Baby Bag

​წიგნის წაკითხვისთვის საჭირო წინარე და შემდგომი აქტივობები

​წიგნის წაკითხვისთვის საჭირო წინარე და შემდგომი აქტივობები

წიგნის კითხვამდელი, წინარე მოსამზადებელი აქტივობა აუცილებელია, რადგან მოზარდს კითხვის მოტივაციას კიდევ უფრო უძლიერებს.

გარეკანი და სათაური

კარგი სათაური ტექსტის შინაარსზე მიგვანიშნებს. სათაური შეიძლება იყოს საინტერესო, დამაინტრიგებელი, ეპატაჟური და გვაძლევდეს მინიშნებას თუ რაზე შეიძლება იყოს ტექსტი, ამიტომ წარუდგინეთ მოზარდს ჯერ სათაური და მიეცით მსჯელობისთვის დრო.

თარიღი

იმის ცოდნა თუ როდის დაიწერა ტექსტი დაგვეხმარება ისტორიული რაკურსის დანახვაში, პარალელების გავლებაში, იმასაც გაგვახსენებს თუ რა მნიშვნელოვანი მოვლენა მოხდა ამ დროს და ა.შ

ავტორის შესახებ

გსმენიათ ავტორზე რამე? თუ არ გსმენიათ შეგიძლიათ იპივოთ მოკლე ისტორია და გააცნოთ მოსწავლეს წიგნის წაკითხვამდე. ასევე არ უნდა გამოგვრჩეს წინასიტყვაობების წაკითხვაც, რადგან ის არის მთელი ტექსტის გასაღები, ასევე მისგან ვიგებთ წიგნის სტრუქტურის შესახებ თუ რამდენ თავად ან ქვეთავად არის დაყოფილი ამბავი. შეგიძლიათ გამოიყენოთ ასოციაციური რუკა, ბრეინშტორმინგი, ინტერაქტიული კითხვები და სხვა მეთოდები.

ფოტომასალა

წიგნში შეიძლება წარმოდგენილი იყოს ისეთი საინფორმაციო წყაროები, როგორიცაა: ფოტო, გრაფიკი, დიაგრამა, სქემა, რუკა, ილუსტრაცია, რაც ასევე საყურადღებოა და წინასწარ გვამზადებს, მინიშნებებს გვაძლევს ამბის განვითარების შესახებ.

ვიდეოთრეილერი

ანახეთ ვიდეოთრეილერი წიგნის შესახებ ან ამ წიგნზე გადაღებული ფილმის თრეილერი, დასვით სადისკუსიოდ შეკითხვები და იმსჯელეთ ამის შესახებ.

წიგნის წაკითხვის შემდგომი აქტივობები

მოსწავლეები ხშირად წიგნს კითხვის დასრულებისთანავე დახურავენ, გვერდზე გადადებენ და აღარ ფიქრობენ მიუბრუნდნენ მას. წარმოდგენილი აქტივობები დაეხმარება მოზარდებს წაკითხულის ანალიზში, რეფლექსიის გაკეთებასა და შეჯამებაში.

გრაფიკული ორგანაიზერები: ორი იდეის შედარება

ეს ასოციაციურ რუკას გავს, სადაც ვახდენთ სხვადასხვა კონცეპტის ვიზუალიზაციას და ვპოულობთ საკვანძო კავშირებს იდეებს შორის, ეს მეთოდი შეგვიძლია გამოვიყენოთ მას შემდეგ, რაც მოსწავლე დაასრულებს კითხვას და გვსურს გავაკეთოთ წაკითხული ტექსტის გახსენება საკლასო დისკუსიისთვის.

კარგი იქნება თუ წინასწარ აჩვენებთ სტუდენტებს გრაფიკული ცხრილების რამდენიმე სხვადასხვა ვარიანტს და აუხსნით თუ როგორ შეიძლება მათი საუკეთესოდ გამოყენება.

წიგნზე რეფლექსია

წაკითხულის უკეთ გაგებაში დაგეხმარებათ წიგნზე რეფლექსია ქვიზების და ტესტების გამოყენებით, თავად შეგიძლიათ შეადგინოთ მარტივი კითხვარები, რომელსაც ექნება ქვიზის სახე ან ტესტირების, ამის გაკეთება ონლაინაც შეგიძლიათ კომპიუტერის დახმარებით ან ჩვეულებრივ ფურცელზე.

კარგი იქნება ასევე თუ გაკვეთილში ჩართავთ სოკრატულ მეთოდს, რაც კრიტიკული აზროვნების განვითარებას უწყობს ხელს და გულისხმობს სწავლებას, სადაც მოსწავლე პასიური მსმენელი კი არ არის, არამედ აქტიური მოსაუბრეა და უძღვება დიალოგს, კითხვა-პასუხის რეჟიმშია ჩართული. აქ მთავრია რაღაც კონკრეტულ წამოწრილ რობლემაზე მსჯელობა და ანალიზი, გადაწყვეტილების მიღება და ა.შ მასწავ;ებელმა შეიძლება თავდაპირველად წარმოგვიდგინოთ ფოტო ტექსტიდან, რომელზეც წარმოდგენილია რაღაც პრობლემური ან დილემური სიტუაცია და მოსწავლეები თანამშრომლობის გზით უნდა ეცადნონ ამის მოგვარებას. სოკრატულ მეთოდს აქტიურად იყენებენ ევროპის წამყვანი სკოლები, აღსანიშნავია ისიც, რომ საკლასო ოთახები ინფრასტრუქტურულად ისე აქვთ მოწყობილი, რომ ეს მეთოდი უფრო შედეგიანი ხდება, წრიულად განლაგებული კომფორტული, სკამები/პუფები, შესაფერისი ავეჯი სწავლებისთვის ხელისშემწყობი ფაქტორებია.

რეცენზიის დაწერა

წიგნის წაკითხვის შემდეგ შეგვიძლია მოსწავლეს დავაწერინოთ რეცენზია, თავდაპირველად ავუხსნათ თუ რა ტიპის ტექსტია ეს და ვანახოთ ნიმუში რეცენზიის, მაგალითად წავუკითხოთ ცნობილი ფილმის ან თუნდაც სტატიის, წიგნის რეცენზია და მივცეთ საშუალება თავადაც შექმნას მსგავსი ფორმატის ტექსტი, ამ აქტივობას შეგვიძლია სისტემატური ხასიათიც მივცეთ.

წიგნის მიხედვით კრეატიული ნაკეთობების დამზადება

მოსწავლეს მოტივაციის ამაღლებაში ძალიან ეხმარება ისეთი აქტივობები, რომლებიც ხელოვნებასთანაცაა კავშირში, ამასთანავე ამ ყველაფერს თერაპიული სახეც აქვს. შეგიძლიათ დაამზადოთ საყვარელი წიგნისთვის სპეციალური გამოსახულებით სანიშნე ან შექმნათ წიგნის ახალი გარეკანი, დახატოთ ილუსტრაცია წიგნისთვის ან შექმნათ პოსტერი, წიგნის კოლაჟი. ეს დაეხმარება მას შემოქმედებითობის განვითარებაშიც, რაც ასევე მნიშვნელოვან უნარს წარმოადგენს.

ავტორი: უფროსი მასწავლებელი დიანა მაკალათია

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვისთვის კითხვის სწავლება არის სკოლის საქმე, მშობლებმა ბავშვს ინფორმაცია და უნარები ძალით არ უნდა ჩატენონ,“ - ფსიქოლოგი ცირა ბარქაია

ფსიქოლოგი ცირა ბარქაია გადაცემაში „იმედის დღე“ ბავშვის სასკოლო მზაობის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ყველაზე მთავარი მოსწავლის ინფორმირებულობის ხარისხია:

„რას ვეძახით ზოგადად მზაობას? პირველ რიგში, იმას, რომ ბავშვი თავს კარგად გრძნობს სკოლაში, მას აქვს გარკვეული ინფორმაცია ამ დაწესებულების შესახებ, რაც ნიშნავს იმას, რომ თავის დროზე მას მშობლებმა ინფორმაციით შეუწყვეს ხელი, გააგებინეს, რა დახვდება სკოლაში.“

ცირა ბარქაიას თქმით, სასწავლო მზაობა წერა-კითხვის ცოდნას არ გულისხმობს:

„ხშირად, როდესაც სასკოლო უნარებზეა საუბარი, აღვიქვამთ, რომ კითხვა უნდა იცოდეს ბავშვმა, წერა უნდა იცოდეს, ასოების ცნობა უნდა შეეძლოს. რა თქმა უნდა, ეს ასე არ არის. ბავშვისთვის კითხვის სწავლება არის სკოლის საქმე. როდესაც ასაკის შესაბამის განვითარებაზე ვსაუბრობთ, ვგულისხმობთ, რომ ბავშვი როდესაც სკოლაში შევა, მაშინ უნდა ისწავლოს კითხვა. მაშინ არის ის მზად, რომ დაეუფლოს წერა-კითხვას.“

ცირა ბარქაია აღნიშნავს, რომ მშობელმა ბავშვს კითხვა მხოლოდ იმ შემთხვევაში უნდა ასწავლოს, თუ ამას ბავშვი თავად ითხოვს:

„თუ ბავშვი გამოხატავს მზაობას და ინტერესს სწავლის მიმართ, ეს იმას ნიშნავს, რომ ის მზად არის კონკრეტული ინფორმაციის ასათვისებლად. თუ ბავშვი ამბობს, რომ კითხვა, ხატვა ან ხაზვა უნდა, ეს იმას ნიშნავს, რომ მას ამის გაკეთება შეუძლია. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მშობლებმა ბავშვს ძალით ჩატენონ ინფორმაცია და უნარები. „უნდა ისწავლო კითხვა, უნდა ისწავლო წერა,“ მსგავსი ფრაზები საჭირო არ არის.“

ცირა ბარქაია აღნიშნავს, რომ მოსწავლეებს შორის ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე მასწავლებელმა უნდა იზრუნოს:

„სკოლაში მოსწავლეები ბევრი რამით განსხვავდებიან, მაგ. ვის როგორი მობილური უჭირავს, ვის რა რესურსები აქვს, ვის წიგნი აქვს, ვის რვეული. ბავშვებს კომპლექსები რომ არ გაუჩნდეთ, ეს პროცესი აუცილებლად მასწავლებელმა უნდა დაარეგულიროს. ინკლუზიურობა მხოლოდ სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების ჩართულობას ხომ არ გულისხმობს, ინკლუზიურობა ნიშნავს, რომ ყველა ბავშვს ინდივიდუალური შესაძლებლობები აქვს და მასწავლებელმა ეს ყველაფერი უნდა დაარეგულიროს. როდესაც ვიღაცამ იცის კითხვა, ვიღაცამ არ იცის, თანატოლებმა ერთმანეთს არ უნდა დასცინონ. რა თქმა უნდა, პროცესში მშობლის ჩართულობა ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვს სჭირდება მშობლის დახმარება რუტინის აწყობაში, როგორ იმეცადინოს, როგორი რუტინა უნდა ჰქონდეს, როგორ განეწყოს სამეცადინოდ. თავიდან, ცხადია, მას მშობელი უნდა დაეხმაროს. ეს არ უნდა მოხდეს იმის მერე, რაც ბავშვი სკოლაში სიარულს დაიწყებს. რუტინის აწყობა იწყება მანამდე. სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებაც ამ მხრივ ძალიან დიდ როლს ასრულებს. საჭიროა, რომ ბავშვი გარკვეულ დღის წესრიგს გადიოდეს.“

„პანდემიის მოცემულობაში ვითარება სწრაფად იცვლება. ამ სპონტანურ გარემოს ზრდასრულები ვერ ვეწევით. ძალიან რთულია, რომ ბავშვი გამოყვეს ჩვენს დაბნეულობას. ამ ეტაპზე სიტუაციურად მშობელი უფრო მეტად უნდა იყოს ჩართული ბავშვთან მუშაობაში. მნიშვნელოვანია, რა მხარდაჭერას სთავაზობს სახელმწიფო სასწავლო დაწესებულებებს და შემდგომ დაწესებულებები რა მხარდაჭერას სთავაზობენ მშობლებს. დამატებითი მხარდაჭერის სერვისები, ცხადია, ამ შემთხვევაში მნიშვნელოვანია,“ - აცხადებს ცირა ბარქაია.

წაიკითხეთ სრულად