Baby Bag

რას გულისხმობს მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა, რომელიც 2024 წლამდე საქართველოს ყველა სკოლაში უნდა დაინერგოს?

რას გულისხმობს მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა, რომელიც 2024 წლამდე საქართველოს ყველა სკოლაში უნდა დაინერგოს?

გეოგრაფიის საგნის ექსპერტმა მეგი ტალახაძემ ახალი, ​მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის შესახებ ისაუბრა. 2024 წლამდე ყველა სკოლაში სასწავლო პროცესი სწორედ აღნიშნულ გეგმაზე დაყრდნობით უნდა წარიმართოს:

„პირველი ამოსავალი წერტილი ჩვენთვის, რა თქმა უნდა, არის მოსწავლე, მასწავლებელი, სასკოლო კულტურა. უმთავრესი მიზანი არის, რომ ჩვენ შევქმნათ, ჩამოვაყალიბოთ კრიტიკულად მოაზროვნე, შემოქმედებითი მოქალაქეები. აქცენტი გაკეთებულია იმაზე, რომ მოსწავლეებს უნდა შეეძლოთ საგნებში მიღებული ცოდნის რეალობაში გადმოტანა. ყველა სკოლაზე ვერ ვისაუბრებთ, მაგრამ გვაქვს ეს პრობლემა და სასწავლო პროცესი უნდა გახდეს მოსწავლეზე ორიენტირებული.“

მეგი ტალახაძის თქმით, ახალი გეგმის დანერგვა ერთიანად, ერთ თვეში ვერ მოხერხდება:

„ეს ერთიანად ერთ წელში, ერთ თვეში არ კეთდება. არსებული რეფორმის შემდეგ ყოველთვის ხდება კვლევები. ​კვლევების შედეგად ვიღებთ გარკვეულ პრობლემებს და ამ პრობლემების მიხედვით ხდება შესაბამისი უკუკავშირის გაცემა. მნიშვნელოვანი ნაწილი არის სწორედ ის, რომ პედაგოგებთან ნაბიჯ-ნაბიჯ იქნეს მიღწეული დასახული მიზნები. აქ არის მხარდამჭერი ჯგუფები, 24 მხარდამჭერი ჯგუფი მთელი საქართველოს მასშტაბით. ამ ჯგუფებში ჩართული არიან: საგნის ექსპერტები, ინკლუზიური განათლების ექსპერტები, ლიდერობის ექსპერტები, განათლების ექსპერტები, რომელთაგან ვიღებთ უკუკავშირს, შეფასებებს. ეს არის სკოლების დონეზე უწყვეტი პროცესი. მასწავლებელი მიდის სკოლაში, ის ნერგავს პროცესს. ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმა ამ ბალანსს ემყარება. ყველა საგნის პრიორიტეტები და ინტერესი უნდა გამოიკვეთოს. ჩვენ გვაქვს გარკვეული ჩავარდნები, თუნდაც საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების მიმართულებით.“

„ყოველ წელს ემატება სკოლები. ამ წუთას 600 სკოლაა. რეგიონების დონეზეც თუ ვსაუბრობთ, ჩვენ რეგიონის, მუნიციპალიტეტის დონეზე, ყველა სოფლის სკოლასთან გვაქვს კავშირი. ​პედაგოგები, რა თქმა უნდა, მოგვყვებიან. ჩვენ ვიღებთ მათ უკუკავშირს. მათ შეკითხვებზე გვაქვს ერთობლივი გააზრების პროცესი. ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმაც მათ მიერ წამოღებულ თითოეულ უკუკავშირს შესაბამისად პასუხობს. მნიშვნელოვანი გამოწვევაა შეფასების ნაწილი. არ უნდა იყოს შეფასება ნიშანზე ორიენტირებული. შეფასება უნდა იყოს განვითარებასა და პროგრესზე ორიენტირებული,“ - აღნიშნულ საკითხზე მეგი ტალახაძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დღე“

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, მასწავლებლებისთვის შექმნა ახალი სივრცე - „მასწავლებლების სანდო წყარო“, სადაც ყოველდღიურად ქვეყნდება საგანმანათლებლო სფეროს სიახლეები. გადმოდით ბმულზე და მოიწონეთ - „მასწავლებლების სანდო წყარო“.

„დაეხმარეთ, მაგრამ მასწავლებელს არჩევანი დაუტოვეთ, ქალბატონო თამარ“ - გია მურღულიას პასუხი...
ფილოლოგი ​გია მურღულია განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს პროექტის - „ახალი სკოლის მოდელის“ ​ექსპერტის თამარ ჯაყელის პოსტს პასუხობს. გია მურღულიას ჩანაწერს Momsedu.ge უცვლელად...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

„ზოგიერთ კბილის პასტაში შედის ფტორი, რომლის გადაჭარბებულმა რაოდენობამ შესაძლოა ბავშვებში გამოიწვიოს გონებრივი ჩამორჩენა, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ბავშვი მუცლად ყოფნის დროს იღებს დედის მეშვეობით (თუ დედა ფტორიან პასტას დიდი რაოდენობით იყენებს). ერთი მხრივ, ფტორი აუცილებელია კბილისთვის და მეორე მხრივ, ამ საშიშროების წინაშე გვაყენებს“ - აღნიშნულის შესახებ ჰარვარდის მეცნიერმა ფილიპ გრანდჟანმა გადაცემაში „საიმედო რეკომენდაციები“ განაცხადა. 

„ჩვენ დიდი ხნის განმავლობაში ვეჭვობდით, რომ ფტორი შეიძლებოდა დამაზიანებელი ყოფილიყო ორგანიზმისთვის. უახლეს კვლევებში შევაჯამეთ ორსულებისა და ბავშვების მონაცემები. დადგინდა, რომ ბავშვები, რომლებიც ადრეული განვითარების ეტაპზე, ანუ მუცლად ყოფნის დროს დედისგან ბევრ ფტორს იღებდნენ, შემდგომში შეფერხება აქვთ ტვინის ფუნქციებში, კერძოდ IQ - ში. ფტორს ძირითადად სასმელი წყლიდან ვიღებთ, თუმცა როცა ამას ემატება კბილის პასტიდან მიღებული ფტორი, უკვე სარისკოა. რა თქმა უნდა, ფტორი კარიესის განვითარებას უშლის ხელს და ის აუცილებელია კბილებისთვის, თუმცა, ძალიან ცოტა რაოდენობით და მხოლოდ კბილების ზედაპირზე (არა ორგანიზმში). ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ჯაგრისზე დაიტანოთ ძალიან ცოტა კბილის პასტა, დაახლოებით ბრინჯის მარცვლის ზომის და გახეხვის შემდეგ სრულად გამოირეცხოთ პირის ღრუდან. ბავშვები კბილის ხეხვის დროს ყლაპავენ კბილის პასტას. კვლევების თანახმად, ასეთი ბავშვების ორგანიზმში ფტორის გადაჭარბებული რაოდენობა დაფიქსირდა, რომელიც შემდგომში ცირკულაციის შედეგად ხვდება ტვინში და იწვევს მის დაზიანებას“ - დასძინა ფილიპ გრანდჟანმა. 

როგორც გადაცემაში აღნიშნეს, აფთიაქებისა და მაღაზიის დახლებზე უამრავი ბრენდის კბილის პასტაა წარმოდგენილი, სხვადასხვა სარეკლამო წარწერა გვიჩენს კითხვას - პირის ღრუს მოვლის როგორ საშუალებებზე უნდა გავაკეთოთ არჩევანი, მაქსიმალური ეფექტის მისაღებად და ხომ არ არის რომელიმე პროდუქტი ჯანმრთელობისთვის საშიში?

,,ინტერნეტ სივრცეში გვხვდება უამრავი ვიდეო, სადაც კბილის პასტების ტუბზე დატანილი ფერადი ზოლების მიხედვით, უსაფრთხო და საფრთხის შემცველი პროდუქტების ერთმანეთისგან გარჩევას გვასწავლიან. სინამდვილეში ფერად ზოლებს სულ სხვა დანიშნულება აქვს და საერთოდ არ აქვს კავშირი კბილის პასტის შემადგენლობასთან. ეს ნიშნულები გამოიყენება მხოლოდ იმისთვის, რომ ქარხანაში გაიზომოს თუ რა სიგრძის ტუბი უნდა მოჭრას და შესაბამისად, ის აპარატი, რომელიც ამას აკეთებს ამ ნიშნულით ხვდება რა სიგრძეზე უნდა მოჭრას. მე პაციენტებს ყოველთვის ვთხოვ, რომ ამის მიხედვით არასდროს შეარჩიონ კბილის პასტა“ - აღნიშნა ქირურგმა, პარადონტოლოგმა თეა ნაცვლიშვილმა. 

„ქიმიური კბილის პასტები განსხვავებული შემადგენლობისაა, ამიტომ მათ შეძენამდე რეკომენდებულია სტომატოლოგთან კონსულტაცია, რომელიც ინდივიდუალურად თქვენი კბილებისა და ღრძილების შესაბამის პროდუქტს შეგირჩევთ. თუ პაციენტს აქვს ღრძილის ანთების მიმართ მიდრეკილება, მისთვის განკუთვნილ კბილის პასტაში უნდა შედიოდეს ან ქლორჰექსიდინი ან ეთერზეთები. ვისაც კარიესის მიმართ აქვს მიდრეკილება, მათ უნდა ჰქონდეთ ფტორირებული კბილის პასტა“ - დასძინა თეა ნაცვლიშვილმა.

ფტორი ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური და საყურადღებო კომპონენტია კბილის პასტების შემადგენლობაში. ის შეძლებისდაგვარად აღადგენს კბილის ემალს, უზრუნველყოფს კბილის მგრძნობელობის შემცირებას, რაც მისი დადებითი მხარეა. მგრძნობელობის გაძლიერებას კი კბილის ცვეთა განაპირობებს, გათხელებული ემალი ვეღარ იცავს კბილის დენტინს, რომელშიც ნერვული დაბოლოებების განშტოებებია და კბილები მარტივად რეაგირებს მჟავეზე, ტკბილზე, ცივსა და ცხელზე. ფტორიანი კბილის პასტა კი ემალის შევსებას უწყობს ხელს. არსებობს გასათვალისწინებელი ფაქტორი - ზედმეტი ფტორი საშიშია ჯანმრთელობისთვის!.

ზოგიერთი კბილის პასტის შემადგენლობაში შედის ნივთიერება ტრიკლოზანი, რომელიც პირის ღრუში ბაქტერიებს ანადგურებს და ეფექტურია, როგორც კარიესის, ასევე, ინფექციებისგან თავის დასაცავად. ამ დადებითი თვისებების მიუხედავად, მეცნიერების ნაწილს ტრიკლოზანის მიმართ საეჭვო დამოკიდებულება აქვს. ისინი ფიქრობენ, რომ შესაძლოა ბაქტერიების რეზისტენტობა გამოიწვიოს. გარდა ამისა, ცხოველებზე ჩატარებული ექსპერიმენტების მიხედვით დადგინდა ტრიკლოზალის უარყოფითი გავლენა ფარისებრ ჯირკვალზე, თუმცა, აღნიშნული კვლევები არ ჩატარებულა ადამიანზე, შესაბამისად, მეცნიერებს გადაჭრით უჭირთ იმის თქმა, რომ ეს ნივთიერება უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ადამიანზე. ამიტომ, ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ტრიკლოზანიანი კბილის პასტები გამოიყენოთ მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით, აუცილებლობის შემთხვევაში.

ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ინფორმაცია, რომელიც კბილის პასტების შემადგენლობის ჩამონათვალშია, მისი აბრაზიულობის, ანუ წმენდის მაჩვენებელი ინდექსია - ეს ინფორმაცია შემადგენლობაში მითითებულია, როგორც RDA – 20, RDA – 30, RDA – 50... რაც უფრო დიდი რიცხვია მითითებული აღნიშნული აბრევიატურის გასწვრივ, მით უფრო ეფექტურად წმენდს და ათეთრებს კბილებს, თუმცა ასეთივე წარმატებით აზიანებს ემალს. ანუ, ციფრები 0-დან 70-მდე დაბალ აბრაზიულობაზე მიუთითებს, საშუალოდ ითვლება 70-დან 100-მდე, 100-ზე ზემოთ კი მაღალი მაჩვენებელია. უმჯობესია არჩევანი გააკეთოთ დაბალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტაზე და გამონაკლის შემთხვევებში ან მაქსიმუმ კვირაში ორჯერ გაიხეხოთ კბილები საშუალო ან მაღალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტით.

კბილის პასტა, რომელიც წყალში ძალიან ქაფდება - ასეთი კბილის პასტის გამოყენებისგან თავი უნდა შევიკავოთ - აღნიშნეს გადაცემაში ,,საიმედო რეკომენაციდები. 

წყარო:​ ,,საიმედო რეკომენდაციები''

წაიკითხეთ სრულად