Baby Bag

„თუ მე ვიტყვი, რომ პირბადე ხელს მიშლის გამოცდაზე და არ გავიკეთებ, შეიძლება, ვინმე დავაზიანო,“- ფსიქოლოგის რჩევები აბიტურიენტებს

ფსიქოლოგი ხათუნა გოგელია გადაცემაში „პირადი ექიმი“ აბიტურიენტებს საგამოცდო მღელვარების დასაძლევად საინტერესო რჩევებს აძლევს:

„საკუთარი სუნთქვის სმენა არის ის დამამშვიდებელი ფაქტორი, რომელიც გარეშე შფოთვისგან გათავისუფლებს და შენს სხეულთან გტოვებს. ელემენტარულია, რომ ადამიანი მიყვება ჩასუნთქვისა და ამოსუნთქვის პროცესს, თითქოს შეაქვს სიმშვიდე და თავისუფლდება დაძაბულობისგან. ეს აბიტურიენტმა გამოცდაზე პირველად რომ გააკეთოს, მაინც წაეხმარება, მაგრამ თუ რამდენიმე დღით ადრე ამ ტექნიკას გამოიყენებს, უკეთესია. სუნთქვა არის ის მომენტი, რომელიც გაბრუნებს აქ და ამჟამად.“

ხათუნა გოგელიას თქმით, გამოცდების დროს ყველა განსხვავებული მიზეზით ღელავს:

„ძალიან ბევრს აქვს კატასტროფიზაციის შეგრძნება, ფიქრობენ, რა მოხდება, ამდენი ნაშრომია და ა.შ. ბევრი გვისაუბრია მშობლებთან და ბავშვებთან, რომ ყველას თავისი პრობლემა აქვს. გოგონები უფრო მარტივად მსჯელობენ, თუ ვერ ჩავაბარებ, ვიმუშავებ, მოვემზადები და მომავალ წელს ვცდიო. ბიჭებს ჯარის პრობლემა აქვთ, ეს დამატებითი ტვირთებია, მაგრამ გამოცდა ძალიან რთული ეტაპია, როდესაც შენ უნდა გამოავლინო ყველაფერი, რაც ისწავლე. რომ ისუნთქო, დახარჯო ამაზე თუნდაც წუთი, თუ წამებში ვერ ჩაეტიე, ეს წუთი და ორი წუთი დანაკარგი არ არის, როდესაც შენ მოიპოვებ გონებრივ მზაობას გამოცდის ჩასაბარებლად, ხოლო ემოციური შფოთი გადაიწევს მეორე პლანზე. კიდევ არის ასეთი ხერხი, აბიტურიენტი კალმისტარს რომ დაინახავს, მასთან ჰქონდეს სუნთქვის მომენტის ან სიმშვიდის მიბმა. გარკვეული სავარჯიშოს ჩატარება შეიძლება, რომ შენ გქონდეს რაღაც ნივთი, რომელთანაც წინა გამოცდილებაზე იყავი მშვიდად.“

„ჩვენ ვცხოვრობთ კოვიდის მოცემულობაში. ერთი პერიოდში შევშფოთდით, შეგვეშინდა, ზოგმა დაიჯერა, ზოგმა - არა. ჩვენ მაინც ინერციით ვცხოვრობთ, რომ ხვალინდელი დღე ისეთი იქნება, როგორიც იყო გუშინდელი დღე. სანამ გაირკვევა რა იქნება და როგორ ჩატარდება გამოცდები, მე ვურჩევდი აბიტურიენტს, იმეცადინოს სახლში პირბადით. ვიღაცას მეტი შფოთი აქვს, ურჩევნია დაცულად იყოს, ვიღაცას არ აქვს მაღალი შფოთვა და არ უნდა, რომ ეკეთოს პირბადე. მე როდესაც გავიკეთებ პირბადეს წინასწარ, მეცოდინება, ეს 4 საათი ერთი პირბადეა საკმარისი, თუ მეორეც მჭირდება. ჩვენი პასუხისმგებლობა და გამოცდა გრძელდება, კოვიდ - 19 ახალი მოცემულობაა. ეს ვირუსი იქნება, ჩვენი ადაპტირება მასთან მიმართებაში და ჩვენი ქცევა განაპირობებს რამდენად მწვავე და დამაზიანებელი იქნება ის თითოეული ჩვენგანისთვის. თუ მე ვიტყვი, რომ პირბადე ხელს მიშლის გამოცდაზე და არ გავიკეთებ, შეიძლება, ვინმე დავაზიანო. აბიტურიენტებს ვურჩევ გაივარჯიშონ პირბადით აზროვნება, წერა, სუნთქვა, რომ ეს მათთვის დამძაბავი არ იყოს,“ - აღნიშნავს ხათუნა გოგელია.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

„თუ ბავშვი ჯანმრთელია, მისთვის გამოცდაზე ნიღბის გაკეთება პრობლემას არ წარმოადგენს,“ - პულმ...
​მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი, პულმონოლოგი თამაზ მაღლაკელიძე გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ერთიან ეროვნულ გამოცდებზე ნიღბის ტარების აუცილებლობის შესახებ საუბრობს:„თუ ბავშვი ჯანმრთელია, მისთვის გამოცდაზე...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

,,თავდაპირველად, როდესაც რაიმე ქცევაზე გვაქვს საუბარი მნიშვნელოვანია განვმარტოთ, თუ რა არის ქცევა. ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. ასევე, უნდა გავუსვათ ხაზი, თუ რა არის და რა აღიქმება რთულ ქცევად, რომელთა რიგსაც თქვენს მიერ დასმულ შეკითხვაში მოყვანილი ქცევაც მიეკუთვნება. ამერიკის ფსიქიატრთა ასოციაციის განმარტებით რთული ქცევა არის: ,,ქცევა რომელიც საშიშია ან ხელს უშლის ადამიანს სკოლამდელ, საგანმანათლებლო ან ზრდასრულთა მომსახურების სერვისებში მონაწილეობას და ხშირად საჭიროებს სპეციალური ინტერვენციების შემუშავებას და გამოყენებას.“ აბსოლუტურად ყველა ქცევას აქვს მიზანი, ფუნქცია. აღვნიშნავ იმასაც, რომ ერთი და იგივე ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს სხვადასხვა მიზანი, ფუნქცია. ქცევის წინაპირობები შეიძლება იყოს: იმედგაცრუება, ტკივილი, წყენა, შიში, სენსორული დეზინტეგრაცია, შფოთვა, დაღლა, შიმშილი, კომუნიკაციის სირთულე და ა.შ. “

- როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამასთან მიმართებით სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

აღნიშნული ქცევის მიზეზი და ფუნქციაც შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ შესაძლოა იყოს სხვადასხვა, მაგალითად, გარემო პირობები (სიცხე, ფიზიკური დისკომფორტი) ყურადღების მიპყრობის სურვილი, არასასურველი აქტივობისგან გაქცევის მცდელობა, სექსუალური ქცევა (გახდა მასტურბაციის მიზნით) სენსორული დეზინტეგრაცია და ა.შ.

- როგორ უნდა მიუდგეს მშობელი?

- ქცევის მართვა არ არის: ყვირილი, მუქარა, სიმკაცრე ან ყველაფრის შესრულება. აღნიშნულ შემთხვევაში უნდა განისაზღვროს თუ რა არის ქცევის ფუნქცია, ასეთ დროს უნდა შეგროვდეს მონაცემი, რომელსაც ჩვენ ქცევითი თერაპევტები ABC მოდელს ვეძახით. ABC ანუ (Antecedent-Behavior-Consequence) წინაპირობა, ქცევა, შედეგი. აქედან გამომდინარე, უნდა განისაზღვროს ქცევის მიზანი, ფუნქცია და შესაბამისად განხორციელდეს მუშაობა. განვიხილოთ რამოდენიმე მაგალითი, თუკი ჩანაწერის მონაცემებით გამოვლინდა რომ მიზეზი არის სენსორული დეზინტეგრაცია (არ მოსწონს, ვერ ეგუება ტანსაცმლის სტრუქტურას) მაშინ ბავშვი უნდა შეაფასოს სენსორულმა თერაპევტმა, თუ საჭიროება მოითხოვს უნდა დაიწყოს მუშაობა ან მისცეს მშობელს რეკომენდაცია. თუკი მიზეზად გამოვლინდება ყურადღების მიპყრობა, მაგალითად, გაიხადა ტანსაცმელი და ყველა მას უყურებს, ზოგი იცინის, ზოგს უკვირს. მასწავლებელის და მომვლელის ყურადღებაც მისკენაა მიპყრობილი, როცა მანამდე ასეთ ინტერესს მის მიმართ არავინ იჩენდა, (წინაპირობა: ყურადღების მიქცევის სურვილი, ყურადღების ცენტრში ყოფნა. ქცევა: გახდა. შედეგი: მიიქცია ყურადღება, ანუ ქცევამ შედეგი გამოიღო, განმტკიცდადა განმტკიცებული ქცევის მომავალში ხშირად გამოვლენის ალბათობა ძალიან დიდია). განვმეორდები და ვიტყვი რომ გახდის ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს ბევრი სხვადასხვა ფუნქცია, მიზანი. რამდენი ინდივიდიცაა იმდენნაირი და განსხვავებული მიზეზი არსებობს, რადგან ყველას გააჩნია ინდივიდუაური მახასიათებლები. ასეთ დროს, სპეციალისტის დაგეგმარებით უნდა გაკეთდეს ჩანაწერები, ქცევითი თერაპევტის რეკომენდაციით დაიგეგმოს სტრატეგია და დაიწყოს ქცევის ჩაქრობაზე მუშაობა. გაეცნოს მშობელს, ასევე ბაღის ან სკოლის პერსონალს, რომ ქცევის გამოვლენის შემთხვევაში ყველამ ერთნაირი მიდგომა იქონიონ. როდესაც ქცევა არ განმტკიცდება, ასე ვთქვათ არ წახალისდება ნელ-ნელა იკლებს და საბოლოოდ კი საერთოდ გაქრება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად