Baby Bag

„პირველ რიგში, ბავშვის კეთილდღეობისთვის, დედა უნდა იყოს კარგად, მისი განწყობა პირდაპირ აისახება ბავშვის განწყობაზე“ - ფსიქოლოგი ირინა ტაბუციძე

„პირველ რიგში, ბავშვის კეთილდღეობისთვის, დედა უნდა იყოს კარგად, მისი განწყობა პირდაპირ აისახება ბავშვის განწყობაზე“ - ფსიქოლოგი ირინა ტაბუციძე

რამდენად ხშირია დეპრესია მშობიარობის შემდეგ, რა შეიძლება იყოს გამომწვევი მიზეზები, რამდენ ხანს შეიძლება გაგრძელდეს და ვინ არის განსაკუთრებულად რისკის ქვეშ? - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებზე  ფსიქოლოგმა ირინა ტაბუციძემ უპასუხა. 

- ქალბატონო ირინა, პირველ რიგში რომ განვმარტოთ, რა არის მშობიარობის შემდგომი დეპრესია და რა სიხშირით გვხვდება დედებში?

- ბოლო დროს, სოციალურ ქსელებში, ძალიან ხშირად მხვდება ეს პრობლემა. შეიქმნა ქალთა უამრავი ჯგუფი, სადაც დედები თავიანთი დეპრესიის შესახებ ერთმანეთს გამოცდილებას უზიარებენ. ახალბედა დედები ხშირად ვერ აანალიზებენ რასთან აქვთ საქმე. ჰგონიათ, რომ საშინელი დედები არიან და დანაშაულის შეგრძნება აწუხებთ. დედებო, ამაში არაფერია საგანაგაშო! მსოფლიო სტატისტიკის მიხედვით, ყოველ მეშვიდე ქალს აქვს მშობიარობის შემდგომი დეპრესია, აქედან ნაწილს მუბუქი ფორმით და ფსიქოთერაპევტთან რამდენიმე ვიზიტი სრულიად საკმარისია, ნაწილს კი მედიკამენტოზური ჩარევა სჭირდება და მათთან ფსიქიატრები მუშაობენ, რადგან შესაძლებელია, ამგვარ დეპრესიას გართულებებიც მოჰყვეს.

- რა შეიძლება იყოს მშობიარობის შემდგომი დეპრესიის გამომწვევი მიზეზები?

- ორსულობამდე თუ ქალს ჰქონდა დეპრესიული სიმპტომები, მეტია ალბათობა, რომ მშობიარობის შემდგომი დეპრესია განვითარდეს. პირველ რიგში, დიდი მნიშვნელობა აქვს ადამიანის ხასიათსა და მის ფსიქოტიპს. თუ მისი ურთიერთობები პარტნიორთან და ოჯახის წევრებთან არ არის სასურველი, ეს დეპრესიის პირველი მაპროვოცირებელი მიზეზია. როდესაც ბავშვი არის დედისთვის სასურველი, ის არის საყვარელი ადამიანების გარემოცვაში, ოჯახში მას აქვს სიმშვიდე და სიყვარული, პრაქტიკულად ნულამდეა დაყვანილი მშობიარობის შემდგომი დეპრესია. თუ ეს კრიტერიუმები არ არის დაკმაყოფილებული გარკვეულ მიზეზების გამო, მაგალითად, როდესაც დედას აღარ უნდა შვილი, ყველაზე მძიმე შემთხვევაა გაუპატიურების შემთხვევა და აქედან გამოწვეული ორსულობა, ან შემთხვევა, როდესაც პარტნიორი არის უხეში და დედა ძალადობის მსხვერპლია. სადაც ძალადობის ელემენტებია, იქ დეპრესიის მაჩვენებელი ძალიან მაღალია. ბავშვის ხშირი ავადმყოფობაც შეიძლება, გახდეს დეპრესიის მიზეზი. როდესაც დედა არ არის ფსიქოლოგიურად მზად ბავშვისთვის, პატარა ნიუანსმაც კი შეიძლება იმოქმედოს მასზე. მშობიარობის შემდგომ, პირველ ხანებში დედას სჭირდება დახმარება, მორალური მხარდაჭერაც კი უდიდესი შვებაა მისთვის. იმ შემთხვევაში თუ დედა ბავშვთან მარტო ატარებს დიდ დროს, ესეც გარკვეულწილად აისახება მის განწყობასა და ფსიქიკაზე, რადგან ამ პერიოდში ის საკუთარი ძალების აღდგენაზე უნდა იყოს ორიენტირებული. თუმცა არიან ქალები. რომლებიც სტრესს მარტივად უმკლავდებიან და მათ არც ოსრულობისას და არც მშობიარობის შემდეგ არა აქვთ დეპრესია. რაც უფრო მეტად აქვს ახალბედა დედას ხელშეწყობა დასვენებისთვის, სრულფასოვნად კვებისა და ბავშვთან ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებისთვის, მით უფრო ნაკლებია დეპრესიის განვითარების რისკი.

- როგორია მშობიარობის შემდგომი დეპრესიის სიმპტომები, როგორ ვლინდება ის?

- ხშირ შემთხვევაში დეპრესია ვლინდება მშობიარობის შემდეგ, თუმცა ორსულობის დროსაც არის გარკვეული დეპრესიული სიმპტომები, რომელიც ჰგავს კლასიკურ-კლინიკურ დეპრესიას - უხასიათობა, მოწყენილობა, გაღიზიანებადობა, მომატებული ძილიანობა ან პირიქით - უძილობა, უმადობა, აპათია, ბავშვისადმი გულგრილი დამოკიდებულება, პარტნიორის უარყოფა. ზოგადი შეფასებით ადამიანი თავს გრძნობს ცუდად, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც მას ინფორმაციის დეფიციტი აქვს. როგორც წესი, ასეთი ადამიანები თავს გრძნობენ ხოლმე დამნაშავედ, ყველაზე გავრცელებული შემთხვევაა, როდესაც მოლოდინები ჰქონდათ ოჯახის წევრებს მისგან, რომ წარმატებული, ბედნიერი დედა იქნებოდა, უმეტესწილად კი პირველ პერიოდში დედა ამ მოლოდინს ვერ ამართლებს, ის ითრგუნება, თავს გრძნობს დამნაშავედ და ჰგონია, რომ ცუდი დედაა. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, რომ ეს ასე არ არის!

- რამდენ ხანს შეიძლება, გაგრძელდეს მშობიარობის შემდგომი დეპრესია?

- საშუალო დრო 6 კვირაა. 2 ან 3-კვირიანი სიმპტომების გაგრძელების შემთხვვევაში, უმჯობესია, მიმართოთ სპეციალისტს. ასე უფრო სწრაფად ხდება დეპრესიის დაძლევა. ზოგადად, მშობიარობიდან პირველი ექვსი თვის განმავლობაში დეპრესიის საფრთხე მაღალია. მთავარია, პანიკა არ იყოს უმნიშვნელო დეტალებზე, რადგან ადამიანის განწყობა მუდმივად ცვალებადია და არ შეიძლება ყველაფერი დეპრესიას დავაბრალოთ. იმ შემთხვევაში თუ დეპრესიის რომელიმე ნიშანს შეამჩნევთ, რეჟიმი (დასვენება, ჯანსაღი კვება, ვარჯიში...), როგორც წესი, პირველ ეტაპზე, საუკეთესო საშუალებაა. მძიმე შემთხვევებში ფსიქოთერაპევტები და ფსიქიატრები ერთობლივად მუშაობენ ამ საკითხზე.

- რას ურჩევთ ახალბედა დედებს მშობიარობის შემდგომ პერიოდში?

- პერფექციონისტი ქალებისთვის რთულია ახალბედა დედობის სიძნელეებთან გამკლავება, რადგან მათ სურთ ყველაფერი მოწესირგებულად ჰქონდეთ - სახლი, ბავშვის ტანსაცმელი და ა.შ. განსაკუთრებული გამოხატულებაა ხოლმე, როცა დედა ჩვილის ტანსაცმელს ორივე მხრიდან აუთოებს ისე, რომ რაიმე პატარა დეტალი არ გამორჩეს. ყველაფრის იდეალურად ქონა პრაქტიკულად შეუძლებელია, მით უმეტეს, როდესაც ამდენი ნიუანსია გასათვალიწინებელი, ამიტომ, დედებო, ნუ შეშინდებით, თუ სახლი ოდნავ მაინც არეული გაქვთ... პირველ რიგში, ბავშვის კეთილდღეობისთვის, დედა უნდა იყოს კარგად. დედის ხასიათი პირდაპირ აისახება ბავშვის განწყობაზე, თუ დედა არის მშფოთვარე - ბავშვიც მოუსვენარია: ხშირად ტირის, არ სძინავს. დედებს ვურჩევ, რომ პირველ რიგში, საკუთარ თავზე იზრუნონ. ბედნიერი დედა ბავშვისთვის არის როლური მოდელი. თქვენ თუ წარმატებული და ბედნიერი ხართ, ისიც თქვენ გემსგავსებათ და არა სხვას.

დახმარების თხოვნის არასდროს შეგრცხვეთ. როდესაც რაიმე გვაწუხებს, მაგალითად, კბილი, მივდივართ სტომატოლოგთან, ანალოგიურად ვიქცევით მშობიარობის შემდგომი დეპრესიის შემთხვევაშიც, საჭიროების შემთხვევაში აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს. რაც უფრო დროულად ჩავერევით, მით უფრო ცოტა დრო დაგვიჭირდება სამკურნალოდ, შესაძლოა, ერთჯერადი ფსიქოთერაპიული სეანსიც კი საკმარისი იყოს დედისთვის.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე

ფოტო: 1TV.GE

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 https://www.facebook.com/babybag.momsedu.ge

R. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ინტერნეტ სივრცეში არის სპეციალური ანიმაციები, რომლებიც ბავშვის სიტყვათა მარაგის განვითარებას უწყობს ხელს,“ - ადრეული განათლების ექსპერტი ნანა გეგელაშვილი

„ინტერნეტ სივრცეში არის სპეციალური ანიმაციები, რომლებიც ბავშვის სიტყვათა მარაგის განვითარებას უწყობს ხელს,“ - ადრეული განათლების ექსპერტი ნანა გეგელაშვილი

ადრეული განათლების ექსპერტმა ნანა გეგელაშვილმა ბავშვების სიტყვის მარაგის გამდიდრების ტექნიკებზე ისაუბრა. მისი თქმით, ოჯახებში, სადაც ცოტას საუბრობენ, ბავშვებს მწირი სიტყვის მარაგი აქვთ:

„კვლევებმა აჩვენა, რომ ოჯახები ლინგვისტური კულტურით ერთმანეთისგან განსხვავდებიან. არიან ოჯახები, რომლებიც ​მთელი დღის განმავლობაში თუ ერთი საათი ელაპარაკნენ ბავშვს, 2000 სიტყვას დებენ ამ ერთ საათში. ოჯახები, რომლებშიც უფრო ცოტას ლაპარაკობენ, 600 სიტყვას სთავაზობენ ბავშვს. დიდი მნიშვნელობა აქვს პოზიტიურ სიტყვებსაც. ათ სიტყვაში თუ ცხრა პოზიტივია, ეს ბევრად უკეთესია.“

ნანა გეგელაშვილის თქმით, ნორმალურ პირობებში სამი წლის ბავშვის ტვინს ოთხი მილიონი სიტყვა აქვს გაგებული:

„დათვლილია, რომ სამი წლის პერიოდში ბავშვების ტვინს ოთხი მილიონი სიტყვა აქვს გაგებული. იმ ოჯახების ბავშვებს კი, ვისაც ცოტას ესაუბრებიან - ერთი მილიონი. სამი მილიონი სიტყვა არის განსხვავება. კვლევებით დგინდება, რომ ბაღის ასაკში სამი წლის ბავშვმა თუ იცის 1500 სიტყვა,​ იმ ოჯახების ბავშვებმა, სადაც ნაკლებს საუბრობენ, იციან 500 სიტყვა. ეს პირდაპირ აისახება სასკოლო ასაკში. სიტყვის მარაგი თუ მწირი აქვს ბავშვს, კითხვა მისთვის არის წვალება.“

„ინტერნეტ სივრცეში არის სპეციალური ანიმაციები, რომლებიც ბავშვის სიტყვათა მარაგის განვითარებას უწყობს ხელს. თითქოს ეს მარტივი ანიმაციებია, მაგრამ ამის უკან ნეირომეცნიერება დგას. ასეთია მაგალითად „3 შაშვის“ ანიმაცია. „ს“-სა და „შ“-ს შორის განსხვავება ბავშვებს ხშირად უჭირთ. ეს ვითომ გასართობი ანიმაციაა, მაგრამ არის ტექნოლოგია. ასევე არის „ხარის“ ანიმაცია, სადაც ტექსტი არის გარითმული. ბავშვს ძალიან მოსწონს გარითმვა. თამაშების სახით მშობლებმა რომ გაალექსინონ ბავშვს სიტყვები, ძალიან კარგია. ერთი პატარა ანიმაციით ბავშვი უკვე ექვს სიტყვას სწავლობს,“- აღნიშნულ საკითხზე ნანა გეგელაშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად