Baby Bag

კორონავირუსის გამო დაწესებული შეზღუდვების მოხსნის დაწყებასთან ერთად, საქართველომ პრიორიტეტი სკოლების გახსნას უნდა მიანიჭოს - UNICEF

კორონავირუსის გამო დაწესებული შეზღუდვების მოხსნის დაწყებასთან ერთად, საქართველომ პრიორიტეტი სკოლების გახსნას უნდა მიანიჭოს - UNICEF

გაეროს ბავშვთა ფონდის განცხადებით, კორონავირუსის გამო დაწესებული შეზღუდვების მოხსნის დაწყებასთან ერთად, საქართველომ პრიორიტეტი უნდა მიანიჭოს სკოლების გახსნას.

„სკოლები იმ პრიორიტეტულ დაწესებულებებს შორის უნდა მოექცეს, რომლებიც უსაფრთხოების ზომების დანერგვის შემდეგ გახდება ხელმისაწვდომი, რაც უფრო დიდხანს რჩებიან ბავშვები სკოლის გარეშე, მით უფრო იზრდება მათი დაუცველობა სხვადასხვა რისკის მიმართ. სკოლების დახურვა განსაკუთრებით მძიმედ აისახება დაუცველ ბავშვებზე. ვითარების გაუმჯობესებასა და შეზღუდვების შემსუბუქებასთან ერთად, დროა, ბავშვები დაუბრუნდნენ ჩვეულ სასწავლო პირობებს,“ - აღნიშნულია UNICEF-ის მიერ მომზადებულ სტატიაში, რომელსაც სრულად გთავაზობთ:

კორონავირუსის გავრცელების შესაკავებლად და ზრდის ზომიერი ტემპის შესანარჩუნებლად საქართველომ მკაცრი ზომები გაატარა. არსებობს მზარდი მტკიცებულებები, რომ ბავშვები და სკოლები არ წარმოადგენენ ქვეყნებში დაავადების გავრცელების მთავარ ფაქტორებს. ფაქტობრივად, არ არსებობს დაავადების გავრცელების ტემპსა და სკოლების გახსნასა ან დახურვას შორის კავშირის მტკიცებულება.

არსებობს ბავშვების ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, კვებაზე, უსაფრთხოებასა და სწავლაზე სკოლების დახურვის უარყოფითი ზეგავლენის ძლიერი მტკიცებულება.

იმავდროულად, არსებობს ბავშვების ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, კვებაზე, უსაფრთხოებასა და სწავლაზე სკოლების დახურვის უარყოფითი ზეგავლენის ძლიერი მტკიცებულება. როდესაც ბავშვები ხანგრძლივი დროის განმავლობაში არ დადიან სკოლაში, იზრდება ფიზიკური, ემოციური და სქესობრივი ძალადობის რისკი, უარესდება მათი ფსიქიკური ჯანმრთელობა. იზრდება მათი დაუცველობა ბავშვთა შრომის საფრთხის მიმართ და ალბათობა, რომ ისინი ვერ მოახერხებენ თავის დაღწევას სიღარიბისათვის. ყველაზე გარიყული ბაშვების სკოლის გარეშე ყოფნამ, თუნდაც რამდენიმე კვირის განმავლობაში, შესაძლოა გამოიწვიოს უარყოფითი შედეგები, რომელთა მოქმედებაც მთელი სიცოცხლის მანძილზე გასტანს. ამასთანავე, არასათანადო განათლების მქონე ბავშვების სიცოცხლის მოსალოდნელი ხანგრძლივობა და მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობა უფრო დაბალია.

სკოლების გახსნის დროის შესახებ გადაწყვეტილების მიღება უნდა მოხდეს ბავშვების საუკეთესო ინტერესებიდან და მთლიანად საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის მოსაზრებებიდან გამომდინარე.

სკოლების გახსნის დროის შესახებ გადაწყვეტილების მიღება უნდა მოხდეს ბავშვების საუკეთესო ინტერესებიდან და მთლიანად საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის მოსაზრებებიდან გამომდინარე. გადაწყვეტილება უნდა დაეფუძნოს სკოლების გახსნის დადებითი მხარეებისა და რისკების შეფასებას, მტკიცებულებებს, მათ შორის, განათლების, საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისა და სოციო-ეკონომიკურ ფაქტორებს. სკოლებში უნდა განხორციელდეს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის შესაბამისი ღონისძიებები, მოხდეს ადაპტაცია რისკების ან ადგილობრივ დონეზე კორონავირუსის გავრცელებასა და მდგომარეობის ცვლილების შესახებ მიღებული ახალი ინფორმაციის შესაბამისად.

გაეროს ბავშვთა ფონდმა წარმოადგინა რჩევები, რომლებიც ხელს შეუწყობს მთავრობებს სკოლების უსაფრთხოდ გახსნაში. მათ შორისაა შემდეგი რეკომენდაციები:

  • სათანადო წყალმომარაგებისა და სანიტარიული პირობების უზრუნველყოფა, რაც უაღრესად მნიშვნელოვანია სკოლების უსაფრთხოდ გახსნისათვის;
  • ფიზიკური დისტანცირების ზომების განხორციელება, მათ შორის, ისეთი ღონისძიებების აკრძალვა, რომლებიც მოითხოვს დიდი რაოდენობით ადამიანების თავშეყრას;
  • სასწავლო დღის დაწყებისა და დასრულების გრაფიკის დარეგულირება;
  • სკოლაში კვებისათვის გამოყოფილი დროის ცვლილება;
  • გაკვეთილების ჩატარება დროებით მოწყობილ სივრცეებში ან ღია ცის ქვეშ;
  • გაკვეთილების ჩატარება ცვლებში, კლასების ზომის შემცირების მიზნით.


სკოლების გახსნისთანავე ჩვენ უნდა უზრუნველვყოთ თითოეული ბავშვის ჩართულობა სასწავლო პროცესში; თითოეულ ბავშვს უნდა შეეძლოს სკოლაში ჯანმრთელობის, ჰიგიენისა და კვების მომსახურებით სარგებლობა; და თითოეულ ბავშვს უნდა ჰქონდეს წვდომა ინტერნეტზე. გლობალური პანდემია და მასთან დაკავშირებული სირთულეები შესაძლოა მოგვევლინოს ჩვენს სკოლებში უმნიშვნელოვანესი გარდაქმნის კატალიზატორად, რის შედეგადაც თითოეული ბავშვი შეძლებს იმ უნარ-ჩვევების შეძენას, რომლებიც მნიშვნელოვანია წარმატების მისაღწევად ცხოვრებაში, სკოლაში და შრომით ბაზარზე.

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა გავლენის მოხდენა შეუძლია არაკონდიცირებულ, ცხელ ოთახს აბიტურიენტთა აზროვნების პროცესზე - პედიატრი თამარ ობგაიძე

რა გავლენის მოხდენა შეუძლია არაკონდიცირებულ, ცხელ ოთახს აბიტურიენტთა აზროვნების პროცესზე - პედიატრი თამარ ობგაიძე

რა გავლენის მოხდენა შეუძლია არაკონდიცირებულ, ცხელ ოთახს აბიტურიენტთა აზროვნების პროცესზე, - ამის შესახებ პედიატრი თამარ ობგაიძე საუბრო​ბს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ახალმა კორონავირუსმა მთლიანად შეცვალა პლენეტის დღის წესრიგი, რაც პრაქტიკულად ყველა სფეროზე აისახა.
უსაფრთხოების უპრეცედენტო ზომების დაცვა, რაც აქამდე არასოდეს დაგვჭირვებია, დღეს უკვე ჩვენი ყოველდღიურობაა.
წინ უმაღლეს სასწავლებლებში მისაღები გამოცდებია და როგორც ჩანს, კორონავირუსთან დაკავშირებული სიფრთხილის ზომები ამ სფეროზეც აისახება.
სწორედ, უსაფრთხოების მიზნით ჩაითვალა საჭიროდ, არ იქნას გამოყენებული კონდიცირების სისტემები. თუმცა იმედია, გამოცდებამდე მიღებულ იქნება ახალი მტკიცებულებები და ეს აკრძალვა გადაიხედება.

მაგრამ რა გავლენა აქვს მაღალ ტემპერატურას ადამიანის ორგანიზმზე?

გარემო ფაქტორები, მათ შორის, ამინდის, ოთახში ტემპერატურის, ჰაერის შემადგენლობის, ტენიანობის ცვლილებები გავლენას რომ ახდენს ადამიანის ორგანიზმის ბევრ ფუნქციაზე, მეცნიერებისათვის დიდი ხანია ცნობილია. კარგა ხანია დეტალურადაა შესწავლილი არამარტო მეტეოფაქტორების ზემოქმედება, არამედ ცალკეული ფიზიკური ფაქტორის გავლენაც, მათ შორის, ისიც, თუ როგორ მოქმედებს გარემოს მაღალი ან დაბალი ტემპერატურის ზემოქმედება ორგანიზმის სხვადასხვა ფუნქციაზე. თერმული კომფორტის შეგრძნების დარღვევას შეუძლია ზემოქმედების მოხდენა შრომის ნაყოფიერებაზე და ეს, რა თქმა უნდა, გონებრივი შრომაზე აისახება.

მაშ, არის თუ არა კავშირი სითბურ სტრესსა და კოგნიტურ ფუნქციას შორის?

სითბური სტრესი სამეცნიერო ლიტერატურაში ერთ-ერთ პროფესიულ რისკადაა მიჩნეული. ჯერ კიდევ 1983 წელს Ramsey-ს და თანაავტორთა მიერ 14 თვის მანძილზე განხოცრიელებულმა დაკვირვებამ ქარხნების მუშებზე (სულ 17000 დაკვირვება) აჩვენა, რომ სამუშაო გარემოში მაღალი ტემპერატურა დაკავშირებილი იყო საფრთხის მატებასთან, რაც მუშის გაუფრთხილებლობით ხდებოდა. ამ გარემოში იზრდებოდა უბედური შემთხვევების რიცხვი საშუაო ადგილზე ყურადღების მოდუნებასთან დაკავშირებით.

მეცნიერთა დაკვირვებით, ოთახის მაღალი ტემპერატურა ნაკლებად მოქმედებს მარტივი სამუშაოს ჩატარების უნარზე, მაგრამ რთული სამუშაოების შესრულებაზე, რაც უფრო მეტ ყურადღებასა და აზროვნებასთანაა კავშირში, გავლენა ცალსახაა.

Laurent JG და თანაავტორთა მიერ (2016 წ) დაკვირვება წარმოებდა 44 სტუდენტზე, რომელთა საშალო ასაკი 20,2 წელი იყო. კვლევით დადგინდა, რომ ოთახის მაღალ ტემპერატურაზე ( >26 გრადუსზე) ცდის პირთა ყურადღება, რაც რამდენიმე ტესტით ფასდებოდა, უფრო დაბალი იყო. ეს კი, რა თქმა უნდა, მათ აკადემიურ მოსწრებაზე აისახება.

საინტერესოა ოთახის მაღალი ტემპერატურის გავლენა სხვადასხვა საგანში მოსწრებასთან დაკავშირებით. Wargocki P და Wyon DP მონაცემებით, მათემატიკის გაკვეთილებზე იმ ოთახში, სადაც ტემპერატურა 27 გრადუსი იყო, 30%-ით დაბალი აღმოჩნდა მოსწავლეთა ტესტირების შედეგები, 20 გრადუსიან ოთახში ჩატარებული ტესტირების შედეგებთან შედარებით. რაც შეეხება კითხვის გაკვეთილებს, აქ ოთახის მაღალი ტემპერატურის ზეგავლენა უფრო ნაკლებად ვლიდნებოდა - სულ 5,7%-ით მეტი იყო მოსწრება დაფიქსირდა იმ ოთახის მოსწავლეთა შორის, სადაც ტემპერატურა 22,5 გრადუსი იყო.

Kabanshi A და თანაავტორებმა (2015 წ) შეისწავლეს ოთახის მაღალი ტემპერატურის, კონდიცირების და ხმაურის გავლენა სტუდენტების სწავლის პროცესზე. აღმოჩნდა, რომ ოთახის მაღალი ტემპერატურა უარყოფად მოქმედებდა წერის და ლოგიკასთან ასოცირებულ უნარებზე.

რა გავაკეთოთ სითბური სტრესის შესამცირებლად?

  • პირველ რიგში, გახსოვდეთ, გარემოს მაღალი ტემპერატურის პირობებში ადვილად ხდება ორგანიზმის გაუწყლოება, ამიტომ მიიღეთ წლის გაზრდილი რაოდენობა და ცივი წყალი გამოცდის მიმდინარეობისასაც გამოიყენეთ.
  • გამოცდებამდე განსაკუთრებული ყურადღება მიაქციეთ სწორ კვებას. საინტერესოა თიროზინის ზეგავლენა კოგნიტურ პროცესებზე. თიროზინი, შეუცველელი ამინომჟავაა, რომელიც სინთეზირდება ღვიძლში ფენილალანინიდან და ცილების შემადგენლობაში შედის. ის ზემოქმედებს დოფამინისა და ნორადრენალინის ცვლაზე თავის ტვინში. კვლევები ადასტურებს, რომ ეს პასუხი ხელს უწყობს კოგნიტური ფუნქციების გაუმჯობესებას გარემოს ექსტრემალური ფაქტორების ზემოქმედების, მათ შორის გარემოს მაღალი ტემპერატურის დროს. ამიტომ სწორი კვება აუცილებლად დაგეხმარებათ საუკეთესო შედეგების მიღწევაში - მიირთვით ცილოვანი საკვები, ხილი და ბოსტნეული.

  • და რა თქმა უნდა, დაიცავით უსაფრთხოების ყველა ზომა ინფიცირების რისკის შესამცირებლად.“

წაიკითხეთ სრულად