Baby Bag

საპენსიო ასაკის პრაქტიკოსი მასწავლებლებისთვის ფულადი ჯილდოს გაცემის წესი

საპენსიო ასაკის პრაქტიკოსი მასწავლებლებისთვის ფულადი ჯილდოს გაცემის წესი

განათლების სამინისტროს ინფორმაციით, საპენსიო ასაკის პრაქტიკოსი მასწავლებლებისთვის ფულადი ჯილდოს გაცემის წესი დამტკიცდა​. უწყების ცნობით, განათლების რეფორმის ფარგლებში საპენსიო ასაკს მიღწეული მასწავლებლები, რომლებმაც ნებაყოფლობითი არჩევანის საფუძველზე პროფესიიდან გასვლა  გადაწყვიტეს, 2019 წელს სახელმწიფოსგან ერთჯერად ფულად ჯილდოს - ორი წლის ჯამურ ხელფასს მიიღებენ.

„ამ ფორმით სახელმწიფო საპენსიო ასაკს მიღწეულ მასწავლებლებს, რომლებმაც შექმნეს ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლის ისტორია და აღზარდეს არაერთი თაობა, მადლიერებას გამოხატავს მათი მრავალწლიანი ფასდაუდებელი პედაგოგიური საქმიანობის გამო. მნიშვნელოვანია ისიც, რომ რეფორმის შედეგად, ხარისხიანი განათლების უზრუნველსაყოფად ზოგადსაგანმანათლებლო სისტემაში ახალგაზრდა კვალიფიციური კადრები შემოვიდნენ,“ - წერია განათლების სამინისტროს მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.

აღნიშნული რეფორმის განსახორციელებლად საქართველოს მთავრობამ საჯარო სკოლაში დასაქმებული საპენსიო ასაკის პრაქტიკოსი მასწავლებლებისთვის ფულადი ჯილდოს გაცემის წესი დაამტკიცდა:

  • ჯილდოს მიღების მოთხოვნით განაცხადის დაწერის უფლება აქვს საჯარო სკოლის იმ პრაქტიკოს მასწავლებელს, რომელიც საპენსიო ასაკს 2019 წლის 31 დეკემბრის ჩათვლით მიაღწევს.
  • პრაქტიკოსმა მასწავლებელმა შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტისა და ფულადი ჯილდოს მიღების თაობაზე განცხადებით საჯარო სკოლის დირექტორს უნდა მიმართოს.
  • იმ შემთხვევაში, თუკი პრაქტიკოსი მასწავლებელი ერთზე მეტ საჯარო სკოლაში ასწავლის, ფულადი ჯილდოს აღების მიზნით ვალდებულია შრომითი ურთიერთობა შეწყვიტოს ყველა საჯარო სკოლასთან. ამ შემთხვევაში ფულადი ჯილდო გამოითვლება თითოეულ საჯარო სკოლასთან გაფორმებული შრომითი ხელშეკრულების საფუძველზე.
  • ფულადი ჯილდოს ოდენობა შეადგენს ბოლო 3 თვის განმავლობაში პრაქტიკოსი მასწავლებლის მიერ ყოველთვიური შრომის ანაზღაურების (საშემოსავლო გადასახდელის გარეშე) საშუალო არითმეტიკულის 24-ჯერ ნამრავლს.
  • იმ მასწავლებელს, რომელსაც 2019-2020 სასწავლო წლის დაწყებამდე შეჩერებული აქვს შრომითი ურთიერთობა, ფულადი ჯილდო მიეცემა ნამუშევარი ბოლო 3 თვის განმავლობაში ყოველთვიური შრომის ანაზღაურების (საშემოსავლო გადასახდელის გარეშე) საშუალო არითმეტიკულის 24-ჯერ ნამრავლის ოდენობით.
  • ფულადი ჯილდოს ოდენობა დაანგარიშდება პრაქტიკოსი მასწავლებლის თანამდებობრივი სარგოსა და მასზე გათვალისწინებული დანამატების მიხედვით.
  • თუ საპენსიო ასაკის პრაქტიკოსი მასწავლებელი ფულადი ჯილდოს მიღების შემთხვევაში, ხელშეკრულების შეწყვეტიდან 2 წლის განმავლობაში კვლავ გადაწყვეტს საჯარო სკოლაში მასწავლებლის ვაკანტურ პოზიციაზე დასაქმებას, ვალდებულია დააკმაყოფილოს შესაბამისი მოთხოვნები („ზოგადი განათლების შესახებ“ საქართველოს კანონის 213 მუხლით მასწავლებლის განათლებისთვის დადგენილი მოთხოვნები) და დააბრუნოს ფულადი ჯილდო სრული ოდენობით.
  • ხოლო თუ საპენსიო ასაკის პრაქტიკოსი მასწავლებელი ფულადი ჯილდოს მიღების შემთხვევაში, ხელშეკრულების შეწყვეტიდან 2 წლის შემდეგ გადაწყვეტს საჯარო სკოლაში მასწავლებლის ვაკანტურ პოზიციაზე დასაქმებას, ასევე, ვალდებულია დააკმაყოფილოს შესაბამისი მოთხოვნები („ზოგადი განათლების შესახებ“ საქართველოს კანონის 213 მუხლით მასწავლებლის განათლებისთვის დადგენილი მოთხოვნები).
  • ფულადი ჯილდოს გაცემა 2019 წლის განმავლობაში განხორციელდება.
  • 2019 წლის 31 მაისის მდგომარეობით, საჯარო სკოლებიდან შემოსული ინფორმაციის თანახმად, ჯილდოს მიღების სურვილი 1594 სკოლის 5600-ზე მეტმა მასწავლებელმა გამოხატა.

განათლების მიმდინარე რეფორმის ფარგლებში, სკოლებში სწავლების ხარისხის გაუმჯობესების მიზნით, მნიშვნელოვანია, რომ პრაქტიკოსმა მასწავლებელმა დაადასტუროს მინიმალური კომპეტენცია და აიმაღლოს სტატუსი. შესაბამისად, საქართველოს მთავრობის დადგენილებით ასევე განისაზღვრა უფროსი მასწავლებლის სტატუსის მინიჭების განსაკუთრებული წესი:

  • იმ პრაქტიკოს მასწავლებელს (გარდა არაქართულენოვანი ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების/სექტორების პრაქტიკოსი მასწავლებლისა), რომელიც 2020 წლის 31 იანვრის ჩათვლით ვერ მოიპოვებს უფროსი მასწავლებლის სტატუსს, საჯარო სკოლის დირექტორი საჭიროების შემთხვევაში გაუფორმებს ვადიან შრომით ხელშეკრულებას, ხოლო აღნიშნულ პოზიციას გამოაცხადებს ვაკანტურად.
  • ვაკანტურ პოზიციაზე კონკურსის წესით დასაქმდება პირი, რომელიც აკმაყოფილებს შესაბამის მოთხოვნებს („ზოგადი განათლების შესახებ“ საქართველოს კანონის 213 მუხლით მასწავლებლის განათლებისთვის დადგენილი მოთხოვნები).
  • ვაკანტურ პოზიციაზე შერჩეული პირის დანიშვნის შემდეგ პრაქტიკოს მასწავლებელს ვადიანი შრომითი ხელშეკრულება შეუწყდება.

​ზოგადი განათლების კანონი

​მინისტრის 2015 წლის 28 სექტემბრის N126/ნ ბრძანება საჯარო სკოლების მასწავლებელთა შრომის ანაზღაურების მინიმალური ოდენობისა და პირობების დადგენის თაობაზე

შეიძლება დაინტერესდეთ

ქალი და განათლება ბრიტანეთში

ქალი და განათლება ბრიტანეთში

სოციოლოგების აზრით, 21-ე საუკუნე ის ეპოქაა, როცა ქალი და მამაკაცი თანაბარი უფლებებითა და თავისუფლებით უნდა სარგებლობდნენ. დღეს რიგი ქვეყნები უხეშად არღვევს ქალის უფლებებს, უფრო სწორედ, რომ ვთქვათ, ცნება, როგორც ასეთი „ქალი და უფლება“, ან „ქალი და მისი უფლებები“ არ არსებობს და ან, საერთოდ არ აღიარებს. მაგრამ არსებობენ ქვეყნები, სადაც ქალი შედარებით დაწინაურებული და რეალიზებულია. რეალიზებულში კი იგულისხმება ის, რომ ქალები სრულიად ითვისებენ ოჯახში მამაკაცის ფუნქციებს, შესაბამისად, მარტოხელა დედობა არ წარმოადგენს პრობლემას, წარმატებულები არიან კარიერაში, მათი ანაზღაურება გაუთანაბრდა კაცებისას და რაც ყველაზე მთავარია, ისინი დაცულნი არიან კანონით.

განათლება საჭიროა წარმატების მისაღწევად, წარმატება კი შეიძლება ჩავთვალოთ უზრუნველყოფილ ცხოვრებად. როგორც წესი, მიჩნეულია რომ, განათლებულ ადამიანს მაღალი შემოსავალი, ცხოვრების კარგი პირობები და ამასთანავე, მაღალი სოციალური სტატუსი აქვს. ერთი სიტყვით, განათლება უფრო სრულყოფილ, განვითარებულ, ან უბრალოდ ადამიანად გვაქცევს. ადამიანი თავისი არსით მოწოდებულია განვითარებისკენ, რაც მასში ღმერთმა თუ ბუნებამ ჩადო.

მეოცე საუკუნის ბრიტანეთში ქალებისთვის განათლების მიღების სურვილი განპირობებული იყო, პირველ რიგში, სამუშაო ადგილების მოპოვების მიზნით. ჯერ კიდევ საუკუნის დასაწყისში ქალებისთვის დახურული იყო ოქსფორდისა და კემბრიჯის კარები. ფემინისტებმა ქალთა სასწავლებლები დაარსეს. საუკუნეების განმავლობაში მიჩნდათ, რომ ქალს მხოლოდ ოჯახური კერის დაცვა ევალებოდა. ის, უპირველეს ყოვლისა, კარგი დედა, სანიმუშო მეუღლე და დიასახლისი უნდა ყოფილიყო. პროფესიული თვითრელიზაცია მამაკაცთა პრივილეგიად მიიჩნეოდა. ქალს სათანდაო განათლება უნდა მიეღო მხოლოდ იმისთვის, რომ ღირსეული შვილები აღეზარდა და მთელი ცოდნა და გამოცდილება ოჯახისთის მოეხმარა.

მეოცე საუკუნის ბრიტანეთსა თუ დანარჩენ მსოფლიოში განათლება გახდა მნიშვნელოვანი სოციალური, ეკონომიკური და პოლიტიკური საკითხი. ინგლისის განათლების სისტემაში მნიშვნელოვანი გარდატეხა მოხდა 1944 წელს, მაგრამ მანამდე 1919 წელს ქალებს მიეცათ უფლება გამხდარიყვნენ ადვოკატები. განათლების ეს რეფორმა ცნობილია როგორც „ბუტლერის აქტი“. ეს აქტი გულისხმობდა თანაბრი განათლების მიღებას თანაბარ პირობებში. ეს განათლების აქტი განაახლეს 1988 წელს, რომლის შემდეგ განათლების სისტემა ემსახურებოდა სულიერ, გონებრივ, ფიზიკურ, კულტურულ და მორალურ განვითარებას.

განათლების რეფორმაში შეტანილი ცვლილებები არ ითვალისწინებდა გენდერულ მიდგომას სასკოლო და უმაღლეს სასწავლებლებში. თუმცა ყოველთვის არსებობდა სტერეოტიპები ე.წ ქალური და მამაკაცური პროფესიების თაობაზე. 1954 წელს გაზეთი „The hunts“ გამოაქვეყნა სტატია სათაურით “გოგონები უფრო გონიერები არიან, ვიდრე მამაკაცები“ („girls brainer than boys“). ამის საფუძველზე შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ გოგონები უფრო მეტ შრომისმოყვარეობას, მონდომებას, ინტერესს, ნიჭიერებას ავლენდნენ სწავლის მიმართ, ვიდრე ბიჭები. გოგონები ასევე წარმატებით აბარებდნენ უმაღლეს სასწავლებელში მისაღებ გამოცდებასაც. 1989 წელს გაერთიანებული სამეფოს უნივერსიტეტებში 3% ქალი პროფესორი იყო, დღესდღეობით კი ეს მაჩვენებელი 5%-ს აღემატება.

განათლებას სასიცოცხლო ფუნქცია ჰქონდა და თვითგადარჩენის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან პირობას წარმოადგენდა. გაეროს კვლევების მიხედვით, განვითარებად ქვეყნებში 1979 წლიდან 1995 წლამდე 43 %-ით შემცირდა შიმშილობა, რაც ქალთა განათლების პროგრესის დასამსახურებაა.

აშკარა იყო, რომ ქალები მამაკაცებს წარმატებული კარიერის შექმნაში ეცილებოდნენ. დროდადრო ქალი სულ უფრო აქტიურ პოზიციებს იკავებდა საზოგადოებაში და ეს საზოგადოებაც თითქოს იქით იყო მიმართული, რომ შინ თუ გარეთ მთავარი და მაორგანიზებელი ქალი გამხდარიყო. თუმცა ვერ გავექცევით იმ რეალობას, რომ მამაკაცი ფიზიკურად, სექსუალურად და ეკონომიკურადაც უფრო ძლიერია. შრომისმოყვარეობამ და მონდომებამ ქალებისთვის სასურველი შედეგები გამოიღო, პირველ რიგში, კი ქალი დამოუკიდებელი გახადა, მისცა სტაბილური შემოსავალი და პროფესიული სამუშაო. ერთი სიტყვით, მეოცე საუკუნის ბოლოსთვის ქალები გახდნენ საკუთარი თავების ბატონპატრონები.

კარიერა დიდ დროსა და ენერგიას მოითხოვს. ოჯახს კი ყურადღება აკლდება, რაც ხშირად მამაკაცების უკმაყოფილებას იწვევს. ქალებს ძლიერი ნებისყოფის გამოვლენა დასჭირდათ, რათა პროფესიულ ასპარეზზეც და ოჯახშიც სათანადოდ მოეხდინათ საკუთარი თავის რეალიზება. უდავოდ, ქალი ყოფაში დომინანტია თავისი სიძლიერით, ხშირად ის უფრო ინტელექტუალურია, უფრო გახსნილი, მაგრამ რატომღაც დღემდე უჭირთ კაცებს ამის აღიარება. მამაკაცები დღემდე მეოცე საუკუნეში ქალების განათლებასა და ინტელექტს სკეპტიკურად უყურებენ, რადგან მამაკაცის და ქალი ბუნება მკვეთრად განსხვავდება ერთმანეთისგან, ქალი ინტუიციასა და მგრძნობელობას ემყარება, მამაკაცი კი ლოგიკითა და პრაგმატიზმით ხელმძღვანელობს.

ქალები, რომლებიც განათლებას იღებდნენ და კარიერაზე იყვნენ ორიენტირებულნი, არ ჩქარობდნენ ოჯახის შექმნას, ან საერთოდ უარს ამბობდნენ ოჯახურ ცხოვრებაზე. ხოლო ისინი, განათლებული ქალები, საუკეთესო აღმზრდელები იყვნენ. ქალების ის კატეგორია, რომლებიც გვიან ქორწინდებოდნენ და არ ჰყავდათ ბევრი შვილი, უფრო ჯანსაღ გადაწყვეტილებებს იღებდნენ საკუთარი ოჯახისთვის. გაიზარდა მარტოხელა მშობელთა რიცხვი. განათლება ამაღლებს ქალის სტატუსს, იცავს მას ოჯახური ძალადობისგან. განათლებული ქალი უფრო მეტ ყურადღებას უთმობს, როგორც საკუთარ, ასევე გარშემომყოფთა ჯანმრთელობას. საკუთარ შემოსავალს ქალი ოჯახს, ბავშვების აღზრდას და ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას ახმარს.

მეოცე საუკუნეში პოპულარული გახდა ქალთა დასაქმება და განათლების მიღება ჯანმრთელობის სექტორში, რაც გამოწვეული იყო ორი მსოფლიო ომით.

ბევრი წინაღმდეგობის მიუხედავად, ქალებმა მაინც შეძლეს მიეღოთ სრულფასოვანი განთლების უფლება და საუკუნის ბოლოს იგი წარმოდგენილი იყო უკვე როგორც საქმიანი, მაორგანიზებელი, წესრიგის შემომტანი.

ბრიტანეთის სამეცნიერო კვლევითმა ინსტიტუტმა დადგინა, რომ დღეისთვის მამაკაცები, ქალებთან შედარებით, ნაკლებად წარმატებულები არიან. „დეილი მეილი“ იუწყება, რომ თანამედროვე ოჯახებში ძალიან ბევრ დიასახლის მამაკაცსა და ოჯახის მარჩენალ ქალს შეხვდებით. ეს განსხვავება განათლების ხარისხშიც აისახება. მაგალითად, დიდ ბრიტანეთში 30 წლამდე ასაკის მამაკაცების მხოლოდ 40 %-ს აქვს უმაღლესი განათლება, ხოლო ქალებში კი ეს მაჩვნებელი 50 %-ია. ბრიტანელი მეცნიერები ამ ციფრებიდან გამომდინარე ვარაუდობენ, რომ განათლების ხარისხში არსებული განსხვავება შემდგომში უკვე დიდ სოციალურ გარდაქმნებს გამოიწვევს, ეს ყოველივე კი მეოცე საუკუნის დასაწყისიდანვე შეინიშნებოდა.

განათლება ნიშნავს თავისუფლებასა და დამოუკიდებლობას. დამოუკიდებელ ქალებს აქვთ საკუთარი შემოსავლი და მაქსიმალურად ცდილობენ დაიკმაყოფილონ კარიერული ამბიციები. ისტორიას რომ გადავხედოთ, მას შემდეგ რაც ქალებმა მიიღეს განათლება, დაიწყეს შრომა და გამოიყენეს თავიანთი პოლიტიკური უფლებები, საზოგადაოებამ მხოლოდ მოიგო და განიცადა დიდი პროგრესი.

ავტორი: მარიამ იარაჯული
წაიკითხეთ სრულად