Baby Bag

როგორ გავუმკლავდეთ მშობიარობის შემდგომ თმის ცვენას - 5 რჩევა

როგორ გავუმკლავდეთ მშობიარობის შემდგომ თმის ცვენას - 5 რჩევა
ორსულობა ქალის ორგანიზმში მნიშვნელოვან ცვლილებებს იწვევს. მშობიარობის შემდეგ ჰორმონული ფონის მოწესრიგებას გარკვეული დრო სჭირდება. სისხლის მიმოქცევის დაჩქარება და ჰორმონ ესტროგენის გამომუშავების სერიოზული ცვლილება ორსულებში თმის რეგულარული ცვენის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზია.

უმნიშვნელო რაოდენობით თმა ყველა ადამიანს ცვივა. შესაძლოა, ქალის ორსულობამ ისე ჩაიაროს, რომ მას მსგავსი პრობლემა საერთოდ არ აწუხებდეს, თუმცა მშობიარობის შემდეგ ესტროგენისა და პროგესტერონის დონის სწრაფი კლება თმის ცვენის პროცესს შეუქცევად ხასიათს აძლევს. ზოგიერთი ქალბატონი აღნიშნულ პრობლემას ბავშვის გაჩენიდან რამდენიმე დღეში აწყდება, ზოგს კი თმის ცვენა მხოლოდ 3-4 თვის შემდეგ ეწყება. ახალბედა დედები თმის დანაკარგს ძალიან განიცდიან და ზოგიერთ მათგანს პანიკური შიშიც კი ეუფლება. როდესაც თმის ცვენა პიკს აღწევს, ქალბატონები ფიქრობენ, რომ მათ გამელოტების საფრთხე ემუქრებათ. თუმცა, მშობიარობის შემდეგ თმის ცვენა აბსოლუტურად ნორმალური მოვლენაა და მას დროებითი ხასიათი აქვს. შესაბამისად, ახალბედა დედები ამაოდ ღელავენ. თუ აღნიშნული პრობლემის წინაშე თქვენც დგახართ, ჩვენს სტატიაში შემოთავაზებულ საინტერესო რჩევებს ყურადღებით გაეცანით, რათა მშობიარობის შემდგომი თმის ცვენა სწრაფად და მარტივად დაამარცხოთ.
• განაგრძეთ პრენატალური ვიტამინების მიღება
ახალბედა დედების უმეტესობა ერთსა და იმავე შეცდომას უშვებს. ისინი მშობიარობის შემდგომ პრენატალური ვიტამინების მიღებას წყვეტენ. მთელი 9 თვის განმავლობაში თქვენ ჯანსაღად იკვებებოდით, იღებდით კალორიულ საკვებსა და სასარგებლო ვიტამინებს. ბავშვის გაჩენის შემდეგ კვების რეჟიმის მოულოდნელი ცვლილება და ვიტამინების მიღებაზე უარის თქმა ორაგნიზმზე უარყოფითად მოქმედებს. მშობიარობის შემდეგ თქვენს ორგანიზმს განსაკუთრებული მოვლა და ყურადღება ესაჭიროება, რადგან ბავშვის გაჩენის შემდეგ თქვენ დიდი რაოდენობით სისხლს კარგავთ და ჰორმონული ბალანსიც გერღვევათ. აუცილებლად განაგრძეთ პრენატალური ვიტამინების ყოველდღიურად მიღება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, თმის ცვენა ხანგრძლივად შეგაწუხებთ.

• მოერიდეთ თმის მოვლის პროცედურების ჩატარებას
ორსული ქალბატონების დიდი ნაწილი ბავშვის გაჩენამდე თმის შეღებვასა და ახალი ვარცხნილობის გაკეთებას თავს არიდებს. ისინი თმის გასწორებისა და დახვევისგანაც იკავებენ თავს. შესაბამისად, მშობიარობის შემდეგ თმის მოვლის სხვადასხვა პროცედურის ჩატარებას ესწრაფვიან. უმჯობესია, თუ ბავშვის გაჩენიდან რამდენიმე თვის განმავლობაში მსგავსი პროცედურების ჩატარებისგან თავს შეიკავებთ, რადგან მათი დახმარებით თმის ცვენა უფრო ინტენსიურ ხასიათს მიიღებს. როდესაც დარწმუნდებით, რომ თქვენი თმა კვლავ ჯანსაღად გამოიყურება, შეგიძლიათ თამამად წახვიდეთ სალონში და სასურველი პროცედურა ჩაიტაროთ.
• იკვებეთ ჯანსაღად
ახალბედა დედები კვებას სერიოზულ ყურადღებას არ უთმობენ. ისინი ბავშვის მოვლაზე არიან გადართულები და საკუთარი თავისთვის დრო აღარ რჩებათ. დედები ჯანსაღი საკვების მომზადებისთვის დროს ვერ იმეტებენ, რადგანაც თვლიან, რომ პატარა უყურადღებოდ დარჩებათ. აუცილებლად გაითვალისწინეთ, რომ ჯანსაღი კვება არამხოლოდ თმის ჯანმრთელობის შენარჩუნებაში გეხმარებათ, ის თქვენი რძის ხარისხზეც აისახება. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა სრულფასოვანი საკვები მიიღოს, პირველ რიგში, საკუთარ კვებაზე უნდა იზრუნოთ. თუ საკუთარი თავისთვის დრო საერთოდ არ გრჩებათ, დახმარება ოჯახის წევრს თხოვეთ ან მზარეული დაიქირავეთ (თუ ფინანსური მდგომარეობა ხელს გიწყობთ).
• თმის მოვლის ისეთ პროდუქტებს მიანიჭეთ უპირატესობა, რომელიც მის მოცულობას ზრდის
ცხადია, მსგავსი პროდუქტები თმის ცვენას ვერ შეაჩერებს, მაგრამ მათი დახმარებით თქვენი თმა გაცილებით ჯანსაღ იერსახეს მიიღებს, რაც განწყობას გამოგიკეთებთ. ისეთი შამპუნის გამოყენება, რომელიც თმას მოცულობას სძენს, გამუდმებით თმის ცვენის პრობლემაზე ფიქრისგან თავის არიდებაში დაგეხმარებათ.
• თმა მოკლედ შეიჭერით
იმის ნაცვლად, რომ ძვირადღირებულ თმის მოვლის პროცედურებში დიდი თანხები დახარჯოთ, თმა მოკლედ შეიჭერით. თქვენთვის მოსაწონი ვარცხნილობა შეარჩიეთ და გარეგნობაში ცვლილება შეიტანეთ. როგორც წესი, ჩვილ ბავშვებს ძუძუთი კვებისას ხელებით დედის თმის წვალება სიამოვნებთ. თუ თმას შეიჭრით, ბავშვის გამოკვებასაც უფრო კომფორტულად შეძლებთ. გარეგნობაში სასიამოვნო ცვლილების შეტანა თქვენს განწყობაზე დადებითად აისახება და ზედმეტი სტრესისგან დაგიცავთ.
მშობიარობის შემდგომი თმის ცვენა ნორმალური მოვლენაა. აღნიშნულ პრობლემასთან გასამკლავებლად დაახლოებით 1 წელი დაგჭირდებათ. თუ შეამჩნევთ, რომ თმა მეტისმეტად გცვივათ და პროცესი შეუქცევადია, აუცილებლად მიმართეთ ექიმს. 

მომზადებულია ​momjunction.com -ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად