Baby Bag

რას გულისხმობს საშუალო საფეხურის ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმა?

რას გულისხმობს საშუალო საფეხურის ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმა?

საშუალო საფეხურის მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის გამოწვევებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ეროვნული სასწავლო გეგმის განვითარების ექსპერტი ნიკო სილაგაძე.

- რა პრობლემის დასაძლევადაა საჭირო ახალი, მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვა?
- ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა არის განათლების რეფორმის ინსტრუმენტი. განათლების რეფორმა ტარდება ორად ორი მიზნით, რომ ამაღლდეს სკოლებში სწავლა-სწავლების ხარისხი და სკოლის სახით შეიქმნას სივრცე, რომელიც კარგი პიროვნების და მოქალაქის აღზრდას შეუწყობს ხელს. ამისთვის არის განათლების რეფორმაც და ეროვნული სასწავლო გეგმაც. რაც შეეხება გამოწვევებს ხარისხის ასამაღლებლად, ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა შეიძლება სამი პრინციპის გარშემო დაჯგუფდეს: პირველი - სწავლა-სწავლების მეთოდები უნდა იყოს მოსწავლეზე ორიენტირებული, ანუ ბავშვი როგორ სწავლობს უკეთ ეს ფსიქოლოგიური და პედაგოგიური ფაქტორები უნდა იქნას გათვალისწინებული, მეორე - სწავლა უნდა იყოს ორიენტირებული გრძელვადიან მიზნებზე, მოსწავლის ემოციურ, სოციალურ, კოგნიტურ, ფიზიკურ განვითარებაზე, მესამე - გარემოება ეს არის სასკოლო გარემოს ცვლილება.
- საშუალო საფეხურის მესამე თაობის ეროვნული გეგმის კონცეფცია გულისხმობს თუ არა სასწავლო პროცესის პანდემიასთან ადაპტირებას თუ უფრო სამომავლო გეგმებს ემსახურება?
- სამომავლო გეგმებს ემსახურება, თუმცა პანდემიასაც გულისხმობს. პანდემიაში რეალურად დისტანციური სწავლება არის ცენტრალური კონცეფცია. დისტანციურ სწავლებაში არ ვგულისხმობ ელექტრონულ კომუნიკაციას. დისტანციურ სწავლებაში ვგულისხმობ სწავლების ფილოსოფიას, რომელიც მოსწავლეზეა ორიენტირებული, როდესაც სასწავლო პროცესი მოსწავლის საჭიროებების მიმართ უფრო ფლექსიური ხდება. შეიძლება ითქვას, რომ ეროვნული სასწავლო გეგმის პრინციპები და დისტანციური სწავლება ერთმანეთთან მჭიდროდაა დაკავშირებული. ეს მოდელი გულისხმობს სწორედ პანდემიის ვითარებში გამოსავლის რეჟიმში ყოფნას.
- უფრო მეტი რომ გვითხრათ, სწავლების პრინციპის შეცვლას მოიცავს ეს თუ კონკრეტული საგნის ან საგნების დამატებას?
- რა თქმა უნდა, სწავლების პრინციპის შეცვლას. განათლების რეფორმის საზრუნავი არაა საგნების და არც საგნებში ინფორმაციების დამატება. მთავარი საკითხი არაა ის, თუ რას ვასწავლით, არამედ როგორ და რისთვის ვასწავლით. განათლების რეფორმა ამ ორ საკითხს აქცევს ყურადღებას.
- საშუალო საფეხურის ეროვნული სასწავლო გეგმის ცვლილება საჯარო სკოლებს შეეხება თუ კერძო სკოლებსაც?
- ეროვნული სასწავლო გეგმა არის საკანონმდებლო დოკუმენტი, რომელიც ეხება საჯარო სკოლებსაც და კერძოებსაც. საკითხს თუ უფრო ჩავუღრმავდებით, შეგვიძლია, გითხრათ, რომ ჩვენ რა რესურსსა და მხარდაჭერასაც აღმოვუჩენთ საჯარო სკოლებს, ყველა კერძო სკოლას აქვს შესაძლებლობა, სურვილის შემთხვევაში, ზუსტად იმავე მხარდაჭერით ისარგებლოს სამინისტროსგან. წლევანდელი წლიდან დანერგვის პროცესები გაფართოვდა და სრული მასშტაბები შეიძინა, შესაბამისად, თუ კერძო სკოლებსაც მოესურვებათ, ამ რეფორმის ყველა სიკეთე შეუძლიათ მიიღონ.
- მასწავლებლებს თუ მოუწევთ ამ სიახლის დასანერგად გარკვეულწილად მომზადება ან ახალი სტანდარტების დაკმაყოფილება?
- პრაქტიკაში ინტენსიურად მოუწევთ იმის გამოყენება, რის შესახებაც რეფორმის დანერგვის წინა პერიოდში იყო მუშაობა. ისინი ამ თეორიულ ცოდნას ყოველდღიურ პრაქტიკაში გამოიყენებენ. ამაში ეხმარებიან ჩვენი მხარდამჭერი ექსპერტები, ოცდაოთხი ჯგუფი მთელი საქართველოს მასშტაბით ყველა საგანში. მთავარი გამოწვევაა, რომ ის, რაც ალაგ-ალაგ საინტერესოდ კეთდება, როგორ გახდეს ყოველდღიური პრაქტიკა სკოლაში. ზოგადად მთლიანი სასწავლო პროცესის ახალ პრინციპებზე დაფუძნება არის იმ სტანდარტების მიღწევა, რაც ეროვნული სასწავლო გეგმით არის განსაზღვრული.
- მშობლები რამდენად იქნებიან ჩართულები მესამე თაობის ეროვნული გეგმის დანერგვაში?
- მშობლებიც ჩართული იქნებიან და არიან კიდეც გარკვეულ დონეზე. მშობელთა ჩართულობა არის ძლიერი და სასურველი ბერკეტი. მნიშვნელოვანია იმის განსაზღვრა, რისთვის არის მშობლის ჩართულობა საჭირო. მშობლის ფუნქცია არაა ის, რომ ბავშვს დაეხმაროს დავალების დაწერაში, მან უბრალოდ პროცესს უნდა მიაქციოს ყურადღება. მოცემული დავალება თუ აქტივობები რამდენადაა მოსწავლის უახლოესი განვითარების დონეზე. ამის დიაგნოსტირება და განხილვა მასწავლებელთან არის მშობლის მთავარი ფუნქცია სწავლების პროცესში ჩართულობისას. ეროვნული სასწავლო გეგმა ისეა აწყობილი, რომ თუ მშობელი აღმოაჩენს ბავშვის განვითარებისთვის შეუსაბამო დავალებებს, მისი უკეთესობისკენ ცვლილება ყოველთვისაა შესაძლებელი. სასკოლო კულტურის განვითარება და მოსწავლეზე მეტად ორიენტირება არის პათოსი მთელი ამ მეთოდის. მშობელთა, მასწავლებელთა და დირექტორთა ჩართულობა - ჯამში ეს ქმნის სასურველ ჰუმანურ გარემოს სკოლაში.
ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე“ - მზია კახაძე

„დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე“ - მზია კახაძე

ოგორ უნდა შეფასდეს მოსწავლე ონლაინ სწავლების შემდეგ და რა პროცესები გამოკვეთა პანდემიით გამოწვეულმა კრიზისმა განათლების სფეროში, ამ თემებზე ​Momsedu.ge სასკოლო საზოგადოებისთვის კარგად ნაცნობ მასწავლებელს, მზია კახაძეს ესაუბრა. იგი ღურტის (ხულოს მუნიციპალიტეტი) საჯარო სკოლაში ასწავლის.

- ქალბატონო მზია, თითქმის 2 თვეა, სწავლა ონლაინ ფორმატში მიმდინარეობს. რა სირთულეებს გადააწყდით დისტანციური სწავლებისას?

- მსოფლიოში არსებულმა რეალობამ განათლების სისტემა ახალი გამოწვევის წინაშე დააყენა, პედაგოგებმა ამ გამოწვევას ღირსეულად ვუპასუხეთ და გადავედით ონლაინ სწავლების რეჟიმზე. COVID-19-მდე ჩვენ სრულად ონლაინ სწავლებაზე გადასვლის გამოცდილება არ გვქონდა, თავისთავად წარმოიქმნა როგორც ტექნიკური, ასევე შინაარსობრივი პრობლემები, თუმცა განათლების სამინისტროს მხარდაჭერით შესაძლებლობები მოგვეცა, სრულყოფილად ვისარგებლოთ შემოთავაზებული ონლაინ ინსტრუმენტებით - Microsoft office 365-ით, რომელიც აერთიანებს Microsoft TEAMS, OneNote-ს და სხვა, რაც ითვალისწინებს კოლაბორაციული სწავლების ელემენტებს და ეს ძალიან კარგია. საკმაოდ რთული და შრომატევადი აღმოჩნდა სკოლისათვის აქამდე უცხო პროგრამის Microsoft office 365-ის გაგება, თუმცა შეიქმნა რაიონული ვირტუალური საკონსულტაციო სივრცეები პროგრამა TEAMS-ში, რომლის მეშვეობითაც ასევე ახალი სკოლის მოდელის ტექნოლოგიების ექსპერტები კონსულტირებას გვიწევენ ჩვენ, პედაგოგებს. ასევე აქტიურად არის ჩართული ხულოს რაიონის რესურსცენტრის ხელმძღვანელობა, რომ სწავლა-სწავლების პროცესი უწყვეტად წარიმართოს და ყველაზე რთულ სიტუაციაშიც კი ნაპოვნი იქნას გამოსავალი.

- რა პროცესები გამოკვეთა პანდემიით გამოწვეულმა კრიზისმა განათლების მიმართულებით?

- ხარისხიანი ონლაინ სწავლების დანერგვა მოითხოვს წინასწარი მომზადების პროცესს, რაც გულისხმობს არა მარტო ადამიანურ, არამედ ტექნიკურ რესურსებს. სამწუხაროდ, ქართულ სოციუმში გვაქვს „ციფრული უთანასწორობა“, რადგან მაღალმთიანი რეგიონების სოფლების უმრავლესობა ინტერნეტის გარეშეა და საკმაოდ მწვავე პრობლემის წინაშე აღმოვჩნდით, ჩვენი მოსწავლეების უმრავლესობა არ არის უზრუნველყოფილი კომპიუტერითა და ინტერნეტით. ტელეფონის ინტერნეტი ძვირი უჯდებათ მშობლებს, რაც საკმაოდ უხერხულ სიტუაციას მიქმნის მე პირადად და ვცდილობ, გაკვეთილი შევამცირო, რომ მოსწავლემ არსებული ანგარიშით შეძლოს სხვა გაკვეთილის მოსმენაც. მიუხედავად სტრესული მდგომარეობისა, წარმოქმნილმა კრიზისმა ბევრ გამოწვევასთან ერთად საინტერესო პროცესები გამოკვეთა, რაც აუცილებლად მისცემს ბიძგს განათლებაში მიმდინარე პროცესებს. კარგი იქნება, პროცესის დასტაბილურების შემდეგ გადაიდგას ქმედითი ნაბიჯები კომპიუტერული წიგნიერების განვითარების კუთხით, რასაც შედეგად მოჰყვება საქართველოს უკლებლივ ყველა სკოლის, მაღალმთიანი სოფლების ჩათვლით, შესაბამისი ტექნიკითა და ინტერნეტით უზრუნველყოფა.

- ქალბატონო მზია, საინტერესოა თქვენი მოსაზრება მოსწავლეთა შეფასებასთან დაკავშირებით. თქვენი აზრით, როგორ უნდა შეფასდეს მოსწავლე ონლაინ სწავლების შემდეგ?

- ონლაინ სწავლების დროს არ ვიყენებთ განმსაზღვრელ შეფასებას და მე მგონი, დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე. საგანამანთლებლო სისტემაში მიმდინარე ყველა რეფორმის მთავარი საზრუნავი არის შეფასების სისტემის დახვეწა-გაუმჯობესება. ეს საკითხი დღეს უფრო მწვავედ დგას, რადგან მოცემულ სიტუაციაში, შეფასების დროს უამრავი რამ არის გასათვალისწინებელი, განმსაზღვრელი შეფასების გამოყენება ობიექტურობას იქნება მოკლებული. მოდი ვიმსჯელოთ, რას განიცდის მოსწავლე, როდესაც მაღალ ქულებს ვუწერთ? ბედნიერია, საკუთარ თავში დარწმუნებულია, რა თქმა უნდა, უკეთესად სწავლის სურვილი აქვს, თუმცა მცირე კრახიც მძიმე გადასატანია მისთვის და მოტივაცია მხოლოდ გარეგანია, ის ეჩვევა სწავლას მხოლოდ ნიშნისთვის და არა სწავლისთვის. რას განიცდის მოსწავლე, როდესაც დაბალ ქულებს ვუწერთ? არ უხარია გაკვეთილზე დასწრება, უჩნდება არასრულფასოვნების კომპლექსი, შურით უყურებს წარჩინებულებს და მშობლებთანაც არ არის გულახდილი, ცხოვრების შიში უჩნდება, რომ ვერასდროს იქნება წარმატებული. აქ მხოლოდ მშრალი ციფრებია. განმავითარებელი შეფასების გამოყენების დროს გაკეთებული კომენტარებით კი, თუ ჩვენ მასში ჩვენს კეთილგანწყობას გამოვავლენთ, ბავშვი წარმატების მიღწევის იმედს არ დაკარგავს. თუმცა საბოლოო ჯამში, მაინც სამინისტროსგან ველოდებით ოფიციალურ გადაწყვეტილებას, თუ როგორ უნდა მოხდეს მოცემულ სიტუაციაში მოსწავლეთა შეფასება.

წაიკითხეთ სრულად