Baby Bag

ახალი ზელანდიის სკოლები კლიმატური კრიზისის შესახებ საგნების სწავლებას იწყებენ

ახალი ზელანდიის სკოლები კლიმატური კრიზისის შესახებ საგნების სწავლებას იწყებენ
ახალი ზელანდიის ყველა სკოლას 2020 წლიდან კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებით ქვეყნის მოწინავე სამეცნიერო დაწესებულებების მიერ მომზადებულ მასალებზე წვდომა ექნება. მოსწავლეებს კლიმატური კრიზისის დასაძლევად სხვადასხვა აქტივობის დაგეგმვის შესაძლებლობა მიეცემათ, ისინი თავისუფლად შეძლებენ საკუთარი გრძნობების, განცდების და შიშების შესახებ საუბარს.

კურიკულუმში შეტანილი ცვლილებები ახალ ზელანდიას ერთ-ერთ მოწინავე სახელმწიფოდ აქცევს, რომელიც ბავშვებში კლიმატის ცვლილებებთან დაკავშირებით ცოდნის ამაღლებას უწყობს ხელს. დიდ ბრიტანეთს და ავსტრალიას ხშირად აკრიტიკებენ იმის გამო, რომ აღნიშნულ ქვეყნებში მოსწავლეებს კლიმატურ კრიზისთან დაკავშირებით სიღრმისეული ცოდნის მიღების შესაძლებლობა არ აქვთ. ახალი ზელანდიის მთავრობის განცხადებით, სკოლებში 11-15 წლის ასაკის მოზარდებისთვის კლიმატური კრიზისის შესახებ განათლების მიღება სავალდებულო არ იქნება.

„მთელი ქვეყნის მასშტაბით მასწავლებლები ძალიან აღელვებულები არიან, რადგან მოსწავლეები კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებით უკვე აქტიურად საუბრობენ და აღნიშნული პრობლემით სერიოზულად არიან დაინტერესებულები.“- განაცხადა ახალი ზელანდიის მემარცხენე ორიენტაციის მწვანეთა პარტიის ლიდერმა ჯეიმს შოუმ.

„ბავშვები ყოველდღიურად ეცნობიან ინფორმაციას სოციალური მედიის დამხარებით, მიღებული ცნობები კი უმეტესად ნეგატიურ ხასიათს ატარებს, რაც მათში დაუცველობის და უიმედობის განცდას ბადებს.“ - ნათქვამია მწვანეთა პარტიის ლიდერის განცხადებაში.

2019 წელს მსოფლიოს უამრავი ქვეყნის მოსწავლეები და სტუდენტები სასწავლო პროცესს ჩამოცილდნენ, რათა ქუჩაში კლიმატის ცვლილება და მასთან დაკავშირებული საფრთხეები გაეპროტესტებინათ. გასულ წელს მეცნიერებმა მთელი მსოფლიო გააფრთხილეს, რომ კლიმატური კრიზისი ცივილიზაციისთვის ეგზისტენციალურ საფრთხეს წარმოადგენს.

ბრიტანელი ფსიქოლოგების განცხადებით, ახალგაზრდები თავს მოტყუებულად და მიტოვებულად გრძნობენ. ისინი თვლიან, რომ უფროსი თაობების გულგრილობამ და უმოქმედობამ სამყარო კლიმატურ კატასტროფამდე მიიყვანა. უიმედობის განცდა დეპრესიისა და შფოთვითი აშლილობის მასობრივ გავრცელებას უწყობს ხელს.

ახალი ზელანდიის ერთ-ერთ სკოლაში ახალი პროგრამის პილოტირება ჯერ კიდევ 2018 წელს მოხდა. მოსწავლეებს კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებით საკუთარი განცდებისა და დამოკიდებულებების გადმოცემის შესაძლებლობა მიეცათ. ისინი აღნიშნული თემატიკის ირგვლივ მასალებს გაეცნენ და კლიმატურ კრიზისთან დაკავშირებით სიღმისეული ცოდნის მიღების საშუალება ჰქონდათ.

„კლიმატურ კრიზისზე საუბარიც კი სტრესს იწვევს, მოსწავლეები უსიამოვნო და ნეგატიურ ინფორმაციას აქტიურად ეცნობიან, ისინი აცნობიერებენ, რომ მეცნიერები კლიმატის ცვლილებების საგანგაშო შედეგებზე დაუფარავად საუბრობენ. ჩვენ მიზნად დავისახეთ, რომ მიღებული ინფორმაცია მოსწავლეებისთვის ნაკლებად სტრესული ყოფილიყო, რის გამოც მათ საკუთარ გრძნობებსა და შიშებზე ხმამაღლა საუბრის საშუალება მივეცით.“ - განაცხადა ჯეიმს შოუმ.

მასწავლებლებისთვის განკუთვნილ სასწავლო მასალებში ყურადღება მახვილდება მოსწავლეთა ემოციური მხარდაჭერის მნიშვნელობაზე. სკოლამ მოზარდების თავდაჯერების ამაღლებაზე უნდა იზრუნოს. მათ აღარ უნდა ჰქონდეთ იმის განცდა, რომ აუცილებლად დამარცხდებიან. მოსწავლეებმა უნდა გააცნობიერონ, რომ მათი განწყობა მათ მოქმედებას მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს.

„ბავშვებმა უნდა იცოდნენ, რომ კლიმატური კრიზისიდან გამოსავალი არსებობს და პრობლემა მოგვარებადია. მათ საკუთარ მომავალზე ზრუნვა და მისი შეცვლა შეუძლიათ.“ - ნათქვამია ჯეიმს შოუს განცხადებაში.

ახალი კურიკულუმი დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს მოსწავლეებისთვის პრაქტიკული ცოდნის გადაცემასაც. სკოლებში ბავშვებს ასწავლიან, თუ როგორ უნდა გააშენონ პატარა ბაღი და როგორ უნდა იზრუნონ მასზე. კურიკულუმი მასწავლებელთა ცოდნის ამაღლებაზეც ზრუნავს. მათ სასწავლო ტექსტების, ვიდეო მასალისა და სპეციალურად პედაგოგებისთვის განკუთვნილი რჩევების გაცნობის შესაძლებლობა აქვთ.

„მეცნიერება კლიმატური კრიზისის შესახებ სრულფასოვანი ცოდნის შეძენაში გვეხმარება. მოსწავლეებმა უნდა იცოდნენ, თუ როგორ უპასუხონ კლიმატურ ცვლილებებს. ისინი უნდა აცნობიერებდნენ, რა ნეგატიური გავლენები აქვს კლიმატურ კრიზისს გლობალურ, ნაციონალურ თუ ლოკალურ დონეზე. ბავშვებმა უნდა იცოდნენ, თუ რა შესაძლებლობები აქვთ მათ აღნიშნული გავლენების შესამცირებლად და კლიმატური პრობლემების აღმოსაფხვრელად.“ - ნათქვამია ახალი ზელანდიის განათლების მინისტრის კრის ჰიპკინსის განცხადებაში.

2015 წელს პარიზის შეთანხმების ხელმომწერმა სახელმწიფოებმა ვალდებულება აიღეს, რომ სკოლებში კლიმატურ ცვლილებებთან დაკავშირებით სწავლების დანერგვაზე იზრუნებდნენ, თუმცა მათი უდიდესი ნაწილი პირობას არ ასრულებს, მათ შორის, არც ახალი ზელანდიის მეზობელი ავსტრალია. დიდ ბრიტანეთში კლიმატურ თემატიკაზე ცოდნის ამაღლების საშუალება მხოლოდ რამდენიმე სკოლაში მიეცათ. მასშტაბური ცვლილებები კი ამ მხრივ ბრიტანეთში დღემდე არ განხორციელებულა.

იტალია მსოფლიო მასშტაბით პირველი სახელმწიფოა, რომელიც კლიმატურ ცვლილებებთან დაკავშირებული საგნების სწავლას ყველა სკოლაში სავალდებულოდ აცხადებს. იტალიის სკოლებში მათემატიკისა და გეოგრაფიის გაკვეთილებზე კლიმატური თემატიკის გააქტიურება იგეგმება, რაც ინტეგრირებული სწავლების დანერგვით უნდა მოხდეს. 

მომზადებულია theguardian.com-ის მიხედვით 
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

მზად, გვერქვას მასწავლებელი...

მზად, გვერქვას მასწავლებელი...
მასწავლებლების ოჯახში გავიზარდე. ბებია - მასწავლებელი, დედა - მასწავლებელი, ბაბუა - ინჟინერი, მაგრამ ცხოვრების მასწავლებელი, მამა - გზების ინჟინერი, მაგრამ ლექსების მასწავლებელი. ყველგან მასწავლებლები. მეც ავდექი და ჟურნალისტიკაზე ჩავაბარე. რა მასწავლებელი?!

ოთხი წელი „კარგად“ ვისწავლე. ძალიან კარგად. ისეთი თბილი იყო მეექვსე კორპუსის ცისფერი კედლები. ძალიან ლამაზი დიპლომიც ავიღე და დიდი ხანია უჯრაში მიდევს. მგონი ნელ-ნელა ფერიც გადასდის. ღია ვარდისფერიც მოუხდება. არა უშავს.

მერე ორი წელი ვიმუშავე. თან საკუთარი პროფესიით. ჰო, საოცარია, გამიმართლა. მეც ასე ვფიქრობდი, სანამ მივხვდი, რომ ცხოვრებაში უფრო მეტს ვიმსახურებდი. ავდექი და წამოვედი.

ორი წელი ვწერდი სკოლებზე, მასწავლებლებზე, მოსწავლეებზე, დირექტორებზე, იმათზე, ვისაც უყვარდა ეს პროფესია და იმათზეც, ვისაც ეზიზღებოდა. კომფორტის ზონიდან ვერგამოსულ, მუდამ მოწუწუნე, მომთხოვნ მასწავლებლებზეც.

მაშინ მოვიდა ფიქრი, ფიქრი, რომ მხოლოდ გარეგანი დაკვირვებით და ჩართულობით, მხოლოდ ამბების შელამაზებით და გამხატვრულებით ცვლილებები ვერ მოხდებოდა, რადგან ყველა ცვლილება შიგნიდან იწყება. იქ მოსახვედრად კი...

ფორმალურად უფროსი მასწავლებელი ვარ. არაფორმალურადაც - უფროსი მასწავლებელი. ჯერ სკოლაში ვერ ვასწავლი, რადგან ჯერ იყო და თავის დროზე უარი ვთქვი და სწავლა ვარჩიე. ახლა სწავლას მოვრჩი და მაინც ვერ ვასწავლი. რატომ? ეს სხვა დროს, ახლა ამაზე ხომ არ ვსაუბრობ?!

ვისწავლე ყველაფერი, რაც მომავალში უნდა გამომადგეს და გამოვიყენო. რა ვიცი, ასე მითხრეს და მეც მჯერა. მჯერა, რომ ერთმა მერცხალმა თუ გაზაფხული ვერ მოიყვანა, არა უშავს, რადგან მარტს მაინც მოიყვანს.

ჯერ თავს ვერ ვგრძნობ განსაკუთრებულად. ან რა დროს ეგაა, მხოლოდ ერთი გაკვეთილი მაქვს ჩატარებული, ისიც დისტანციურად, ისიც კურსის ფარგლებში. ისე, მსმენია, ამბობენ, ეს პროფესია განსაკუთრებულიაო, ბავშვების სიყვარულიო, მეგობრობაო, მათი ღიმილიანი თვალებიო, მათი ფიქრებიო. კიდევ ბევრ რამეს ამბობენ, მაგრამ ამის საპირწონედ აუცილებლად მახსენდება გაკვეთილის გეგმებიო, სწავლების სტრატეგიებიო, მოზარდთა ფსიქოლოგიაო, მშობლებიო, ჯერ კიდევ მტრულად განწყობილი სასკოლო საზოგადოებაო და თავბრუ მეხვევა. ამ ყველაფრის გამო კი ცოტა მეშინია.

