Baby Bag

ახალი ზელანდიის სკოლები კლიმატური კრიზისის შესახებ საგნების სწავლებას იწყებენ

ახალი ზელანდიის სკოლები კლიმატური კრიზისის შესახებ საგნების სწავლებას იწყებენ
ახალი ზელანდიის ყველა სკოლას 2020 წლიდან კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებით ქვეყნის მოწინავე სამეცნიერო დაწესებულებების მიერ მომზადებულ მასალებზე წვდომა ექნება. მოსწავლეებს კლიმატური კრიზისის დასაძლევად სხვადასხვა აქტივობის დაგეგმვის შესაძლებლობა მიეცემათ, ისინი თავისუფლად შეძლებენ საკუთარი გრძნობების, განცდების და შიშების შესახებ საუბარს.

კურიკულუმში შეტანილი ცვლილებები ახალ ზელანდიას ერთ-ერთ მოწინავე სახელმწიფოდ აქცევს, რომელიც ბავშვებში კლიმატის ცვლილებებთან დაკავშირებით ცოდნის ამაღლებას უწყობს ხელს. დიდ ბრიტანეთს და ავსტრალიას ხშირად აკრიტიკებენ იმის გამო, რომ აღნიშნულ ქვეყნებში მოსწავლეებს კლიმატურ კრიზისთან დაკავშირებით სიღრმისეული ცოდნის მიღების შესაძლებლობა არ აქვთ. ახალი ზელანდიის მთავრობის განცხადებით, სკოლებში 11-15 წლის ასაკის მოზარდებისთვის კლიმატური კრიზისის შესახებ განათლების მიღება სავალდებულო არ იქნება.

„მთელი ქვეყნის მასშტაბით მასწავლებლები ძალიან აღელვებულები არიან, რადგან მოსწავლეები კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებით უკვე აქტიურად საუბრობენ და აღნიშნული პრობლემით სერიოზულად არიან დაინტერესებულები.“- განაცხადა ახალი ზელანდიის მემარცხენე ორიენტაციის მწვანეთა პარტიის ლიდერმა ჯეიმს შოუმ.

„ბავშვები ყოველდღიურად ეცნობიან ინფორმაციას სოციალური მედიის დამხარებით, მიღებული ცნობები კი უმეტესად ნეგატიურ ხასიათს ატარებს, რაც მათში დაუცველობის და უიმედობის განცდას ბადებს.“ - ნათქვამია მწვანეთა პარტიის ლიდერის განცხადებაში.

2019 წელს მსოფლიოს უამრავი ქვეყნის მოსწავლეები და სტუდენტები სასწავლო პროცესს ჩამოცილდნენ, რათა ქუჩაში კლიმატის ცვლილება და მასთან დაკავშირებული საფრთხეები გაეპროტესტებინათ. გასულ წელს მეცნიერებმა მთელი მსოფლიო გააფრთხილეს, რომ კლიმატური კრიზისი ცივილიზაციისთვის ეგზისტენციალურ საფრთხეს წარმოადგენს.

ბრიტანელი ფსიქოლოგების განცხადებით, ახალგაზრდები თავს მოტყუებულად და მიტოვებულად გრძნობენ. ისინი თვლიან, რომ უფროსი თაობების გულგრილობამ და უმოქმედობამ სამყარო კლიმატურ კატასტროფამდე მიიყვანა. უიმედობის განცდა დეპრესიისა და შფოთვითი აშლილობის მასობრივ გავრცელებას უწყობს ხელს.

ახალი ზელანდიის ერთ-ერთ სკოლაში ახალი პროგრამის პილოტირება ჯერ კიდევ 2018 წელს მოხდა. მოსწავლეებს კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებით საკუთარი განცდებისა და დამოკიდებულებების გადმოცემის შესაძლებლობა მიეცათ. ისინი აღნიშნული თემატიკის ირგვლივ მასალებს გაეცნენ და კლიმატურ კრიზისთან დაკავშირებით სიღმისეული ცოდნის მიღების საშუალება ჰქონდათ.

„კლიმატურ კრიზისზე საუბარიც კი სტრესს იწვევს, მოსწავლეები უსიამოვნო და ნეგატიურ ინფორმაციას აქტიურად ეცნობიან, ისინი აცნობიერებენ, რომ მეცნიერები კლიმატის ცვლილებების საგანგაშო შედეგებზე დაუფარავად საუბრობენ. ჩვენ მიზნად დავისახეთ, რომ მიღებული ინფორმაცია მოსწავლეებისთვის ნაკლებად სტრესული ყოფილიყო, რის გამოც მათ საკუთარ გრძნობებსა და შიშებზე ხმამაღლა საუბრის საშუალება მივეცით.“ - განაცხადა ჯეიმს შოუმ.

