Baby Bag

„დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე“ - მზია კახაძე

„დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე“ - მზია კახაძე

ოგორ უნდა შეფასდეს მოსწავლე ონლაინ სწავლების შემდეგ და რა პროცესები გამოკვეთა პანდემიით გამოწვეულმა კრიზისმა განათლების სფეროში, ამ თემებზე ​Momsedu.ge სასკოლო საზოგადოებისთვის კარგად ნაცნობ მასწავლებელს, მზია კახაძეს ესაუბრა. იგი ღურტის (ხულოს მუნიციპალიტეტი) საჯარო სკოლაში ასწავლის.

- ქალბატონო მზია, თითქმის 2 თვეა, სწავლა ონლაინ ფორმატში მიმდინარეობს. რა სირთულეებს გადააწყდით დისტანციური სწავლებისას?

- მსოფლიოში არსებულმა რეალობამ განათლების სისტემა ახალი გამოწვევის წინაშე დააყენა, პედაგოგებმა ამ გამოწვევას ღირსეულად ვუპასუხეთ და გადავედით ონლაინ სწავლების რეჟიმზე. COVID-19-მდე ჩვენ სრულად ონლაინ სწავლებაზე გადასვლის გამოცდილება არ გვქონდა, თავისთავად წარმოიქმნა როგორც ტექნიკური, ასევე შინაარსობრივი პრობლემები, თუმცა განათლების სამინისტროს მხარდაჭერით შესაძლებლობები მოგვეცა, სრულყოფილად ვისარგებლოთ შემოთავაზებული ონლაინ ინსტრუმენტებით - Microsoft office 365-ით, რომელიც აერთიანებს Microsoft TEAMS, OneNote-ს და სხვა, რაც ითვალისწინებს კოლაბორაციული სწავლების ელემენტებს და ეს ძალიან კარგია. საკმაოდ რთული და შრომატევადი აღმოჩნდა სკოლისათვის აქამდე უცხო პროგრამის Microsoft office 365-ის გაგება, თუმცა შეიქმნა რაიონული ვირტუალური საკონსულტაციო სივრცეები პროგრამა TEAMS-ში, რომლის მეშვეობითაც ასევე ახალი სკოლის მოდელის ტექნოლოგიების ექსპერტები კონსულტირებას გვიწევენ ჩვენ, პედაგოგებს. ასევე აქტიურად არის ჩართული ხულოს რაიონის რესურსცენტრის ხელმძღვანელობა, რომ სწავლა-სწავლების პროცესი უწყვეტად წარიმართოს და ყველაზე რთულ სიტუაციაშიც კი ნაპოვნი იქნას გამოსავალი.

- რა პროცესები გამოკვეთა პანდემიით გამოწვეულმა კრიზისმა განათლების მიმართულებით?

- ხარისხიანი ონლაინ სწავლების დანერგვა მოითხოვს წინასწარი მომზადების პროცესს, რაც გულისხმობს არა მარტო ადამიანურ, არამედ ტექნიკურ რესურსებს. სამწუხაროდ, ქართულ სოციუმში გვაქვს „ციფრული უთანასწორობა“, რადგან მაღალმთიანი რეგიონების სოფლების უმრავლესობა ინტერნეტის გარეშეა და საკმაოდ მწვავე პრობლემის წინაშე აღმოვჩნდით, ჩვენი მოსწავლეების უმრავლესობა არ არის უზრუნველყოფილი კომპიუტერითა და ინტერნეტით. ტელეფონის ინტერნეტი ძვირი უჯდებათ მშობლებს, რაც საკმაოდ უხერხულ სიტუაციას მიქმნის მე პირადად და ვცდილობ, გაკვეთილი შევამცირო, რომ მოსწავლემ არსებული ანგარიშით შეძლოს სხვა გაკვეთილის მოსმენაც. მიუხედავად სტრესული მდგომარეობისა, წარმოქმნილმა კრიზისმა ბევრ გამოწვევასთან ერთად საინტერესო პროცესები გამოკვეთა, რაც აუცილებლად მისცემს ბიძგს განათლებაში მიმდინარე პროცესებს. კარგი იქნება, პროცესის დასტაბილურების შემდეგ გადაიდგას ქმედითი ნაბიჯები კომპიუტერული წიგნიერების განვითარების კუთხით, რასაც შედეგად მოჰყვება საქართველოს უკლებლივ ყველა სკოლის, მაღალმთიანი სოფლების ჩათვლით, შესაბამისი ტექნიკითა და ინტერნეტით უზრუნველყოფა.

- ქალბატონო მზია, საინტერესოა თქვენი მოსაზრება მოსწავლეთა შეფასებასთან დაკავშირებით. თქვენი აზრით, როგორ უნდა შეფასდეს მოსწავლე ონლაინ სწავლების შემდეგ?

- ონლაინ სწავლების დროს არ ვიყენებთ განმსაზღვრელ შეფასებას და მე მგონი, დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე. საგანამანთლებლო სისტემაში მიმდინარე ყველა რეფორმის მთავარი საზრუნავი არის შეფასების სისტემის დახვეწა-გაუმჯობესება. ეს საკითხი დღეს უფრო მწვავედ დგას, რადგან მოცემულ სიტუაციაში, შეფასების დროს უამრავი რამ არის გასათვალისწინებელი, განმსაზღვრელი შეფასების გამოყენება ობიექტურობას იქნება მოკლებული. მოდი ვიმსჯელოთ, რას განიცდის მოსწავლე, როდესაც მაღალ ქულებს ვუწერთ? ბედნიერია, საკუთარ თავში დარწმუნებულია, რა თქმა უნდა, უკეთესად სწავლის სურვილი აქვს, თუმცა მცირე კრახიც მძიმე გადასატანია მისთვის და მოტივაცია მხოლოდ გარეგანია, ის ეჩვევა სწავლას მხოლოდ ნიშნისთვის და არა სწავლისთვის. რას განიცდის მოსწავლე, როდესაც დაბალ ქულებს ვუწერთ? არ უხარია გაკვეთილზე დასწრება, უჩნდება არასრულფასოვნების კომპლექსი, შურით უყურებს წარჩინებულებს და მშობლებთანაც არ არის გულახდილი, ცხოვრების შიში უჩნდება, რომ ვერასდროს იქნება წარმატებული. აქ მხოლოდ მშრალი ციფრებია. განმავითარებელი შეფასების გამოყენების დროს გაკეთებული კომენტარებით კი, თუ ჩვენ მასში ჩვენს კეთილგანწყობას გამოვავლენთ, ბავშვი წარმატების მიღწევის იმედს არ დაკარგავს. თუმცა საბოლოო ჯამში, მაინც სამინისტროსგან ველოდებით ოფიციალურ გადაწყვეტილებას, თუ როგორ უნდა მოხდეს მოცემულ სიტუაციაში მოსწავლეთა შეფასება.

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორი იქნება მომავლის განათლება?

როგორი იქნება მომავლის განათლება?
დროის ცვლილებასთან ერთად იცვლება სამყაროც, ტექნოლოგიები ვითარდება, რაც ცხოვრების ყველა სფეროზე ახდენს გავლენას, მათ შორისაა განათლება. მეცნიერებს და განათლების ექსპერტებს კვლევების შედეგად გარკვეული დასკვნები გამოაქვთ, თუ როგორი შეიძლება იყოს განათლება 2050 წელს, რა შეიცვლება და როგორ. ყველაზე თვალშისაცემ და მნიშვნელოვ მიღწევად კი ტრადიციული სასწავლო სისტემის ინოვაციური მეთოდით/ტექნოლოგიებით ჩანაცვლება წარმოადგენს.

აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ ამერიკული და ევროპული სკოლების უმეტესობა დღეს სრულად არის აღჭურვილი თანამედროვე ნანო ტექნოლოგიებით, ისინი დღეს წარმატებით იყენებენ ხელოვნურ ინტელექტს სწავლების პროცესში. მათთვის პრიორიტეტს წარმოადგენს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი უნარების განვითარებაზე ფიქრი, ემოციური ინტელექტი აქ რელევანტურ ადგილს იკავებს, კრიტიკული აზროვნება, განსჯა, ანალიზი, პრობლემის გადაჭრისა და სწორი გადაწყვეტილების მიღების უნარი - ეს ითვლება აუცილებელ უნარებად.
როგორი იქნება მომავლის განათლება?
როგორც სპეციალისტები ამბობენ, სწავლების პროცესში აქტიურ როლს და ადგილს დაიკავებს თანამედროვე ტექნოლოგიები. დღესაც ბევრი სკოლა იყენებს მსგავს პრაქტიკას, მაგალითად, ვირტუალურ რეალობას, რომლის გამოყენება სწავლების უნიკალური გამოცდილებაა, ის გარკვეული შეგრძნებების სტიმულაციასა და ჩართულობას განაპირობებს, მისი დახმარებით მოსწავლეები დამკვირვებლები კი არ არიან მხოლოდ, არამედ ახლა მათ უკვე შეუძლიათ გახდნენ პროცესის მონაწილენი, ვირტუალურად აღმოაჩინონ წყალქვეშა სამყარო მათი შეგრძნების ორგანოების გამოყენებით.
ვირტუალურ რეალობას აქვს უნარი, მოსწავლეები პირდაპირ სიმულაციურ გარემოში მოახვედროს, ამიტომ თანამედროვე სწავლებაში იზრდება მისი, როგორც სასწავლო იარაღის გამოყენების პოპულარულობა. კვლევების შედეგად დადგინდა, რომ დასასწავლი მასალის 90%-ის ათვისება ტექნოლოგიების გამოყენებით ხდებოდა, დარჩენილი ნაწილის კი და ტრადიციული მეთოდით სწავლების დროს.
ამ სტატიით დაგანახებთ, როგორ შეიძლება გავაუმჯობესოთ სწავლების ხარისხი თუ ვირტუალური რეალობის ღრმა პოტენციალს აღმოვაჩენთ.
ექსპერტები გვეუბნებიან, რომ რამდენიმე წელიწადში დაფებს, ცარცს და მარკერს სრულიად ჩაანაცვლებს კომპიუტერული ტექნიკა, პროექტორები, ინტერაქტიული დაფები და ა.შ. შეიცვლება ასევე შეფასების სისტემები, ტესტირება სრულად გაუქმდება, რადგან ფსიქოლოგების თქმით, მოსწავლე ტესტირების ჩაბარების შემდეგ სრულად ივიწყებს შესწავლილ მასალას და ამიტომ ეს პრაქტიკა შედეგზე ორიენტირებული არ არის.
ასევე, საკლასო გარემო/ინფრასტრუქტურა 2050 სრულიად ახალ სახეს მიიღებს, კლასში შესვლისას, ბიომეტრიული სკანირებით იქნება შესაძლებელი დასწრების აღნიშვნა და რეგისტრაცია. ხელოვნურ ინტელექტს გამოიყენებენ მოსწავლეთა ნამუშევრების შემოწმებაში, ასევე მასწავლებელი ChatGPT-ის პროგრამის გამოყენებით შეძლებს პლაგიატიზმის გამოაშკარავებას, მოსწავლეები თავიანთი ნამუშევრების შესახებ მიიღებენ დროულ უკუკავშირს.
მეტავერსი, რომელიც ვირტუალური რეალობის დახვეწილი ვერსიაა, განათლების სისტემაში კარგად დაიმკვიდრებს თავს. ამ დროს მოსწავლეებიც და მასწავლებლების საკუთარი ციფრული ავატარის შექმნას შეძლებენ, ვირტუალური რეალობის ჩაფხუტის გაკეთების შემდეგ მოხვდებიან სამყაროში, სადაც ასევე შეეძლებათ სწავლასთან ერთად, ითამაშონ, გაერთონ, ადამიანები გაიცნონ, კონცერტს დაესწრონ, იშოპინგონ ან ბიზნესი აკეთონ.
სწორედ მეტავერსი გახდება განათლებაში ინტერაქტიული სასწავლო გარემოს შემქმნელი. შეიცვლება ასევე სასწავლო მასალაც, Kindle და e-books პოპულარობა გაიზრდება, რადგან ნებისმიერ ადგილას ნებისმიერი რამის წაკითხვის საშუალებას გვაძლევს და ასევე ტექსტში ორიენტირების სწრაფ საშუალებებს გვთავაზობს. ქაღალდის მოხმარება შემცირდება, თუმცა სრულიად არ გაქრება, განსაკუთრებით ხელოვნებისა და დიზაინის სფეროებიდან მათი სრულად ამოღება გაჭანურდება, ამიტომ გამოიყენებენ ეკო მეგობრულ ქაღალდს, რომელსაც გარემოსთვის ზიანი არ მოაქვს.
6 მიზეზი თუ რისთვის იყენებენ ვიარს (VR) ანუ ვირტუალურ რეალობას ამერიკულ სკოლებში
  • გეოგრაფიის სწავლებისას
ვიარის ტექნოლოგია უნიკალურ შესაძლებლობას სთავაზობს სტუდენტებს, რომ ვირტუალურად იმოგზაურონ სამყაროს გარშემო. გაჰყავს ისინი საკლასო ოთახებიდან მათთვის სასურველ დედამიწის ნებისმიერ კუთხეში - იქნება ეს ქვიშიანი სანაპირო თუ თოვლიანი მთები.
გეოგრაფიის მასწავლებლებს შეუძლიათ შექმნან ვირტუალური სამოგზაურო რუკა და მისცენ მოსწავლეებს შანსი, გამოცდილება მიიღონ იმის შესახებ, თუ როგორ ცხოვრობენ ადამიანები მსოფლიოს სხვადასხვა ადგილას. მაგალითად, რა ზეგავლენას ახდენს ბუნებრივი მოვლენები გეოგრაფიულ ლოკაციებზე, როგორ შეუძლიათ მიწისძვრებს ქალაქის ინფრასტრუქტურის მოშლა, როგორ ახდენს გავლენას ადამიანის საქმიანობა გარემოზე, რა როლს თამაშობენ ეკონომიკა და ვაჭრობა ამ ყველაფერში. ამისთვის არსებობს National Geographic-ის VR აპლიკაცია, რომელსაც იყენებენ მასწავლებლები საგაკვეთილო პროცესში.
  • ანატომიის სწავლებისას
ადამიანის სხეულის შესახებ ცოდნის მიღების საქმეში ვირტუალური რეალობა რევოლუციურ გზას წარმოადგენს. მოსწავლეები იკვლევენ და სხვადასხვა ორგანოს იდენტიფიკაციას ახდენენ, რაც მეტად საინტერესოს ხდის მეცნიერების სწავლებას. მოსწავლეები ვირტუალური ტურით ადამიანის გულ-სისხლძარღვთა სისტემას ათვალიერებენ და აკვირდებიან, თუ როგორ ფუნქციონირებენ ორგანოები, უკეთ იგებენ, თუ როგორ მუშაობს კუნთოვანი სისტემა და ა.შ.
  • ენის სწავლებისას
ვიარ ტექნოლოგია მასწავლებლებისა და მოსწავლეების მიერ ენობრივი უნარების განვითარებისთვისაც გამოიყენება, სადაც ხდება პირდაპირი გამოცდილების მიღება ანუ კომუნიკაციაში შესვლა ნამდვილ პიროვნებებთან, მიდიხარ რომელიმე დაწესებულებაში, სადაც საუბრობ ამ ენაზე, მაგ: კაფე, ბიბლიოთეკა და ა.შ.
  • სხვადასხვა უნარის ათვისებისთვის
კვლევები ადასტურებენ, რომ ამ ტიპის ექსპერიმენტული განათლება დიდი მნიშვნელობის მქონეა, რადგან გარემოსთან უშუალო ინტერაქცია მეტად დასამახსოვრებელს ხდის მიღებულ გამოცდილებას. ზოგიერთი კომპანია იყენებს ვიარ ტექნოლოგიას, რათა გაააქტიუროს თანამშრომლებში გარკვეული უნარები: კრიტიკული ანალიზისა და ლოგიკური განსჯის უნარი, ტრეინინგისთვის საჭირო ყოველგვარი დამატებითი რესურსის გარეშე.
  • ფიზიკური აღზრდის სწავლებისას
წარმოიდგინეთ ნებისმიერი სპორტის სახეობა - იქნება ეს ჩოგბურთი, კალათბურთი ან თუნდაც გოლფი, შეგიძლიათ ვირტუალურად ითამაშოთ და ამ პრაქტიკული გამოცდილებით შეისწავლოთ ახალი სპორტის შესახებ.
  • ხელოვნების სწავლებისას
რევოლუციური ტექნოლოგიის გამოყენებით, მოსწავლეს შეუძლია ნებისმიერ მუზეუმს ეწვიოს მსოფლიოს ნებისმიერ კუთხეში და ახლოდან დაათვალიეროს ცნობილი ხელოვნების ნიმუშები და დაკვირვებით მეტი შეისწავლოს მასზე. გუგლმა შექმნა Google’s Tilt Brush AiR program პროგრამა, რომელიც თავს უყრის ნიჭიერ ადამიანებს სხვადასხვა სფეროდან, რომ აღმოაჩინონ ვირტუალური რეალობის უსაზღვრო შესაძლებლობები ხელოვნებაში, მათ შორის არიან მოცეკვავეები, გრაფიტის შემქმნელები, ილუსტრატორები და ა.შ. 60-ზე მეტი არტისტი იყენებს გუგლის ამ საჩუქარს, რათა შექმნან თვალისმომჭრელი ხელოვნების ნიმუშები.
  • რთული საგნების ათვისებისას
ვიარ ტექნოლოგიები გამოიყენება ასევე რთული კონცეპტების უფრო ნათელი დემონსტრაციებისთვის, მაგალითად, როგორ მუშაობენ მოლეკულურ დონოზე საგნები ან როგორ ვრცელდება დროთა განმავლობაში გარკვეული ტიპის დაავადებები, მოსწავლეებისთვის ასეთ დროს მარტივია იმის გაგება, თუ როგორ პროგრესირებს ინფექცია ან როგორი გავლენა შეიძლება მოახდინოს მცენარის ზრდაზე სხვადასხვა გარემო ფაქტორმა.
ვიარ ტექნოლოგიების უპირატესობები
  • აუმჯობესებს მახსოვრობისა და მოპოვებული ცოდნის შენახვის უნარს
ინფორმაციის გარკვეული დროით დამახსოვრების უნარი მნიშვნელოვანია წარმატებული სწავლებისთვის. მუშა მეხსიერება საშუალებას გვაძლევს გამოვიყენოთ ის უნარები, რასაც ყოველდღიური ცხოვრებიდან ვითვისებთ, დაწყებული საბაზისო მათემატიკური ანგარიშებიდან, დამთავრებული კომპლექსური პრობლემის გადაჭრის უნარით.
  • ზრდის კლასში მოსწავლეთა მოტივაციას, ჩართულობას
მის უნარს მოახდინოს სიმულაცია რეალური ცხოვრებისეული მომენტებისა, შეუძლია ინტერაქტიული გახადოს სასწავლო პროცესი, რაც ასევე ზრდის მოტივაცის ნებისმიერი ასაკის მოსწავლეში.
  • ხელს უწყობს ემოციური ინტელექტის განვითარებას
ემოციური ინტელექტი არის ის ძალა, რომელსც შეუძლია დაგეხმაროს შენი მიზნების მიღწევასა და გეგმების განხორციელებაში. მისი დახმარებით შენ ეფექტურად გაუმკლავდები სტრესს, უკეთესი კომუნიკაცია გექნება სხვებთან, ააწყობ წარმატებულ პირად ურთიერთობებს სამსახურსა თუ სკოლაში, შეიცნობ საკუთარ თავს ემოციურ დონეზე, ის სიმულაციური სცენარები, რასაც ტექნოლოგია ქმნის, მოსწავლეებს მისცემს გადაწყვეტილებების მიღების საშუალებას და დაანახებს, თუ რა შედეგი მოაქვს მათ რომელიმე არჩევანს, ამ ტიპის ექსპერიმენტული სწავლება არის კრიტიკული აზროვნების წამახალისებელი, რაც ასე რელევანტურია თანამედროვე სამყაროში.
  • ხელმისაწვდომობა
ეს ტექნოლოგია ფლობს პოტენციალს, განათლება გახადოს ხელმისაწვდომი მათთვის, ვისაც არ შეუძლია ტრადიციულ საკლასო ოთახში იმყოფებოდეს განათლების მიღების მიზნით. ვირტუალური რეალობა ეხმარება იმ მოსწავლეებსაც, რომლებიც არიან შეზღუდული შესაძლებლობის მქონენი და რეგულარულ გაკვეთილებს ხშირად ვერ ესწრებიან. და ბოლოს, ის აძლევს საშუალებას მოსწავლეებს, მოინახულონ ის ადგილები, რომლის ნახვის შანსი სხვა შემთხვევაში არ ექნებოდათ.
რა მინუსები აქვს ვიარ ტექნოლოგიის გამოყენებას?
  • ღირებულება/ფასი
ამ ტექნოლოგიის ფლობა მისი ფასიდან გამომდინარე, ყველა სკოლას არ შეუძლია. ამიტომ ბევრი საგანმანათლებლო დაწესებულება ვირტუალური სასწავლო გარემოს შესაქმნელად მზად არ არის.
  • ტექნიკური მხარე
ეს ტექნოლოგია მოითხოვს თანამედროვე პროგრამულ და ასევე ტექნიკურ უზრუნველყოფას, უწყვეტ ინტერნეტკავშირს.
  • უსაფრთხოება

ვიარ მოწყობილობების დიდი ხნით გამოყენებამ შესაძლოა მიგვიყვანოს გარკვეულ პრობლემებთანაც, მაგ. თავის ტკივილი, თვალების შეშუპება/ტკივილი. ამიტომ, აუცილებელია ხშირად შევისვენოთ და განვსაზღვროთ სწორად დრო, თუ რამდენ ხანს გავატარებთ ამ მოწყობილობასთან.

ავტორი: უფროსი მასწავლებელი დიანა მაკალათია​

წაიკითხეთ სრულად