მეშინია მოსწავლეების. მათთან ურთიერთობა ძალიან განსხვავდება იმისგან, რასაც ამდენი ხანი ვაკეთებდი. ისინი ჭკვიანები და ცნობისმოყვარეები არიან. ისინი ბევრ კითხვას სვამენ და პასუხებს ითხოვენ. ისინი მომთხოვნები არიან. ზოგჯერ მკაცრებიც და სასტიკებიც.

მათთან ურთიერთობა ძალიან ჰგავს თეატრალურ წარმოდგენას, სადაც ჩვენ რეჟისორები ვართ, მოსწავლეები მაყურებლები, ხოლო გაკვეთილი კი - სცენა და სპექტაკლი. როგორც ყველა სპექტაკლი არ იქნება ერთნაირად კარგი, ისევე ვერ იქნება ყველა გაკვეთილი ყოველთვის ერთი და იმავე ხარისხის. მაყურებელი კი ყოველთვის უკეთეს სანახობას ითხოვს. უკეთესი სანახაობისთვის კი აუცილებელია რეჟისორმა და მაყურებელმა თანმიმდევრულად და შეთანხმებულად იმუშავონ.

შიშებს რომ დავუბრუნდეთ...

შიშს მაშინაც ვგრძნობდი, როდესაც ჩემს ელფოსტას ვხსნიდი და ლექტორების უამრავი დავალება მხვდებოდა, რომელთა შესრულების გარეშე მასწავლებელი ვერ გავხდებოდი. მეც ვწერდი და ვწერდი, ვსაუბრობდი და ვსაუბრობდი და ასე, ნელ-ნელა, ნაბიჯ-ნაბიჯ მინდოდა წრის ნაწილი გავმხადარიყავი.

ისე, საერთოდ არაა მარტივი, ადგე და ამ მოჯადოებული წრის რომელიღაცა ნაწილში მოსახვედრად იბრძოდე. თან, მარტო კი არ ხარ, შენ გარდა კიდევ ძალიან ბევრი ადამიანი აკეთებს ამას და ამ მარათონში საბოლოოდ ან გამარჯვებული გამოდიხარ, ან ისევ სხვა საქმის მოძებნა გიწევს გადასარჩენად. ამაზეც ცოტა ვრცლად მოგვიანებით...

მასწავლებლობა მარტივი არაა. მით უმეტეს, ეს ის საქმე არაა, მცდარი აზრების გარემოცვაში გაზრდილმა ადამიანებმა რომ უნდა შეასრულონ, მხოლოდ იმიტომ, რომ მათ ბავშვობაში ასე ჩააგონეს. გახსოვთ, ხომ ბავშვობაში მოსმენილი ფრაზები იმის შესახებ, რომ ქალს მასწავლებლობა უხდება. იქვე აუცილებლად ახსენებდნენ, რომ, არა, კაცსაც უხდება, მაგრამ მაინც უფრო ქალს და ასე ხდებოდნენ ჩვენი დედები, დები, დეიდები, ბებიები და მეზობლები მასწავლებლები...

არადა... ეს პროფესია ჩვენს არჩევანსა და შესაძლებლობებს შორის დგას, ჩვენს სიყვარულის უნარსა და მოთმინებას შორის დგას და აქ ყველას ადგილი ნამდვილად არაა.

ამ პროფესიაში ძალიან მამაცი ადამიანების ადგილია. ადამიანების, რომლებსაც ბოლომდე ესმით მასწავლებლობის და განიცდიან მას. ადამიანების, რომლებსაც შეუძლიათ აიღონ პასუხისმგებლობა და შეეჭიდონ ურთულეს საქმეს. ადამიანების, რომლებსაც არ ეშინიათ საკუთარი მოსწავლეების, არ ეზიზღებათ ისინი და სულმოუთქმელად არ ელიან დროს, როდესაც მათგან თავისუფლები იქნებიან.

როდესაც ამ ყველაფერს გააცნობიერებთ, მაშინ თავად მიხვდებით, რომ მზად ხართ. მზად, გერქვათ მასწავლებელი და ასწავლოთ სხვას. სხვას, უკეთესი სპექტაკლის დასადგმელად და სხვას, უკეთესი მომავლისთვის.

ავტორი: მარიამ გვარამია 

წაიკითხეთ სრულად