მასწავლებლებისთვის განკუთვნილ სასწავლო მასალებში ყურადღება მახვილდება მოსწავლეთა ემოციური მხარდაჭერის მნიშვნელობაზე. სკოლამ მოზარდების თავდაჯერების ამაღლებაზე უნდა იზრუნოს. მათ აღარ უნდა ჰქონდეთ იმის განცდა, რომ აუცილებლად დამარცხდებიან. მოსწავლეებმა უნდა გააცნობიერონ, რომ მათი განწყობა მათ მოქმედებას მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს.

„ბავშვებმა უნდა იცოდნენ, რომ კლიმატური კრიზისიდან გამოსავალი არსებობს და პრობლემა მოგვარებადია. მათ საკუთარ მომავალზე ზრუნვა და მისი შეცვლა შეუძლიათ.“ - ნათქვამია ჯეიმს შოუს განცხადებაში.

ახალი კურიკულუმი დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს მოსწავლეებისთვის პრაქტიკული ცოდნის გადაცემასაც. სკოლებში ბავშვებს ასწავლიან, თუ როგორ უნდა გააშენონ პატარა ბაღი და როგორ უნდა იზრუნონ მასზე. კურიკულუმი მასწავლებელთა ცოდნის ამაღლებაზეც ზრუნავს. მათ სასწავლო ტექსტების, ვიდეო მასალისა და სპეციალურად პედაგოგებისთვის განკუთვნილი რჩევების გაცნობის შესაძლებლობა აქვთ.

„მეცნიერება კლიმატური კრიზისის შესახებ სრულფასოვანი ცოდნის შეძენაში გვეხმარება. მოსწავლეებმა უნდა იცოდნენ, თუ როგორ უპასუხონ კლიმატურ ცვლილებებს. ისინი უნდა აცნობიერებდნენ, რა ნეგატიური გავლენები აქვს კლიმატურ კრიზისს გლობალურ, ნაციონალურ თუ ლოკალურ დონეზე. ბავშვებმა უნდა იცოდნენ, თუ რა შესაძლებლობები აქვთ მათ აღნიშნული გავლენების შესამცირებლად და კლიმატური პრობლემების აღმოსაფხვრელად.“ - ნათქვამია ახალი ზელანდიის განათლების მინისტრის კრის ჰიპკინსის განცხადებაში.

2015 წელს პარიზის შეთანხმების ხელმომწერმა სახელმწიფოებმა ვალდებულება აიღეს, რომ სკოლებში კლიმატურ ცვლილებებთან დაკავშირებით სწავლების დანერგვაზე იზრუნებდნენ, თუმცა მათი უდიდესი ნაწილი პირობას არ ასრულებს, მათ შორის, არც ახალი ზელანდიის მეზობელი ავსტრალია. დიდ ბრიტანეთში კლიმატურ თემატიკაზე ცოდნის ამაღლების საშუალება მხოლოდ რამდენიმე სკოლაში მიეცათ. მასშტაბური ცვლილებები კი ამ მხრივ ბრიტანეთში დღემდე არ განხორციელებულა.

იტალია მსოფლიო მასშტაბით პირველი სახელმწიფოა, რომელიც კლიმატურ ცვლილებებთან დაკავშირებული საგნების სწავლას ყველა სკოლაში სავალდებულოდ აცხადებს. იტალიის სკოლებში მათემატიკისა და გეოგრაფიის გაკვეთილებზე კლიმატური თემატიკის გააქტიურება იგეგმება, რაც ინტეგრირებული სწავლების დანერგვით უნდა მოხდეს. 

