Baby Bag

მეცნიერების მტკიცებით, ჩვილის ქცევაზე დაკვირვებით მისი ზრდასრულობის ასაკის ხასიათის თავისებურებების განსაზღვრა შეგვიძლია

მეცნიერების მტკიცებით, ჩვილის ქცევაზე დაკვირვებით მისი ზრდასრულობის ასაკის ხასიათის თავისებურებების განსაზღვრა შეგვიძლია
ამერიკის შეერთებულ შტატებში ჩატარებული კვლევებით დგინდება, რომ ჩვილის ქცევაზე დაკვირვებით მისი ზრდასრულობის ასაკის ხასიათის თავისებურებების განსაზღვრა შეიძლება. მერილენდის უნივერსიტეტის, ამერიკის კათოლიკური უნივერსიტეტისა და ფსიქიკური ჯანმრთელობის ინსტიტუტის ერთობლივი კვლევების შედეგად მეცნიერებმა 165 ბავშვის ფსიქოლოგიური პორტრეტი შეისწავლეს. ისინი უმეტესად 14 თვის ასაკის პატარებს აკვირდებოდნენ. მეცნიერებმა სხვადასხვა ტემპერამენტის მქონე ბავშვები შეისწავლეს.

ბავშვები, რომლებსაც მოქმედების დროს მეტისმეტი სიფრთხილე და წინდახედულობა ახასიათებთ, ზრდასრულ ასაკში სოციუმისგან განცალკევებისა და შფოთვითი აშლილობისკენ მიდრეკილებას ამჟღავნებენ. როგორც წესი, ზედმეტად ფრთხილ ბავშვებს მათთვის უცნობი პიროვნებები ან საგნები ძალიან აშინებთ. კვლევებით დადგინდა, რომ პატარები, რომლებიც შედარებით ლაღი ხასიათით გამოირჩევიან, ზრდასრულ ასაკში შფოთვითი აშლილობებით ნაკლებად იტანჯებიან.

ბავშვების განვითარების თავისებურებებზე დასაკვირვებლად მეცნიერებმა 115 ბავშვი 15 წლის ასაკში სხვადასხვა კრიტერიუმით შეაფასეს, ხოლო 109 ზრდასრული 26 წლის ასაკში შეფასდა. მეცნიერები მოზარდების და ზრდასრულების ფსიქოპათოლოგიას, სოციალურ ფუნქციებს, პიროვნულ მახასიათებლებს, განათლების დონესა და შემოსავლებს აფასებდნენ.

კვლევებით დადგინდა, რომ ბავშვები, რომლებიც ჩვილობისას სიახლეებისადმი შიშსა და შფოთვას იჩენდნენ, 26 წლის ასაკში ჩაკეტილ და იდუმალ პიროვნებებად ყალიბდებოდნენ. მათ თინეიჯერობიდან ადრეულ ზრდასრულობამდე რომანტიკული თავგადასავლები ნაკლებად ჰქონდათ, ხოლო მეგობრებთან და ოჯახის წევრებთან ურთიერთობა უძნელდებოდათ. ჩვილობის ასაკში სიფრთხილისა და შიშის მაღალი მაჩვენებელი ზრდასრულთა განათლების დონესა და შემოსავლებზე გავლენას არ ახდენდა.

კვლევით დადასტურდა, რომ იმ ბავშვების დიდი ნაწილი, რომლებსაც 15 წლის ასაკში შეცდომების დაშვების შიში ჰქონდათ, 26 წლის ასაკში შფოთვითი აშლილობებითა და დეპრესიით იტანჯებოდა.

ბავშვობის ასაკის თავისებურებები ადამიანის ფსიქიკურ განვითარებაზე რომ უდიდეს გავლენას ახდენს, ეს საიდუმლოს არავისთვის წარმოადგენს, თუმცა უახლესმა კვლევამ აჩვენა, რომ ზრდასრულ ასაკში გამოვლენილი ფსიქიკური პრობლემების პირველწყაროების მოძიება ჩვილობის ასაკშიც შეგვიძლია. მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ მათ მიერ ჩატარებული კვლევა ფსიქოლოგებსა და ფსიქიატრებს ფსიქიკური აშლილობებისკენ მიდრეკილი ადამიანების ადრეულ ასაკში იდენტიფიცირების შესაძლებლობას მისცემს. რისკ-ჯგუფების ნაადრევად გამოვლენა მათ მომავალში ფსიქიკური პრობლემების განვითარებისგან დაიცავს და მშობლებს აღნიშნული პრობლემების პრევენციის შესაძლებლობებს მისცემს.

კვლევის ორგანიზატორების თქმით, ისინი საკვლევი ჯგუფების გაფართოებას და მიღებული შედეგების ფართო პოპულაციაზე განვრცობას გეგმავენ. 

მომზადებულია ​thejakartapost.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი, როგორ ამოვიცნოთ და რატომ უწოდებენ კრუპს „ცრუს“? - თემაზე პედიატრი თათია სხირტლაძე საუბრობს

რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი, როგორ ამოვიცნოთ და რატომ უწოდებენ კრუპს „ცრუს“? - თემაზე პედიატრი თათია სხირტლაძე საუბრობს

რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი, როგორ ამოვიცნოთ და რატომ უწოდებენ კრუპს „ცრუს“? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა.

- რა არის კრუპი?

- კრუპი ნიშნავს შეცვლილ ხმიანობას, რომელიც ვითარდება ზედა სასუნთქი გზების, უპირატესად ხორხის, ხორხქვეშა მიდამოსა და მბგერავი იოგებისშეშუპების შედეგად, რაც განაპირობებს აღნიშნული მიდამოს დიამეტრის შევიწროებას და შედეგადქმნის დამახასითებელ კლინიკურ ნიშნებს. ეს კლინიკური ნიშნებია: მყეფავი ხასიათის ხველა, ხმის ტემბრის ცვლილება დახმაურიანი ჩასუნთქვა, ანუ ინსპირაციული სტრიდორი.

- რა იწვევს კრუპს და როგორ ხდება მისი გავრცელება?

-კრუპი, ძირითადად, ვირუსული ეტიოლოგიისაა და დაახლოებით 75%-ში იწვევეს პარაგრიპის ვირუსი, რომელიც გადაედება ბავშვს ვირუსული ინფექციის მქონე პირისგან ჰაერ-წვეთოვანი გზით, ანუ ხველების და ცემინების შედეგად.

- რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი და ახასიათებს თუ არა სეზონურობა?

- კრუპი ძირითადად ემართებათ6 თვიდან 6 წლამდე ასაკის ბავშვებს.6 წლის ასაკის ზემოთ კრუპის მსგავსი სიმპტომების არსებობის შემთხვევაში განხილული უნდა იქნას ზედა სასუნთქი გზების ანატომიური დეფექტის არსებობა. კრუპიუპირატესად გვიან შემოდგომასა და ადრეულ გაზაფხულზეა, თუმცა გვხდება მთელი წლის განმავლობაშიც.

- როგორ ამოვიცნოთ კრუპი?

- დაავადება იწყება ზედა სასუნთქი გზების ინფექციისთვის დამახასიათხებელი მსუბუქი, ე.წ. გაციების ნიშნებით, როგორიცაა: ყელის ტკივილი,ცხვირით სუნთქვის გაძნელება, ერთეული ხველა, დაბალი ტემპერატურა. ხოლო კრუპისთვის დამახასიათებელი კლინიკური ნიშნები: ხმაურიანი ჩასუნთქვა, მყეფავი ხველა და ხმის ტემბრის ცვლილება ვლინდება ღამით, რომელიც აღვიძებს ბავშვს.

- რა არის კრუპის მკურნალობადა როდის უნდა მივმართოთ ექიმს,ან გამოვიძახოთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება?

- კრუპს ახასიათებს მსუბუქი, საშუალო და მძიმე მიმდინარეობა.

მსუბუქი მიმდინარეობის კრუპის დროს შესაძლებელია ბინაზე მკურნალობა. ხმის ტემბრი შეცვლილია, მაგრამბავშვის ზოგადი მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია, იღებს სითხეს დაჩასუნთქვის გაძნელება ვლინდება მხოლოდ დატვირთვის დროს.

ბინაზედახმრება მოიცავს შემდეგ ღონისძიებებს:

  • შევუქმნათ მაქსიმალურად კომფორტული გარემო;
  • დაამშვიდეთ, ეცადეთ ბევრი არ იტიროს;
  • გაიყვანეთ გარეთ ან გამოაღეთ ფანჯარა და ასუნთქეთ გრილი ტენიანი ჰაერი;
  • დაალევინეთ თბილი სითხეები;
  • ცხელების შემთხვევაში გამოიყენეთ პარაცეტამოლი ან იბუპროფენი;
  • დარჩით ბავშვთან და აკრძალეთ თამბაქოს მოწევა მასთან ახლოს.

გამოიძახეთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება, თუ სახეზეა კრუპის საშუალო ან მძიმე ფორმა:

  • მყეფავი ხველა;
  • ჩასუნთქვის გაძნელება ვლინდებამოსვენებულ მდგომარეობაში;
  • სუნთქვაში მონაწილებს გულმკერდის კუნთები (ნეკნების ჩადრეკვა);
  • გამოხატულია აგზნება, სიფერმკრთალე ან ძილიანობა;

სასწრაფოს ექიმი მიაწვდის ჟანგბადს და წამალს ინჰალაციის გზით შეშუპების მოსახსნელად.

- და ბოლოს, რატომ უწოდებენ კრუპს „ ცრუს“?

- ცრუ კრუპი ნიშნავს, რომ არსებობს ჭეშმარიტი კრუპიც ანუ დიფტერიით განპირობებული. მათ მსგავსი კლინიკური ნიშნები ახასიათებთ, მაგრამ გამომწვევი არის სხვადასხვა. ჭეშმარიტი კრუპის დროს მძიმე ბაქტერიული ინფექცია- დიფტერია იწვევს ნადების განვითარებას ხორხში, რაც ავიწროებს ხორხის სანათურს, საჭიროებს სასწრაფო გადაუდებელ დახამრებას და მკურნალობის დაწყებას. ხოლო ცრუ, იგივე ვირუსული კრუპის დროს, როგორც ვახსენეთ, ხორხის შევიწროების მიზეზი არისლორწოვანის შეშუპება.დიფტერიული კრუპი გეგმიური ასაკობრივი აცრების სრულყოფილად ჩატარების შედეგადბოლო ათწლეულების განმავლობაშიფაქტობრივად აღარ გვხვდება. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად