამოგვიყალიბდა განათლების სისტემაში, მოგვარდება სწორედ ამ ნაბიჯებით, რასაც ვგეგმავთ?
  • არსებობს თუ არა რაიმე დოკუმენტი, რომელიც ამტკიცებს დანერგვის ალგორითმს, თავისი ვადებით და თავისი კონკრეტული, მათ შორის, თავისი პერსონალური პასუხისმგებლობებით?
  • ვინ არიან ამ მოდელის მთავარი განმახორციელებლები და რა დოკუმენტით არის განსაზღვრული მათი უფლებები, მოვალეობები და პასუხისმგებლობები? როგორ იხარჯება ადამიანური, დროითი და ფინანსური რესურსები ვინ იღებს ამ გადაწყვეტილებას და რა პრინციპებსა და საფუძვლებზე დაყრდნობით? თუ არ ივარგა, ვის მოვთხოვოთ პასუხი?
  • ვინ და როგორ ამოწმებს საპილოტე აქტივობათა შედეგებს და რა კორელაციაშია ეს შედეგები სწავლების ხარისხის ამაღლებასთან, ან არსებული სისტემის გაუმჯობესებასთან? ყოველივე ეს, როგორ უზრუნველყოფს ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნების მიღწევას?
  • რატომ არ შეიქმნა მუდმივმოქმედი სადისკუსიო სივრცე, სადაც რაციონალურად და ობიექტურად შეფასდება მოდელის თეორიული წანამძღვრები?
  • როდის შევეცადეთ ეს წანამძღვრები ყველასთვის მისაღები და აღქმადი გამხდარიყო? მოვუსმინოთ მასწავლებელს! ძალიან ბევრი მასწავლებელი სვამს კითხვებს, რასაც სჭირდება პასუხი.
განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს წარმონადგენლებმა - ლალი კალანდაძემ, მარიამ ჩიქობავამ და ნიკო სილაგაძემ „ახალი სკოლის მოდელის“ გააზრებისა და ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვის შესახებ პრეზენტაცია წარმოადგინეს და შეკითხვებზე განმარტებები გააკეთეს. სკოლამდელი და ზოგადი განათლების განვითარების დეპარტამენტის უფროსმა ლალი კალანდაძემ ასევე ისაუბრა სამინისტროს მხრიდან თანამშრომლობის მზაობაზე, მასწავლებლებთან ერთად ყველა სიახლის საგაკვეთილო პროცესში დანერგვაზე, სკოლის მიერ თვითშეფასების განხორციელებაზე, 24 მხარდამჭერი ჯგუფის შექმნა/გადამზადებაზე, სკოლის ბაზაზე ლიდერების გამოვლენასა და რესურსცენტრების შინაარსობრივ ფუნქციებზე.
პრინციპული და კრიტიკული მოსაზრებები დააფიქსირა მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრის დირექტორმა ბერიკა შუკაკიძემ.
სპმთპ-ის პრეზიდენტი თავის გამოსვლაში იყო კრიტიკული და ისაუბრა ყველა იმ საკითხზე, რაც მასწავლებლების მიერ არის გამოთქმული „ახალი სკოლის მოდელის“ მიმდინარეობის პერიოდში.
კერძოდ:
  • „ახალი სკოლის მოდელი“ დაიწყო მოუმზადებლად ისე, რომ არ არსებობს ნორმატიული აქტები და მეთოდური მასალები. შეუსაბამობაა სახელმძღვანელოებსა და ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის მოთხოვნებს შორის;
  • მოუმზადებელია სკოლების მატერიალურ-ტექნიკური ბაზა, რაც არ შეესაბამება „ახალი სკოლის მოდელით“ გათვალისწინებული ვალდებულებების შესრულებას;
  • „ახალი სკოლის მოდელის“ განხორციელება დაიწყო ფართო საზოგადოებრივი განხილვების, პედაგოგთა ჩართულობისა და მათთან მსჯელობის გარეშე;
  • პედაგოგთა მომზადების სისტემაში ხარვეზებია;
  • წარმოდგენილი მოდელი რამდენჯერმე ზრდის პედაგოგის დატვირთვას, რაც პირდაპირ კავშირშია მათი შრომითი უფლებების დარღვევასთან.

​იმედს გამოვთქვამთ, „ახალი სკოლის მოდელის“ ავტორები გაითვალისწინებენ შეხვედრაზე გამოთქმულ კრიტიკულ შენიშვნებს. ამით პროცესი არ მთავრდება, შემდეგი განხილვა დაგეგმილია ივანე ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტში.

ძვირფასო კოლეგებო, ამ ეტაპზე თქვენი ჩართულობა შემოიფარგლება კრიტიკული შენიშვნებით, ვინაიდან, ყველა სიახლე ხორციელდება მასწავლებლის მიერ საკლასო ოთახში და არათანმიმდევრული, ნაჩქარევი რეფორმის წარუმატებლობა გადაბრალდება მასწავლებელს. აქედან გამომდინარე, სპმთპ გეგმავს „ახალი სკოლის მოდელის“ განხილვას მასწავლებლების მონაწილეობითაც.

​დისკუსია გრძელდება! ჩვენი მიზანია, კონსტრუქციული დიალოგით, ექსპერტების, პედაგოგებისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების ფართო ჩართულობით, შევქმნათ ისეთი მოდელი, რაც მისაღები იქნება უპირველეს ყოვლისა, მასწავლებლებისა და მოსწავლეებისათვის, საგაკვეთილო პროცესის ეფექტურად და შეფერხების გარეშე წარმართვის მიზნით,“ - წერია საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.

წაიკითხეთ სრულად