მომზადებულია theguardian.com-ის მიხედვით 
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც გვაქვს მწვავე სურდო ან მწვავე ბაქტერიული ინფექცია, შვიდი-თოთხმეტი დღე სისხლძარღვთა შემავიწროვებელი არის არაჩვეულებრივი პრეპარატი,“ - ქეთი გოცაძე

„როდესაც  გვაქვს მწვავე სურდო ან მწვავე ბაქტერიული ინფექცია, შვიდი-თოთხმეტი დღე სისხლძარღვთა შემავიწროვებელი არის არაჩვეულებრივი პრეპარატი,“ - ქეთი გოცაძე

​ოტორინოლარინგოლოგი ქეთი გოცაძე მედიკამენტოზური რინიტის პრობლემაზე საუბრობს, რომელიც საკმაოდ ბევრ ადამიანს აწუხებს. მისი თქმით, სისხლძარღვთა შემავიწროვებელზე დამოკიდებულება სერიოზული პრობლემაა:

„მედიკამენტოზური რინიტი საკმაოდ გავრცელებულია, ეს არის სისხლძარღვთა შემავიწროვებელზე დამოკიდებულება. ეს პრეპარატები ძალიან დიდი რაოდენობით არის აფთიაქში. ამას აქვს არაჩვეულებრივი თავისი მოხმარების ნიშა. მოხმარების ნიშის იქით ბოროტად გამოყენება, რა თქმა უნდა, იწვევს დამოკიდებულებას. პაციენტს უჭირს ცხვირით სუნთქვა, ამიტომ ის იყენებს ამ სპრეის და ხდება მასზე დამოკიდებული. არსებობს ლოკალურად ცხვირის წვეთზე დამოკიდებულების დიაგნოზი. ეს არის ქრონიკული რინიტის ერთ-ერთი სახე. პაციენტს არანაირი სხვა თანმხლები პათოლოგია არ აქვს და გატაცებულია ამ წვეთებით. ერთხელ რომ ჩაიწვეთა და ნახა, რომ კარგად სუნთქავს, მერე თავისი ძველი სუნთქვა უკვე აღარ აკმაყოფილებს.“

​ქეთი გოცაძის თქმით, მწვავე სურდოს ან ბაქტერიული ინფექციის დროს სისხლძარღვთა შემავიწროვებლების გამოყენება საკმაოდ ეფექტიანია, თუმცა ეს კანონზომიერი უნდა იყოს:

„როდესაც ჩვენ გვაქვს მწვავე სურდო ან მწვავე ბაქტერიული ინფექცია, შვიდი-თოთხმეტი დღე სისხლძარღვთა შემავიწროვებელი არის არაჩვეულებრივი პრეპარატი. ეს იწვევს რას? ​ცხვირიდან სუნთქვის გაუმჯობესებას. სავალები უნდა იყოს ბუნებრივად გახსნილი, რომ თუ დაავადება მიმდინარეობს ძლიერი ცხვირის გაჭედვით, არ განვითარდეს სინუსიტი და ოტიტი. როდესაც ორი კვირა გაივლის და პრეპარატი თავის საქმეს ამოწურავს, მისი გამოყენება აღარ არის საჭირო. თვითონ ამ პრეპარატს ადგილობრივად აქვს ძალიან ბევრი უარყოფითი მოქმედება. თუ ვერ სუნთქავთ, ეს პერიოდი უნდა გადალახოთ. ეს მარტო მედიკამენტზე დამოკიდებულება არ არის, ეს არის ფსიქოლოგიური დამოკიდებულებაც. შეუძლებელია პაციენტს უთხრა, რომ არ შეგიძლია ცხვირით სუნთქვა, ისუნთქეო, მაგრამ თუ ფსიქოლოგიურად განაწყობ თავს, გადალახავ დამოკიდებულებას. რაღაც პერიოდი იქნება გაჭირვება. სურდოს დროსაც გვიჭირს ერთი დღე, ორი დღე. თუ არ მიეხმარე საკუთარ თავს, ვერაფერს მიაღწევ. არსებობს ქრონიკული დაავადებები, რომლებიც ქრონიკულად იწვევს ცხვირის გაჭედვას, მაშინ ამ ქრონიკული დაავადების მკურნალობამდე მივდივართ.“

„არსებობს მედიკამენტოზური რინიტები, რომლებიც ზოგადად​ მიღებული წამლებისგან  შეიძლება იყოს განვითარებული. მაგ. ასპირინის ჯგუფი, კარდიომაგნილს ყველა ღებულობს, კარდიო ასპირინს. წნევის დამწევი საშუალებები, ანტიდეპრესანტები, ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებები, ეს პრეპარატები ხშირად იწვევს რინიტს. პაციენტი მოდის, ცხვირის სპრეიზეა დამოკიდებული და აღმოჩნდება, რომ ჩასახვის საწინააღმდეგო აბებს იღებს. ამ შემთხვევაში მთავარი არის დიაგნოზი. როდესაც დიაგნოზს ვსვამთ, მერე მართვა გაცილებით ადვილია,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ქეთი გოცაძე ტელეკომპანია რუსთავი 2-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად