Baby Bag

„ბავშვი წიგნს ისე აღიქვამს, როგორც შენ მიაწვდი. ამ გზაზე ის ან ბედნიერია, ან უბედური, გააჩნია ვინ შეხვდება, როგორი მშობელი, მასწავლებელი,“ - გია მურღულია

გია მურღულია გადაცემაში „იმედის დღე“ ბავშვებში წიგნის კითხვისადმი ინტერესის გაღვიძების შესახებ საუბრობს:

„ბავშვი წიგნს ისე აღიქვამს, როგორც შენ მიაწვდი. ძალიან ცოტანი არიან ისეთები, რომლებით თვითონ პოულობენ საკუთარ თავს წიგნში და წიგნს საკუთარ თავში. ძალიან ბევრს, ცხადია, სჭირდება გზის გაკვალვა. ბავშვი ან უბედურია, ან ბედნიერი, გააჩნია ვინ შეხვდება, როგორი მშობელი, მასწავლებელი.“

გია მურღულია მშობლებს ურჩევს შვილებისთვის მეტი დრო გამონახონ და მათ მიმართ ყურადღება გამოიჩინონ:

„არ დაიშუროთ დრო თქვენი შვილებისთვის, მე ვისთანაც მისაუბრია ჩემს მოსწავლეებთან, ათიდან ცხრას უთქვამს, რომ მას აკლია მშობელთან ურთიერთობა. ლიტერატურაზე როდესაც ვსაუბრობთ, იცით, რომ გამოკითხვები ტარდება მთელს მსოფლიოში. ერთი წლის წინ 70 ქვეყანაში ჩატარდა გამოკითხვა, რომელიც ყოველ 5 წელიწადში ტარდება. ინტერესდებიან, როგორ ესმით ბავშვებს ის, რასაც კითხულობენ, რამდენად შეუძლია ბავშვს გაიაზროს ის, რასაც კითხულობს. ჩვენ ვართ მუდმივად ბოლო ათეულში. მიუხედავად იმისა, რომ მე არ მჯერა ეს მთელი შეგნებით, ფაქტია, რომ ბოლო ათეულში ვართ. ყველაზე ცუდი ის არის, რომ მეხუთედ მივიღეთ მონაწილეობა, წინსვლა კი არ გვაქვს. ეს იმაზე მეტყველებს, რომ არ ვფიქრობთ იმაზე, რომ წინ წავიდეთ. კვლევის შედეგებს რეკომენდაციები დაურთეს. ერთ-ერთი ფრაზა ასეთი იყო, რომ იმ ოჯახებში, სადაც არის წიგნის კულტი, სადაც მდიდარი ბიბლიოთეკაა, სადაც მშობლები ერთმანეთთან წიგნებზე ლაპარაკობენ, ბავშვს შეუძლია დაინახოს მამა, რომელიც წიგნს კითხულობს, ბავშვებს აქვთ ხარისხობრივად უფრო მაღალი მაჩვენებელი, ვიდრე სხვა ბავშვებს. მე ბევრ ისეთ მშობელს ვხედავ, რომლებიც პასუხისმგებლობას სკოლებს აკისრებენ, განსაკუთრებით ეს ეხება კერძო სკოლას. მშობელი მოდის და გეუბნება, მე მოგიყვანე შენ ბავშვი და შენ ხარ პასუხისმგებელი მასზე, მე თავისუფალი ვარ, არ შემაწუხო.“

„როგორ შევაყვაროთ ბავშვს კითხვა? ამის პანაცეა არ არსებობს. ამ გზაზე ბევრი მარცხი მინახავს. მთავარი მე მაინც მოტივაცია მგონია, როგორც ყველა სხვა საქმეში. თუ ინტერესი იბადება, ადამიანი აკეთებს საქმეს, თუ არ იბადება, არ აკეთებს, ან აკეთებს ცუდად. მთავარი კითხვა ეს არის, როგორ უნდა დაბადო ინტერესი. პირველ რიგში ბავშვს უნდა დაანახო, რას ნიშნავს თხრობის კულტურა. მწერლობა არის თხრობა, მოკლედ რომ ვთქვათ. თხრობის კულტურა როგორ იბადება? ფაქტის ინტერესით. მეორე არის განვითარების ინტერესი. ნესტანი რომ ეუბნება ტარიელს, წადი და მოჰკალი ხვარაზმშას შვილიო, შენ უნდა დააინტერესო ბავშვი, უთხრა, ნახე ახლა რას ეტყვის ნესტანი, როდესაც ქაჯეთის ციხიდან ფატმანს მოსწერს წერილს, ამ გადაწყვეტილებას დააბრალებს ყველაფერს. მესამე არის ხასიათის ინტერესი, როგორ ვლინდება პერსონაჟის ხასიათი. მეოთხე არის კონფლიქტის ინტერესი, ხელოვნება არ არსებობს კონფლიქტის გარეშე. ადამიანებს აინტერესებთ, როგორ დამთავრდება კონფლიქტი, მოსწონთ იდუმალება. შემდეგი არის მიზნობრივი გამეორების ინტერესი. ხშირად მე ბავშვებს ვეკითხები ხოლმე, რა წავიკითხო, რომ გავიგო თქვენ რა მოგწონთ-მეთქი. მაშინვე ახმაურდებიან ბავშვები და მეუბნებიან, ვინ რას კითხულობს,“ - აღნიშნა გია მურღულიამ.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

წაიკითხეთ სრულად