Baby Bag

,,ლაქტაციის დროს დედის კვების რაციონს არსებითი მნიშვნელობა არ ენიჭება'' - კოლიკის გამომწვევ მიზეზებზე პედიატრი საუბრობს

,,ლაქტაციის დროს დედის კვების რაციონს არსებითი მნიშვნელობა არ ენიჭება'' - კოლიკის გამომწვევ მიზეზებზე პედიატრი საუბრობს

რა იწვევს მუცლის ტკივილს ახალშობილებში, რითი შეიძლება ავარიდოთ მათ კოლიკა და ახდენს თუ არა ზეგავლენას დედის კვების რაციონი აღნიშულზე? - ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი თათია სხირტლაძე.

- მუცლის ტკივილი ახალშობილებში გავრცელებული პრობლემაა. რა არის ამის გამომწვევი მიზეზები?

- კოლიკის მიზეზი სრულად შესწავლილი არ არის, ეს არის ტირილის შეტევა, რომელიც ძირითადად იწყება ახალშობილის დაბადებიდან 3 კვირაზე და გრძელდება 3-4 თვემდე, რის გამოც „სამთვიან კოლიკასაც“ უწოდებენ.

ძალიან ხშირად კოლიკის შეტევა დაკავშირებულია საჭმლის მომნელებელ სისტემასთან, რაც განპირობებულია ჩვილებში კუჭ-ნაწლავის უმწიფრობით. საკვების გადაჭარბებული მიღების, ძუძუს სწრაფად გამოწოვის ან არასწორად შერჩეული საწოვარით ხდება- აეროფაგია- ჰაერის გადაყლაპვა და შესაბამისად ნაწლავის გადაბერვა, სპაზმი. თუმცა კოლიკის შეტევის მიზეზი ასევე შეიძლება იყოს ჩვილის უმწიფარი ნერვული სისტემა, ძუძუთი კვების დროს დედის მიერ მირთმეული პროდუქტების მიმართ მომატებული მგრძნობელობა, ზოგიერთი საკვები პროდუქტის აუტანლობა (მაგ. ლაქტოზის აუტანლობა ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვისთვის), სიგარეტის გამონაბოლქვი ჩვილის ადგილსამყოფელში და არაჯანსაღი, სტრესული სიტუაცია ოჯახში, დედის დაძაბულობა.

- ხშირად, მშობლები ძუძუთი კვების არასწორ ტექნიკას იყენებენ. როგორი უნდა იყოს ბავშვის მდგომარეობა ჭამის დროს და განაპირობებს თუ არა ეს მუცლის ტკივილს?

- ძალზედ მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვი სწორად იდებდეს ძუძუსთავს პირში, რათა ზედმეტი ჰაერი არ გადაყლაპოს, პირველ რიგში დედა უნდა მოთავსდეს მოხერხებულად და ბავშვი მთელი სხეულით უნდა იყოს მიბრუნებული დედისკენ, ძუძუსთავი მოთავსდეს ჩვილის ფართოდ გაღებულ პირში, ისე რომ ტუჩის ლორწოვანი მოჩანდეს და სრულად ფარავდეს ძუძუსთავის არეალს.

- არის თუ არა რაიმე მეთოდი, რითაც ავარიდებთ ბავშვს მუცლის ტკივილს?

- პრევენციული ზომები, რითაც თავს ავარიდებთ კოლიკის შეტევას, ძირითადად დაკავშირებულია კვების პროცესთან. ძუძუთი კვების დროს - წოვის სწორი ტექნიკა, რომ ნაკლები ჰაერი გადაყლაპოს პატარამ, ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ჩვილებში არ შეცვალოთ საკვები თქვენი ინიციატივით, მნიშნელოვანია, ანტიკოლიკური ბოთლის შერჩევა, სადაც მცირდება კვების დროს ჰაერის გადაყლაპვა, შეარჩიოთ სწორი რძის ნაკადი (არც ძალიან სწრაფი, არც ძალიან ნელი, უმჯობესია იყოს ძუძუს დრვილიდან რძის ნაკადის მსგავსი), დაეხმარეთ კვების დროს და ასევე დასრულების შემდგომ, ვერტიკალური პოზის მიღებით მოახდინოს დაბოყინება.

რადგან კოლიკა ზოგიერთი ჩვილის ცხოვრების ნორმალური ნაწილია და არ არის საზიანო, ჩვეულებრივ რეკომენდირებული არ არის მედიკამენტების მიღება, საკმარისია დაიცვათ პრევენციული ზომები და ტკივილის დროს გაითვალისწინოთ შემდეგი რეკომენდაციები: გაუკეთეთ მუცლის მსუბუქი მასაჟი, ფეხების პედალისებური მოძრაობა, ჩასვით თბილ აბაზანაში, მიიკარით მჭიდროდ მუცელზე- ეს დაცულობის შეგრძნებას უჩენს, ხელს უწყობს მათ მოდუნებას, რასაც ტკივილის შემსუბუქებამდე მივყავართ.

- იწვევს თუ არა ბუნებრივი კვების დროს, დედის მიერ მიღებული საკვები პატარას მუცლის ტკივილს?

- თანამედროვე კვლევებით და რეკომენდაციებით ბუნებრივი კვების დროს დედის კვების რაციონს არსებითი მნიშვნელობა არ ენიჭება. მნიშვნელოვანია, დედას ჰქონდეს ჯანსაღი, დაბალანსირებული კვება და მასში არ უნდა შედიოდეს ალერგიული საკვები და ალკოჰოლი. დაკვირვების პრინციპით თქვით უარი იმ პროდუქტზე, რომელიც უმწვავებს კოლიკას თქვენს პატარას.

- ბუნებრივი კვების დროს უფრო ხშირია მუცლის ტკივილები, თუ ხელოვნური კვებისას?

- კოლიკა ვლინდება, როგორც ბუნებრივ, ასევე ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ჩვილებში, პრაქტიკულად ერთნაირი სიხშირით. ბავშვის კვების ტიპი არ ახდენს გავლენას მის გავრცელებაზე, თუმცა ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ბავშვებს, ძირითადად მასში შემავალი ძროხის რძის კომპონენტის გადამუშავება უჭირთ, რის გამოც პედიატრის მიერ ყურადღებით უნდა შეირჩეს ადაპტირებული რძის ფორმულა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ​ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვისთვის საკვების დაძალება სასურველ შედეგს არასდროს იძლევა და მის ფსიქიკას აზიანებს

ბავშვისთვის საკვების დაძალება სასურველ შედეგს არასდროს იძლევა და მის ფსიქიკას აზიანებს

მშობლების უდიდესი ნაწილი თვლის, რომ მისი შვილი სათანადოდ კარგად არ იკვებება, საჭირო რაოდენობის ბოსტნეულს არ იღებს და ჯანსაღი პროდუქტები არ უყვარს. როდესაც ბავშვი საკვების მიღებაზე უარს აცხადებს და თეფშს ხელს კრავს, უფროსები მას ყოველთვის ერთსა და იმავე ფრაზას ეუბნებიან: „კიდევ ერთი ლუკმა შეჭამე.“ მიუხედავად ამისა, ბავშვი მაინც უარზეა და საბოლოოდ მშობლები იძულების მეთოდს მიმართავენ. ბავშვისთვის საკვების დაძალება სასურველ შედეგს არასდროს იძლევა, სამაგიეროდ ის თქვენს შვილს კონტროლს აკარგვინებს, ისტერიკაში აგდებს და აღიზიანებს. როდესაც ბავშვს ეუბნებით, რომ ის საკვები მიირთვას, რომელიც მას არ უყვარს, თქვენ მის ფსიქიკას აზიანებთ.

ბავშვი საკვებს მხოლოდ მაშინ მიირთმევს, როდესაც შია, ჭამას კი იმ შემთხვევაში ასრულებს, თუ დანაყრებულია. მშობლებს ხშირად ეჩვენებათ, რომ მათი შვილი ვერ დაკმაყოფილდებოდა რამდენიმე ლუკმით, რომელიც მიირთვა, თუმცა ეს ასე არ არის. ბავშვის ორგანიზმში შინაგანი სენსორია გააქტიურებული, რომელიც ტვინს დანაყრების შეგრძნების შესახებ ინფორმაციას აწვდის. უფროსების შემთხვევაში აღნიშნული სენსორი გამართულად არ მუშაობს, რაც ბავშვობის ასაკში არასწორი კვებით არის გამოწვეული. თუ ბავშვს ვაიძულებთ, რომ დანაყრების მიუხედავად საკვები მაინც მიირთვას, მის ტვინს დანაყრების სიგნალი გვიან მიეწოდება, რაც მას ჭარბი კალორიების მიღებას აიძულებს.

მშობლები საკუთარ ემოციებს ვერ აკონტროლებენ, როდესაც საქმე შვილის ჯანმრთელობას და კეთილდღეობას ეხება. ყველა დედას ეშინია, რომ მისი შვილი მშიერი დაიძინებს, რომ ის სათანადოდ ვერ დანაყრდება, რაც სავსებით გასაგებია. დედები მთელი გულით ამზადებენ სადილს, რომელით, მათი აზრით, ბავშვს ძალიან უნდა მოეწონოს. როდესაც ბავშვი საკვების მიღებაზე უარს ამბობს, ისინი იმედგაცრუებას განიცდიან. მშობლებო, უმჯობესია, შეწყვიტოთ ღელვა იმაზე, ასუფთავებს თუ არა ბავშვი თეფშს, რომელიც მიართვით. საკვების მოცულობა პატარას დანაყრების ხარისხზე ზეგავლენას საერთოდ არ ახდენს.

საკვების დაძალებას ბავშვისთვის უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე სარგებელი. პატარები ბუნებრივ რეცეპტორებზე დაყრდნობით იკვებებიან. ისინი არასდროს იღებენ ზედმეტ კალორიებს. თუ თქვენ მათ კვებას აიძულებთ, შესაძლოა, ჭარბი კალორიების მიღებისკენ უბიძგოთ, რაც მათ წონაზე ნეგატიურად აისახება. ზედმეტად ბევრი საკვების მირთმევის შემდეგ ბავშვს მუცლის ტკივილი და სიმძიმეც შეაწუხებს, რაც მისთვის სასიამოვნო ნამდვილად არ იქნება.

ბავშვი, რომელსაც საკვების მიღებას ხშირად აიძულებენ, ზედმეტად ბევრს მიირთმევს და ეს მისთვის ნორმად იქცევა. კვლევებით დგინდება, რომ საკვების დაძალება ბავშვებში ჭარბწონიანობის პრობლემებს იწვევს, რაც მათ თვითშეფასებაზე ნეგატიურად აისახება. კვლევებით ასევე დგინდება, რომ ბავშვებს აღარ მოსწონთ ის პროდუქტები, რომლებსაც იძულებით აჭმევენ, მაგ. ბოსტნეული.

ბავშვები, რომლებიც საკვებს ყოველთვის არჩევენ და ჭირვეულები არიან, წონაში ისევე იმატებენ, როგორც ნორმალურ კვებაზე მყოფი პატარები. ამასთან, მშობლების იძულება ბავშვის ჭირვეულობაზე ზეგავლენას ვერ ახდენს. თუ მას გარკვეული ტიპის საკვები არ მოსწონს, უფროსებისგან ზეწოლა მის გადაწყვეტილებას ვერ ცვლის. მართალია, ბავშვის ჭირვეულობა მშობლებს აღიზიანებს, მაგრამ საკვების შერჩევით მირთმევა ჯანმრთელობის პრობლემებს არ იწვევს. მშობლებმა ბავშვისთვის საკვების დაძალებაში დრო არ უნდა დაკარგონ, ეს სასურველ შედეგს მაინც არ გამოიღებს.

ბავშვებს ხემსის სახით ჯანსაღი პროდუქტები უნდა შესთავაზოთ. თქვენს შვილს ხშირად მიეცით ხილი, ბოსტნეული, არაქისის კარაქი, კრეკერები, თხილი და სხვა ჯანსაღი საკვები. გირჩევთ, პატარებს ხემსი დილის საათებში, საღამოს და კვებამდე 2 საათით ადრე შესთავაზოთ. ხემსი დიდი მოცულობის არ უნდა იყოს. თუ ბავშვს ჩიფსებს, პოპკორნს და სხვა არაჯანსაღ ხემსს შესთავაზებთ, ის ვერ დანაყრდება და მალე კვლავ იმავე პროდუქტებს მოგთხოვთ.

არასდროს შესთავაზოთ ბავშვს საჩუქარი საკვების მირთმევის ნაცვლად. ამ გზით თქვენ მას კონკრეტული პროდუქტისადმი ნეგატიურად განაწყობთ. თუ თქვენს შვილს ეტყვით, რომ მწვანე ლობიოს მირთმევის შემთხვევაში მას დესერტით დააჯილდოვებთ, ის იფიქრებს, რომ მწვანე ლობიო უგემური საჭმელია. დესერტისთვის სპეციალური დღეები გამოყავით, მაგ. ორშაბათი, ოთხშაბათი და პარასკევი. ბავშვმა ტკბილეული მირთმეული კერძების მიუხედავად გარკვეული რეჟიმით უნდა მიიღოს.

ბავშვს ახალი პროდუქტის მოწონებისთვის გარკვეული დრო სჭირდება. მას ერთი და იგივე საკვები რამდენჯერმე უნდა გაასინჯოთ, რათა მიხვდეს, რომ ის ნამდვილად მოსწონს. შესაძლოა, ამისთვის თვეებიც კი დაგჭირდეთ. ეს მეთოდი იძულებაზე ბევრად უკეთ მუშაობს და ბავშვზე სტრესულად არ ზემოქმედებს.

ბავშვისთვის სპეციალური საკვები არასდროს მოამზადოთ. თუ ის ჭირვეულობს და განსაკუთრებულ კერძებს მოითხოვს, მის მახეში ნუ გაებმებით. კერძები ყოველთვის ოჯახისთვის მოამზადეთ. სადილად აუცილებლად მოამზადეთ ერთი კერძი, რომელსაც ბავშვებიც სიამოვნებით მიირთმევენ. დანარჩები კერძები კი ოჯახისთვის უნდა იყოს. შესაძლოა, ისინი ბავშვს თავდაპირველად არ მოსწონდეს, მაგრამ რამდენიმე გასინჯვის შემდეგ მოეწონოს. თუ თქვენს შვილს სახლში მომზადებული ყველიანი მაკარონი არ მოსწონს, ის ბოსტნეულთან ერთად გარნირის სახით მიართვით. გასინჯავს თუ არა ბავშვი მაკარონს ეს მის კეთილ ნებაზეა დამოკიდებული. თუ ბავშვს მაგიდაზე ყოველთვის აქვს ერთი კერძი, რომელიც მას უყვარს, ის უფრო თავისუფლად გასინჯავს სხვა პროდუქტებს.

ბავშვებს მკაცრად აუხსენით, რომ მაგიდიდან ადგომის შემდეგ ისინი დამატებით საკვებს ვეღარ მიირთმევენ. ბავშვს განუმარტეთ, რომ თუ ის მაგიდიდან დანაყრებული არ ადგება, საჭმელს ვეღარ მიიღებს, რის გამოც კარგად უნდა მიირთვას. ამგვარად ბავშვი თავად გადაწყვეტს, უნდა თუ არა დამატებით საკვების მიღება. მშობლის უმთავრესი მოვალეობაა ბავშვს ჯანსაღი პროდუქტები მიართვას, მაგრამ ბავშვმა თავად უნდა გადაწყვიტოს რა მოცულობის ულუფის მირთმევა სურს.

თქვენი შვილი საკვების მირთმევაზე უარს თუ ხშირად გეუბნებათ და გამუდმებით ჭირვეულობს, გირჩევთ დამშვიდდეთ და შემდეგი რჩევები გაითვალისწინოთ:

  • იმის ნაცვლად სასოწარკვეთაში ჩავარდეთ, საკუთარ თავს უთხარით: „ეს პროცესის ნაწილია.“
  • ნაცვლად იმისა, რომ მომზადებული საკვები უსარგებლოდ ჩათვალოთ, ის მეორე დღისთვის გადაინახეთ და ბავშვებს ხელახლა გაასინჯეთ.
  • არასდროს დანებდეთ და ბავშვისთვის კერძების მომზადება განაგრძეთ. ისინი თქვენს ნახელავს აუცილებლად შეიყვარებენ.
  • ნაცვლად იმისა, რომ ბავშვებისგან გაწეული შრომის სანაცვლოდ მადლიერებას ელოდეთ, ეცადეთ, ყურადღება მათ სურვილზე გადაიტანოთ. ბავშვებმა საკვები არა თქვენი ხათრით, არამედ საკუთარი მოთხოვნილების გამო უნდა მიირთვან.

ჩვენ მიერ შემოთავაზებული რჩევების გათვალისწინება ბავშვის კვებითი ჩვევების გაუმჯობესებაში აუცილებლად დაგეხმარებათ.

მომზადებულია​ thepragmaticparent.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად