Baby Bag

როგორ უნდა წარვმართოთ გაკვეთილი შეფერხებების გარეშე - ​კლასის მართვის სტრატეგიები

როგორ უნდა წარვმართოთ გაკვეთილი შეფერხებების გარეშე - ​კლასის მართვის სტრატეგიები

ტერმინი "კლასის მართვა" აღწერს პროცესს, რომელიც მიზნად ისახავს გაკვეთილების შეფერხებების გარეშე წარმართვას. ეს ასევე გულისხმობს მოსწავლის ხელისშემშლელი ქცევების პრევენციას. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი, რომელიც გაკვეთილის ნორმალურ მსვლელობას განაპირობებს არის კლასში ქცევის წესებისა და პროცედურების დადგენა, რომელიც მასწავლებელმა წლის დასაწყისშივე მოსწავლეებთან ერთად უნდა შეიმუშაოს. 

წესები უფრო ფორმალური, წერილობითი ხასიათისაა და ისეთი ტიპის ფორმულირებებს მოიცავს, რომლის წყალობით მოსწავლემ იცის, თუ რის გაკეთების უფლება აქვს და რისი - არა. პროცედურა უფრო არაფორმალური ხასიათისაა და კონკრეტული წესების განხორციელების გზებია. ძალიან ნაყოფიერ შედეგს იძლევა ის პრაქტიკა, რომლის მიხედვითაც თვითონ მოსწავლეები არიან ჩართულნი წესების შედგენაში, რადგან მათ უვითარდებათ პასუხისმგებლობისა და საკუთრების შეგრძნება. 

მაგალითად, მოსწავლეებმა და მასწავლებელმა შეიძლება შექმნან "საკლასო კონსტიტუცია" ანუ კლასში ქცევის წესების და პროცედურების ერთობლიობა. საკლასო კონსტიტუციის შედგენის დროს მოსწავლეები თავისუფლად გამოთქვამენ თავიანთ შეხედულებებს, თუ რა არის მათი აზრით მოსწავლეებისათვის მისაღები ქცევები და, შესაბამისად, მსჯელობენ კლასის წესებსა და პროცედურებზე (სხვისი პატივისცემა, კლასის სისუფთავის შენარჩუნება და სხვა); მასწავლებელი მოსწავლეების ყურადღებას მიმართავს კონკრეტული წესების შესრულების მნიშვნელობაზე, იმ მიზეზებზე, თუ რატომ არ შეიძლება რაიმეს გაკეთება (მაგალითად, ადგილიდან პასუხის წამოძახება, ხმაური და სხვა); 

მოსწავლეები კლასის წესების შესრულების დადებით და დარღვევის უარყოფით შედეგებზე მსჯელობენ. ბოლოს მასწავლებელი მოსწავლეებს სთხოვს, რომ მიიღონ ის წესები, რომლებსაც მთელი კლასი ეთანხმება. სასურველია, რომ "საკლასო კონსტიტუცია" კედელზე თვალსაჩინო ადგილას იყოს გამოკრული და მისი დარღვევის შემთხვევაში მოსწავლეებს მივუთითოთ, თუ კონსტიტუციის რომელი პუნქტი დაირღვა. ამით მასწავლებელი მუდმივად ზრუნავს კლასის წესების დაცვაზე. შესაძლოა, მასწ ავლებელი და მოსწავლეები შეთანხმდნენ სანქციებზეც, ანუ იმ პროცედურებზე, თუ რა უნდა გააკეთონ იმ შემთხვევაში, თუ მოსწავლე არღვევს კლასის მიერ ერთხმად მიღებულ წესებს. 

სანქციების არსებობა ხელს უწყობს კლასის წესების დაცვას. მოსწავლეების მიერ ერთხმად მიღებული წესები და მისი შესრულების პროცედურები იძლევა იმის გარანტიას, რომ მთელი წლის განმავლობაში მასწავლებელმა შეინარჩუნოს დადებითი სასწავლო გარემო და სასწავლო პროცესი ნორმალურად წარიმართოს. კლასის მართვის სტრატეგიებში, გარდა ამისა, შედის გაკვეთილის დაგეგმვა, მოსწავლეთა ორგანიზება, დროის ორგანიზება და ა. შ.

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რატომ აქვს ფინეთს მსოფლიოში საუკეთესო სასკოლო სისტემა?

​რატომ აქვს ფინეთს მსოფლიოში საუკეთესო სასკოლო სისტემა?

ჰარვარდის განათლების მეცნიერების დოქტორი ჰოვარდ გარდნერი ამერიკელებს შემდეგი რჩევით მიმართავს: „ისწავლეთ ფინეთისგან, რომელსაც ყველაზე ეფექტური სასკოლო განათლების სისტემა აქვს. ისინი ყველაფერს ჩვენგან რადიკალურად განსხვავებულად აკეთებენ.“

ფინეთის სკოლებს სხვა ქვეყნების ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებისგან სტრესისგან თავისუფალი სისტემა გამოარჩევს. ფინელი მოსწავლეები გლობალური საგანმანათლებლო ტესტების მაჩვენებლებით დასავლეთში ყველაზე წინ არიან. ფინელი ხალხი ყველაზე წიგნიერი საზოგადოების წოდებასაც არავის უთმობს. ფინეთში შვიდ წლამდე ასაკის ბავშვები ფორმალურ აკადემიურ განათლებას არ იღებენ. ისინი ყველაფერს თამაშით, სიმღერითა და საუბრებით სწავლობენ. ბავშვების უმრავლესობა სკოლაში ფეხით დადის ან გადაადგილებისთვის ველოსიპედს იყენებს. სასკოლო საათები საკმაოდ ხანმოკლეა, საშინაო დავალება კი მსუბუქი და მარტივად შესასრულებელი.

ამერიკის შეერთებულ შტატებში სკოლის მოსწავლეებს შესვენებები საკმაოდ ხანმოკლე აქვთ. ფინელ ბავშვებს კი ყოველ ერთ საათში ეზოში 15 წუთით თამაში და განტვირთვა შეუძლიათ. აღსანიშნავია, რომ დასვენება სავალდებულოა. ფინეთში სუფთა ჰაერი, ბუნებაში გასვლა და რეგულარული ფიზიკური აქტივობა სწავლის ხელშემწყობ უმთავრეს ფაქტორებად განიხილება. ცნობილ ფინურ მაქსიმას თუ დავუჯერებთ, „არ არსებობს ცუდი ამინდი, არსებობს არაადეკვატური ჩაცმულობა.“
ფინეთის სკოლებში კომპასებითა და რუკებით აღჭურვილ ბავშვებს ახლომდებარე ტყეებში დამოუკიდებლად გადაადგილებისა და სწორი გზის პოვნის საშუალებას ხშირად აძლევენ. ფინელები დაბალი ხარისხის სტანდარტიზირებული ტესტების შედგენისთვის არც დროს ხარჯავენ და არც ზედმეტ თანხებს. ბავშვები ყოველდღიურად სპეციალური ექსპერიმენტების, ქვიზების, დაკვირვების და უმაღლესი ხარისხის პერსონალიზირებული შეფასების მეთოდების გამოყენებით ფასდებიან. მოსწავლეებს კლასში გართობის, სიცილის და რიგ შემთხვევებში, თვლემის უფლებაც ეძლევათ. ფინელები პრაქტიკაში ძალიან ხშირად იყენებენ შემდეგ კულტურულ მანტრას: „მიეცით ბავშვებს უფლება, იყვნენ ბავშვები.“
ფინელებს ღრმად სწამთ, რომ ბავშვის მთავარი საქმე თამაშია და რომ თამაში სწავლის საუკეთესო საშუალებაა. კლასის ემოციური გარემო თბილი, უსაფრთხო, პატივისცემაზე დამყარებული და საიმედოა. გაკვეთილებს წინასწარ განსაზღვრული და გაწერილი ხასიათი არ აქვს, რის გამოც ბავშვები იძულებულები არ არიან, რომ მუდამ ერთი მიმართულებით იარონ. ერთ-ერთი ჩინელი მასწავლებლის თქმით, ჩინეთის სკოლებში სამხედრო და მკაცრი რეჟიმია, ფინეთში კი სკოლა ბავშვს ოჯახურ ატმოსფეროს სთავაზობს.
ფინეთში მასწავლებლებლის პროფესიას ყველაზე დიდ პატივს სცემენ და მას ძალიან აფასებენ. ადამიანს მასწავლებლის წოდების მოსაპოვებლად მაგისტრის ხარისხი უნდა ჰქონდეს მოპოვებული. მასწავლებლისთვის აუცილებელია გამოცდილება კვლევით საქმიანობაშიც.
„უფროსების მიზანია, რომ ბავშვები პოლიტიკოსებისგან დავიცვათ. ჩვენი ეთიკური და მორალური ვალია, რომ ბიზნესმენებს სკოლის შენობასთან მოახლოება ავუკრძალოთ,“ - განაცხადა ერთ-ერთმა ფინელმა პედაგოგმა. სინამდვილეში ფინეთში სკოლაში მისვლის უფლება ნებისმიერ ადამიანს აქვს. აღნიშნულ მასწავლებელს კი იმის თქმა სურდა, რომ განათლების სისტემაში მასწავლებლებს განმსაზღვრელი და უმაღლესი ძალაუფლება აქვთ.
ფინელი მასწავლებლები მაღალი კვალიფიკაციის მქონე პროფესიონალები არიან, რომლებსაც მოსწავლეების საგანმანათლებლო ინსტრუქციებით ინდივიდუალურად მომარაგება შეუძლიათ. ისინი იდეალურად უძღვებიან კლასს და ადგენენ ბავშვის განვითარებაზე ორიენტირებულ კურიკულუმს. მასწავლებლები მოსწავლეებს აუცილებლად აძლევენ დროს განტვირთვისა და ფიზიკური აქტივობებისთვის. ბავშვებს არ უხდებათ დროისა და ენერგიის ხარჯვა დაბალხარისხიან ტესტებზე. მოსწავლეები მასწავლებლებისგან საჭირო მხარდაჭერას ყოველდღიურად იღებენ. კლასში არსებული უსაფრთხო, ურთიერთთანამშრომლობაზე, პატივისცემასა და სიყვარულზე დაფუძნებული ატმოსფერო კი ბავშვების სათუთ ბუნებაზე ძალიან დადებითად ზემოქმედებს.
ერთ-ერთი უნივერსიტეტის პროფესორი იხსენებს: „ფინეთში, უნივერსიტეტის შენობაში ვიყავი, როდესაც ახლომდებარე სკოლის სათამაშო მოედნიდან ჩოჩქოლის ხმა შემომესმა. გარეთ გავედი, რათა გამეგო რა ხდებოდა. მოედანი სავსე იყო ბავშვებით, რომლებიც ფიჭვის ხის გარშემო შეკრებილიყვნენ, ღრმად სუნთქავდნენ და ცდილობდნენ მოახლოებული ზამთრის სურნელება შეეგრძნოთ. „გესმის? გაიგონე?“ - ჰკითხა შესვენების მეთვალყურემ ყვითელ პერანგში გამოწყობილ მასწავლებელს. „დიახ, მესმის, ეს ბედნიერების ხმაა,“ - ამაყად უპასუხა პედაგოგმა.

მომაზადებულია www.sm​h.com.au-ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა
წაიკითხეთ სრულად