Baby Bag

რატომ არის აუცილებელი თეატრში სიარული ბავშვებისთვის?

რატომ არის აუცილებელი თეატრში სიარული ბავშვებისთვის?

რატომ არის აუცილებელი თეატრში სიარული ბავშვებისთვის? – ამ თემაზე გვესაუბრება სოციალური პედაგოგი და მოზარდთა განვითარების სპეციალისტი დიანა მაკალათია.

თეატრი მხოლოდ გართობის საშუალება არ არის, ის სულის საზრდოა, რომელიც მოზარდების სრულყოფილი და ჰარმონიული განვითარებისთვის აუცილებელია. ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბება მცირე ასაკიდან იწყება. არსებობს რამდენიმე მიზეზი თუ რატომ უნდა ატაროთ მოზარდები თეატრში:

თეატრში სიარული, სპექტაკლებზე დასწრება პირველ რიგში უვითარებს ბავშვებს გარკვეულ მანერებს, აჩვევს საზოგადოების სხვადასხვა წესს, მაგალითად იმას, რომ სპექტაკლის მსვლელობის განმავლობაში არ შეიძლება ტელეფონის გამოყენება, საუბარი, სიარული, არაეთიკურად მოქცევა. ამ დროს ხდება დაკვირვება და ქცევათა დასწავლა გარემოებების მიხედვით. ამასთანავე მათ უმუშავდებათ ნებისყოფის, შინაარსზე ფოკუსირებისა და კონცენტრაციის უნარიც, თუმცა აუცილებელია სპექტაკლი ასაკობრივად ზუსტად იყოს მორგებული ბავშვზე.

თეატრი გვეხმარება დივერგენციული აზროვნების განვითარებაში. ეს გულისხმობს პრობლემის სხვადასხვაგვარი უჩვეულო გადაწყვეტის უნარს. დივერგენციული აზროვნება კონცენტრირდება ალტერანტიული პასუხების დიდი რაოდენობის წარმოქმნაზე, მათ შორის ორიგინალური, მოულოდნელი ან უჩვეულო იდეების ჩათვლით. ამრიგად, დივერგენიცული აზროვნება ასოცირდება შემოქმედებითობასთან. ამ ტიპის აზროვნებას კრეატიულსაც უწოდებენ, რადგან გამოირჩევა იდეების სიმდიდრითა და აზრის ორიგინალურობით.

ასე რომ, თეატრი წარმოსახვის განვითარებას ხელს უწყობს, ბავშვმა შესაძლოა სპექტაკლის შემდეგ გამოთქვას ინიციატივა საყვარელი გმირებისთვის კოსტუმების შექმნის, ან დახატოს ილუსტრაცია, გაუჩნდეს რომელიმე საკრავზე დაკვრის ან ცეკვის ინტერესი, ასევე შეიძლება მსახიობობაც მოუნდეს და მინი სპექტაკლები ჩაატაროს სახლში. მნიშვნელობა ენიჭება აქ ზუსტად იმას, რომ ბავშვს ინტერესები უჩნდება, რაც მომავალში პოზიტიურად იმოქმედებს მის ცხოვრებაზე.

გთავაზობთ აქტივობას, რომელიც ჩემმა მოსწავლეებმა ცენტრში განახორციელეს, თუ მშობელი ბრძანდებით ან მასწავლებელი, შეგიძლიათ თქვენც დაამზადებინოთ მუყაოს ყუთისგან თეატრის მინი მაკეტი და სხვადასხვა მიზნით გამოიყენოთ, დადგათ საბავშვო სპექტაკლები ქართულ თუ უცხოურ ენაზე, გაიუმჯობესოთ როგორც ენობრივი უნარები, ასევე შემოქმედებითი.

თეატრში ვიზიტი მშობლებისთვის ასევე შესანიშნავი საშუალებაა ახლო კონტაქტი დაამყარონ შვილებთან, გააღრმავონ კომუნიკაცია, თუ გადატვირთული სამსახურის გამო ვერ ახერხებთ სათანადო დრო დაუთმოთ შვილებს, თეატრი მოგცემთ ერთად სასიამოვნოდ დროის გატარების საშუალებას, რომელიც გაჯერებულოი იქნება დიალოგებით, დისკუსიით, სპექტაკლის მიმოხილვით და ა.შ

თეატრი ასევე სოციალური უნარების გაუმჯობესებისთვისაც საუკეთესო გზას წარმოადგენს. ბავშვები სხვადასხვა გათამაშებული სიუჟეტის მეშვეობით სწავლობენ ადამიანთა ემოციების შესახებ, ხდებიან მეტად ემპათიურები, მათ შესაძლოა გაიგონ ისეთი ემოციების/სიტუაციების შესახებაც, რომელიც რეალურ ცხოვრებაში არ განუცდიათ, მაგ: ძალადობა, სიკვდილი, ბულინგი და ა.შ დაინახონ სამყაროს ორი ურთიერთსაპირისპირო ძალა: სიკეთე და ბოროტება.

თეატრი ამბავს გვიყვება, ამბის თხრობა კი ეხმარება ბავშვებს ენობრივი უნარების გაუმჯობესებაშიც. თეატრალურმა პერფორმანსებმა შესაძლოა კომუნიკაციური უნარებზე დადებითად იმოქმედოს. სპექტაკლი ნამდვილად მოგვწყვეტს დროებით მაინც ტექნოლოგიურ სამყაროსგან, რომელიც ხშირად აფერხებს მოზარდის განვითარებას, მცირე ასაკიდან უყალიბდებათ ბავშვებს ტელეფონებისადმი ადიქცია, ამიტომ მსგავსი გასვლითი დღეები მათთვის განტვირთვასთან ერთად არის საშუალება რეალური სამყარო დაინახონ ისეთი როგორიც ნამდვიალდ არის.


შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი ჯიუტობს არა უზნეობის გამო, არამედ მან აღმოაჩინა, რომ მშობლების „მინდა“ სრულდება და სინჯავს, თვითონ რომ იტყვის „მე მინდა,“ შეუსრულდება თუ არა,“ - რამაზ საყვარელიძე

„ბავშვი ჯიუტობს არა უზნეობის გამო, არამედ მან აღმოაჩინა, რომ მშობლების „მინდა“ სრულდება და სინჯავს, თვითონ რომ იტყვის „მე მინდა,“ შეუსრულდება თუ არა,“ - რამაზ საყვარელიძე

ფსიქოლოგი რამაზ საყვარელიძე ბავშვის აღზრდის აღმოსავლური ტრადიციების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ შვილთან მიმართებაში ასაკის შესაბამისი მიდგომები უნდა გამოვიყენოთ:

„ჩინურ-ინდური აზროვნებიდან არის ასეთი ფორმულასავით: „ექვს წლამდე ბავშვს უნდა მოექცე როგორც მეფეს, ექვსიდან თერთმეტამდე, როგორც მოსამსახურეს, თერთმეტის მერე, როგორც მეგობარს." ზუსტად არის ყველაფერი გაწერილი და რატომ? ხუთ წლამდე ბავშვში ყალიბდება მე. პირველი სიჯიუტის ხანაა. ბავშვი ჯიუტობს არა უზნეობის გამო (თუმც მშობელს ხშირად ჰგონია, რომ უზნეობაა და ბავშვს რეპრესიას უკეთებს), მან აღმოაჩინა, რომ მშობლების „მინდა“ სრულდება. მას უჩნდება განცდა, რომ „მე“ რაღაც არის. ის სინჯავს, თვითონ რომ იტყვის მე მინდა ან არ მინდა, შეუსრულდება თუ არა. მე, რასაც ჩვენ პიროვნებას ვეძახით, ხუთ წლამდე ასაკში ყალიბდება. თუ ხუთ წლამდე ან ექვს წლამდე ამ მეს რეპრესირებას ვახდენთ, მას მთელი ცხოვრება აქვს განცდა, რომ ის უსუსურია. ადამიანი უსუსური თუ არის, სტრესი გარანტირებულია. თუ სტრესი არ იქნება, ჰიტლერის მაგვარ ფენომენს მიიღებთ. მას მძიმე ბავშვობა ჰქონდა. ჰიტლერის მაგვარ ფენომენში იმას ვგულისხმობ, რომ ადამიანი სულ ეცდება კომპენსირებას, ეცდება, რომ ისევ უსუსური არ ჩანდეს. მას სულ ძალადობასა და აგრესიაზე ექნება აქცენტი. „მეს“ დასუსტება მრავალი ტიპის დეფორმაციას იწვევს.“

რამაზ საყვარელიძე აღნიშნავს, რომ ბავშვი პიროვნებად ადრეულ ასაკში ყალიბდება და ის მნიშვნელოვან ცვლილებებს აღარ განიცდის:

„ამ პერიოდში, როგორც მოიხარშება, მერე ისე რჩება. მერე ადამიანი თითქმის აღარ იცვლება. ხესავით არის, ღერძი ხომ რჩება ხის გაზრდის მიუხედავად. ამ უცვლელ „მეს“ მოჰყვება თავისი ლოგიკური შტოები. ადამიანი ფიქრობს, რომ თუ ის მეფეა, სხვა ყველაფერი წვრილმანია, რომელსაც ყურადღება არ უნდა მიაქციოს. მეფე შეიძლება ციხეში ჩასვა, დილეგში იყოს, მაგრამ თავის თავს მეფედ გრძნობდეს. როგორ იგრძნობს ადამიანი თავის თავს, ამაზეა აწყობილი მისი გარემოსთან ურთიერთობა.“

რამაზ საყვარელიძის თქმით, ექვსიდან თერთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვს შრომა ეხალისება, რადგან ის უფროსებს ბაძავს:

„ჩვენ ძალიან ხშირად იმაზე გვაქვს აქცენტი, თუ რას ვფიქრობთ ჩვენს თავზე. მთავარია, როგორ გრძნობ თავს. ტვინი გრძნობაზე იძლევა რეაქციას. ადამიანს იდეაზე უფრო სუსტი რეაქცია აქვს, შეგრძნებაზე კი იძლევა რეაქციას, როგორც რეალობაზე. მე თუ საკუთარ თავს მეფედ ვგრძნობ, ეს ჩემთვის რეალობაა და ამაზე ვაგებ გარემოსთან ურთიერთობას. ყველაზე ხშირად კითხულობენ ხოლმე: „რომ გათამამდეს ბავშვი?“ ამისთვის არის მეორე პერიოდი. მაშინ უნდა ათხრევინო, ახვნევინო, დაალაგებინო. ის ამას ხალისით ასრულებს. ეს ის პერიოდია, როდესაც ბავშვი ბაღში წასვლისას ამბობს სამსახურში მივდივარო. რატომ? იმიტომ, რომ შენ გბაძავს. შენ თუ შრომობ, ბავშვსაც შრომა ეხალისება. რამდენადაც უნდა აშრომო, ის კმაყოფილია, იმიტომ, რომ შენნაირია.“

„თუ მაშინ, როდესაც მკაცრი უნდა ვიყოთ, ბავშვს გავანებივრებთ, მერე უკვე ძალიან მტკივნეული იქნება თანატოლებთან ურთიერთობა, მას სულ კონფლიქტი ექნება თანატოლებთან. ის შეუჩვეველი იქნება წინააღმდეგობას. ბავშვი თუ სულ მეფესავით ვამყოფეთ, ის განწირული გვყავს კონფლიქტური ცხოვრებისთვის. თუ თავიდანვე თავში ჩავარტყით, განწირული გვყავს, რომ უკმაყოფილო იყოს თავისი თავით. ჩვენ უნდა შევიცვალოთ. პრობლემა ბავშვის ცვლილებაში არ არის, პრობლემა ჩვენს ცვლილებაშია. ჩვენ ვერ ვიცვლებით. ჩვენ როგორც შევეჩვიეთ ბავშვთან ურთიერთობას , ისე ვაგრძელებთ, სანამ რამე უბედურება არ მოხდება,“ - აღნიშნავს რამაზ საყვარელიძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია

წაიკითხეთ სრულად